- Tytuł:
-
Austro-Węgry wobec Kościoła katolickiego w Królestwie Polskim od ogłoszenia aktu 5 listopada do powołania Rady Regencyjnej (listopad 1916 – wrzesień 1917 roku)
Austro-Hungarian Empire relations with Catholic Church from announcement of the Act of 5 November until establishment of the Regency Council (November 1916 – September 1917) - Autorzy:
-
Gaul, Jerzy
Wojciechowski, Leszek
Ryba, Mieczysław - Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/chapters/23944552.pdf
- Data publikacji:
- 2017-10-31
- Wydawca:
- Archiwum Główne Akt Dawnych
- Tematy:
-
Austro-Węgry
Kościół katolicki
Królestwo Polskie
Akt 5 listopada
Rada Regencyjna - Opis:
-
Kościół katolicki stanowił od wieków ważny czynnik kształtujący postawy ludności polskiej. Doceniając ten fakt władze austro-węgierskie starały się w latach I wojny światowej wykorzystać Kościół katolicki w Królestwie Polskim do realizacji własnych koncepcji politycznych. Te dążenia wspierały się na katolickim charakterze monarchii naddunajskiej i proaustriackiej postawie niektórych hierarchów galicyjskich. Episkopat Królestwa Polskiego zajmował bardziej wstrzemięźliwą postawę wobec państw centralnych. Władze austro-węgierskie podejmowały więc starania od listopada 1916 do października 1917 r. o poparcie przez Kościół katolicki aktu 5 listopada 1916 r. (propolskiej proklamacji cesarzy Niemiec i Austro-Węgier), zabiegały o udział duchowieństwa w uroczystościach jego ogłoszenia, a także włączenie biskupów do powstających instytucji państwa polskiego – Rady Stanu i Rady Regencyjnej. Starały się też o uzyskanie aprobaty hierarchów Kościoła dla polityki państw centralnych na ziemiach polskich. Duchowieństwo katolickie zachowało się powściągliwie wobec aktu 5 listopada 1916 r. i zorganizowanych z tej okazji uroczystości. Lepsze rezultaty przyniosły starania o włączenie kleru do powstających instytucji państwa polskiego. Do Tymczasowej Rady Stanu weszło dwu księży katolickich. Większe znaczenie miało skłonienie arcybiskupa warszawskiego Aleksandra Kakowskiego do udziału w Radzie Regencyjnej. Nie oznaczało to jednak uzyskania aprobaty Kościoła katolickiego dla polityki państw centralnych na ziemiach polskich. Sympatie dla monarchii habsburskiej miały znaczenie symboliczne, gdyż sprawa polska rozwiązywana była pod dyktando Rzeszy Niemieckiej.
For centuries, the Catholic Church has been an important influence, shaping the attitudes of Polish public. In appreciation of that fact, during World War 1, Austro-Hungarian authorities have tried to use the Catholic Church in the Kingdom of Poland to implement their own political concepts. Those efforts were based on Catholic provenance of the monarchy and pro-Austrian attitudes of some of Galician senior clergy. Episcopate of the Kingdom of Poland has taken a more restrained position with respect to the Central states. Therefore, between November 1916 and October 1917, Austro-Hungarian authorities have tried to gain the Church’s support for the Act of 5 November 1916 (a pro-Polish proclamation of Emperors of Germany and Austro-Hungary), pursued the clergy to participate in the proclamation ceremony, and inclusion of bishops in newly created institutions of the Polish state – the Council of State and the Regency Council. They also sought approval of the senior Church officials for policy of the Central states on Polish territories. Catholic clergy was noncommittal about the Act of 5 November 1916 and related ceremonies. Efforts to include the clergy in newly created institutions of the Polish state were more successful. Two Catholic priests have joined the Temporary Council of State. A more important achievement was convincing Archbishop of Warsaw Aleksander Kakowski to take a seat in the Regency Council. It did not, however, mean obtaining approval of the Catholic Church for the policy of the Central states on Polish territories. Sympathies for Habsburg monarchy were merely symbolic, as the resolution of Polish case was dictated by the German Reich. - Źródło:
-
Rola Kościoła w dziejach Polski. Kościoły w Rzeczypospolitej; 297-318
9788394837433 - Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł