- Tytuł:
- Domy kwarantanny : walka z zagrożeniem epidemicznym na wschodnich kresach Rzeczypospolitej w XVIII wieku
- Autorzy:
- Danowska, Ewa.
- Powiązania:
- Mówią Wieki 2020, nr 11, s. 44-47
- Data publikacji:
- 2020
- Tematy:
-
Stanisław August Poniatowski (król Polski ; 1732-1798)
Potocki, Szczęsny (1752-1805)
Epidemie
Choroby zakaźne ludzi
Leczenie
Artykuł problemowy
Artykuł z czasopisma historycznego
Artykuł z czasopisma popularnonaukowego - Opis:
- W ówczesnej Polsce miało miejsce blisko 20 epidemii, jak obliczono trwających łącznie pół wieku. Nosicielami często byli żołnierze walczący podczas wojny północnej (1700-1720) na terenie Polski, Szwecji, Litwy, Ukrainy, a pod koniec wieku Podola. Tak rozprzestrzeniała się dżuma, dur brzuszny, czarna ospa, tyfus plamisty i czerwonka. Pierwsze zachorowania odnotowano na Ukrainie, potem we Lwowie, Zamościu i Opatowie. Do 1712 zaraza opanowała całe terytorium Korony i Litwy. Próby zapobiegania rozwojowi epidemii przez organizację kordonów sanitarnych czy domów kwarantanny (ok. 42 dni) w Austrii i Prusach nie skutkowały. Zarazę przenosili też kupcy, roznoszący zarazki na jarmarkach i targowiskach. Apogeum epidemii dżumy nastąpiło w latach 1770-1771 na Wołyniu i Podolu w związku z wojną rosyjsko-turecką i konfederacją barską. W marcu zaraza wygasła po mroźnym lutym, ale straty wśród ludności obliczano na blisko 200 tys. osób. Z braku budynków chorzy leżeli na słomie pod gołym niebem, ogrodzeni drutami i pilnowani przez żołnierzy. Wielu magnatów nie czekając pomocy państwa, budowało domy kwarantanny na własny koszt, a pierwszym był wojewoda ruski Stanisław Szczęsny Potocki. W tym czasie powstały też szczegółowe przepisy dotyczące leczenia, zasad kwarantanny i sposobu pochówku osób zakażonych. Ostatecznie wzmożone starania obywateli i władz Rosji i Polski, w tym wzrost higieny, spowodowały, że liczba epidemii zmalała.
- Dostawca treści:
- Bibliografia CBW