- Tytuł:
-
Teatralne echa Roku Józefa Wybickiego, czyli gdański przyczynek do trudnej sztuki świętowania jubileuszy
Theatre Reverberations of the Józef Wybicki Year, Or, Gdańsk’s Contribution to the Difficult Art of Jubilee Celebration - Autorzy:
- Jarmułowicz, Małgorzata
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/29520825.pdf
- Data publikacji:
- 2024-03-18
- Wydawca:
- Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
- Tematy:
-
Józef Wybicki
"Kulig"
Enlightenment
Maryna Broniewska
Teatr Wybrzeże
jubilee celebrations
oświecenie
jubilatyzm - Opis:
-
Tematem artykułu jest zapomniana teatralna odsłona obchodów Roku Józefa Wybickiego w Gdańsku w 1972, wyprzedzająca o pół wieku analogiczną fetę rocznicową poświęconą autorowi hymnu polskiego w 2022. Premiera Kuligu Wybickiego wyreżyserowana przed pięćdziesięciu laty na scenie Teatru Wybrzeże przez doświadczoną realizatorkę repertuaru oświeceniowego Marynę Broniewską, choć pozornie naznaczona piętnem „jubilatyzmu narodowego”, daje ciekawy pretekst do spojrzenia na ów rocznicowy kontekst spektaklu przez pryzmat dopiero teraz widocznych uwikłań reprezentatywnej dla swoich czasów komedii Wybickiego – a wraz z nią całej spuścizny teatralnej polskiego oświecenia – w ideowe uwarunkowania najważniejszych przełomów w historii polskiego teatru powojennego. Kluczowym punktem odniesienia dla poczynionych w artykule rozpoznań jest posttransformacyjna ocena potencjału polskiego repertuaru dziewiętnastowiecznego przedstawiona przez Piotra Morawskiego w monografii Oświecenie: Przedstawienia. Próba rekonstrukcji kształtu samego przedstawienia, oparta na zachowanych archiwaliach, skupia się zaś na odsłonięciu reżyserskiej strategii ujednoznaczniania wcale nieoczywistych sensów sztuki oraz tworzenia dla nich wyrazistej ramy inscenizacyjnej.
This article discusses the forgotten theatrical part of the celebrations of the Józef Wybicki Year in Gdańsk in 1972, which preceded by fifty years the analogous anniversary tribute to the author of the Polish national anthem in 2022. The premiere of Wybicki’s comedy Kulig (The Sleighing Party), directed in 1972 in Teatr Wybrzeże by Maryna Broniewska, an experienced producer of Enlightenment plays, is marked by the off-putting stigma of ‘national jubileeism.’ Nevertheless, it provides an interesting stimulus for looking at this anniversary context through the prism of the entanglements, visible only now, of Wybicki’s comedy, which is representative of its age—and with it, the entanglements of the entire theatre heritage of the Polish Enlightenment—in the ideological conditions of the most important breakthroughs in the history of Polish post-war theatre. The key point of reference for the observations made in the article is the post-transformation assessment of the potential of Polish 19th-century theatre repertoire presented by Piotr Morawski in his research monograph Oświecenie: Przedstawienia (The Enlightenment: Performances). The attempted reconstruction of the shape of the performance itself, based on the extant archive material, focuses, in turn, on revealing the director’s strategy of disambiguating the play’s meanings, which are not that obvious, and creating a distinctive staging frame for them. - Źródło:
-
Pamiętnik Teatralny; 2024, 73, 1; 147-167
0031-0522
2658-2899 - Pojawia się w:
- Pamiętnik Teatralny
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł