- Tytuł:
- Awarie i katastrofy zapór – zagrożenia, ich przyczyny i skutki oraz działania zapobiegawcze
- Autorzy:
-
Fiedler, Krzysztof
Gamdzyk, Jerzy
Jankowski, Władysław
Opyrchał, Leszek
Selerski, Sławomir
Wita, Andrzej
Wróblewski, Marek
Kledyński, Zbigniew - Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/books/2046946.pdf
- Data publikacji:
- 2007
- Wydawca:
- Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej - Państwowy Instytut Badawczy
- Opis:
- Przedmiotem pracy jest analiza zagrożeń, których przyczyną mogą być katastrofy budowli piętrzących i ich następstwa, a następnie określenie możliwości zapobiegania katastrofom oraz – w określonych przypadkach – zminimalizowania ich tragicznych skutków. Praca jest oparta na aktualnej wiedzy, wynikającej z doświadczeń zagranicznych i krajowych. Każda zapora od momentu rozpoczęcia piętrzenia wody stanowi potencjalne zagrożenie dla terenów leżących poniżej. Zagrożenie dotyczy w równym stopniu ludności, infrastruktury i środowiska. Największe prawdopodobieństwo powstania katastrofy zapory występuje w pierwszych kilku latach po jej zbudowaniu, a następnie ponownie wzrasta w miarę upływu czasu eksploatacji wskutek starzenia się budowli. Starzenie się zapór i związany z nim wzrost ryzyka katastrof zaczyna być poważnym problemem na całym świecie. Dotyczy to także Polski, w której ponad połowa istniejących zapór przekroczyła wiek 50 lat, a środki finansowe na ich właściwe utrzymanie systematycznie maleją. Przez katastrofę rozumie się, zgodnie z definicją ustaloną w 1986 r. przez Międzynarodową Komisję Wielkich Zapór (ICOLD-CIGB), zawalenie lub przemieszczenie części zapory lub jej podłoża, w którego wyniku budowla nie może piętrzyć wody. Na ogół wiąże się to ze znacznie zwiększonym odpływem stwarzającym zagrożenie dla życia ludzi i mienia w dolinie rzeki poniżej zapory. W pracy przedstawiono dane statystyczne oraz przyczyny i skutki katastrof budowli piętrzących wodę, a także zapór mokrych składowisk materiałów odpadowych oraz omówiono możliwości zapobiegania tym katastrofom. Głównymi elementami dalszej części opracowania są stosowane obecnie na świecie podstawowe narzędzia do minimalizowania możliwości wystąpienia katastrof, oparte na teorii bezpieczeństwa. Przedstawiono zarys nauki o bezpieczeństwie oraz metody określania stanu bezpieczeństwa zapór. Szczególną uwagę zwrócono na metody analizy zagrożeń i ryzyka wraz z określeniem ryzyka dopuszczalnego. Omówiono też zasady stosowania metody analizy wstecz (back analysis) do oceny pracy budowli i jej podłoża, z podkreśleniem znaczenia tej metody do wykrywania ewentualnych zagrożeń. W pracy przedstawiono wybrane przykłady zastosowania wspomnianych analiz przy uwzględnieniu różnych rodzajów zapór. Zaprezentowano także podstawowe zasady technicznej kontroli zapór, w tym obserwacji i pomiarów kontrolnych, oraz oceniania ich stanu technicznego. Omówiono również zadania i zasady funkcjonowania systemów ostrzegawczo-alarmowych na wypadek zagrożenia awarią lub katastrofą oraz przedstawiono doświadczenia krajowe i zagraniczne w zakresie automatycznych systemów technicznej kontroli zapór. W ostatnim rozdziale omówiono zasady kontroli stanu technicznego i bezpieczeństwa zapór w krajach mających wieloletnią tradycję i doświadczenie w tej dziedzinie, a na tym tle sytuację w Polsce i konieczne działania dla uzyskania niezbędnych standardów pozwalających poprawić istniejący stan.
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Książka