- Tytuł:
-
PROBLEM PRAWDY W FILOZOFII ARYSTOTELESA
THE PROBLEM OF TRUTH IN THE PHILOSOPHY OF ARISTOTLE - Autorzy:
- Duma, Tomasz
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/488525.pdf
- Data publikacji:
- 2013
- Wydawca:
- Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
- Tematy:
-
Arystoteles
prawda
prawda w rozumieniu logicznym
pozalogiczne aspekty prawdy
poznanie dyskursywne (episteme)
mądrość teoretyczna (sophia)
mądrość praktyczna (phronesis)
pragnienie (orexis)
sztuka (techne)
Aristotle
truth
truth in logical understanding
extra-logical aspects of truth
discursive knowledge (episteme)
theoretical wisdom (sophia)
practical wisdom (phronesis)
desire (orexis)
art (techne) - Opis:
-
The article deals with the problem of truth by Aristotle. The study begins a presentation of the main cognitive dispositions, mentioned in Book VI of Nicomachean Ethics, by which man achieve the truth. A next object of analysis is the truth in logical understanding. Its “place” is the intellect performing acts of judgment, standing at the basis of discursive knowledge. Having in mind that the determinants of so understood truth are things, further investigations are focused on except logical aspects of truth. Aristotle defines them, as in the case of logical truth, on the base of human cognitive dispositions, which–apart from discursive knowledge (episteme) — include theoretical wisdom (sophia), practical wisdom (phronesis), desire (orexis), and art (techne). The actions emerging from these dispositions are also a form of cognitive agreement with reality, and consequently can be considered as a kind of truth. Despite that here as well, the truth is connected with the cognitive functions, its determinants are also real things. This leads to a crucial question of the presented article which concerns the truth of things themselves. According to Author, Aristotle does not give a directly answer, although his certain remarks touch this problem. Their examination allows better to understand the later conceptions of truth.
Artykuł poświęcony jest problemowi prawdy u Arystotelesa. Rozważania rozpoczyna przedstawienie najważniejszych dyspozycji poznawczych, za pomocą których człowiek ujmuje prawdę, wymienionych w VI ks. „Etyki Nikomachejskiej”. Kolejnym przedmiotem analiz jest prawda w rozumieniu logicznym, której „miejscem” jest intelekt, dokonujący czynności sądzenia, stojącej u podstaw poznania dyskursywnego. Mając na uwadze to, że wyznacznikiem tak pojętej prawdy są rzeczy, dalsze dociekania skupiają się na pozalogicznych aspektach prawdy. Arystoteles określa je, podobnie jak w przypadku prawdy logicznej, na podstawie dyspozycji poznawczych człowieka, do których – obok poznania dyskursywnego (episteme) – zalicza mądrość teoretyczną (sofia), mądrość praktyczną (phronesis), pragnienie (oreksis) oraz sztukę (techne). Wyłaniane przez te dyspozycje działania są także formą poznawczego uzgadniania się z rzeczywistością, wskutek czego mogą być uznane za pewien rodzaj prawdy. Mimo że i tu prawda związana jest z czynnościami poznawczymi, jej wyznacznikiem są również rzeczy. Prowadzi to do kluczowego pytania artykułu o prawdę samych rzeczy. Według Autora, Arystoteles wprost nie udziela na nie odpowiedzi, choć pewne jego stwierdzenia poruszają ten problem. Przyjrzenie się im pozwala lepiej zrozumieć późniejsze koncepcje prawdy. - Źródło:
-
Roczniki Filozoficzne; 2013, 61, 2; 5-25
0035-7685 - Pojawia się w:
- Roczniki Filozoficzne
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł