- Tytuł:
-
Warmia in the Polish Kingdom
Warmia w Rzeczypospolitej - Autorzy:
- Achremczyk, Stanisław
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/1365902.pdf
- Data publikacji:
- 2016
- Wydawca:
- Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie
- Tematy:
-
Prince-Bishopric of Warmia
1466
Polish bishops in Warmia
Secound Peace
of Thorn
biskupstwo warmińskie
polscy biskupi na Warmii
Drugi pokój toruński - Opis:
- Warmia rządzona przez biskupów i kapitułę przez 306 lat znajdowała się w granicach Królestwa Polskiego. Biskup warmiński Paweł Legendorf był pierwszym biskupem, który został poddanym wraz ze swymi mieszkańcami króla polskiego a ostatnim polskim biskupem był Ignacy Krasicki. Mocą pokoju toruńskiego z 1466 roku dominium warmińskie wraz z Pomorzem Gdańskim, ziemią chełmińską i powiślańską stało się częścią Królestwa Polskiego. Stosunek Warmii do Królestwa regulowały dwa traktaty z roku 1479 i 1512 dotyczące wyboru biskupów. Traktaty wprawdzie gwarantowały kapitule prawo wyboru biskupa ale w rzeczywistości wola króla decydowała kto biskupem zostanie. Biskup warmiński od 1569 roku zasiadał w senacie państwa i to na wysokiej szóstej pozycji, brał udział w sejmach polskich a od roku 1508 był też prezesem ziem pruskich czyli najważniejszą osobą w Prusach Królewskich. Warmińskie biskupstwo uważano za jedne z ważniejszych biskupstw polskich. Biskupi warmińscy sięgali po najwyższe godności w Rzeczypospolitej – zostawali podkanclerzami koronnymi i kanclerzami wielkimi koronnymi, kardynałami i arcybiskupami gnieźnieńskimi. Do historii jako literaci i uczeni przeszli: Stanisław Hozjusz, Marcin Kromer, Jan Dantyszek a zwłaszcza Ignacy Krasicki. Obecność biskupów z koronnych rodów magnackich umacniała związki Warmii z resztą ziem polskich. Wraz z osiedleniem się jezuitów w Braniewie i utworzeniem gimnazjum, Alumnatu Papieskiego i seminarium duchownego Warmia zaczęła oddziaływać na pozostałe ziemie polskie a nawet nadbałtyckie. Natomiast Reszel wyrastał na ważny ośrodek rzemieślniczy oraz szkolny bowiem w tym mieście jezuici powołali do życie drugie na Warmii gimnazjum. O obecności Polski na Warmii świadczą barokowe świątynie w Stoczku Klasztornym, Krośnie, Chwalęcinie, Chruścielu a przede wszystkim w Świętej Lipce leżącej poza granicami dominium ale z dominium ściśle związanej. Wpływy polskie szły przez nadania dóbr ziemskich szlacheckim rodom przybyłym na Warmię wraz z biskupami. Spolonizowała się kapituła warmińska. Mieszkańcami Warmii byli Niemcy i Polacy i tak pozostało do 1945 roku.
- Źródło:
-
Komunikaty Mazursko-Warmińskie; 2016, 294, 4; 677-707
0023-3196
2719-8979 - Pojawia się w:
- Komunikaty Mazursko-Warmińskie
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł