Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "jezyk polski" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-5 z 5
    Tytuł:
    Polish Predicational Clauses with the Preposition z ‘of’
    Polskie zdania predykatywne z przyimkiem z
    Autorzy:
    Bondaruk, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1887085.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    zdania predykatywne
    język polski
    Program Minimalistyczny
    struktura informacji
    kontrola
    predicational clauses
    Polish
    Minimalist Program
    information structure
    control
    Opis:
    Celem artykułu jest przedstawienie analizy składniowej jednego, dość rzadkiego, typu zdań predykatywnych w języku polskim, w którym podmiot logiczny znajduje się w pozycji dopełnienia przyimka z, predykat zaś występuje w mianowniku. Modelem teoretycznym użytym w artykule jest Program Minimalistyczny Chomsky’ego (2000, 2001, 2008). Zdania predykatywne z przyimkiem z nie były dotąd analizowane w sposób systematyczny, a jedyna dostępna dotychczas analiza, zaproponowana przez Hentschela (2001), koncentruje się na określeniu ograniczeń, co do typów dopełnień w ramach PP oraz mianownikowego DP, jak również na znalezieniu podmiotu gramatycznego tego typu zdań. W artykule przedstawione są argumenty za tym, że dopełnienie przyimkowe wanalizowanych zdaniach zwykle jest określone i posiada referencję, natomiast DP w mianowniku musi być zawsze nieokreślone i musi nie posiadać referencji. W oparciu o związek zgody i zjawisko kontroli zostało pokazane, że DP w mianowniku jest podmiotem gramatycznym tego typu zdań kopularnych. Ponadto owa DP jest zawsze celem dla T w operacji Uzgadniania i przesuwa się do kanonicznej pozycji podmiotu, tzn. Spec, TP. Jeśli PP występuje przed podmiotem, to podlega tropikalizacji i przesuwa się do Spec, CP. Różne pozycje PP i DP w stosunku do siebie wynikają zróżnic w strukturze informacji poszczególnych zdań.
    The paper aims at providing a syntactic analysis of one minor type of predicational clauses in Polish in which the logical subject figures as a complement of the preposition z ‘of’, whereas the predicate is marked for the nominative case. The theoretical model used here is the Minimalist Program of Chomsky (2000, 2001, 2008). Z-predicational sentences have not been systematically analysed so far and the only available analysis, that of Hentschel (2001), concentrates on determining the restrictions on the type of the PP complement and the nominative DP as well as on discovering the grammatical subject of this type of sentence. It is argued in the paper that the prepositional complement in the clauses under consideration tends to be definite and referential, while the nominative DP must always be indefinite and non-referential. Based on agreement and control, it has been demonstrated that it is the nominative DP that acts as a grammatical subject in this type of copular clauses. Moreover, this DP is always targeted for Agree by T and ends up in the canonical subject position, i.e. Spec, TP. Whenever the PP precedes the subject, it is topicalised and hence moved to Spec, CP. The different positions of the PP and the DP with respect to each other underline their different information structure in the given sentences.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2014, 62, 5; 33-48
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Against a movement analysis of dać + się + infinitive structure in Polish
    Przeciwko opartej na przesunięciu analizie struktury dać + się + bezokolicznik w polszczyźnie
    Autorzy:
    Bondaruk, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1878588.pdf
    Data publikacji:
    2019-10-23
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    zdania w stronie zwrotnej z lassen
    strona bierna
    przesunięcie
    interpretacja dyspozycyjna
    język polski
    język niemiecki
    lassen-middles
    the passive voice
    movement
    dispositional interpretation
    Polish
    German
    Opis:
    Autorka analizuje składnię struktury zawierającej dać + się + bezokolicznik w języku polskim. Od strony semantyki struktura ta obejmuje stwierdzenia generyczne, wyrażające modalne znaczenie zdolności. Ze składniowego punktu widzenia struktura ta ma uporządkowanie argumentów typowe dla strony biernej i zwrotnej, a mianowicie tematyczny argument wewnętrzny pojawia się w pozycji podmiotu. Ponieważ struktura zawierająca dać + się + bezokolicznik jest na powierzchni podobna do zdań w stronie biernej i zwrotnej, podjęto próbę sprawdzenia, czy można ją derywować za pomocą przesunięcia, tak jak to było często postulowane dla strony biernej i zwrotnej. Przedstawione są zwłaszcza argumenty za tym, że struktura zawierająca dać + się + bezokolicznik w polszczyźnie ma wiele wspólnych właściwości składniowych ze strukturą w stronie zwrotnej z czasownikiem lassen w języku niemieckim, która ostatnio była analizowana przez Piteroffa (2014) za pomocą przesunięcia. Autorka bada, czy derywacja opierająca się na przesunięciu ma rację bytu dla struktury zawierającej dać + się + bezokolicznik w polszczyźnie. Chociaż na pierwszy rzut oka atrakcyjny, po głębszej analizie okazuje się, że model Piteroffa nie ma zastosowania dla struktury analizowanej w artykule. W miejsce analizy opartej na przesunięciu autorka proponuje tezę, że podmiot jest generowany bazowo w zdaniu głównym i nie podlega przesunięciu do tej pozycji za pomocą przesunięcia żadnego typu.
    The paper analyses the syntax of the dać + się + infinitive structure in Polish. Semantically speaking, the structure comprises generic statements expressing the modal sense of capability. From the syntactic point of view, it shows argument realization typical of the passive and the middle construction, namely the thematic internal argument surfaces in the subject position. Since the dać + się + infinitive structure is superficially similar to passives and middles, an attempt is made to check whether it can be movement-derived, the way it has been commonly postulated for passives and middles. Actually, it is argued that the Polish dać + się + infinitive structure shares a number of syntactic properties with German lassen-middles, which have been recently analysed in terms of movement by Pitteroff (2014). The paper examines whether a movement-based derivation of the Polish dać + się + infinitive structure is tenable. Although initially attractive, after closer scrutiny, Pitteroff’s account turns out to be inapplicable to the Polish structure analysed here. Instead, it is suggested that the surface subject is based-generated within the matrix clause, and does not reach this position by means of movement of any kind.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2017, 65, 6; 7-31
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Passivisation of Polish Object Experiencer verbs vs. the unaccusativity hypothesis (Part 1)
    Autorzy:
    Bondaruk, Anna
    Rozwadowska, Bożena
    Witkowski, Wojciech
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/52787402.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
    Tematy:
    Object Experiencer verbs
    unaccusatives
    passivisation
    expletives
    Polish
    czasowniki z nosicielem stanu w pozycji dopełnienia
    nieakuzatywność
    strona bierna
    semantycznie puste podmioty
    język polski
    Opis:
    The paper aims to verify Landau’s (2010) claim that the inability of stative Object Experiencer (OE) verbs to form verbal passives is directly linked to their unaccusativity. In the first part of the article it is shown that given the polysemous nature of OE verbs in Polish, the collected corpus data confirm that unambiguously stative OE verbs do not form verbal passives in Polish. However, it is argued that this fact cannot be taken as evidence for the unaccusativity of these predicates. A number of arguments are provided against the claim that Polish stative OE verbs are unaccusative. Firstly, in contrast to their English equivalents, stative OE verbs in Polish cannot co-occur with an expletive subject. Secondly, the accusative case of the Experiencer is clearly structural in Polish, as it is affected by the Genitive of Negation. The second part of the article (to be published in a forthcoming issue of this journal) focuses on the mutual hierarchy of the two arguments of OE verbs: the Experiencer and the Target/Subject Matter (T/SM). The evidence based on Condition A, pronominal variable binding, and Condition C effects is inconclusive, and hence does not allow us to determine which of the two arguments is projected higher in the structure. For this reason, it is assumed after Landau (2010) that the Experiencer is projected higher than the T/SM. The overall conclusion reached in the paper is that stative OE verbs in Polish are not syntactically unaccusative, and therefore their immunity to the verbal passive must be sought elsewhere. The answer to the question why stative OE verbs do not form verbal passives crucially relies on their having a complex ergative structure as in Bennis (2004), where both arguments are internal, while the external argument is missing altogether.
    Celem artykułu jest zweryfikowanie hipotezy Landaua (2010), że brak możliwości tworzenia strony biernej czynnościowej od polskich czasowników stanu z nosicielem stanu w pozycji dopełnienia wynika z nieakuzatywnej struktury tych czasowników. W pierwszej części artykułu, ze względu na polisemiczną naturę omawianych czasowników, do badań wykorzystano dane korpusowe, na podstawie których nie wykazano występowania strony biernej czynnościowej dla tych czasowników. W pracy postawiono jednak hipotezę, że niewystępowanie strony biernej czynnościowej nie jest wykładnikiem nieakuzatywnej natury omawianych predykatów. Hipotezę tę poparto następującymi obserwacjami: (i) w języku polskim, w odróżnieniu od języka angielskiego, czasowniki stanu z nosicielem stanu w pozycji dopełnienia nie występują z pustym semantycznie elementem w pozycji podmiotu; (ii) biernik, w którym występuje nosiciel stanu, jest przypadkiem strukturalnym, ponieważ ulega zmianie na dopełniacz w zdaniach przeczących (dopełniacz negacji). Druga część artykułu (która ukaże się w kolejnym numerze czasopisma) jest poświęcona wzajemnej strukturze hierarchicznej obu argumentów: nosiciela stanu oraz argumentu T/SM. Efekty wiązania zaimków anaforycznych, zmiennych zaimkowych oraz wyrażeń referencyjnych (warunki A i C teorii rządu i wiązania) nie pozwalają na uzyskanie jednoznacznej odpowiedzi na to, który z dwóch argumentów – nosiciel stanu czy argument T/SM – zajmuje wyższą pozycję w zdaniu. Przyjmuje się więc za Landauem (2010), że to nosiciel stanu jest generowany wyżej w strukturze niż argument T/SM. W wyniku przeprowadzonej analizy stwierdzono, że polskie czasowniki stanu z nosicielem stanu nie są nieakuzatywne pod względem składniowym, a brak strony biernej czynnościowej dla tych czasowników jest pochodną ich złożonej struktury ergatywnej zaproponowanej przez Bennisa (2004), w której nie występuje argument zewnętrzny, a oba wybierane argumenty są argumentami wewnętrznymi. 
    Źródło:
    Studies in Polish Linguistics; 2017, 12, 2; 57-73
    1732-8160
    2300-5920
    Pojawia się w:
    Studies in Polish Linguistics
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Passivisation of Polish Object Experiencer Verbs vs. the Unaccusativity Hypothesis (Part 2)
    Autorzy:
    Bondaruk, Anna
    Rozwadowska, Bożena
    Witkowski, Wojciech
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/52793346.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
    Tematy:
    Object Experiencer verbs
    unaccusatives
    passivisation
    complex ergative structure
    binding
    Polish
    czasowniki z nosicielem stanu w pozycji dopełnienia
    nieakuzatywność
    strona bierna
    złożona struktura ergatywna
    wiązanie
    język polski
    Opis:
    The current paper is an attempt to provide a syntactic account of the immunity of Polish stative Object Experiencer (OE) verbs to verbal passivisation. In search for the syntactic structure of stative OE verbs, and the hierarchy of their arguments, it is demonstrated here that the evidence based on Condition A, pronominal variable binding, and Condition C effects is inconclusive, and hence does not allow us to determine which of the two arguments – the Experiencer or the Target/Subject Matter (T/SM) – is projected higher in the structure. It is then suggested that the answer to the question why stative OE verbs do not form verbal passives crucially relies on their having a complex ergative structure as in Bennis (2004), where both arguments are internal, while the external argument is missing altogether. At the same time, it is assumed after Landau (2010) that the Experiencer is projected higher than the T/SM. 
    Celem niniejszego artykułu jest wyjaśnienie braku możliwości tworzenia strony biernej czynnościowej od polskich czasowników stanu z nosicielem stanu w pozycji dopełnienia. W poszukiwaniu wyjaśnienia tego ograniczenia w strukturze składniowej w niniejszym artykule zastosowano testy dotyczące hierarchii argumentów predykatów psychologicznych. Efekty wiązania zaimków anaforycznych, zmiennych zaimkowych oraz wyrażeń referencyjnych (warunki A i C teorii rządu i wiązania) nie pozwalają na uzyskanie jednoznacznej odpowiedzi, który z dwóch argumentów – nosiciel stanu czy argument T/SM – zajmuje wyższą pozycję w zdaniu. Przyjmuje się więc za Landauem (2010), że to nosiciel stanu jest generowany wyżej w strukturze niż argument T/SM. W wyniku przeprowadzonej analizy stwierdzono, że polskie czasowniki stanu z nosicielem stanu nie są nieakuzatywne pod względem składniowym, a brak strony biernej czynnościowej dla tych czasowników jest pochodną ich złożonej struktury ergatywnej, w której nie występuje argument zewnętrzny, a oba wybierane argumenty są argumentami wewnętrznymi (Bennis 2004). 
    Źródło:
    Studies in Polish Linguistics; 2017, 12, 3; 123-144
    1732-8160
    2300-5920
    Pojawia się w:
    Studies in Polish Linguistics
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    On się with Reflexive Subject Experiencer Verbs in Polish
    Autorzy:
    Bondaruk, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1775712.pdf
    Data publikacji:
    2021-06-16
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    czasowniki zwrotne z Eksperiencerem w pozycji podmiotu
    czasowniki nieergatywne
    biernik
    Program Minimalistyczny
    język polski
    reflexive Subject Experiencer verbs
    unergative verbs
    accusative case
    Minimalist Program
    the Polish language
    Opis:
    O wykładniku zwrotnym się z czasownikami z eksperiencerem w pozycji podmiotu w polszczyźnie Artykuł dotyczy analizy składniowej wykładnika zwrotnego się, występującego z czasownikami z Eksperiencerem w pozycji podmiotu w polszczyźnie. Analizowane są głównie te czasowniki zwrotne z Eksperiencerem w pozycji podmiotu, które regularnie alternują z czasownikami z Eksperiencerem w pozycji dopełnienia. Podane są dowody na to, że analizowane się nie ma interpretacji zwrotnej i dlatego nie może być uznane za zmienną związaną. Wykładnik zwrotny się również nie ma funkcji operatora redukującego walencję czasowników alternujących z Eksperiencerem w pozycji podmiotu. W analizie zaproponowanej w artykule, osadzonej w Programie Minimalistycznym Chomsky’ego (Minimalist inquiries: The framework, Derivation by phase i dalsze), się występujące z czasownikami z Eksperiencerem w pozycji podmiotu nie ma roli tematycznej, nie jest więc argumentem. Dodatkowo się nie ma cech φ i jest scalane w v. Ponieważ tylko v wyposażone w cechy φ może przypisywać cechę biernika, jeśli pozbawione cech φ się znajdzie się w v, v nie może przypisywać biernika. W rezultacie się w v blokuje przypisywanie biernika przez czasowniki alternujące z Eksperiencerem w pozycji podmiotu.
    This paper examines the syntax of the reflexive marker się, found with Subject Experiencer (henceforth SubjEx) verbs in Polish. Those reflexive SubjEx verbs that alternate with Object Experiencer (henceforth ObjEx) verbs are analysed. The reflexive się does not have a reflexive interpretation and does not represent a bound variable, and neither does it act as an operator reducing the valency of alternating SubjEx verbs. The reflexive się of SubjEx verbs, analysed in Chomsky’s Minimalist Program (“Minimalist inquiries: The framework,” “Derivation by Phase,” et seq., henceforth MP), is an element without a theta role, and hence not an argument. It merges in v and lacks φ-features. Since only v with φ-features can value accusative case, once v is filled with the φ-feature deficient się, v cannot value the accusative. Consequently, się in v blocks accusative case valuation with reflexive SubjEx verbs.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2021, 69, 5; 245-261
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-5 z 5

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies