- Tytuł:
-
Prawo oskarżonego do obrony a dowód z przesłuchania niewolnika w rzymskim procesie karnym
Defence Right of the Accused and the Evidence from Slave’s Testimony in the Roman Criminal Procedure - Autorzy:
- Chmiel, Andrzej
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/2095903.pdf
- Data publikacji:
- 2021
- Wydawca:
- Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
- Tematy:
-
Roman criminal procedure
accused
defence right of the accused
evidence from the interrogation of a slave
quaestio de servis pro domino
rzymski proces karny
oskarżony
prawo oskarżonego do obrony
dowód z przesłuchania niewolnika - Opis:
-
This article presents the question of the accused’s right to defend himself in the light of the prohibition of interrogation of slaves in favour of their masters (quaestio de servis pro domino) expressed both in non-legal texts and in the writings of the jurists of the classical period, and in the imperial constitutions. It has been shown in the paper that the prohibition constituted a quite interesting procedural solution, which, in fact, did not entirely exclude the right of the accused owner to defend himself during the criminal trial. The testimony of the slave his master demanded to be interrogated as part of broadly understood iudicium publicum was therefore regarded as subsidiary (auxiliary) evidence. The admissibility of the evidence from the interrogation of a slave pro domino was within the discretionary power of the judge, the scope of which, however, was in this case statutorily defined. Seemingly restrictive procedural solutions concerning the admissibility of slave testimony introduced in criminal cases in Roman law in various historical periods did not contradict the main procedural principles developed by the Quirites over the centuries and known to this day.
W niniejszym artykule przedstawiono zagadnienie prawa oskarżonego do obrony w świetle wyrażonego – zarówno w tekstach nieprawniczych, jak i w pismach jurystów okresu klasycznego oraz w konstytucjach cesarskich – zakazu przesłuchań niewolników na rzecz pana (quaestio de servis pro domino). Wykazano, że zakaz ten stanowił dość ciekawe rozwiązanie procesowe, które w rzeczywistości nie wykluczało w zupełności prawa oskarżonego właściciela do obrony podczas procesu karnego. Zeznania niewolnika, którego przesłuchania domagał się jego pan w ramach szeroko pojętego iudicium publicum, były traktowane jako dowód subsydiarny (posiłkowy). Dopuszczalność dowodu z przesłuchania niewolnika pro domino została pozostawiona dyskrecjonalnej władzy sędziego, której zakres został jednak w takim przypadku w ustawowy sposób zakreślony. Z pozoru restrykcyjne rozwiązania procesowe dotyczące dopuszczalności zeznań niewolników, wprowadzane w sprawach karnych w prawie rzymskim w różnych okresach historycznych, nie stały w sprzeczności z naczelnymi zasadami procesowymi wypracowanymi przez Kwirytów na przestrzeni wieków, a znanymi po dziś dzień. - Źródło:
-
Studia Iuridica Lublinensia; 2021, 30, 5; 107-121
1731-6375 - Pojawia się w:
- Studia Iuridica Lublinensia
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł