- Tytuł:
-
Zmienne losy starego cmentarza w Biłgoraju
Changing history of the old cemetery in Biłgoraj - Autorzy:
- Garbacz, Krzysztof
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/538775.pdf
- Data publikacji:
- 2016
- Wydawca:
- Narodowy Instytut Dziedzictwa
- Tematy:
-
Biłgoraj
Lubelszczyzna
domniemane grodzisko
stary cmentarz
cmentarz przykościelny
nekropolia podmiejska
lapidarium
kamienne nagrobki
józefowski ośrodek kamieniarski
Lublin region
old cemetery
supposed hill fort
church cemetery
suburban necropolis
tombstones
Józefów stoneworking centre - Opis:
-
Zabytkowe cmentarze są świadectwem dziedziczonej z pokolenia na pokolenie pamięci o przodkach. Niestety, część z nich została w XX w. zdewastowana i ograbiona z wielu elementów kamiennej architektury nagrobnej. Do tej grupy założeń należy stary cmentarz w Biłgoraju, w województwie lubelskim, założony przed końcem XVIII w. Jego użytkowanie zakończono około 1880 r., ale prawne zamknięcie nastąpiło dopiero w 1959 r. W ciągu kilkudziesięciu lat pozbawiony opieki cmentarz uległ tak daleko posuniętej degradacji, że w 1982 r. zarejestrowano tylko trzy nieuszkodzone wolno stojące nagrobki kamienne; pozostałe przetrwały jedynie we fragmentach. Zniszczeniu uległa też część drzewostanu. W 1977 r. cmentarz został wpisany do rejestru zabytków, dziesięć lat później powstało założenie projektowe lapidarium. Próby ratowania biłgorajskiego cmentarza zbiegły się z czasem ogólnej dyskusji na temat stanu zachowania nekropolii w Polsce i szybko postępującego ich niszczenia, zarówno przez wandali, jak i wskutek decyzji władz administracyjnych, nakazujących likwidację tych już nieużytkowanych. Na przykładzie biłgorajskiego założenia autor starał się pokazać wieloletni proces powojennej destrukcji jednej z tych nekropolii, które bez uszczerbku przetrwały czasy okupacji hitlerowskiej.
Old cemeteries are evidence of the memory about ancestors inherited throughout generations. Sadly, in the 20th century, some of them were devastated and robbed of many elements of stone tomb architecture. In this group is the old cemetery in Biłgoraj, Lublin Voivodeship, established in the late 18th century. Its use was discontinued ca. 1880. However, it was not legally closed until 1959. Within several decades, without care, the cemetery fell into such advanced degradation that in 1982 only three undamaged, free-standing tombstones were registered; others survived only in fragments. Some of the trees were destroyed as well. In 1977, the cemetery was entered into the register of historic sites; ten years later, the design of a lapidarium was created. Attempts to save the Biłgoraj cemetery coincided with general discussion on the state of conservation of necropolises in Poland and their quickly advancing degradation, both by vandals and as a result of decisions made by administrative authorities who order liquidation of the disused ones. On the example of the Biłgoraj complex, the author attempted to illustrate the years-long process of post-war destruction of one of these necropolises, which survived the period of Nazi occupation without harm. - Źródło:
-
Ochrona Zabytków; 2016, 2; 219-257
0029-8247 - Pojawia się w:
- Ochrona Zabytków
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł