- Tytuł:
- Uwarunkowania współczesnych zmian w sieci szkół podstawowych na obszarach wiejskich województwa małopolskiego
- Autorzy:
-
Gil, Agnieszka
Semczuk, Marcin - Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/2109389.pdf
- Data publikacji:
- 2015-09-16
- Wydawca:
- Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
- Tematy:
-
extracurricular activities
commuting to school
primary school
small schools
network of schools
schools in rural areas
dojazdy do szkół
małe szkoły
sieć szkół
szkoła podstawowa
szkoła wiejska
zajęcia pozalekcyjne - Opis:
-
Przedmiot prezentowanych badań stanowiło szkolnictwo podstawowe zawężone do I i II etapu edukacyjnego (klasy I-III i IV-VI) na obszarach wiejskich województwa małopolskiego. Celem opracowania było wskazanie uwarunkowań funkcjonowania sieci szkół podstawowych oraz konsekwencji likwidacji szkół w kształceniu młodzieży. W artykule wykorzystano dane z lat 2000-2012 dotyczące liczby uczniów oraz szkół podstawowych, a także uczących w tych szkołach nauczycieli oraz stanu zaludnienia miejscowości Małopolski, udostępnione przez BDL GUS. Do realizacji postawionego celu badawczego wykorzystano również wyniki własnych badań bezpośrednich, przeprowadzonych w szkołach za pomocą metody sondażu diagnostycznego, oraz studia literatury przedmiotu, w tym aktów prawnych. Badaniom poddano 12 szkół podstawowych zlokalizowanych w powiecie miechowskim. Objęto nimi dwie grupy respondentów. Pierwszą stanowili opiekunowie uczniów, a drugą - dyrektorzy szkół. Badanie objęło 705 osób. W wyniku niekorzystnych tendencji demograficznych (ryc. 1) w województwie małopolskim w latach 2000-2012 na obszarach wiejskich liczba uczniów zmniejszyła się o 30% (ryc. 2). W konsekwencji likwidacji uległy 143 szkoły podstawowe, co stanowiło 12% ich ogólnej liczby (ryc. 3). Zamknięto głównie małe szkoły wiejskie, z obszarów typowo rolniczych w północno-wschodniej części województwa oraz z jego słabiej zaludnionych obszarów południowo-wschodnich (ryc. 4). W mniejszym stopniu proces ten objął miasta, gdzie spadek liczby dzieci w przeliczeniu na szkołę był znacznie wyższy w porównaniu do obszarów wiejskich. Liczba zlikwidowanych szkół byłaby zapewne znacznie większa, gdyby nie aktywność lokalnych społeczności. Korzystały one z możliwości przejęcia szkoły dzięki zakładaniu stowarzyszeń i organizacji społecznych oraz w dalszym etapie - zmianie organu prowadzącego (ryc. 5). W konsekwencji tych procesów znacznie zmieniło się w regionie rozmieszczenie szkół. Badania przeprowadzone w szkołach powiatu miechowskiego wskazują, że średni czas dojazduz miejsca zamieszkania do placówki wynosi 21 min, a najdłuższy jest do tych szkół, w otoczeniu których zlikwidowano minimum dwie placówki (ryc. 6). Najwięcej uczniów, bo ok. 60%, dojeżdża do badanych szkół autobusami. Bezpośrednio z formą organizacji dowozu wiąże się udział uczniów w zajęciach pozalekcyjnych. Tylko 44% uczniów z badanych szkół podstawowych powiatu miechowskiego uczęszczało na zajęcia pozalekcyjne.
The subject of the research presented was primary education narrowed down to the first and second stages (grades1-3 and 4-6) within the rural areas of Malopolskie Voivodeship. The aim of the studywas to determine the operating conditions of the network of primary schools and the consequencesof closing schools on youth education. The article utilises data from the years 2000-2012 concerning the number of pupils and primary schools, as well as teachers working at those establishments, andthe state of the population of Malopolska’s (Lesser Poland’s) villages, made available by GUS BDL(Central Statistical Office - Local Data Bank). In order to achieve the research objective the resultsof own direct studies were also used, conducted in schools via the diagnostic survey method, as wellas studies of literature on the subject, including legal acts. Twelve primary schools were subject toresearch, all located in the district of Miechow. The studies were directed at two groups of respondents. The first group consisted of students’ guardians; the second - the head teachers of the surveyedschools. A group of 705 respondents was covered by the survey. Due to unfavourable demographic trends (Fig. 1) in the rural areas of the Malopolskie Voivodeshipin the years 2000-2012, the number of students fell by 30% (Fig. 2). The consequence of this wasthe closure of 143 primary schools, which meant reducing their number by 12% (Fig. 3). Mostly small rural schools were closed in the typically agricultural areas of the north-eastern part of thevoivodeship, and less populated areas of south-eastern and eastern Malopolska (Fig. 5). This processalso took place in cities, to a lesser extent, where the decline in the number of children per school issignificantly higher as compared to the rural areas (Fig. 4). The number of closed schools would have been much higher if not for the actions of the local communities. They exploited the opportunity totake over schools through the establishment of associations and social organisations and, at the nextstage - to change the managing authority (Fig. 6). As a result, the location of schools changed considerably.Studies conducted in schools of the Miechow district indicate that the average commuting time from home to school equals 21 minutes, and is longest to schools in areas where at least twoinstitutions were closed (Fig. 7). Most students arrive at school by school bus - 60% of students. The participation of students in extracurricular activities is directly connected to the form of transport.Only 44% of students attended additional classes. - Źródło:
-
Przedsiębiorczość - Edukacja; 2015, 11; 152-164
2083-3296
2449-9048 - Pojawia się w:
- Przedsiębiorczość - Edukacja
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł