Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "fauna kopalna" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-3 z 3
    Tytuł:
    Djatochtatheria - a new suborder of multituberculate mammals
    Djatochtatheria - nowy podrzad multituberkulatow
    Autorzy:
    Kielan-Jaworowska, Z
    Hurum, J H
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/23058.pdf
    Data publikacji:
    1997
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN
    Tematy:
    fauna kopalna
    Djadochtatheriidae
    Djadochtatherium
    ssaki
    czaszki
    Tombaatar
    Mongolia
    kreda
    Catopsbaatar
    cechy morfologiczne
    paleontologia
    Kryptobaatar
    multituberkulaty
    morfologia zwierzat
    Opis:
    Mongolian Late Cretaceous multituberculates (except Buginbaatar) form a monophyletic group for which the suborder Djadochtatheria is proposed. Synapomorphies of Djadochtatheria are: large frontals pointed anteriorly and deeply inserted between the nasals. U-shaped fronto-parietal suture, no frontal-maxilla contact, and edge between palatal and lateral walls of premaxilla. Large, rectangular facial surface of the lacrimal exposed on the dorsal side of the cranial roof is present in all djadochtatherians, but may be a plesiomorphic feature. It is also possible that in djadochtatherians the postglenoid part of the braincase is relatively longer than in other multituberculates. Djadochtatherians have an arcuate p4 (secondarily subtrapezoidal in Catopsbaatar) that does not protrude dorsally over the level of the molars (shared with Eucosmodontidae), I3 placed on the palatal part of the premaxilla (shared with the eucosmodontid Stygimys and the cimolomyid Meniscoessus). The small number of cusps on the upper and lower molars and no more than nine ridges on p4 are possibly plesiomorphies for Djadochtatheria. The djadochtatherian Nessovbaatar multicostatus gen. et sp. n., family incertae sedis from the Barun Goyot Formation is proposed. New specimens of the djadochtatherian genera Kryptobaatar, ?Djadochtatherium, and Kamptobaatar are described and revised diagnoses of these taxa and Sloanbaatar are given. A cladistic analysis of Mongolian Late Cretaceous multituberculates (MLCM), using Pee-Wee and NONA programs and employing 43 dental and cranial characters, 11 MLCM taxa, five selected Late Cretaceous or Paleocene multituberculate genera from other regions, and a hypothetical ancestor based on the structure of Plagiaulacoidea, is performed. The Pee-Wee program yielded two equally fit trees that confirm the monophyly of MLCM excluding Buginbaatar. Kryptobaatar, Djadochtatherium, Catopsbaatar, and Tombaatar form a clade, for which the family Djadochtatheriidae is proposed. Chulsanbaataris the sister taxon of this clade. Bulganbaatar and Nemegtbaatar are the sister group of all other djadochtatherians. Kamptobaatar, Sloanbaatar, and Nessovbaatar form a separate clade in the Pee-Wee tree. The NONAprogram yielded thirty equally parsimonious trees and a strict consensus tree with a poor resolution.
    Na podstawie porównań anatomicznych popartych analizą filogenetyczną wykazano, że późnokredowe multituberkulaty (wieloguzkowce) Mongolii, z wyjątkiem rodzaju Buginbaatar, tworzą monofiletyczną grupę, dla której zaproponowano nowy podrząd Djadochtatheria. Podrząd Djadochtatheria charakteryzuje się nastepującymi synapomorfiami: kości czołowe są proporcjonalnie duże i wcinają się głęboko w formie zaostrzonego szpica między kości nosowe; szew czołowo-ciemieniowy jest U-kształtny; kość czołowa nie kontaktuje się ze szczęką; wzłuż kontaktu między podniebienną i boczną powierzchnią kości przedszczękowej występuje ostra krawędź. U wszystkich Djadochtatheria część twarzowa koki łzowej jest duża, w przybliżeniu prostokątna, umieszczona na dachu czaszki, co być może jest cechą symplezjomorficzną. Jest również możliwe, że tylna część czaszki, położona za dołemu żuchwowym jest u Djadochtatheria dłuższa w stosunku do całej czaszki niż u innych multituberkulatów. Djadochtatheria mają łukowaty p4 (wtórnie trapezoidalny u Catopsbaatar), który nie wystaje ponad poziom powierzchni żującej trzonowców (cecha wspólna z Eucosmodontidae), oraz I3 umieszczony na podniebiennej części kości przedszczekowej (cecha wystepująca również u eukosmodontida Stygimys i u cimolomyida Moeniscoessus). Mała liczba guzków na dolnych i górnych trzonowych, oraz nie więcej niż dziewięć grzebieni na p4 są przypuszczalnie cechami symplezjomorficznymi. Z formacji Barun Gojot opisano przedstawiciela Djadochtatheria Nessovbaatar multicostatus gen. et sp. nov., zaliczonego do rodziny incertae sedis. Zaproponowano nową rodzinę Djadochtatheriidae dla rodzajów Kryptobaatar, Djadochtatherium, Catopsbaatar i Tombaatar, a w oparciu o nowe materiały przedstawiono zrewidowane diagnozy czterech rodzajów Djadochtatheria: Sloanbaatar, Kryptobaatar, Djadochtatherium i Kamptobaatar. W celu przeprowadzenia analizy filogenetycznej późnokredowych multituberkulatów Mongolii zaproponowano listę 43 cech (różniącą się, z wyjątkiem dziesięciu cech, od list używanych dotychczas przy analizach filogenetycznych multituberkulatów) oraz matrycę taksonów i cech, obejmująca 17 taksonów. Taksony uwzględnione w analizie obejmują 11 późnokredowych rodzajów z Mongolii, pięć najkompletniej poznanych późnokredowych i paleoceńskich rodzajów z Ameryki Północnej i Azji, oraz hipotetycznego przodka, skonstruowanego na podstawie cech wystepujacych u jurajskich multituberkulatów z rzędu Plagiaulacoidea. W analizie kladystycznej zastosowano dwa różne programy komputerowe: Pee-Wee (Goloboff 1993a, 1996) oraz NONA (Goloboff 1993b), oparty na tej samej zasadzie co powszechnie używany PAUP (Swofford 1993). Program Pee-Wee przedstawił dwa drzewa. Fig. 13 przedstawia krótsze z tych drzew, które potwierdza odrębność Buginbaatar i monofiletyzm Djadochtatheria. Analiza przeprowadzona za pomocą tego programu wykazuje również monofiletyzm rodziny Djadochtatheriidae ustanowionej w pracy (Fig. 13, węzeł 18). Program NONA zaproponował 30 jednakowo oszczędnych drzew. Dwa drzewa ścisłej zgodności (Fig. 14A and 14B) wykazują znacznie gorszą rozdzielczość niż drzewo zaproponowane przez program Pee-Wee, na którym oparto wnioski filogenetyczne.
    Źródło:
    Acta Palaeontologica Polonica; 1997, 42, 2; 201-242
    0567-7920
    Pojawia się w:
    Acta Palaeontologica Polonica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The braincase of two Late Cretaceous Asian multituberculates studied by serial sections
    Puszka mozgowa dwoch poznokredowych wieloguzkowcow [Multituberculata] badana za pomoca przekrojow seryjnych
    Autorzy:
    Hurum, J H
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/22980.pdf
    Data publikacji:
    1998
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN
    Tematy:
    fauna kopalna
    kosc skalista
    czaszki
    kosc klinowa
    Multituberculata
    rekonstrukcja
    kreda
    Nemegtbaatar gobiensis
    puszka mozgowa
    Djadochtatheria
    paleontologia
    Chulsanbaatar vulgaris
    wieloguzkowce
    kosc podstawnoklinowa
    anatomia zwierzat
    Opis:
    The braincase structure of two Late Cretaceous Mongolian djadochtatherian multituberculates Nemegtbaatar gobiensis and Chulsanbaatar vulgaris from the ?late Campanian of Mongolia is presented based on the two serially sectioned skulls and additional specimens. Reconstructions of the floor of the braincase in both taxa are given. The complete intracranial sphenoid region is reconstructed for the first time in multituberculates. Cavum epiptericum is a separate space with the taenia clino-orbitalis (ossified pila antotica) as the medial wall, anterior lamina of the petrosal and possibly the alisphenoid as the lateral wall, and the basisphenoid, petrosal and possibly alisphenoid ventrally. The fovea hypochiasmatica is shallow, tuberculurn sellae is wide and more raised from the skull base than it is in the genus Pseudobolodon. The dorsal opening of the carotid canal is situated in the fossa hypophyseos. The taenia clino-orbitalis differs from the one described in Pseudobolodon and Lambdopsalis in possessing just one foramen (metoptic foramen). Compared to all extant mammals the braincase in Nemegtbaatar and Chulsanbaatar is primitive in that both the pila antotica and pila metoptica are retained. In both genera the anterior lamina of the petrosal is large with a long anterodorsal process while the alisphenoid is small. A review is given of the cranial anatomy in Nemegtbaatar and Chulsanbaatar.
    Budowa puszki mózgowej dwóch późnokredowych wieloguzkowców z podrzędu Djadochtatheria, Nemegtbaatar gobiensis i Chulsanbaatar vulgaris, z ?późnego kampanu Mongolii, została zbadana za pomocą seryjnych skrawków dwóch czaszek, ciętych mikrotomem Junga, oraz w oparciu o inne czaszki tych sarnych gatunków, i pojedyncze kości skaliste innych gatunków. Badane materiały przechowywane są w zbiorach Instytutu Paleobiologii PAN w Warszawie. Przedstawiono rekonstrukcje podstawy puszki mózgowej obu gatunków. Zrekonstruowano też, po raz pierwszy u wieloguzkowców, budowę kompleksu kości klinowej, widzianą od strony puszki mózgowej. Cavum epiptericum u wieloguzkowców tworzy obszerną przestrzeń, oddzieloną od puszki mózgowej przez taenia clino-orbitalis (skostniałą pila antotica), tworzącą jej ścianę przyśrodkową. Ścianę zewnętrzną cavum epiptericum tworzy skrzydło kości podstawnoklinowej, zaś ścianę dolną kość podstawnoklinowa, kość skalista i przypuszczalnie częściowo skrzydło kości podstawnoklinowej. Skostnienie wewnętrznej ściany cavum epiptericum jest u wieloguzkowców silniejsze niż u stekowców, co może wskazywać, że wieloguzkowce są pod tym względem prymitywniejsze niż stekowce. Nie jest jednak wykluczone, że skostnienie to jest wtórne, jak to sugerowano wcześniej (Kielan-Jaworowska i wsp. 1986). Fovea hypochiasmatica jest płytka, siodło tureckie jest szerokie i położone wyżej w stosunku do podstawy czaszki niż u jurajskiego rodzaju Pseudobolodon. Taenia clino-orbitalis różni się od tej samej struktury opisanej u wieloguzkowców z rodzajów Pseudobolodon i Lambdopsalis tym, że jest przebita tylko jednym otworem. Puszka mózgowa Nemegtbaatar i Chulsanbaatar jest bardziej prymitywna niż u wszystkich ssaków współczesnych, ponieważ zachowuje w stadium doroslym zarówno pila antotica, jak i pila metoptica. U obu rodzajów blaszka przednia kości skalistej (lamina anterior) jest duża, z długim przednio-grzbietowym wyrostkiem, natomiast skrzydło kości podstawnoklinowej jest małe. W pracy przedstawiono również podsumowanie danych o anatomii czaszki Nemegtbaatar i Chulsanbaatar.
    Źródło:
    Acta Palaeontologica Polonica; 1998, 43, 1; 21-52
    0567-7920
    Pojawia się w:
    Acta Palaeontologica Polonica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The middle ear in multituberculate mammals
    Ucho Srodkowe multituberkulatow
    Autorzy:
    Hurum, J H
    Presley, R
    Kielan-Jaworowska, Z
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/22047.pdf
    Data publikacji:
    1996
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN
    Tematy:
    fauna kopalna
    Lambdopsalis
    ssaki
    stekowce
    czaszki
    ucho srodkowe
    kowadelko
    mloteczek
    paleocen
    Mongolia
    strzemiaczko
    Nemegtbaatar gobiensis
    kreda
    paleontologia
    Chulsanbaatar vulgaris
    paleozoologia
    Kryptobaatar
    kosteczki sluchowe
    morfologia zwierzat
    multituberkulaty
    Opis:
    The ear ossicles, preserved in skulls of a tiny Late Cretaceous multituberculate Chulsanbaatar vulgaris from Mongolia are arranged as in modern mammals. This makes the idea of an independent origin of the multituberculates from other mammals unlikely. We report the finding of ear ossicles in Mesozoic multituberculates. Three almost complete incudes and two fragments of malleus are described and compared with those reported in the Paleocene Lambdopsalis and in non-multituberculate mammals. In these Late Cretaceous multituberculates lateral expansion of the braincase is associated with the presence of sinuses and development of extensive masticatory musculature, but not by the expansion of the vestibule, which is moderately developed. It is argued that because of the lateral expansion of the multituberculate braincase, the promontorium is arranged slightly more obliquely with respect to the sagittal plane than in other mammals and the fenestra vestibuli faces anterolaterally, rather than laterally. This results in a corresponding alteration in orientation of the stapes. The epitympanic recess is situated more anteriorly with respect to the fenestra vestibuli than in other mammals. The recess is deep, and the incus must therefore be oriented somewhat vertically. The incus is roughly A-shaped, with crus breve subparallel to the axis of vibration of the malleus. This axis, approximately connecting the anterior process of the malleus and the crus breve of the incus, lies at 45-55º to the sagittal plane in Chulsanbaatar. Probably most multituberculates were similar in this respect. The fragments of the malleus show a very long anterior process, which agrees with the reconstruction of the malleus in Lambdopsalis by Meng & Wyss (1995), and with the partial malleus of Kyptobaatar, described by Rougier et al. (in press)
    Kostki słuchowe ssaków (strzemiączko, kowadełko i młoteczek), mieszczące się w uchu środkowym i przekazujące drgania błony bębenkowej do ucha wewnętrznego, bardzo rzadko zachowują się w stanie kopalnym. Niekompletne kostki słuchowe multituberkulatów zostały po raz pierwszy opisane u paleoceńskiego rodzaju Lambdopsalis z Chin przez Miao & Lillegravena (1986). Autorzy ci, oraz Miao (1988) zrekonstruowali młoteczek z rękojeścią skierowaną ku tyłowi, a nie skośnie ku przodowi i dośrodkowo jak u wszystkich innych ssaków. Niekompletne kostki słuchowe zostały nastepnie odkryte w czterech okazach maleńkiego multituberkulata Chulsanbaatar vulgaris z późnej kredy Mongolii, w materiałach zebranych przez Polsko-Mongolskie Wyprawy Paleontologicme do Mongolii, znajdujących się w zbiorach Instytutu Paleobiologii Polskiej Akademii Nauk. Jeden z tych okazów zostal krótko opisany w poprzedniej naszej pracy (Hurum et al. 1995), a trzy w niniejszej pracy. Opisane kostki słuchowe Chulsanbaatar vulgaris obejmują trzy prawie kompletne kowadełka (po raz pierwszy znalezione u multituberkulatów) i dwa fragmenty młoteczka. W poprzedniej pracy opisano również kowadełko oraz strzemiączko, jednakże identyfikacja tego ostatniego elementu nie jest calkowicie pewna. Kowadełko ma w przybliżeniu kształt litery A. W zwiąku z bocznym rozszerzeniem puszki mózgowej multituberkulatów, promontorium ustawione jest u nich nieco bardziej skośnie w stosunku do osi czaszki niż u innych ssaków, co powoduje, że okienko przedsionka jest zwrócone w bok i ku przodowi, a nie tylko w bok, jak u innych ssaków. Położenie okienka przedsionka wpływa na zmianę ustawienia strzemiączka. Zachyłek nadbębenkowy jest położony bardziej ku przodowi w stosunku do okienka przedsionka niż u innych ssaków i jest głęboki, dlatego kowadełko musiało być ustawione prawie pionowo, z odnogą krótką skierowaną równolegle do osi drgań młoteczka. Zachowane fragmenty młoteczka wykazują obecność długiego wyrostka donosowego, co zgadza się z rekonstrukcją młoteczka u paleoceńskiego Lambdopsalis (Meng & Wyss 1995), z odkrytymi ostatnio fragmentami kostek słuchowych multituberkulata Kryptobaatar z późnej kredy Mongoliii (Rougier et al. w druku), a także z budową młoteczka u stekowców oraz u zarodków prymitywnych ssaków (Fleischer 1973, 1978; Maier 1989, 1990). Dane te (mimo że rękojeść młoteczka nie została dotychczas znaleziona u multituberkulatów) wskazują, że kostki słuchowe multituberkulatów miały taką samą orientację jak u ssaków współczesnych (Fig. 6). Rekonstrukcja kostek słuchowych multituberkulatów przedstawiona w niniejszej pracy nie zgadza sie z rekonstrukcją Miao & Lillegravena (1986) i przemawia przeciw wyodrębnieniu się multituberkulatów z gadów ssakokształtnych oddzielnie od pozostałych ssaków, a więc stanowi argument na korzyść monofiletyzmu ssaków. Ponadto, na podstawie szlifów seryjnych czaszek multituberkulatów Chulsanbaatar vulgaris i Nemegtbaatar gobiensis, wykazano (Fig. 8), że średnica przedsionka u tych multituberkulatów jest około dwukrotnie większa niż średnica ślimaka, tak samo jak to ma miejsce u osesków współczesnych ssaków. Luo & Ketten (1991), na podstawie niejasnych przekrojów tomograficznych kości skalistej multituberkulatów Catopsalis i Moeniscoessus, stwierdzili, że średnica przedsionka jest u nich odpowiednio 5 i 7 razy większa niż średnica ślimaka i zasugerowali, że silnie powiększony przedsionek stanowi synapomorfię multituberkulatów. Na podstawie danych opublikowanych w niniejszej pracy, wniosek ten odrzuciliśmy.
    Źródło:
    Acta Palaeontologica Polonica; 1996, 41, 3; 253-275
    0567-7920
    Pojawia się w:
    Acta Palaeontologica Polonica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-3 z 3

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies