- Tytuł:
-
The Epistemic Significance of Current Clear and Distinct Perceptions in Descartes’ Epistemology
Znaczenie epistemiczne aktualnie jasnych i wyraźnych ujęć w epistemologii Kartezjusza - Autorzy:
- Gut, Przemysław
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/1791072.pdf
- Data publikacji:
- 2020-06-30
- Wydawca:
- Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
- Tematy:
-
jasne i wyraźne ujęcia
wiedza
Kartezjańskie koło
current clear and distinct perceptions
knowledge
Cartesian Circle - Opis:
-
W niniejszym artykule omawiam kwestię dotyczącą roli, jaką Kartezjusz wyznaczył w budowie gmachu wiedzy pewnej temu, co można określić mianem aktualnie jasnych i wyraźnych ujęć (sądów poznawanych obecnie jasno i wyraźnie). Powyższa kwestia jest od dawna przedmiotem ożywionej dyskusji wśród komentatorów epistemologii Kartezjusza. W współczesnej literaturze historyczno-filozoficznej spotkać można dwie zasadnicze interpretacje na temat funkcji jaką pełnią w systemie Kartezjusza aktualnie jasne i wyraźne ujęcia. Pierwszą można nazwać interpretacją psychologiczną, drugą zaś normatywną. Ta ostatnia głosi, że aktualnie jasne i wyraźne ujęcia są całkowicie odporne na wątpienie zanim jeszcze dowiedzie się istnienia Boga i ustali ogólną regułę prawdy. Z tego względu ich pewność nie ogranicza się u Kartezjusza jedynie do pewności psychologicznej, lecz ma charakter normatywny. Opowiadam się za interpretacją normatywną. Przemawiają za nią – moim zdaniem – liczne racje. Ale rodzi ona także pewne trudności. Dlatego po przedstawieniu argumentów przemawiających na jej rzecz i niewątpliwych zalet wynikających z jej przyjęcia, omawiam szczegółowo pewne trudności zarówno tekstowe, jak i merytoryczne, którym musi sprostać ta interpretacja, jeśli mamy ją utrzymać.
In this article, I discuss the epistemic role that Descartes believed was played in knowledge construction by current clear and distinct perceptions (the ideas or propositions which appear most evident to us when we are attending to them). In recent literature, we can find two interpretations about the epistemic status and function of current clear and distinct perceptions in Descartes’ epistemology. The first may be called the psychological, the second normative. The latter states that current clear and distinct perceptions are utterly immune to all doubt, even before God’s existence is proven and the general rule of truth is established. Thus, their certainty is for Descartes not merely psychological, but normative. I endorse the normative interpretation for a number of what I believe to be cogent reasons. However, there are also some difficulties with it. Therefore, after presenting positive arguments for the interpretation (sections I–IV) I discuss the difficulties of textual and substantive nature that the normative interpretation needs to address if it is to be upheld (sections V–VI). - Źródło:
-
Roczniki Filozoficzne; 2020, 68, 2; 87-118
0035-7685 - Pojawia się w:
- Roczniki Filozoficzne
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł