Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "rumowiska" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-7 z 7
    Tytuł:
    Ocena transportu rumowiska dopływającego do zbiornika Mściwojów
    Estimation of sediment transport flowing to Msciwojow reservoir
    Autorzy:
    Kasperek, R.
    Wiatkowski, M.
    Czamara, W.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/59694.pdf
    Data publikacji:
    2007
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
    Tematy:
    potok Zimnik
    rzeka Wierzbiak
    transport rumowiska
    rumowiska unoszone
    rumowiska wleczone
    zbiorniki wodne
    zbiornik Msciwojow
    zamulanie dna
    Opis:
    W pracy przedstawiono wyniki pomiarów i analiz transportu rumowiska dostającego się do małego zbiornika wodnego Mściwojów. Pomiary transportu rumowiska unoszonego i wleczonego na dwóch dopływach do tego zbiornika potok Zimnik i Wierzbiak wykazały, że dostaje się do niego rocznie ok. 167 ton sedymentu. Udział rumowiska unoszonego w całkowitym transporcie wynosi ok. 97%. Z własnych badań batymetrycznych autorów wynika, że zbiornik ten jest coraz intensywniej zamulany, głównie w osadnikach i we wstępnym zbiorniku. Powoduje to ciągłą redukcję jego pojemności oraz wskazuje na dalszą potrzebę prowadzenia pomiarów batymetrii czaszy zbiornika oraz ilości i rodzaju dopływającego rumowiska. Ostatnie badania na zbiorniku Mściwojów wykazały, że został on częściowo odmulony w części, gdzie znajdują się osadniki, a odkłady zostały zdeponowane w jego rejonie.
    Paper presents results of measurements and analyses of sediment transport flowing to the water small Mściwojów reservoir. Measurements of suspended and bed load transport on two tributaries (stream Zimnik and Wierzbiak) to this reservoir showed that annually it gets to this one about 167 T of sediment. Part of suspended load in total transport is about 97%. From the self bathymetry author’s studies follows that this reservoir is better intensively silted up, mainly in settling tanks and pre-dams. It causes the continuous reduction of its storage and shows on further necessity operation of the bathymetry reservoir bowl measurements and quantity, and kind of flowing sediment. The last studies at Mściwojów reservoir showed that it has been partly elutriated in part, where are the settling tank, and dumps have been deposited in its region.
    Źródło:
    Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2007, 4/2
    1732-5587
    Pojawia się w:
    Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Transport rumowiska i pomiary obrukowania dna koryta górnej Odry w rejonie granicznych meandrów
    Sediment transport and measuring river-bed armoring of upper Odra River in the region of border meanders
    Autorzy:
    Kasperek, R.
    Parzonka, W.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/887217.pdf
    Data publikacji:
    2008
    Wydawca:
    Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
    Tematy:
    gorna Odra
    dno rzeczne
    intensywnosc transportu rumowiska
    koryta rzeczne
    obliczenia hydrologiczne
    rzeka Odra
    rzeki
    transport rumowiska
    wspolczynnik opornosci
    Opis:
    On the border sector of Odra River between Chałupki town and Olza mouth unique meanders occur, with dynamic river-bed processes. As a result of the 1997-fl ood, the meander no. I was broken and the river route has been shorted. The authors sampled sediments from Odra river and evaluated incipient motion and suspension. At present, river-bed at entry to meander no I is armored. The resistance coeffi cients Ks i Kr and the bed load transport rate at Chałupki station have been estimated.
    Źródło:
    Scientific Review Engineering and Environmental Sciences; 2008, 17, 3[41]
    1732-9353
    Pojawia się w:
    Scientific Review Engineering and Environmental Sciences
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Początek ruchu i transport rumowiska na odcinku Odry swobodnie płynącej w aspekcie wymaganych głębokości tranzytowych
    Incipient Motion and Sediment Transport on the Naturally Flowing Odra River Sector in the Aspect of Required Transit-Depths
    Autorzy:
    Kasperek, R.
    Głowski, R.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1815486.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
    Tematy:
    rzeka
    ruch rumowiska
    głębokości tranzytowe
    river
    sediment movement
    transit-depths
    Opis:
    Odra swobodnie płynąca znajduje się między stopniem wodnym Brzeg Dolny (km 282) a ujściem do jeziora Dąbie w Szczecinie (km 742). Kanalizacja rzeki polegająca na zabudowie koryta stopniami piętrzącymi (jaz i śluza) ma na celu zapewnienie odpowiednich głębokości żeglugowych, przekrojów szlaku, ale także ustabilizowanie przepływów i stanów wody. Przegrodzenie rzeki stopniem powoduje zmianę reżimu hydrologicznego oraz naruszenie równowagi hydrodynamicznej koryta. Warunki żeglugowe w Odrze zmieniają się w zależności od zjawisk hydrologicznych. Im większe są wahania przepływów, tym większe trudności w zapewnieniu normalnej żeglugi. Widać to szczególnie na odcinku Odry swobodnie płynącej między Brzegiem Dolnym a Malczycami, gdzie głębokość zależy od wielkości przepływu oraz od procesów fluwialnych (erozja, sedymentacja, transport rumowiska). W pracy przedstawiono analizę ruchu rumowiska w aspekcie żeglugi. Wykorzystano badania innych autorów i własne pomiary hydrometryczne, pobrano materiał denny oraz pomierzono transport rumowiska. Badania rumowiska są niezbędne m.in. do ustalenia przemiałów i obszarów degradacji. Z badań autorów wynika, że przemiały w Odrze są m.in. wynikiem dostawania się i odkładania rumowiska wymytego z dna rzeki na skutek intensywnej erozji poniżej jazu Brzeg Dolny. Przy przepływach niskich przemiały są przesuwane z prędkością rzędu 0,3 m/rok, a przy najwyższych nawet 24 m/rok. Całkowity transport rumowiska (wleczonego i unoszonego) w przekroju rzeki Odry pomierzono na poziomie 5,8 kg/s. Udział rumowiska wleczonego i unoszonego w całkowitym transporcie jest na poziomie odpowiednio 90% i 10%. Najwięcej było cząstek o wielkości 0,5-1 mm (63% w pionie I, 35% w pionie II i 58% w pionie III), a najmniej 5-10 mm i 10-20 mm (kilka %). Do określenia początku ruchu i unoszenia materiału dennego w Odrze posłużono się bezwymiarowym naprężeniem ścinającym ac. Dla trzech pionów pomiarowych określono wartość tego naprężenia, która dla ziaren 1 mm i 1,5 mm była równa odpowiednio 0,335-0,364 oraz 0,223-0,242. Początek unoszenia w Odrze najlepiej opisuje kryterium Van Rijna. W analizie przyjęto, że frakcje, których zawartość w próbach jest rzędu kilku %, są uruchamiane i podrywane z dna (początek ruchu). Dla frakcji 2-5 i 5-10 mm naprężenia ac wynoszą odpowiednio 0,096-0,104 i 0,045-0,048, a początek ruchu przebiega zgodnie z kryterium Shieldsa. Natomiast dla frakcji 10-20 mm ac obliczone w oparciu o pomiary wleczenia wynoszą 0,022-0,024 i są niższe od Shieldsa. W okresie 1997-2009 ilość dni, w których była możliwa żegluga (głębokości wyższe od 1,30 m) na Odrze między Brzegiem Dolnym a Ścinawą zmieniała się w zakresie 121-304. Głębokości 1,80 m i więcej, wymagane dla III klasy drogi wodnej, występowały w roku tylko przez 31-173 dni. W tym okresie najmniejsze głębokości miały miejsce w km 282,65; 299,1-300,5 i 329,8. Z analiz autorów wynika, że w okresie 2010-2015 wzrosła ilość miejsc-przemiałów z 3 (okres 1997-2009) do 11. Głębokości wody w tych lokalizacjach (km 282,3-282,6; 311,2; 312,1; 315,4; 315,8; 317; 319,0; 332,0) podczas niskich przepływów nie spełniają wymogów Rozporządzenia 2002 dla uprawiania żeglugi.
    The freely flowing Odra River is found between the Brzeg Dolny barrage (km 282) and outlet to the lake Dabie in Szczecin (km 742). The canalization of the Odra River relying on the building of channel with barrages (weir and lock) targets the assertion of suitable navigable depths, route cross-sections, but also the homoeostasis of flows and water levels. Partitioning of the river with the barrage causes change of the hydrological regime and breach of the hydrodynamic channel equilibrium. Shipping conditions in the Odra River change depending on hydrological phenomena. To them greater are oscillations of flows, these greater difficulties in assertion of the normal shipping. It is visible this particularly on the naturally flowing Odra River sector between Brzeg Dolny and Malczyce, where the depth depends on the flow size and fluvial processes (erosion, sedimentation, sediment transport). In the work one presented sediment movement analysis in the shipping aspect. One used investigations of other authors, own hydrometric measurements, bed material and sediment transport have been sampled. Tests of the sediment are necessary among other things to estimate outwashes and degraded areas. From research of authors it results that outwashes in the Odra River are among other things a result of getting and the postponement of the sediment washed from the bottom as the result of the intensive erosion below the Brzeg Dolny weir. At low flows meals are shifted with the speed 0.3 m/year and at highest 24 m/year. Total transport of the suspended and bed load in Odra River has been measured on level 5.8 kg/s. Participation of the bed load and suspended load in total transport is suitably 90% and 10%. Particles about the size 0.5-1 mm was most (63% in vertical I, 35% in II and 58% in III), and least 5-10 mm and 10-20 mm (several %). To describe the beginning movement and suspension of bed material in the Odra River has used the dimensionless shear stress ac. In 3 measuring verticals value of this stresses ac has determined which for grains 1 mm and 1.5 mm was equal suitably 0.335-0.364 and 0.223-0.242. Suspension in the Odra River best describes the Van Rijn criterion. In this analysis one accepted that fractions whose content in samples is several %, are started and raised from the bottom (beginning movement). For the fraction 2-5 mm and 5-10 mm the stresses ac carries out suitably 0.096-0.104 and 0.045-0.048, and the incipient motion takes place in compliance with the Shields criterion. However for the fraction 10-20 mm of the stresses ac calculated based on the sediment transport measurements are equal 0.022-0.024 and lower from Shields values. In a period of 1997-2009 the quantity of days in which was the possible shipping (higher depths from 1.30 m) on the Odra River between Brzeg Dolny and Scinawa changed within the range 121-304. Depths 1.80 m and more, required for II class of the water route, appeared in the year only through 31-173 days. In this period least depths took place in the km 282.65; 299.1-300.5 and 329.8. From analyses of authors it results that within a period of 2010-2015 increased the quantity of outwashes about 3 (period 1997-2009) to 11. Depths of water in these locations (km 282.3-282.6; 311.2; 312.1; 315.4; 315.8; 317; 319.0; 332.0, during low flows do not fulfill requirements of the Decree 2002 for the shipping.
    Źródło:
    Rocznik Ochrona Środowiska; 2016, Tom 18, cz. 1; 550-564
    1506-218X
    Pojawia się w:
    Rocznik Ochrona Środowiska
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ocena degradacji koryta właściwego Odry środkowej i program działań naprawczych
    Estimation of the degradation of the middle Odra river bed and programme of the restoration works
    Autorzy:
    Parzonka, W.
    Kasperek, R.
    Glowski, R.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/62198.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
    Tematy:
    rzeki
    rzeka Odra
    stopnie wodne
    koryta rzeczne
    degradacja
    koryto rzeczne ponizej pietrzenia
    erozja denna
    erozja liniowa
    zapobieganie erozji
    podniesienie poziomu dna
    transport rumowiska
    rumowiska wleczone
    Opis:
    Degradacja koryta Odry jest obserwowana głównie poniżej ostatniego stopnia na skanalizowanym odcinku tej rzeki. Średni poziom dna obniża się o około 4–8 cm rocznie, powodując odpowiednie obniżenie tak zwierciadła wody w rzece, jak i poziomu wody gruntowej w przyległej dolinie. Ta degradacja powoduje poważne problemy tak dla żeglugi, jak i dla rolnictwa i środowiska przyrodniczego. Budowa kolejnego ostatniego stopnia we Wrocławiu (1897), Rędzina (1922) i Brzeg Dolny (1958) miała tylko okresowy pozytywny skutek. Poniżej każdego z tych stopni zasięg erozji dna wyniósł 50–60 km. W 1994 r. Parzonka zaproponował koncepcję „karmienia” Odry tuż poniżej nowego stopnia Malczyce (km 300,0), który będzie działał prawdopodobnie od 2012 r. Władze administracyjne zdecydowały w 2008 r., że stopień może wejść do eksploatacji pod warunkiem wykonania ważnych działań naprawczych, uwzględniających potrzeby środowiska przyrodniczego, żeglugi, rolnictwa i mieszkańców doliny Odry. Program tych działań naprawczych przewiduje dwa etapy: – odbudowę (podniesienie) poziomu dna Odry w poszczególnych przekrojach na odcinku objętym erozją liniową wywołaną oddziaływaniem stopnia Brzeg Dolny, do wysokości odpowiadającej co najmniej połowie różnicy między rzędną dna Odry z początku okresu eksploatacji stopnia Brzeg Dolny i rzędną aktualną, będącą skutkiem 50-letniego okresu erozji dna rzeki (Etap I), – trwałe utrzymanie tak uzyskanej rzędnej dna Odry w poszczególnych przekrojach poniżej stopnia Malczyce, poprzez tzw. „karmienie” rzeki (Etap II).
    The degradation of the Odra river bed is observed mainly below each last barrage of the channelized river sector Koźle – Wrocław. The mean river bed level is decreasing of some 4–8 cm yearly, causing the corresponding drop so of water surface in the river as of the ground water level in the valley. This degradation causes great problems so for navigation, as for agriculture and environment. The construction of successives last barrages Wrocław (1897), Rędzin (1922) and Brzeg Dolny (1958) had only a temporary effect. Below each of these barrages the river bed erosion continued, concerning a river reach of some 50-60 km. In 1994 Parzonka has proposed the conception of the “feeding” of the Odra just below the new barrage Malczyce (km 300,0), entering in action probably in 2012. The administration has decided in 2008, that this barrage can enter in work only after the accomplishment of important restoration works, taking in account the needs of environment, of navigation and agriculture and of the human population. The programme of restoration works provides two steps: – Step I: the elevation of the Odra bed level on the sector Malczyce–Ścinawa (km 300 – km 335) minimum by the half on the eroded height. – Step II: the feeding of the Odra just below the barrage Malczyce on the length of some 4–5 km, after each flood causing local river bed erosion.
    Źródło:
    Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2010, 08/1
    1732-5587
    Pojawia się w:
    Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Prognoza dopływu rumowiska do zbiornika retencyjnego Włodzienin na rzece Troi
    Prognosis of sediment inflow to Wlodzienin retention reservoir on river Troja
    Autorzy:
    Kasperek, R.
    Wiatkowski, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/61689.pdf
    Data publikacji:
    2007
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
    Tematy:
    rzeki
    rzeka Troja
    transport rumowiska
    zbiorniki wodne
    zbiorniki zaporowe
    zbiornik Wlodzienin
    zamulanie dna
    Opis:
    Praca dotyczy zbiornika retencyjnego Włodzienin na rzece Troi, zlokalizowanego w województwie opolskim. Główną funkcją tego zbiornika jest ochrona przed powodzią oraz nawadnianie rolnicze. Pojemność zbiornika przy normalnym poziomie piętrzenia NPP wynosi 4 mln m3, a powierzchnia zalewu 86 ha. Budowa tego zbiornika jest obecnie na ukończeniu, a początek jego napełniania przewiduje się pod koniec 2007 roku. Autorzy przedstawili w pracy prognozę dopływu rumowiska do zbiornika oraz oszacowali wielkość jego zamulenia w czasie.
    Paper concerns the Włodzienin retention reservoir on river Troja located in Opole Province. Main function of this reservoir is flood protection and agricultural irrigatin. Reservoir capacity at NPP is equal 4 mln m3, and flood surface 86 ha. At present construction of this reservoir is near, and start of tankage is foreseen towards the end of current year. The authors presented on the paper prognosis of sediment inflow to reservoir. Calculations showed that this reservoir has been deposited after about 100 years.
    Źródło:
    Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2007, 4/2
    1732-5587
    Pojawia się w:
    Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Charakterystyka procesów korytowych Odry granicznej w obrębie przerwanego Meandra nr I
    Characteristic of channel processes in the border Odra in the frame of Ist meander
    Autorzy:
    Kasperek, R.
    Parzonka, W.
    Bartnik, W.
    Struzynski, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/59822.pdf
    Data publikacji:
    2007
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
    Tematy:
    rzeki graniczne
    rzeka Odra
    rzeka meandrujaca
    koryta rzeczne
    procesy korytowe
    rumowiska rzeczne
    obrukowanie dna
    Opis:
    Praca dotyczy badań rumowiska dennego na meandrującym odcinku Odry granicznej w rejonie Meandra nr I. Na skutek procesów fluwialnych koryto Odry podlega przeobrażeniom prowadzącym do częstych zmian trasy rzeki. W czasie historycznym nastąpiło wielokrotne przerwanie meandrów, ostatnie dwa w 1967 r. (Meander IV) i w 1997 r. (Meander I). W starym korycie maleje stopniowo natężenie przepływu, a większość wody płynie nowym korytem. Wskutek tego następuje stopniowe zamulanie starego koryta. Stwierdzono intensywny rozwój form korytowych w postaci odsypisk oraz wysp. W górnej części odciętego Meandra nr I osadza się głównie rumowisko wleczone, natomiast w środkowej i dolnej jego części rumowisko unoszone. Wierzchnia warstwa rumowiska dennego podlega procesowi sortowania ziarnowego i tworzenia obrukowania. Wielkość ziaren tworzących opancerzenie wynosi 8,4–9,8 cm, a głębsze warstwy (20–40 cm) mają uziarnienie d50 = 2,3–2,9 cm. Wyspy zbudowane z materiałów drobnoziarnistych zostały w ciągu 3–4 lat pokryte roślinnością krzewiastą i drzewiastą. Ten proces prowadzi do znacznego zmniejszenia prędkości przepływu w starorzeczu. Wzrost natężenia przepływu w nowym korycie powoduje erozję brzegów i odkładanie erodowanego materiału (żwir i kamienie) poniżej Meandra nr I w postaci odsypisk (fot. 1, 2).
    Paper concerns the investigations of riverbed sediments in the meandering sector of the Border Odra, In the frame of meander I. As a result of fluvial processes the Odra riverbed is exposed to deformations, leading to often changes of the river itinerary. In the historical time, many meander breaks were registered, the last in 1967 (Meander IV) and in 1997 (Meander I). In the old river bed the discharge is gradually decreasing and the substantial part of the discharge is flowinging through the new channel. It leads to gradual silting of the old river part. The intensive formation of bars and of islands is observed. In the upper part of the old meander, mainly the bed load is deposed, and in the middle and lower part – the suspended load. The superficial part of the layer (cover) is exposed to the formation of pavement. The size of the pavement cover is equal 8,4–9,8 cm, and the granulometry of the lower layer (20–40 cm) equal to d50 = 2,3–2,9 cm. The islands formed by fine sediments were covered in 3-4 years by intensive vegetation (trees and bushes). This process causes an important decreasing of flow velocity in the old channel. The increasing of the flow discharge in the new channel leads to the erosion of banks and to the deposition of the eroded material (gravel and stones) downstream of the Meander I, in the form of bars (Photographs 1 and 2).
    Źródło:
    Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2007, 4/2
    1732-5587
    Pojawia się w:
    Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wstępna analiza warunków zamulania zbiornika Otmuchów zlokalizowanego na obszarze podgórskim
    The preliminary analysis of silting conditions of the storage reservoir Otmuchow localised in upland region
    Autorzy:
    Glowski, R.
    Kasperek, R.
    Parzonka, W.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/60631.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
    Tematy:
    zbiorniki wodne
    zbiornik Otmuchow
    zamulanie dna
    osady denne
    sedymentacja osadow
    rzeka Nysa Klodzka
    transport rumowiska
    Opis:
    Autorzy przeprowadzili wstępną analizę warunków zamulania zbiornika Otmuchów. Specyfiką tego zbiornika jest jego położenie geograficzne w zlewni oraz pełnione funkcje. Kaskada zbiorników Nysa-Otmuchów położona jest w środkowym odcinku doliny rzeki Nysy Kłodzkiej w południowo-zachodnim, podgórskim rejonie województwa opolskiego. Przeanalizowano ogólną charakterystykę ilości rumowiska dostarczanego do zbiornika i cechy fizyczne osadów z różnych stref tego zbiornika. Przeanalizowano również warunki zamulania zbiornika i zmiany jego pojemności w czasie.
    The authors performed the preliminary analysis of the silting conditions of the reservoir Otmuchów. The specific of this reservoir is it’s geographic localization in catchment and hydrotechnic functions. The reservoir Otmuchów-Nysa cascade is localized in the middle sector of the Nysa Kłodzka river in south-west, upland region of the Opole District. The main characteristic of the amount of sediments settled in the reservoir, the physical sediment properties for different reservoir zones are presented. The authors have also analyzed the silting conditions in this reservoir, and the changes of the reservoir capacit.
    Źródło:
    Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2010, 08/2
    1732-5587
    Pojawia się w:
    Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-7 z 7

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies