- Tytuł:
-
Changes in the Natural Environment around the Wallachian Villages on the Northern Slopes of the Carpathians in the 15th and 16th centuries
Zmiany środowiska przyrodniczego wokół wsi wołoskich na północnych stokach Karpat w XV i XVI wieku - Autorzy:
- Jawor, Grzegorz
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/31341354.pdf
- Data publikacji:
- 2022
- Wydawca:
- Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
- Tematy:
-
changes in the forestation status
natural environment
Wallachian villages
pastoralism
agriculture
zmiany stanu zalesienia
środowisko przyrodnicze
pasterstwo
rolnictwo
wsie wołoskie - Opis:
-
The problem of the impact of colonization on the natural environment in the 15th and 16th centuries has so far not been addressed by historians. Many publications were limited to only mentioning various symptoms of this phenomenon, without making efforts to analyse this phenomenon in more detail. This article aims at supplementing these inadequacies at least partially. There was a sudden demographic growth of the local population in the 16th century, manifested by the mass founding of new villages and the population growth in the older settlements. One of the consequences of this phenomenon was the limiting of pastoralism in favour of tillage. This activity resulted not only from the gradually shrinking grazing areas and their impoverishing, but also from the efforts of great landowners supporting the agriculture which was offering more profit. The aim of the article is to present in what way these processes influenced the local natural environment. Various historical sources from the 15th and 16th centuries (the nobility’s inventories and surveys, location charters, entries in court documents) were used in order to present the changes in the forestation status, to indicate diverse factors influencing its reduction, and to address the problem of species’ impoverishment of forest vegetation, wild game and degradation of natural mountain meadows. The efforts to limit the presence of some of these unfavourable phenomena were made, and the assessment of their application was made.
Problem wpływu kolonizacji gór na środowisko przyrodnicze w badanym odcinku czasowym nie spotkał się dotąd ze szczególnym zainteresowaniem historyków. W licznych pracach ograniczano się do odnotowania występowania różnych symptomów tego zjawiska, nie podejmując próby jego dokładniejszej analizy. Prezentowany tekst ma na celu przynajmniej w części uzupełnić te niedostatki. W XVI wieku na północnych stokach Karpat nastąpił gwałtowny wzrost demograficzny miejscowej populacji, manifestujący się masową lokacją nowych wsi i wzrostem ludnościowym starszych osad. Jedną z konsekwencji tego zjawiska było ograniczanie pasterstwa na rzecz uprawy roli. Takie postępowanie wynikało nie tylko z kurczących się stopniowo terenów wypasowych i ich ubożenia, ale też z zabiegów wielkich właścicieli ziemskich, wspierających przynoszące większe zyski rolnictwo. Celem artykułu jest ukazanie, w jaki sposób te procesy oddziaływały na lokalne środowisko przyrodnicze. Na podstawie różnorodnych źródeł historycznych pochodzących z XV i XVI wieku (inwentarze i lustracje dóbr szlacheckich, przywileje lokacyjne, zapisy w księgach sądowych) ukazano zmiany stanu zalesienia, wskazano na różnorodne czynniki wpływające na jego redukcję, podjęto problem gatunkowego ubożenia roślinności lasów i dzikiej zwierzyny oraz degradacji naturalnych łąk górskich, a także wskazano na próby ograniczenia występowania tych niekorzystnych zjawisk i dokonano oceny skuteczności ich stosowania. - Źródło:
-
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio F – Historia; 2022, 77; 47-65
0239-4251 - Pojawia się w:
- Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio F – Historia
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł