- Tytuł:
-
Drewniane rzeźby lwów w polskiej sztuce gotyckiej
Wooden Sculptures of Lions in Polish Medieval Art - Autorzy:
- Bryła, Agnieszka
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/1953690.pdf
- Data publikacji:
- 2005
- Wydawca:
- Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
- Tematy:
-
lew
rzeźba
drewno
cystersi
lion
sculpture
wood
Cistercians - Opis:
-
Przedmiotem artykułu pt. „Drewniane rzeźby lwów w polskiej sztuce średniowiecznej”? są pełnoplastyczne figury leżących lwów, zgrupowane w większe zespoły rzeźbiarskie. Część z nich, w liczbie dwudziestu dziewięciu, skupiona jest w kręgu zakonu cystersów – w cysterskich i pocysterskich kościołach i klasztorach na terenie całej Polski tj. w Koprzywnicy, Sulejowie, Szczyrzycu, Krakowie-Mogile, Lądzie n/Wartą. Pozostałe rzeźby lwów, w liczbie dwudziestu czterech, znajdują się w kościołach parafialnych lub innych miejscach nie związanych z zakonem cystersów na terenie Polski tj. w Dobrym Mieście, Leżajsku, Borku Wielkopolskim i Koźminie Wielkopolskim.
Większości figurom przypisuje się średniowieczny czas powstania, wskazując na XIII-XVI w. W niektórych przypadkach (Ląd n/Wartą, Borek Wielkopolski, Koźmin Wielkopolski) lwy datuje się na czas późniejszy tj. XVII-XVIII w., wskazując na nie, jako na kontynuację średniowiecznego typu przedstawieniowego „dźwigającego” lwa.
Rzeźby nawiązują formą przedstawieniową do kamiennych i brązowych dzieł europejskiej średniowiecznej sztuki sepulkralnej. Funkcjonalne ukształtowanie lwich ciał wskazujące na dźwiganie i ruchomy charakter drewnianych figur, nasuwa myśl, jakoby stanowiły one część składową konstrukcji katafalkowej do dźwigania trumny podczas uroczystości pogrzebowych. Lwy z poduszkami na grzbietach w pocysterskich kościołach w Sulejowie i Koprzywnicy mogły być używane jako siedziska do czuwania przy zmarłym, które to zazwyczaj było praktykowane podczas żałobnych nabożeństw.
Lew w kontekście sztuki sepulkralnej wyraża eschatologiczną prawdę jaką jest pokonanie śmierci przez Chrystusa i zmartwychwstanie. Jest znakiem wiary i nadziei zmarłego na życie wieczne.
The subject of the article “Wooden sculptures of lions in Polish medieval art” are lying lions grouped in bigger complexes of sculptures. Twenty-nine of them are assembled in the circle of the Cistercian order - in Cistercian and post-Cistercian churches and monasteries in the whole area of Poland, that is in Koprzywnica, Sulejów, Szczyrzyca, Kraków-Mogiła, and Ląd upon Warta. The remaining twenty-four sculptures of lions are found in parish churches or in other places that are not connected with the Cistercian order in Poland, i.e. in Dobre Miasto, Leżajsk, Borek Wielkopolski and Koźmin Wielkopolski. The Middle Ages are the time when the lions are believed to have been sculptured, and the researchers usually point to the 13-16th centuries. In some cases (Ląd upon Warta, Borek Wielkopolski, Koźmin Wielkopolski) the lions are dated to a later period, namely to the 17-18th centuries, and they are pointed to as a continuation of the medieval type of the “bearing lion” . In their form the sculptures are a continuation of the stone and bronze works of European medieval sepulchral art. The functional form of the bodies of the lions that suggests bearing weights, as well as the movable character of the wooden figures lead one to suppose that they were part of the catafalque construction for bearing the coffin during funeral celebrations. Lions with cushions on their backs in the post-Cistercian churches in Sulejów and Koprzywnica could be used as seats for holding a vigil over the dead, which was the usual practice during funeral services. In the context of sepulchral art the lion expresses the eschatological truth, that is defeating death by Christ and Ressurection. It is a sign of faith and of hope for an eternal life. - Źródło:
-
Roczniki Humanistyczne; 2005, 53, 4; 169-183
0035-7707 - Pojawia się w:
- Roczniki Humanistyczne
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł