- Tytuł:
- Kłopoty z semantyczną eksplikacją „ja”, czyli o tym, jak semantyka staje się metafizyką
- Autorzy:
- Drzazgowska, Ewa
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/2104664.pdf
- Data publikacji:
- 2016
- Wydawca:
- Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
- Tematy:
-
ja
ktoś
„ktoś coś powiedział”
eksplikacja semantyczna
fenomenologia
lingwistyczna
milczenie
pokaz
samoorzekalność - Opis:
- Przyjęte przez grupę polskich semantyków ramy badawcze pozwalają na pokazanie kłopotów ze słowem „ja”, mających doniosłe znaczenie filozoficzne. Chociaż dla każdego użytkownika języka polskiego zdania zawierające „ja” implikują zawsze „ktoś coś powiedział”, zbudowanie eksplikacji semantycznej w oparciu o tę formułę okazuje się niemożliwe. Trudność tkwi w oddaniu w niej odniesienia mówiącego do aktualnie realizowanego przezeń aktu mowy. Próby uchwycenia tego odniesienia dawały w wyniku regres nieskończony albo formułę samoorzekalną. W 2012 r. Andrzej Bogusławski zaproponował następujący wniosek: całą treścią semantyczną „ja”, którą można oddać bez elementarnych kłopotów, jest treść „ktoś”; chociaż jest jasne, że szczególna treść „ja” jest bogatsza, „trzeba o niej milczeć”; treść ta każdorazowo „się pokazuje”, „ujawnia” (w sensie Traktatu L. Wittgensteina). Kłopoty i ostateczna konkluzja Bogusławskiego stawiają w interesującym świetle, z jednej strony, karierę, jaką zrobiło metaforyczne użycie „ja” w filozofii europejskiej od Kartezjusza, przez Kanta, po Fichtego, z drugiej, „krytyczne” podejście do treści tradycyjnie z nim wiązanych w filozofii indyjskiej i u Wittgensteina.
- Źródło:
-
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2016, 3; 245-258
1230-1493 - Pojawia się w:
- Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł