Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "sok" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-6 z 6
    Tytuł:
    Zawartość związków biologicznie czynnych w wybranych sokach pomarańczowych z produkcji ekologicznej i konwencjonalnej
    The cobntent of bioactive compounds in selected orange juice from organic and conventional production
    Autorzy:
    Hallmann, E.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/227612.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Wyższa Szkoła Menedżerska w Warszawie
    Tematy:
    sok pomarańczowy
    związek biologiczno czynny
    produkcja ekologiczna
    produkcja konwencjonalna
    orange juice
    bioactive compound
    organic production
    conventional production
    Opis:
    Sok pomarańczowy jest jednym z soków częściej wybieranych przez konsumentów. Jest on bardzo dobrym źródłem witaminy C, karotenoidów oraz flawonoidów w diecie. Zawartość związków bioaktywnych w sokach pomarańczowych zależy od wielu czynników: min. pochodzenia owoców, sposobu przerobu owoców, sposobu utrwalenia soku. Stwierdzono, że soki z produkcji ekologicznej zawierały więcej zeaksantyny, ß-karotenu, flawonoidów ogółem, kwercetyny, hesperydyny oraz kempferolu w porównaniu z sokami konwencjonalnymi. Soki świeże (nie otrzymane z koncentratu) charakteryzowały się istotnie wyższą zawartością suchej masy, karotenoidów ogółem, zeaksantyny, cis-zeaksantyny, jak też flawonoidów: naringiny oraz kempferolu w porównaniu z sokami wykonanymi z koncentratu.
    Orange juice is one of the more popular juice among consumers. Orange juice is a very good source of vitamin C, carotenoids and flavonoids in the diet. The content of bioactive compounds in orange juice depends on many factors: the origin of the fruit, fruit processing. In presented experiment organic juices contained significantly more zeaxanthin, ß-carotene, flavonoids: quercetin, hesperidin and kempferolu compared to conventional juices. Fresh juice (not made from concentrate) were characterized by significantly higher content of dry matter, total carotenoids, zeaxanthin, cis-zeaxanthin, naringin as well as kaempferol in comparison with the juices made from concentrate.
    Źródło:
    Postępy Techniki Przetwórstwa Spożywczego; 2014, 2; 95-100
    0867-793X
    2719-3691
    Pojawia się w:
    Postępy Techniki Przetwórstwa Spożywczego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ocena wartości odżywczej i sensorycznej pomidorów oraz soku pomidorowego z produkcji ekologicznej i konwencjonalnej
    Estimation of nutritive and sensory value of tomatoes and tomato juices from organic and conventional production
    Autorzy:
    Hallmann, E.
    Rembiałkowska, E.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/336725.pdf
    Data publikacji:
    2008
    Wydawca:
    Sieć Badawcza Łukasiewicz - Przemysłowy Instytut Maszyn Rolniczych
    Tematy:
    pomidor
    sok pomidorowy
    produkcja ekologiczna
    produkcja konwencjonalna
    wartość odżywcza
    tomato
    tomato juice
    organic production
    conventional production
    nutritive value
    Opis:
    Do doświadczenia wybrano pomidory standardowe odmiany: Rumba, Gigant i Kmicic oraz jedną odmianę typu cherry Koralik. Rośliny pomidorów były uprawiane w dwóch certyfikowanych gospodarstwach ekologicznych i konwencjonalnych. Całość nawożenia i ochrony roślin została przeprowadzona zgodnie z zasadami rolnictwa ekologicznego i konwencjonalnego. Próbki dojrzałych owoców zostały zebrane w tej samej fazie dojrzałości we wszystkich gospodarstwach i przekazane do badań nad materiałem świeżym oraz do wykonania soku przecierowego pomidorowego. Zgromadzone wyniki wskazują, że pomidory ekologiczne zawierały więcej suchej masy, cukrów ogółem i redukujących, witaminy C, beta-karotenu, flawonoli i kwasów fenolowych. Natomiast owoce pomidorów konwencjonalnych zawierały więcej kwasów organicznych oraz likopenu. Następnie przeprowadzono analizę chemiczną i sensoryczną przygotowanego z owoców soku przecierowego pomidorowego. Otrzymane wyniki wskazują, że większość wyróżników sensorycznych, jak też jakość ogólna została wyżej oceniona, gdy surowiec pochodził z produkcji konwencjonalnej. Świeży sok przecierowy ekologiczny charakteryzował się wyższą zawartością suchej masy, witaminy C, likopenu, flawonoli oraz kwasów fenolowych. Natomiast produkt konwencjonalny zawierał więcej beta-karotenu i kwasu glutaminowego.
    In 2006 year the experiment on the organic and conventional tomato has been carried out in Organic Foodstuffs Division. Four tomato cultivars have been used in the study: three standard tomato cultivars (Rumba, Gigant and Kmicic) and one cherry tomato cultivar Koralik. Tomato plants were cultivated in two certified organic and conventional private farms in Mazovia region. The fertilization and plant protection in the experimental farms have been organized according to the organic and conventional faming rules. The samples of the ripe tomato fruits have been collected and chemically analysied. The results obtained showed that the content of nutritive compounds such as total and reducing sugars and bioactive compounds such as vitamin C, beta-carotene and phenolic acids was significantly higher in tomato fruits from organic than conventional cultivation. The second experiment was carried out on tomato juices that have been prepared from the organic and conventional tomato fruits. The results obtained showed that most of the sensory attributes of the tomato juices and overall sensory quality have been evaluated much better when tomatoes have been grown in the conventional farms.
    Źródło:
    Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering; 2008, 53, 3; 88-95
    1642-686X
    2719-423X
    Pojawia się w:
    Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ocena wartości odżywczej oraz sensorycznej pasteryzowansego spomidorowego z uprawy ekologicznej i konwencjonalnej
    The estimation of nutritive and sensory value of the pasteurized tomato juice from organic and conventional production
    Autorzy:
    Hallmann, E.
    Rembiałkowska, E.
    Lipowski, J.
    Marszałek, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/336314.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Sieć Badawcza Łukasiewicz - Przemysłowy Instytut Maszyn Rolniczych
    Tematy:
    wartość odżywcza
    wartość sensoryczna
    sok pomidorowy
    uprawa ekologiczna
    uprawa konwencjonalna
    nutritive value
    sensory value
    tomato juice
    organic production
    conventional production
    Opis:
    Celem pracy było zbadanie wartości odżywczej soków pomidorowych ze szczególnym uwzględnieniem zawartości związków biologicznie czynnych. Dojrzałe owoce pomidorów trzech odmian (Merkury, Rumba i Picolino), uprawianych w systemie ekologicznym i konwencjonalnym, zostały zebrane w tym samym czasie i przetworzone na sok oraz poddane procesowi pasteryzacji. Po otrzymaniu produktu został on poddany analizie chemicznej, w celu określenia wartości odżywczej orazzwiązków biologicznie czynnych (witaminy C, flawonoidów, karotenoidów). Jednocześnie przeprowadzono analizę sensoryczną(profilową) badanych soków. Zgromadzone wyniki badań chemicznych soku pomidorowego wskazują, że ekologiczny sok pomidorowy charakteryzował się istotnie wyższą zawartością witaminy C, sumy kwasów fenolowych oraz kwasu galusowegoi chlorogenowego w porównaniu do soku konwencjonalnego. Ekologiczne soki pomidorowe cechowały się istotnie wyższą notą sensoryczną dla zapachu słodkiego, były też istotnie gęstsze i miały lepiej wyczuwalne cząstki owoców w porównaniu z sokami konwencjonalnymi. Jednocześnie soki ekologiczne miały istotnie wyższe noty oceny smaku pomidorowego i jakości ogólnej. Sok pomidorowy otrzymany z owoców odmiany Picolino zawierał istotnie więcej cukrów ogółem, witaminy C, beta-karotenu i kwasów organicznych oraz mniej wolnych aminokwasów niż sok otrzymany z pozostałych odmian pomidorów. Z uwagi na wyższą zawartość ważnych związków bioaktywnych oraz lepszy smak ekologicznych soków pomidorowychnależy polecać je do codziennej konsumpcji.
    The aim of work was to analyze the nutritive value of tomato juices with a special focus on the bioactive compounds. The ripe tomato fruits of 3 varieties (Merkury, Rumba and Picolino) cultivated in the organic and conventional systems have been picked in the same time, processed into juice and pasteurized. The obtained products have been analyzed chemically in order to determine the nutritive value and the content of bioactive compounds (vitamin C, flavonoids and carotenoids). The sensory profile analyze of the juices has been simultaneously carried out. The results obtained indicated that organic tomato juice contained significantly more vitamin C, total phenolic acids, gallic and chlorogenic acids in comparison with the conventional juice. Organic tomato juice obtained higher sensory notes for sweet taste; it was also significantly denser and had better palpable fruit particles comparing with the conventional juice. The organic juice received at the same time higher notes of tomato taste and general quality. Tomato juice obtained from Picolino cultivar fruits contained significantly more total sugars, vitamin C, beta-carotene and organic acids and less free amino acids than juice made of other tomato cultivars. Considering the higher content of the important bioactive compounds and better taste, the organic tomato juice should be recommended for everyday consumption.
    Źródło:
    Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering; 2010, 55, 3; 105-111
    1642-686X
    2719-423X
    Pojawia się w:
    Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wpływ procesu pasteryzacji na wartość odżywczą soku marchwiowego z produkcji ekologicznej i konwencjonalnej
    The influence of pasteurization process on nutritive value of carrot juices from organic and conventional production
    Autorzy:
    Hallmann, E.
    Sikora, M.
    Rembiałkowska, E.
    Marszałek, K.
    Lipowski, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/337355.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Sieć Badawcza Łukasiewicz - Przemysłowy Instytut Maszyn Rolniczych
    Tematy:
    pasteryzacja
    wartość odżywcza
    sok marchwiowy
    produkcja ekologiczna i konwencjonalna
    pasteurization process
    nutritive value
    carrot juices
    organic and conventional production
    Opis:
    Przetwory ekologiczne cieszą się dużym zainteresowaniem ze strony konsumentów Jest to związane z postrzeganiem produkcji ekologicznej jako bardziej przyjaznej dla zdrowia człowieka jak też dla środowiska. Żywność z rolnictwa ekologicznego nie posiada w swoim składzie pozostałości niebezpiecznych dla zdrowia substancji chemicznych. Marchew jest bardzo dobrym źródłem karotenoidów. Zawiera szeroko znany betakaroten oraz mniej znaną, lecz również bardzo ważną luteinę. Ponadto w swoim składzie marchew zawiera cenne związki polifenolowe takie jak kwas chlorogenowy, p-kumarynowy czy ferulowy. Proces termicznego utrwalania żywności może wywierać negatywny efekt zna wartość odżywczą produktu końcowego. Dlatego rzeczą niezmiernie ważną jest wykorzystanie do przetwórstwa surowców jak najwyższej, jakości, aby produkt przetworzony również był zasobny w liczne składniki odżywcze. Celem pracy było określenie wpływu metody uprawy i odmiany marchwi oraz procesu przetwarzania na wartość odżywczą soku. Otrzymane wyniki wskazują, że sok ekologiczny charakteryzował się istotnie wyższą zawartością witaminy C, luteiny oraz kwasu kawowego w porównaniu z sokiem konwencjonalnym. Sok otrzymany z marchwi odmiany Flacoro zawierał istotnie więcej witaminy C, kwasu p-kumarynowego, ferulowego oraz benzoesowego w porównaniu z sokiem otrzymanym z marchwi odmiany Perfekcja. Proces pasteryzacji zmienił istotnie i pozytywnie wartość odżywczą badanych soków marchwiowych. Po pasteryzacji stwierdzono, że sok marchwiowy charakteryzował się istotnie wyższą zawartością suchej masy, cukrów redukujących, kwasów organicznych, luteiny, kwasu kawowego oraz zawierał istotnie mniej cukrów ogółem, witaminy C, kwasu chlorogenowego, ferulowego i benzoesowego w porównaniu do soku świeżego.
    The modern consumer is interested in organic preserves. It is connected with perception of organic production as friendly for human health and environment. Organic food is produced without dangerous contaminants as pesticides and mineral fertilizers. The carrot is a good source of carotenoids. It contains well known beta-carotene and lutein. Additionally carrot contains phenolic acids as: chlorogenic, p-coumaric, or ferulic. The thermal processing of food can negatively impact on nutritive value of preserves. So, it is very important to use vegetables of the highest value to prepare preservers. The aim of the work has been to show impact of cultivation system, variety and preservers method on quality parameters of carrot juice. The results obtained has shown that organic carrot juice contains significantly more vitamin C, lutein and caffeic acid in comparison to conventional one. Carrot juice prepared from Flacoro cultivar has contained significantly more vitamin C, p-coumaric, ferulic and benzic acids in comparison to juice from Perfekcja variety. Pasteurization process has changed significantly nutritive value of examined carrot juices. After pasteurization carrot juice has contained a higher level of dry matter, reducing sugars, organic acids, lutein and caffeic acids and also less total sugars, vitamin C, phenolic acids as: chlorogenic, ferulic and benzoic in comparison to fresh carrot juice.
    Źródło:
    Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering; 2011, 56, 3; 133-137
    1642-686X
    2719-423X
    Pojawia się w:
    Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Bioactive compounds in organic apple juices enriched with chokeberry and green tea extract
    Związki bioaktywne w ekologicznych sokach jabłkowych wzbogaconych dodatkiem aronii i ekstraktu zielonej herbaty
    Autorzy:
    Średnicka-Tober, D.
    Kazimierczak, R.
    Rembiałkowska, E.
    Strok, T.
    Świąder, K.
    Hallmann, E.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/334709.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Sieć Badawcza Łukasiewicz - Przemysłowy Instytut Maszyn Rolniczych
    Tematy:
    organic juice
    bioactive compounds
    polyphenols
    anthocyanins
    apple
    aronia
    chokeberry
    green tea
    extract
    sok ekologiczny
    związki bioaktywne
    polifenole
    antocyjan
    jabłko
    ekstrakt
    zielona herbata
    Opis:
    The availability of organic fruit juices on the European market is increasing. There is also a growing range of combinations of various fruit species, as well as fruit juice supplements, such as e.g. herbal infusions, which not only enrich the juices in new flavors, but also can significantly increase their health benefits. Consumers are increasingly looking for natural, organic, high-quality products, so choosing the right combination of ingredients to ensure the health benefits of juice is extremely important. The aim of this study was to evaluate the content of selected bioactive compounds in organic apple juice enriched with chokeberry and green tea extract. Chokeberry fruit are known to be a valuable source of vitamin C and numerous polyphenols, especially anthocyanins, with high biological activity. At the same time the green tea extract is rich in phenolic acids and flavonoids. Most of these compounds are characterized by strong antioxidant properties, thus protect the body against the adverse effects of free radicals involved in pathogenesis of various diseases, i.e. heart diseases, cancers, neurodegenerative diseases, and aging-related processes. The results of the study indicate that the addition of chokeberry juice to apple juice enriched the juice with vitamin C, phenolic acids (in total) and anthocyanins, in particular 3,5-di-Opelargonidine glycoside. At the same time the content of flavonoids (primarily quercetin and kaempferol) was lower in apple-chokeberry juice compared to the apple juice. The addition of green tea extract resulted in a significant enrichment of apple juice with phenolic acids (>2-fold) and flavonoids (>10-fold), including compounds found typically in tea leaves, such as catechin, epicatechin, epigallocatechin and epigallocatechin gallate. Organic apple-chokeberry juice and apple juice with green tea extract may be recommended as a part of a healthy diet, due to the high concentrations of antioxidants with beneficial health effects.
    Dostępność ekologicznych soków owocowych na europejskim rynku rośnie. Zwiększa się również wachlarz połączeń różnych gatunków owoców, a także nieowocowych dodatków do soków, m.in. naparów ziołowych, które nie tylko nadają sokom nowe walory smakowe, ale też mogą zwiększać znacząco ich wartość prozdrowotną. Konsumenci coraz częściej poszukują naturalnych, ekologicznych produktów o wysokich walorach prozdrowotnych, dlatego dobór odpowiedniej kombinacji składników, które zapewnią efekt prozdrowotny soku, jest niezwykle ważny. Celem niniejszej pracy była ocena zawartości wybranych związków bioaktywnych w ekologicznych sokach jabłkowych wzbogaconych dodatkiem aronii i ekstraktu zielonej herbaty. Owoce aronii stanowią cenne źródło witaminy C i licznych składników polifenolowych, przede wszystkim antocyjanów, odznaczających się dużą aktywnością biologiczną. Ekstrakt zielonej herbaty cechuje się ponadto bogactwem kwasów fenolowych i flawonoidów. Większość spośród wymienionych związków charakteryzuje się silnymi właściwościami przeciwutleniającymi, dzięki czemu chronią one organizm przed niekorzystnym działaniem wolnych rodników zaangażowanych w patogenezę m.in. chorób serca, nowotworów, chorób neurodegeneracyjnych, oraz w procesy związane ze starzeniem się organizmu. Wyniki przeprowadzonych badań wskazują, że dodatek soku z aronii do soku jabłkowego istotnie wzbogacił sok w witaminę C, kwasy fenolowe (ogółem) oraz antocyjany, a w szczególności glikozyd-3,5-di-O-pelargonidyny. Mniejsza była natomiast zawartość flawonoidów (przede wszystkim kwercetyny i kemferolu) w soku jabłkowo-aroniowym w porównaniu do soku jabłkowego. Dodatek ekstraktu z zielonej herbaty skutkował natomiast istotnym wzbogaceniem soku jabłkowego w kwasy fenolowe (>2-krotnie) oraz flawonoidy (>10-krotnie), w tym typowe dla naparu herbacianego związki, tj. katechinę, epikatechinę, epigalokatechinę oraz galusan epigalokatechiny. Ekologiczny sok jabłkowo-aroniowy oraz soki jabł- kowe z dodatkiem ekstraktu zielonej herbaty mogą być polecane w profilaktyce zdrowotnej z uwagi na wysoką (istotnie wyż- szą w porównaniu do soku z jabłek) zawartość antyoksydantów o dobroczynnym wpływie na organizm.
    Źródło:
    Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering; 2017, 62, 4; 173-177
    1642-686X
    2719-423X
    Pojawia się w:
    Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zawartość karotenoidów w wybranych sokach marchwiowych pochodzących z produkcji ekologicznej i konwencjonalnej przeznaczonych do spożycia dla niemowląt i dorosłych
    Content of carotenoids in selected carrot juices from organic ant conventional production and intended for consumption by infants and adults
    Autorzy:
    Kazimierczak, R.
    Hallmann, E.
    Sulek, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/827619.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Technologów Żywności
    Tematy:
    soki
    soki warzywne
    soki przecierowe
    soki swieze
    sok marchwiowy
    zywnosc prozdrowotna
    zywnosc ekologiczna
    zywnosc konwencjonalna
    karotenoidy
    alfa-karoten
    beta-karoten
    luteina
    zeaksantyna
    zawartosc karotenoidow
    wlasciwosci prozdrowotne
    analiza zywnosci
    Opis:
    W pracy przeanalizowano i oceniono zawartość związków karotenoidowych w wybranych sześciu sokach marchwiowych zakupionych na polskim rynku, w tym w sokach pochodzących z produkcji ekologicznej i konwencjonalnej. Wśród badanych soków dwa produkty były przeznaczone dla niemowląt, zaś jeden to sok jednodniowy o krótkim terminie przydatności do spożycia. Zawartość karotenoidów w badanych produktach oznaczono metodą wysokosprawnej chromatografii cieczowej (HPLC). W celu zidentyfikowania poszczególnych związków karotenoidowych wykorzystano wzorce w postaci β-karotenu, α-karotenu, zeaksantyny i luteiny – o czystości 99,98 %. Wykazano, że marka soku miała istotny wpływ na zawartość związków bioaktywnych w produktach. Średnio soki z produkcji konwencjonalnej zawierały istotnie (p ≤ 0,05) więcej karotenoidów ogółem niż soki ekologiczne, a jednocześnie nie różniły się pod względem zawartości poszczególnych związków, jak: β-karoten, α-karoten, luteina i zeaksantyna. Soki przeznaczone dla dorosłych były bardziej zasobne w karotenoidy ogółem oraz zawierały więcej suchej masy niż soki dla niemowląt. Wśród soków różnych marek wyróżniał się sok konwencjonalny 4 Kon D charakteryzujący się największą zawartością karotenoidów, w tym β- i α-karotenu. Najzasobniejszy w ksantofile (zeaksantynę i luteinę) był produkt konwencjonalny 6 Kon D. Uzyskane wyniki badań stanowią ważne potwierdzenie dla konsumentów, że soki marchwiowe dostępne na polskim rynku są cennym źródłem karotenoidów, a zwłaszcza β-karotenu i luteiny o pozytywnym wpływie na zdrowie człowieka, dlatego powinny być obecne w codziennej diecie dzieci i osób dorosłych.
    In the research study, the content of carotenoid compounds was analysed and assessed in six selected carrot juices purchased on the Polish market, including the juices coming from the organic and conventional production. Of the juices analysed, two products were intended for infants and one was a good-for-one-day juice with a short shelf-life. The carotenoid content in the products analysed was determined by a high performance liquid chromatography (HPLC). To identify individual carotenoid compounds, there were used external standards in the form of β-carotene, α-carotene, zeaxanthin, and lutein of 99.98 % purity. It was proved that the juice brand had a significant effect on the content of bioactive compounds in the juices. On average, the juices from conventional production contained significantly (p ≤ 0.05) more carotenoids in total than the organic juices but they did not differ in terms of the content of individual compounds, such as β-carotene, α-carotene, lutein, and zeaxanthin. The juices intended for adults were richer in total carotenoids and they contained more dry matter than the juices for infants. Of the juices of different brands, the conventional 4 Kon D juice stood out; it was characterised by the highest carotenoid content, including β- and α-carotene. The conventional 6 Kon D juice was the richest in xanthophylls (zeaxanthin and lutein). The study results obtained constitute an important evidence for consumers that the carrot juices available on the Polish market are a valuable source of carotenoids, especially of β-carotene and lutein, and their impact on human health is positive; therefore, they should be present in the daily diet for children and adults.
    Źródło:
    Żywność Nauka Technologia Jakość; 2018, 25, 2
    1425-6959
    Pojawia się w:
    Żywność Nauka Technologia Jakość
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-6 z 6

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies