Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Zesłańcy" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-2 z 2
Tytuł:
Tyfus, ospa, cholera i inne choroby jako doświadczenia polskich zesłańców na Syberii w XIX wieku
Autorzy:
Chrostek, Mariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2029812.pdf
Data publikacji:
2021-12-14
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
Siberia
polish exiles
diseases in Siberia
epidemics
Russian hospitals in the 19th century
doctors in Siberia
typhus
smallpox
cholera
Syberia
polscy zesłańcy
choroby na Syberii
epidemie
rosyjskie szpitale w XIX wieku
lekarze na Syberii
tyfus
ospa
Opis:
Tematem artykułu są choroby polskich zesłańców politycznych na Syberii, metody leczenia oraz związane z tym okoliczności (rola lekarzy, szpitale, pomoc innych Polaków i miejscowej ludności). Z zachowanych pamiętników, dzienników i listów dowiadujemy się, że zesłańcy chorowali zarówno w czasie morderczego marszu na Syberię (tysiące kilometrów pieszo, zima, niedożywienie, fatalne warunki higieniczne w noclegowych barakach), jak i w wyznaczonych im miejscowościach przymusowego pobytu. Padali ofiarą epidemii (tyfus, cholera, ospa, szkorbut) oraz innych chorób, czasami nieznanych europejskiej medycynie. Poznajemy rosyjskie szpitale, w których makabryczne warunki przyspieszały zgon pacjentów (brud, smród, zepsute jedzenie, brak opieki i leków, uśmiercanie chorych w celu ich okradania). Najgorsze były lazarety wojskowe (konające ofiary straszliwej chłosty, najwyższa śmiertelność). Polscy lekarze zesłańcy, znacznie lepiej wykształceni i przygotowani do zawodu od lekarzy rosyjskich, często jako jedyni w różnych zakątkach Syberii umieli wyleczyć wiele chorób, a nawet zwalczyć epidemie. Prowadzili rozległe praktyki lekarskie: rodaków leczyli przeważnie za darmo, pomagali też wielu Rosjanom oraz ludom etnicznym (np. Benedykt Dybowski, Wacław Lasocki). Konwencjonalne metody leczenia, wymieniane przez zesłańców od początku do schyłku XIX w., to upuszczanie krwi, wywoływanie biegunki, wymiotów i silnych potów oraz plastry drażniące skórę, a także leki na bazie ziół i spirytusu. Poznajemy też metody niestandardowe. Tam, gdzie zabrakło lekarzy, odkrywamy tajniki medycyny ludowej. Podziwiamy nastroje i postawy Polaków w obliczu ciężkich chorób – niezwykłą solidarność między zesłańcami, ofiarność, poświęcenie (nieustanne czuwanie przy chorych). 
The article deals with the problem of the diseases suffered by Polish political exiles in Siberia, as well as the associated treatment methods and circumstances (the role of doctors, hospitals, aid from other Polish citizens and the local population). We learn from the preserved diaries, journals and letters that the exiles would fall ill both during the murderous march to Siberia (thousands of kilometers crossed on foot, harsh winters, malnutrition, disastrous hygienic conditions in the sleeping quarters) and in their places of forced settlement. The exiles fell victim to epidemics (typhus, cholera, smallpox, scurvy) and other diseases, some of which unknown to European medicine. Further on, we learn about Russian hospitals whose gruesome conditions only accelerated the death of patients (dirt, stench, spoiled food, lack of care and medications, killing the sick in order to rob them). The worst of all those facilities were military field hospitals (victims dying of terrible flogging, the highest mortality). Polish exiled doctors, much better educated and prepared for the profession than Russian doctors, were often the only ones in various parts of Siberia who were able to cure many of the diseases and even fight epidemics. They would conduct extensive medical practices, treating their compatriots mostly without charge; they also helped many Russians and ethnic peoples (e.g. Benedykt Dybowski, Wacław Lasocki). Conventional methods of treatment, mentioned by the exiles throughout the 19th century, included: bloodletting, causing diarrhea, vomiting and sweats, as well as applying skin-irritating patches or medicines based on herbs and rectified spirit. In the paper, we also learn about non-conventional methods of healing. Where there were no doctors to be found, we discover the secrets of folk medicine. We explore with admiration the moods and attitudes of Poles in the face of serious diseases - the extraordinary solidarity between the exiles, their self-sacrifice and willpower (incessantly caring for the sick).
Źródło:
Tematy i Konteksty; 2021, 16, 11; 315-342
2299-8365
Pojawia się w:
Tematy i Konteksty
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Życie żołnierza jest marszem przez rózgi i policzki”. Traumatyczne wspomnienia polskich zesłańców politycznych wcielonych do Korpusu Kaukaskiego i Orenburskiego w I połowie XIX wieku
“A Soldier’s Life Is a March Through Strikes and Blows.” Traumatic Memories of the Polish Exiles Conscripted into the Caucasian and Orenburg Corps in the First Half of the 19th Century
Autorzy:
Chrostek, Mariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27311176.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
Polish exiles
conscripted to the tsarist army
beating of exiled soldiers
flogging in the tsarist army
cruelty in the Russian army in the 19th century
the Caucasian Corps
the Orenburg Corps
polscy zesłańcy
chłosta w armii carskiej
okrucieństwo w armii rosyjskiej w XIX w.
Korpus Kaukaski
Korpus Orenburski
zesłani do armii carskiej
bicie żołnierzy-zesłańców
Opis:
Karna służba w armii rosyjskiej – obok zesłania na syberyjską katorgę oraz na osiedlenie – stanowiła jedną z głównych form represji stosowaną wobec Polaków skazanych za przestępstwa polityczne pod zaborem rosyjskim w pierwszej połowie XIX wieku. Oficerowie mogli z czasem ubiegać się o dymisję, ale los prostych żołnierzy był okrutny, o czym przekonują pamiętniki i listy zesłańców wcielonych do Korpusu Kaukaskiego (m.in. Mateusza Gralewskiego, Zygmunta Rewkowskiego, Franciszka Sawicza, Hipolita Jaworskiego, Władysława Jurkowskiego) i Orenburskiego (m.in. Adolfa Jabłońskiego, Bronisława Zaleskiego, Maksymiliana Jatowta, Waleriana Staniszewskiego), a także Agatona Gillera służącego na wschodzie Syberii. Tysiące kilometrów do miejsca zesłania pokonywali pieszo, przeważnie zakuci w kajdany i łańcuchy, głodni, maszerując bez względu na silne mrozy, dokuczliwe upały i ulewne deszcze, często po górach. Nocowali na tak zwanych etapach w starych, drewnianych, zniszczonych barakach, nigdy nie wietrzonych, pełnych robactwa. Spali na pryczach lub gołej ziemi wśród ekskrementów, co powodowało epidemie i zgony. Tragizm polskich żołnierzy wynikał również z konieczności udziału w podbojach imperialnych carskiej armii – musieli wraz z Rosjanami napadać i mordować ludy Kaukazu, dzisiejszego Kazachstanu, zachodniej Syberii, broniące swojej wolności. Na co dzień mieszkali w ciasnych ziemiankach, gdzie spali na gołej ziemi w brudnych barłogach, w mundurze i butach, sami także brudni, często ochlapani nieczystościami. Prości sołdaci byli ciągle bici, upokarzani fizycznie i psychicznie. Bicie pięściami zależało od humoru dowódców. Najbardziej okrutna była publiczna chłosta. Bito kijami, pałkami, rózgami, batem, pejczem i knutem. Wysokość kary wynosiła od kilkuset do kilku tysięcy uderzeń, co często kończyło się śmiercią ofiary w męczarniach. Karano chłostą nawet za drobne lub domniemane przewinienia. Powszechne okrucieństwo rozwijało sadyzm u dowódców, wśród których szerzyła się demoralizacja (pijaństwo, hazard, domy publiczne). Ulegali jej również szeregowcy. Żołnierze bardzo bali się chorować, ponieważ w szpitalach byli bici, okradani z żywności, niewykwalifikowany personel ordynował im niewłaściwe leki. Śmiertelność w armii rosyjskiej była bardzo wysoka – jedynie nieliczni Polacy wrócili do ojczyzny.
Penal service in the Russian army – apart from exile to Siberia – was one of the main forms of repression used against Poles convicted of political crimes under the Russian rule in the first half of the 19th century. Over time, officers could apply for dismissal, but the living conditions of ordinary soldiers was appalling, as evidenced by the diaries and letters of exiles conscripted into the Caucasian Corps (including Mateusz Gralewski, Zygmunt Rewkowski, Franciszek Sawicz, Hipolit Jaworski, Władysław Jurkowski) and the Orenburg Corps (including Adolf Jabłoński, Bronisław Zaleski, Maksymilian Jatowt, Walerian Staniszewski), as well as Agaton Giller serving in eastern Siberia. They travelled on foot thousands of kilometers to the place of exile, often in shackles and chains, hungry, marching regardless of severe frosts, unbearable heat and torrential rains, frequently in the mountains. They spent their nights in old, wooden, ruined barracks that lacked air and were full of vermin. They slept on bunk beds or on the ground, among excrement, which caused epidemics and deaths. The tragic fate of the Polish soldiers also resulted from the obligation to participate in the imperial conquests of the tsar’s army – together with the Russians, they had to attack and murder the peoples of the Caucasus, today’s Kazakhstan, and western Siberia, who were defending their freedom. Every day they lived in cramped dugouts, where they slept on the ground on dirty pallets, wearing uniforms and shoes, and were themselves often covered with filth. Those simple soldiers were constantly beaten and humiliated physically and mentally. They are beating with fists whenever commanders were in such a mood. The most cruel was public flogging where soldiers were beaten with sticks, batons, rods, quirts and whips. The punishment ranged from several hundred to several thousand strokes, which often resulted in the victim’s agony and death. Flogging was used even for minor or alleged offenses. The widespread cruelty promoted sadism among the commanders, and demoralization spread (drunkenness, gambling, brothels). Privates also succumbed to it. The soldiers were afraid of getting ill because in hospitals they were beaten, robbed of food, and prescribed inappropriate medicines by unqualified staff. The mortality rate in the Russian army was very high – only a few Poles managed to return to their homeland.
Źródło:
Tematy i Konteksty; 2023, 18, 13; 149-164
2299-8365
Pojawia się w:
Tematy i Konteksty
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-2 z 2

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies