Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "semantics;" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-5 z 5
    Tytuł:
    Szare strefy, w różnych odcieniach szarości: między wyrażeniami adwerbialnymi z poziomu przedmiotowego a nieprzedmiotowego oraz z poziomu metapredykatywnego a metatekstowego
    Grey zones, in various shades of grey: between adverbial expressions of the primary- and metalanguage level / metapredicative and metatextual level
    Autorzy:
    Duraj-Nowosielska, Izabela
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/29431725.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
    Tematy:
    metapredicates
    metatext
    adverb
    semantics
    metapredykaty
    metatekst
    przysłówek
    semantyka
    Opis:
    Artykuł przedstawia przegląd wybranych badań nad metatekstem pod kątem opozycji między wyrażeniami adwerbialnymi z planu przedmiotowego i nieprzedmiotowego, a wśród nieprzedmiotowych – między wyrażeniami metapredykatywnymi a stricte metatekstowymi. Referuje się krótko ich ujęcie w polskich gramatykach oraz wymienia się najczęstsze kryteria ich rozróżniania. Wywód koncentruje się zwłaszcza na jednostkach z planu nieprzedmiotowego konformalnych z przysłówkami i na zjawiskach granicznych. Porusza się takie kwestie sporne jak: a) status wyrażeń gradacyjnych; b) regularne mechanizmy ewolucyjne rządzące przejściem od jednej klasy wyrażeń do drugiej, w tym kierunek motywacji w ramach metawyrażeń; c) status partykuł, dla których możliwe jest odtworzenie szerszego metakomentarza; d) status przysłówków względu; e) status przysłówków oceniających „zorientowanych na podmiot”, w pozycji tematycznej; e) status wybranych jednostek pod kątem ich przynależności do klasy metapredykatów bądź partykuł.
    The article presents a review of selected studies on metatext, in terms of the opposition between adverbial expressions of the primary- and metalanguage level, and among the latter – between metapredicative and strictly metatextual lexemes. I review briefly how they are covered in Polish grammars, and I list the most common criteria for distinguishing them. The focus is particularly on metatextual (metapredicative) items conformal with adverbs and on borderline phenomena. Some contentious issues are raised, such as: a) the status of gradation expressions; b) regular evolutionary mechanisms governing the transition from one class of lexemes to another, including the direction of derivation within meta-expressions; c) the status of particles which can be inserted in a broader meta-commentary; d) the status of limiting adverbials; (e) the status of the evaluative “subject-oriented” adverbs in the thematic position; e) the status of selected lexemes as regards their belonging to the class of metapredicates or particles.
    Źródło:
    Linguistica Copernicana; 2023, 19; 109-150
    2080-1068
    2391-7768
    Pojawia się w:
    Linguistica Copernicana
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Fakty i mity o „faktach”. W związku z artykułem M. Danielewiczowej „Niepodważalne fakty. Jak o nich mówimy?” (Poradnik Językowy 2017/9)
    Autorzy:
    Duraj-Nowosielska, Izabela
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/567916.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
    Tematy:
    semantic analysis
    fact
    fakt
    structuralistic semantics
    analiza semantyczna
    semantyka strukturalna
    Opis:
    The article refers to discussions on the semantics of Polish expressions with the word fakt (‘fact’), and it is polemical towards “objective” interpretations, in which “facts” are “fulfilled states of affairs”, independent of how they are conceptualized by speaking subjects; it refers especially to the article of M. Danielewiczowa (PJ 2017/9) on that subject. Both attitudes are rooted in the tradition of structuralistic semantics and both discuss the contemporary meaning of fakt (in various linguistic variants). It is argued that the interpretation of “fact” as an object of speaking (according to the speaker’s knowledge) is better testified in language usage, as well as it is more effective as far as lexical analysis is concerned. That is because it is a convenient starting point both for the “strictly objective” meaning (fakt ≈ what is happening or what happened), typically mentioned in dictionaries, and for popular nowadays uses of that word, in which it introduces hypotheses or subjective judgments of the speaker. The latter can be accounted for by pragmatic mechanisms of speaking, whereas the “objective” meaning is interpreted as an effect of metonymy (pointing in speaking to a particular state of affairs → the state of affairs itself).
    Artykuł jest głosem w dyskusji nad semantyką polskich wyrażeń ze słowem fakt, polemicznym wobec ujęć „obiektywistycznych”, upatrujących w „faktach” zrealizowane stany rzeczy, niezależne od tego, jak je ujmują podmioty mówiące; w szczególności odwołuje się do artykułu M. Danielewiczowej (PJ 2017/9) na ten temat. Obydwa ujęcia są zakorzenione w tradycji semantyki strukturalistycznej i obydwa dotyczą współczesnego znaczenia faktu (w różnych odsłonach językowych). W artykule uzasadnia się, że interpretacja „faktu” jako obiektu mówienia (zgodnie z wiedzą nadawcy) ma zarówno mocniejsze oparcie w świadectwach językowych, jak i większą skuteczność na gruncie analizy leksykalnej; stanowi ona bowiem dobry interpretacyjny punkt wyjścia zarówno dla znaczenia „stricte obiektywnego” (fakt ≈ to, co zaszło lub zachodzi), typowo wskazywanego w słownikach, jak i dla powszechnych obecnie zastosowań tego słowa, w których ono w jakiś sposób maskuje hipotezy lub subiektywne sądy nadawcy. Z tego drugiego zdają sprawę pragmatyczne mechanizmy mówienia, znaczenie „obiektywne” jest natomiast interpretowane jako efekt przesunięcia metonimicznego (wskazanie w mówieniu na określony stan rzeczy → sam ten stan rzeczy).
    Źródło:
    Linguistica Copernicana; 2019, 16
    2080-1068
    2391-7768
    Pojawia się w:
    Linguistica Copernicana
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O (tajemniczej) roli intencjonalnego działania w zdaniach z przysłówkiem przypadkiem
    On the (mysterious) role of intentional actions in sentences with the adverb przypadkiem 'accidentally'
    Autorzy:
    Duraj-Nowosielska, Izabela
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/568096.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
    Tematy:
    accidentality
    actions
    adverb
    agentivity
    intentionality
    intentionality modifiers
    przez przypadek
    przypadkiem
    semantics of adverbs
    Opis:
    The article considers the relation of the Polish expressions connected with the notion of "accidentality" to the notion of action and agentivity in general. The expressions analyzed in the paper include przypadkiem, przypadkowo 'accidentally' or to przypadek, że_ 'it is an accident that_' (with special emphasis on the first one). Explications of the adverb przypadkiem in the two semantic papers referred to in the article - M. Grochowski (2009) and A. Bogusławski (2009) - emphasize such elements as "inexplicability", "unexpectedness" and, most importantly, "independence" of the events indicated by that predicate. Not denying such claims, I try to show that it is difficult to account for the semantics of przypadkiem without taking into consideration agentivity-related notions. First, this expression - as it is used in sentences - most often takes the role analogical to the one of "intentionality modifiers" (like niechcący 'unwillingly', nieświadomie 'unconsciously'); second - in some contexts przypadkiem operates on a metatextual level, indicating the very action of the speaker; and finally - there is reason to assume that it is exactly actions that enable "accidentality" ("independence") of events in the world in general. It means that actions would be at the center of all the accidentality-related predications, though they may not be explicitly mentioned in the sentence. The article is divided into three parts. The first provides characteristic features of the adverb przypadkiem as compared with other similar expressions (e.g. przez przypadek 'by accident'); with special emphasis put on where to find in the sentence content the "independent" events evoked by the notion of "accidentality". In the second part I demonstrate that "accidentality" predicated in the sentence points to some (hypothetical) actions undertaken by agents (not necessarily present in the sentence content). Since przypadkiem in the rhematic position and in the thematic position show different characteristics in certain interesting points, they are considered separately. And finally - in the third part I go beyons strictly linguistic considerations and try to answer the question why the adverb przypadkiem so evidently and so regularly evokes agentivity-related notions.
    Źródło:
    Linguistica Copernicana; 2012, 2(8); 127-171
    2080-1068
    2391-7768
    Pojawia się w:
    Linguistica Copernicana
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O teście negacji, kontekstach interpretacyjnych i zdaniach „wyratowanych”*
    On Negation Tests, Interpretational Contexts and „Saved” Sentences
    Autorzy:
    Duraj-Nowosielska, Izabela
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/568072.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
    Tematy:
    semantics
    acceptability of sentences
    linguistic anomaly
    deviational sentences
    contradiction
    negative linguistic evidence
    negation test
    Opis:
    In the article I address several problems concerning the role of so called negative linguistic evidence in semantic analysis. The focus is on two main questions. The first addresses the problem whether sentences inherently contradictory, used as justifications for semantic theses, should be anomalous in an absolute sense (i.e. whether they should remain incoherent in any thinkable context), or whether it is possible to “save” them in some contexts, without losing their value as semantic evidence. I point out that, if one aims at demonstrating contradiction on the surface of a sentence (by confronting a given lexeme with the negation of its alleged semantic components), one should not expect any irrefutable proof. On the other hand, grammatical anomalies can serve as excellent evidence in semantics, but sentences of this kind are not always possible to apply, and after all, they only give indirect evidence without making a semantic component in question explicit. If a contradiction concerns only the lexical level of a test sentence, it is possible that one will always be able to “save” the sentence; still, it does n o t mean that it is not contradicted, yet if we are to grasp this contradiction, we must apply strict criteria of sentence “codability”; I assume (after Bogusławski 2008, 2009 and Frege 1977 [1918]) that they are supplied by the frame of the predicate somebody said that_ together with the assumption that a statement in question was made seriously. The second issue addressed in the article focuses on how, exactly, a contradiction should be presented in a test sentence – since different grammatical constructions or different metatextual operators can render different test results. The analysis of some sentences referred to in several semantic papers shows that it is not a good idea to use conjunctive constructions with i ‘and’: although such sentences could easily be marked with an “alienating asterisk”, it is often not because they are inherently contradictory, but because of high “coherence requirements” characteristic of the conjunction i that are not fulfilled in them. For this reason it happens that the very cause of anomaly is interpreted incorrectly.
    Źródło:
    Linguistica Copernicana; 2013, 2(10); 161-191
    2080-1068
    2391-7768
    Pojawia się w:
    Linguistica Copernicana
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Gdzie jest cel w zdaniach z celowo i kilka innych pytań o wyrażenia pokrewne
    Where is the 'cel' [purpose] in Sentences with celowo [purposefully] and Several More Questions on the Related Expressions
    Autorzy:
    Duraj-Nowosielska, Izabela
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/568024.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
    Tematy:
    bez celu
    bezcelowo
    bezcelowy
    celowo
    celowy
    niecelowo
    niecelowy
    on purpose
    purposefully
    action
    adjective
    adverb
    intentionality
    semantics
    Opis:
    In the article I discuss selected aspects concerning the semantics of expressions related to the notion of purpose in Polish: celowo [purposefully], celowy [purposeful], niecelowy, bezcelowy [purposeless], niecelowo, bezcelowo, bez celu [purposelessly] (in rough approximation of meaning). My starting point is the question mentioned in the title, i.e. where to “locate” the purpose one has in mind in sentences with celowo [purposefully]: whether it is external to what is indicated by the sentence predicate (ktoś powiedział coś celowo ‘somebody said something purposefully’ → somebody said something [p] in order to achieve something else [q], something other than the mere fact of saying p), or whether we mean the internal purpose, related strictly to the predicate (somebody destroyed something on purpose → somebody wanted to destroy it, destroying it was his purpose here). The ambiguity of sentences with the adverb celowo, as well as the adjective celowy, can be resolved by identifying the type of the verb in the position of sentence predicate. However, this is not a completely reliable test, and one can always come across sentences ambiguous in that matter (cf. celowe działanie → ‘action on purpose’, action having purpose in itself, or ‘purposeful action’, action directed towards some purpose). All the expressions mentioned above are being further analyzed in terms of “purpose localization”. This kind of distinction is followed by another one, connected with sentence perspective – either objective or subjective. What matters here is whether the speaker has in mind the agent’s purpose (external or internal → subjective perspective), or whether the speaker ignores the subject’s goals and estimates his action from the point of view of some objective aims fixed by the speaker himself, as in sentences: Rząd podejmuje bezcelowe działania [The government undertakes purposeless actions] or Przywrócenie pracownika do pracy byłoby niecelowe [Bringing the employee back to work would be purposeless]. Finally, we have three different “purpose locations” in sentences with the expressions in question, thus, three different “types of purpose”: subjective internal purpose, subjective external purpose and the objective one (the latter being always external to what is indicated by the sentence). Some of the analyzed expressions point to the type of purpose unambiguously (bezcelowo, bezcelowy, bez celu), others are ambiguous, expressing one of the two (celowo, niecelowo) or even three senses (celowy).
    Źródło:
    Linguistica Copernicana; 2015, 12; 23-52
    2080-1068
    2391-7768
    Pojawia się w:
    Linguistica Copernicana
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-5 z 5

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies