- Tytuł:
-
Stylizacja ludowa w XVII-wiecznych pastorałkach Jana Żabczyca (na materiale „Symfonij anielskich”)
The folk style in 17th pastoral carols by Jan Żabczyc (with a case study of “Symfonije anielskie”) - Autorzy:
- Galilej, Cecylia
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/26850759.pdf
- Data publikacji:
- 2008
- Wydawca:
- Akademia Zamojska
- Tematy:
-
stylisation
pastoral carol
the folk style
folklore
baroque
stylizacja
pastorałka
styl ludowy
folklor
barok - Opis:
-
Jan Żabczyc, wczesnobarokowy poeta nadworny, jest autorem jednego z najpopularniejszych w historii literatury polskiej zbioru kolęd pt. Symfonije anielskie. Różnorodność gatunkowa zamieszczonych w nim pieśni (kolędy teologiczne, noworoczne, pastorałki) oraz ich oryginalny kształt językowy, dostrzeżony przede wszystkim w utworach pasterskich utrwaliły nazwisko Żabczyca jako twórcy nowej polskiej odmiany kolędowej – pastorałki. Celem niniejszego artykułu jest przegląd typowych dla pastorałki cech stylistyczno-językowych, które stanowią jej wyróżniki spośród pozostałych odmian gatunkowych kolędy. Analiza Symfonij pokazuje, iż pastorałki nie są autentycznymi utworami ludowymi, lecz jedynie stylizowanymi na ludowe za pomocą kilku zręcznych zabiegów m.in. poprzez zastosowanie stałego schematu kompozycyjnego, odpowiedniej segmentacji tekstu (incipity o charakterze ludowym), formy podawczej (dialog, monolog), ludowego modelu wiersza oraz elementów ludowej poetyki (typizacja postaci, stosowanie zdrobnień). Te właściwości językowe współtworzą w Symfonijach harmonijną całość, dzięki której Żabczycowe kolędy przez wieki funkcjonowały w żywej praktyce wykonawczej, dwie zaś z nich na stałe weszły do zasobu pieśni kościelnych.
The aim of this article is a review some typical linguistic and stylistic features of 17th pastoral carols, which establish a specifi cation of this genre. Pastoral carols are not authentic folk texts. They were written in educated church environments. The early baroque poet Jan Żabczyc is thought as a father of this genre in polish literature. A part of his literary production shows a imitation of folk language by using for example the same fable scheme, dialogue, monologue, a creation of the characters, attempts of polonisation of Naitivity Scene, folk model of versifi cation. The Żabczyc’s pastoral carols were very popular more than three centuries and two of them (Przybieżeli do Betlejem pasterze, A wczora z wieczora) are still alive. - Źródło:
-
Facta Simonidis; 2008, 1, 1; 285-301
1899-3109 - Pojawia się w:
- Facta Simonidis
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł