- Tytuł:
-
Maxa Schelera pluralistyczna koncepcja wiedzy
Max Scheler’s pluralistic conception of knowledge - Autorzy:
- Czerniak, Stanisław
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/41303868.pdf
- Data publikacji:
- 2020
- Wydawca:
- Polska Akademia Nauk. Instytut Filozofii i Socjologii PAN
- Tematy:
-
types of knowledge
induction
essence
metaphysics
philosophical anthropology
Max Scheler
rodzaje wiedzy
indukcja
esencja
metafizyka
antropologia filozoficzna - Opis:
-
Celem artykułu jest rekonstrukcja koncepcji trzech typów wiedzy, którą Max Scheler przedstawił w swej późnej pracy Światopogląd filozoficzny (1928). Scheler wyróżnił trzy rodzaje wiedzy: empiryczną wiedzę służącą panowaniu nad przyrodą, wiedzę ejdetyczną/esencjalną oraz wiedzę metafizyczną. Autor rozważa kryteria epistemologiczne tego podziału oraz zastanawia się nad jego założeniami funkcjonalistycznymi. W części polemicznej zarzuca Schelerowi: a) krypto-dualizm w koncepcji wiedzy, która niedostatecznie wyraźnie odróżnia od siebie wiedzę metafizyczną od ejdetycznej; b) całkowite pominięcie w klasyfikacji typów wiedzy statusu humanistyki; c) programowe rozwijanie filozofii wiedzy niezależnie od warsztatu badawczego filozofii nauki, co odrywa tego rodzaju analizę od kontekstu społeczno-historycznego (tzn. od tego, jak się tworzy wiedzę we współczesnych wspólnotach naukowych).
This article aims to reconstruct Max Scheler’s conception of three types of knowledge, outlined in his late work Philosophical Perspectives (1928). Scheler distinguished three kinds of knowledge: empirical, used to exercise control over nature, eidetic (essential) and metaphysical. I review the epistemological criteria that underlie this distinction, and its functionalistic assumptions. In the article’s polemic part I accuse Scheler of a) crypto-dualism in his theory of knowledge, which draws insufficient distinctions between metaphysical and eidetic knowledge; b) totally omitting the status of the humanities in his classification of knowledge types; c) consistently developing a philosophy of knowledge without resort to the research tools offered by the philosophy of science, which takes such analyses out of their social and historical context (i.e., how knowledge is created in today’s scientific communities). - Źródło:
-
Filozofia i Nauka; 2020, 8, 2; 35-46
2300-4711
2545-1936 - Pojawia się w:
- Filozofia i Nauka
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł