- Tytuł:
-
Badania budownictwa ludowego na wybranych przykładach historycznych miejscowości łemkowskich
Research of folk construction on chosen examples of historical Lemkos homeland - Autorzy:
-
Gosztyła, M.
Mikrut, A. - Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/104606.pdf
- Data publikacji:
- 2017
- Wydawca:
- Politechnika Rzeszowska im. Ignacego Łukasiewicza. Oficyna Wydawnicza
- Tematy:
-
Łemkowie
chyże
budynek mieszkalno-gospodarczy
zagroda jednobudynkowa
architektura drewniana
plan
chałupa
Lemkos
single building
residential building
wooden architecture
functional plants cottages - Opis:
-
Jednym z cenniejszych przykładów budownictwa ludowego Karpat są łemkowskie
chałupy. Jednobudynkowa zagroda, mieszcząca pod wspólnym dachem zarówno
pomieszczenia mieszkalne jak i gospodarcze, stanowi charakterystyczny dla obszaru
Łemkowszczyzny typ zabudowy. Plan funkcjonalny łemkowskich chyż ulegał modyfikacjom,
rozbudowom i w zależności od regionu, wykształciły się jego lokalne odmiany.
Budynki mieszkalno-gospodarcze, ze względu na rozbudowany plan funkcjonalny,
osiągały znaczne długości i wysokości. Chałupy na planie wydłużonego
prostokąta, kryte wysokim, spadzistym dachem w swojej niezmienionej formie można
było spotkać jeszcze w połowie XX wieku. Obecnie wiele z nich zostało mocno
przebudowanych i zaadaptowanych do potrzeb współczesnych użytkowników.
W pierwszej części artykułu został przedstawiony dotychczasowy stan badań. Omówiono
istotne elementy łemkowskich chyż, charakteryzujące ten rodzaj ludowej architektury.
Stały się one podstawą do przeprowadzenia analiz budownictwa ludowego
na wybranych miejscowościach. Badania i wnioski zostały opisane w drugiej części
artykułu.
One of the most discernible examples of the Carpathian folk architecture is Lemkos’ cottages. Single building farmhouse, which under the same roof contains both living as well as utility rooms, is characteristic building type for Lemkos’ homeland. The functional plan of the so-called ‘chyże’ was revised, undergoing significant change, and depending on the region, developing its local variety. Residential and commercial buildings, due to the extensive functional plan, were of a significant length and height. Cottages on the elongated rectangle plan, which covered steeply slanting roof in its unchanged form, were still to be seen in the mid-20th century. Nowadays many of them have been extensively rebuilt and adapted to the needs of today's users. In the first part of the article the current state of research has been presented. The essential elements of the Lemkos ‘chyże’, a typical feature of this kind of folk architecture, have been discussed. They have become the basis for carrying out analyses of folk buildings in selected villages. Research and conclusion data have been described in the second part of the article. - Źródło:
-
Czasopismo Inżynierii Lądowej, Środowiska i Architektury; 2017, 64, 4/I; 205-212
2300-5130
2300-8903 - Pojawia się w:
- Czasopismo Inżynierii Lądowej, Środowiska i Architektury
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł