- Tytuł:
-
WYNIKI WIELOKRYTERIALNYCH BADAŃ SĄDU OSTATECZNEGO Z MUZEUM NARODOWEGO W GDAŃSKU. NOWE ODCZYTANIE TRYPTYKU JAKO DZIEŁA ROGIERA VAN DER WEYDENA I HANSA MEMLINGA
RESULTS OF MULTI-CRITERIA RESEARCH ON THE LAST JUDGMENT FROM THE NATIONAL MUSEUM IN GDAŃSK. NEW ATTRIBUTION OF THE TRIPTYCH TO ROGIER VAN DER WEYDEN AND HANS MEMLING - Autorzy:
- Iwona, Szmelter,
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/433133.pdf
- Data publikacji:
- 2014
- Wydawca:
- Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków
- Tematy:
-
wielokryterialne studia badawcze
badania nie-inwazyjne dzieł sztuki
techniki analityczne
malarstwo flamandzkie XV w.
Rogier van der Weyden
Hans Memling
Cesare Brandi
ochrona dziedzictwa - Opis:
-
The masterpiece The Last Judgment exhibited at the National Museum in Gdańsk was developed in 15th century; painted in tempera and oil on oak, the triptych has been attributed to Hans Memling so far. The only date in history of the triptych that we can be sure about is 27th April 1473, when it was captured at sea by pirates. Upon receiving the results described below, date of origin of the work of art was set for ca. 1460. Synergy of research – from humanistic research to instrumental analysis – delivered great results due to cooperation of the Faculty of Conservation and Restoration of Works of Art of the Academy of Fine Arts in Warsaw with the CHARISMA- MOLAB project. Assumptions regarding attribution change, dating revision and cultural role were made based on aggregated analysis of results of multi-criteria project carried out in the years 2010–2014. Set of pigments and oil and tempera paint are typical for Flemish art of the second half of 15th century. Multispectral infrared reflectography (MIR) showed i.a. that under the groups of apostles there are angels from Arma Christi; RTG showed changes of underpainting. The above changes of the original triptych composition and the change of painting method refer to the central panel – vertical Christological scene similar to the polyptych The Last Judgment by Rogier van der Weyden from Beaune. There were also discovered several minor changes, some of them were already known (Kwiatkowski 1960, Białostocki 1966, Molly Faries 1994, Flik, Olszewska 2005). According to the latest research it might be concluded that the first stage of the work of art was created by Rogier van der Weyden, whose compositions, underdrawings and underpainting constitute an “autograph”, whereas the painting was finished by Hans Memling. Dendrochronological research confirmed that the ground made of “Baltic” oak might have been ready for painting in 1460 – 4 years before Weyden’s death. The multi-layer triptych might have been finished by Hans Memling; he settled in Bruges in January 1465. The triptych The Last Judgment exhibited in Gdańsk is an artistic and stylistic novum, with unique expression due to humanism and features typical for Northern Renaissance.
Arcydzieło Sąd Ostateczny z Muzeum Narodowego w Gdańsku pochodzi z XV w., tryptyk w technice olejno-temperowej na drewnie dębowym, przypisywany dotąd był Hansowi Memlingowi. Jedyną pewną datą w historii tryptyku jest 27 kwietnia 1473 r., gdy był on uprowadzony przez korsarzy. Datowanie tryptyku przesunięto na ok. 1460 r. po uzyskaniu wyników odczytanych z samego „dzieła”, relacjonowanych poniżej. Synergia badań – od humanistycznych po analizy instrumentalne – dała świetne rezultaty dzięki współpracy Wydziału Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki z warszawskiej ASP z projektem CHARISMA-MOLAB. Hipotezy o zmianie atrybucji tryptyku, rewizji jego datowania i kulturowej roli powstały w wyniku łącznej interpretacji wyników w multikryterialnym projekcie z lat 2010–2014. Paleta pigmentów i spoiwo olejno-temperowe są zgodne ze sztuką flamandzką w 2 poł. XV wieku. W wielospektralnej reflektografii podczerwonej (MNIR) odkryto m.in. wcześniejsze Anioły z Arma Christi pod grupami Apostołów, a w RTG – zmiany podmalowań. Te dwukrotne zmiany głównego projektu kompozycji tryptyku i jedna w warstwie malarskiej zlokalizowane są w środkowym panelu, w wertykalnej scenie chrystologicznej podobnej do poliptyku Sąd Ostateczny Rogiera van der Weydena z Beaune. Zarejestrowano także kilkadziesiąt mniej ważnych zmian, z których część była znana (Kwiatkowski 1960, Białostocki 1966, Molly Faries 1994, Flik, Olszewska 2005). W rezultacie obecnych badań można sądzić, że gdański tryptyk to dzieło rozpoczęte przez Rogiera van der Weyden’a, którego kompozycje, spodnie rysunki i podmalowanie mają tu charakter „autografu”, i ukończone przez Hansa Memlinga. Badania dendrochronologiczne potwierdziły, że podłoże z dębu „Bałtyckiego” mogło być gotowe do malowania w 1460 r., czyli na 4 lata przed śmiercią Weydena. Wielowarstwowy tryptyk mógł ukończyć Hans Memling, o którym z tych lat wiadomo tylko, że w styczniu 1465 r. osiedlił się w Brugii. Gdański tryptyk Sąd Ostateczny ma charakter artystycznego i stylistycznego novum, ma unikalną ekspresję dzięki humanizmowi i cechom wczesnego Północnego Renesansu. - Źródło:
-
Muzealnictwo; 2014, 55; 37-59
0464-1086 - Pojawia się w:
- Muzealnictwo
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł