Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "interpretation" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Wybrane aspekty odtwarzania celów w prawie gospodarki odpadami (cz. II)
Selected aspects of reconstruction of purposes in waste management law (p. II)
Autorzy:
Łazor, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2140640.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
legal interpretation
derivational theory of legal interpretation
teleological interpretation
interpretation directives
wykładnia prawa
derywacyjna koncepcja wykładni prawa
wykładnia celowościowa
dyrektywy wykładni
Opis:
Płaszczyzna aksjologiczna w interpretacji przepisów prawa gospodarki odpadami stała się bardzo znacząca, z uwagi na dynamiczne zmiany zachodzące w sferze jego wartości, a odnoszących się do postępowania z odpadami. Choć są one w dużej mierze jednym z elementów tworzących strukturę celów ogólnych prawa ochrony środowiska, to jednak zachowują one także swoje indywidualne cechy systemowe, co zostało przedstawione w pierwszej części opracowania. Prześledzenie głównych założeń konstrukcyjnych aspektu celowościowego w derywacyjnej koncepcji wykładni prawa, której twórcą jest Maciej Zieliński, pozwoli nam w sposób ogólny odpowiedzieć na pytanie, czy może być ona przydatnym narzędziem w procesie interpretacji przepisów prawa gospodarki odpadami. W tym kontekście trzeba zauważyć, że opowiedzenie się za pewną ideologią wykładni przy stosowaniu przepisów danej gałęzi prawa − sprzyjać może zachowaniu spójności aksjologicznej. Ponadto oderwanie poszczególnych dyrektyw interpretacyjnych od metodyki posługiwania się nim, czy jak to ujął M. Zieliński w swojej koncepcji − od określonych zasad, reguł czy wskazówek, skutkuje tym, że staje ona tylko „bezwolnym” instrumentem w rękach interpretatora, co może prowadzić do wyników wykładni, które często są nie do pogodzenia z celami prawa, które możemy przypisać prawodawcy.
The axiological plane in the interpretation of provisions of the waste management law plays a significant role due to dynamic changes which are taking place concerning its values and which are related to waste management procedures. Although they are, to a large extent, one of the elements forming the structure of the general objectives of the environmental law, they also retain their individual systemic properties, as presented in part 1 of the study. Analyzing the main structural assumptions of the teleological aspect in the derivational theory of legal interpretation created by Maciej Zieliński will allow us to examine whether it may be a valuable tool in the interpretation of provisions of waste management law. In this context, we must note that supporting a particular ideology of interpretation may be conducive to maintaining axiological consistency when applying provisions of a given branch of law. Furthermore, the detachment of particular interpretative directives from the methodology of their use (or as M. Zieliński puts it in his conception - from certain principles, rules or guidelines) makes them a “passive” instrument in the hands of the interpreter that may lead to interpretative results that are often irreconcilable with the objectives of the law ascribed to the legislator.
Źródło:
Studia Administracyjne; 2022, 15, 1; 49-60
2080-5209
2353-284X
Pojawia się w:
Studia Administracyjne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Różne teksty – podobna wykładnia. Interpretacja prawa a interpretacja Biblii
Different texts – similar interpretation. Interpretation of law and interpretation of the Bible
Autorzy:
Dębski, Bartłomiej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/531440.pdf
Data publikacji:
2016-01-01
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
wykładnia prawa
Biblia
egzegeza biblijna
wykładnia dynamiczna
legal interpretation
Bible
interpretation of the Bible
dynamic interpretation
Opis:
Artykuł poświęcony jest podobieństwom pomiędzy wykładnią prawa a interpretacją Biblii. Tekst koncentruje się na mechanizmach leżących u podstaw zarówno zasad interpretacji prawa, jak i Biblii. Po pierwsze, omawia się krótko analogiczne językowe dyrektywy wykładni. Po drugie, wskazuje się pozajęzykowe dyrektywy interpretacyjne. W drugiej części tekstu zwraca się też uwagę na pewne wady pozajęzykowych zasad interpretacji prawniczej. W konkluzjach proponuje się koncepcję, która umożliwia przezwyciężenie tych niedoskonałości.
This paper concerns similarity of interpretation of law and interpretation of the Bible. It focuses on the same mechanisms grounding both the principles of interpretation of law and interpretation of the Bible. First, similar textual principles of interpretation are briefly described. Second, extra-textual principles of interpretation are given. In the second part some shortcomings of legal extra-textual principles of interpretation are also indicated. At the end of the text, a theory that allows to disregard these shortcomings is proposed.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2016, 1(12); 5-11
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O sposobach pojmowania twórczego charakteru interpretacji
The ways of understanding creative (constructive) interpretation
Autorzy:
Bogucki, Olgierd
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/929277.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
interpretacja prawa
wykładnia prawa
interpretacja twórcza ontologicznie
interpretacja twórcza metodologicznie
legal interpretation
interpretation ontologically creative
interpretation methodologically creative
Opis:
The purpose of this paper is to analyse the notion of creative interpretation (of any text, especially creative interpretation of a legal text). The author points out that there are two different meanings of the expression “creative interpretation”. The first one can be called “ontological” and the second one – “methodological”. A given interpretation is ontologically creative when it creates a new object (which is a new meaning of some sort) and it is methodologically creative when it is established without applying any rules. Different theoretic approaches to legal interpretation presuppose different relations between ontological creativeness and methodological creativeness. The article explores some of them. The main thesis of the article is that when we say that a given interpretation is ontologically creative, we do not need to say it is methodologically creative (and vice versa).
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2013, 1(6); 21-33
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Argument from Precedent in Legal Interpretation of Texts of Legal Acts from the Perspective of a Derivative Concept of Legal Interpretation
Precedens jako argument w interpretacji prawniczej z perspektywy derywacyjnej koncepcji wykładni prawa
Autorzy:
Choduń, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2140858.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
precedens
wykładnia prawa
role wykładni prawa
precedent
legal interpretation
roles of interpretation
Opis:
The aim of this article is to ascertain whether in the Polish legal culture in which precedent is not a legislative fact, it can become an argument in the process of judicial interpretation. The article posits that an analysis of precedent as an argument in judicial interpretation must be carried out in relation to a particular concept (or theory) of legal interpretation. Hence, it adopts the Maciej Zieliński’s (derivative) concept of legal interpretation as a point of reference for understanding “legal interpretation”. The choice is based on the following reasons: 1) this concept offers a complex approach to legal interpretation (which assumes that interpretation can be concluded if three directives have been applied by an interpreter: linguistic, systemic and functional); 2) this concept considers the realistic elements of legal interpretation in the form of directives linked to the interpretative findings achieved in judicial practice; 3) this concept stipulates that legal interpretation has certain roles, which allow establishing whether the outcome of legal reasoning is within the scope of the interpretation or whether it constitutes a “normative novelty”. As a result of this analysis, it can be concluded that depending on the content of the directives of interpretation adopted in a given legal culture, the proceedings of the entity applying a law will have either an interpretative or a legislative character and will consequently determine how invoking earlier court judgments in legal interpretation will be classified.
Celem artykułu jest ustalenie, czy w polskiej kulturze prawnej, w której precedens nie jest faktem prawotwórczym, może być on argumentem w procesie interpretacji prawniczej. W artykule przyjęto, że ustalenia na temat precedensu jako argumentu w interpretacji prawniczej należy zrelatywizować do konkretnej koncepcji wykładni prawa. Dlatego jako punkt odniesienia dla pojmowania „wykładni prawa” przyjęto derywacyjną koncepcję wykładni prawa. Wybór ten podyktowany był tym, że jest to: 1) koncepcja prezentująca kompleksowe podejście do wykładni prawa (zakładającej, że wykładnia kończy się po zastosowaniu trzech typów dyrektyw interpretacyjnych: językowych, systemowych i funkcjonalnych); 2) uwzgledniająca elementy realistyczne wykładni w postaci dyrektyw związanych wprost z ustaleniami interpretacyjnymi sądowej praktyki prawniczej; 3) przyjmująca, że wykładnia odgrywa określone role, ze względu na które można ustalić czy wynik przeprowadzonego rozumowania prawniczego mieści się w zakresie wykładni, czy też stanowi „nowość normatywną”. W wyniku przeprowadzonych rozważań ustalono, że w zależności od treści dyrektyw interpretacyjnych przyjętych w danej kulturze prawnej zależy, czy postępowanie organu stosującego prawo będzie miało charakter interpretacji czy prawotwórstwa, a w konsekwencji przesądzi o tym, jak kwalifikowane będzie powołanie się w procesie wykładni na wcześniejsze orzeczenia sądowe.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2022, 3(32); 19-33
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O NIEKTÓRYCH KONSEKWENCJACH STOSOWANIA ZASADY ŻYCZLIWEJ INTERPRETACJI PRZEPISÓW – REFLEKSJE NA TLE ART. 7A KODEKSU POSTĘPOWANIA ADMINISTRACYJNEGO
SOME OF THE CONSEQUENCES OF APPLYING THE PRINCIPLE OF FAVORABLE INTERPRETATION OF THE LEGAL RULES - REFLECTIONS BASED ON ART. 7A OF THE CODE OF ADMINISTRATIVE PROCEDURE
Autorzy:
Strzępek, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/443617.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Wyższa Szkoła Humanitas
Tematy:
wykładnia prawa
zasady prawa
życzliwa wykładnia
law interpretation
rules of law
favourable interpretation
Opis:
Niniejsze opracowanie dotyczy zagadnień związanych z wykładnią prawa, a konkretnie procesowego prawa administracyjnego – Kodeksu postępowania administracyjnego. Obszerna nowelizacja tej ustawy z dnia 7 kwietnia 2017 r. w istotny sposób zmodyfikowała reguły, jakimi powinien kierować się organ przy prowadzeniu postępowania. Szczególnie istotne miejsce zajmuje wśród nich tzw. reguła życzliwej wykładni – art. 7a kodeksu. Przedłożony tekst, ze względu na złożoność materii, porusza jedynie niektóre aspekty wprowadzenia tej regulacji do Kodeksu postępowania administracyjnego, koncentrując się przede wszystkim na przesłankach zastosowania tego przepisu oraz potencjalnych problemach dotyczących korzystania z poszczególnych metod wykładni.
This very study is focused on some issues related to interpertation of administrative procedural law. The latest lenghty amendment of Code of Administrative Procedure significantly changed general principles of course of procedural action. One of the most important changes is the newest rule – principle of favorable interpretation – art. 7a. This study concentrates on some aspects of this problem, especially on prerequisites of this regulations and some of the potential results of various methods of interpretation.
Źródło:
Roczniki Administracji i Prawa; 2018, 2, XVIII; 185-198
1644-9126
Pojawia się w:
Roczniki Administracji i Prawa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy amerykańska jurysprudencja posiada reguły interpretacji Konstytucji?
Does American jurisprudence have any rules of interpretation of Constitution?
Autorzy:
Tomza, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/927451.pdf
Data publikacji:
2014-06-01
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
jurysprudencja amerykańska
wykładnia prawa
reguły interpretacyjne
konstytucja
American jurisprudence
legal interpretation
rules of interpretation
Constitution
Opis:
The most discussed issue in the theory of law is the problem of its interpretation, and main question in this topic is – how to make a proper interpretation? The American common-law, opposite the European theory of law, seems not to have general rules of interpretation, but only the idea of proper interpretation. Also the methodology of statutory interpretation is some kind of the judge-made law. As Henry M. Hart said „The hard truth of the matter is that American courts have no intelligible, generally accepted, and consistently applied theory of statutory interpretation”. According to this, currently the question focuses on finding the generally rules of interpretation, which should be some kind of canons of the statutory interpretation. This article tries to give the answer to the question: „if American jurisprudence has any rules of interpretation of law?”.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2014, 2(9); 125-133
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kilka uwag o wykładni celowościowej w prawie ochrony środowiska
A few words on teleological interpretation in environmental law
Autorzy:
Łazor, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2037215.pdf
Data publikacji:
2021-12-30
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
environmental law
interpretation of law
values
teleological interpretation
prawo ochrony środowiska
wykładnia prawa
wartości
wykładnia celowościowa
Opis:
Prawo ochrony środowiska to jedna z niewielu gałęzi prawa, w których rośnie obecnie rola wykładni celowościowej. System wartości oddziaływujący na ten proces podlega dynamicznym przekształceniom zarówno ze względu na rodzaj, jak i skalę pojawiających się zagrożeń środowiskowych. Błędna identyfikacja celów, czy też w ogóle ich pominięcie przy pojawiających się wątpliwościach interpretacyjnych, co do kształtu normy prawnej, może zaburzać, czy nawet paraliżować funkcjonowanie określonych instytucji prawnych. W praktyce przekłada się to na zwiększenie stopnia występujących zagrożeń środowiskowych. Doniosłość kontekstu aksjologicznego przesadza o tym, że celem artykułu jest nie tylko dążenie do wyeksponowania rangi wykładni celowościowej w tym obszarze, ale także zwrócenie uwagi na przydatność określonego schematu postępowania interpretacyjnego. Tłem dla poczynionych w niniejszym opracowaniu rozważań jest ogólna analiza systemu wartości oraz celów występujących w prawie ochrony środowiska oraz ich odniesienie do stosownych poglądów i koncepcji ugruntowanych w teorii prawa. Zastosowana metoda badawcza opiera się w głównej mierze na przeglądzie głównych założeń celowościowych występujących w derywacyjnej koncepcji wykładni prawa Macieja Zielińskiego oraz próbie ich zestawienia z twierdzeniami doktryny prawa ochrony środowiska odnoszącymi się do celu normy prawnej. Przyjęta konstrukcja ma za zadanie uwodnić tezę, że derywacyjna koncepcja wykładni prawa Macieja Zielińskiego może być najbardziej adekwatnym narzędziem do interpretacji norm prawa ochrony środowiska. Jej struktura teoretycznoprawna, odnosząca się zwłaszcza do odtwarzania celów i innych wartości z tekstu prawnego, potwierdza wskazane założenie badawcze.
Environmental law is one of the few branches of law in which we can currently observe the increasing role of teleological interpretation. The system of values that affects this process has been changing dynamically, due to the type and scales of existing environmental hazards. Erroneous goal identification, or ignoring the goals altogether, while analysing grey areas of interpretation concerning legal standards, may interfere with, or even paralyse, the functioning of certain legal institutions. In practice, this translates to an increased level of environmental hazards. The significance of the axiological context means that the aim of this paper is not only to highlight the importance of teleological interpretation in this area but also to draw attention to the applicability of a particular interpretation scheme. The background of this study is a general analysis of the system of values and objectives present in environmental law and their reference to the relevant views and concepts established in the theory of law. The applied research method is based mainly on a review of the main teleological assumptions in Maciej Zieliński’s derivative conception of legal interpretation and an attempt to juxtapose them with the statements of the environmental law doctrine relating to the purpose of a legal norm. The adopted construction aims to substantiate the thesis that Zieliński’s derivative concept of legal interpretation may be the most accurate tool for interpreting environmental law norms. Its theoretical-legal structure, referring in particular to the reconstruction of objectives and other values from the legal text, confirms the indicated research assumption.
Źródło:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2021, 83, 4; 31-48
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Intencjonalistyczny charakter interpretacji Pisma Świętego i interpretacji prawa
Intentional Character of the Interpretation of the Holy Scripture and the Interpretation of Law
Autorzy:
Skoczykłoda, Paweł T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26158350.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
interpretacja
wykładnia prawa
egzegeza
Pismo Święte
intencjonalizm
tekstualizm
interpretation
statutory interpretation
exegesis
Holy Scripture
intentionalism
textualism
Opis:
Artykuł ma na celu komparycję procesu wykładni prawa z interpretacją Pisma Świętego. Opracowanie koncentruje się na zagadnieniu podejścia interpretacyjnego przyjętego na gruncie interpretacji w obu wymienionych gałęziach nauki. Odpowiednie podejście interpretacyjne przesądza o znaczeniu tekstu, co presuponuje właściwą jego interpretację. W ramach opracowania została podjęta analiza doktrynalnych założeń interpretacyjnych leżąca u podstaw procesu interpretacji prawa. Następnie zostaje ukazane, jaka koncepcja wykładni świętego tekstu znajduje uznanie w hermeneutyce biblijnej. Okazuje się, że pomimo tego, iż prawo, jak i Biblia w sposób oczywisty różnią się od siebie, to jednak zarówno teoria prawa jak i hermeneutyka biblijna wypracowały i w zdecydowanej mierze oparły się na tej samej koncepcji wykładni – na intencjonalizmie, utożsamiającym znaczenie wypowiedzi z jej znaczeniem zamierzonym przez autora enuncjacji. Przeprowadzone analizy pozwoliły na sformułowanie wniosku ogólnego, że jedynie intencjonalizm pozwala odkryć pełny i właściwy sens analizowanej wypowiedzi.
The article aims to compare the process of interpreting law with that of interpreting the Holy Scripture. The study focuses on the issue of the interpretative approach adopted for interpretation in both above-mentioned branches of study. An appropriate interpretative approach determines the meaning of the text, which presupposes its correct interpretation. As part of the study, an analysis is undertaken of the interpretative assumptions, expounded in legal scholarship, which assumptions underlie the process of legal interpretation. The concept of interpretation of the sacred text that is recognized in biblical hermeneutics is presented. It turns out that despite the fact that law and the Bible are obviously different from each other, both legal theory and biblical hermeneutics were developed and largely based on the same concept of interpretation – intentionalism – identifying the meaning of utterances with meaning intended by the author of the statement. The conducted analysis enables formulating a general conclusion that only intentionalism makes it possible to discover the full and proper sense of the analyzed utterance.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2023, 37, 4; 98-110
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przesłanka zubożenia w nadpłacie podatku a wykładnia prokonstytucyjna – refleksje na tle uchwały Naczelnego Sądu Administracyjnego, sygn. akt I GPS 1/11
The Premise of Impoverishment in Tax Overpayment vs. Pro-constitutional Interpretation – Reflections Against the Background of the Resolution of the Supreme Administrative Court, file ref. no. I GPS 1/11
Autorzy:
Skwirowska, Justyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/51451328.pdf
Data publikacji:
2024-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
tax law
interpretation of law
overpayment
pro-constitutional interpretation
wykładnia prawa
prawo podatkowe
nadpłata
wykładnia prokonstytucyjna
Opis:
This article undertakes an analysis of the correctness of the pro-constitutional interpretation presented in the resolution of the Supreme Administrative Court of June 22, 2011, file ref. no. I GPS 1/11. In the resolution in question, the Supreme Administrative Court, citing constitutional norms, came to the conviction that the right to a tax overpayment is limited by the premise of the taxpayer’s impoverishment. The considerations made therein were met with much criticism from representatives of the literature. And for many years there was also a dispute over the scope of being bound by it, which indirectly may also indicate the negative attitude of the judicature as to the interpretation contained therein. Within the scope of the article, I will express my position as to the correctness of this type of interpretation provided by the Supreme Administrative Court.
W niniejszym artykule podjęto się analizy prawidłowości przeprowadzenia wykładni prokonstytucyjnej zaprezentowanej w uchwale NSA z 22 czerwca 2011 r., o sygn. akt I GPS 1/11. W przedmiotowej uchwale NSA powołując się na normy konstytucyjne doszedł do przekonania, że prawo do nadpłaty podatkowej jest ograniczone przez przesłankę zubożenia podatnika. Rozważania w niej podjęte spotkały się z liczną krytyką ze strony przedstawicieli piśmiennictwa. A przez wiele lat występował również spór co do zakresu związania nią, co pośrednio może wskazywać również na negatywny stosunek judykatury co do interpretacji w niej zawartej. W ramach artykułu wyrażę swoje stanowisko co do poprawności tego rodzaju wykładni przedstawionej przez NSA.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2024, 3(79); 171-182
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Cognitive Theory of Metaphor and Jerzy Wróblewskis Concept of Legal Interpretation
Kognitywna teoria metafory a Jerzego Wróblewskiego koncepcja wykładni prawa
Autorzy:
Zalewska, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/945733.pdf
Data publikacji:
2017-12
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
conceptual metaphor
Jerzy Wróblewski
legal interpretation
functional interpretation
Lakoff and Johnson
metafora konceptualna
wykładnia funkcjonalna
Lakoff i Johnson
wykładnia prawa
Opis:
Jerzy Wróblewski is one of the most prominent and influential legal theorists in Poland. His theory of legal interpretation containing a division into linguistic, systemic and functional dimension is highly regarded by Polish legal community. However, when formulating the theory Wróblewski was aware that his theory lacks some elements. In his work he points out that despite three dimensions the result of the interpretation is still unpredictable. For instance, interpreter’s personality might be additional factor influencing legal interpretation process. In this context, Wróblewski compares the lawmaker to a composer and a subject making legal interpretation to a musician performing a piece of music. Wróblewski emphasizes the importance of such factors. However, an interpreter should disregard additional factors in the process of legal interpretation. At the time, when Wróblewski formulated his theory, the cognitive science was not developed yet. Nowadays, Lakoff Johnson’s idea of conceptual metaphors is widely known and might be one of the missing elements Wróblewski had in mind. This paper will examine such possibility and its consequences. Firstly Wróblewski’s theory of legal interpretation will be presented. Next, I will move to a brief description of Lakoff-Johnson theory. Then, it will be discussed if such approach is possible in terms of Wróblewski’s theory. Finally, the necessary modification of legal interpretation theory will be analyzed. In this part, the key question is whether the metaphorical aspect is a new dimenson of legal interpretation.
Źródło:
Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris; 2017, 39 (4)
1689-4286
Pojawia się w:
Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
On Possible Applications of Paul Ricoeur’s Thought in Legal Theory
O możliwych zastosowaniach myśli Paula Ricoeura w teorii prawa
Autorzy:
Pieniążek, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/927306.pdf
Data publikacji:
2015-01-01
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
Paul Ricoeur
legal positivism
legal interpretation
pozytywizm prawniczy
wykładnia prawa
Opis:
The paradigm of legal positivism, historically the most important attempt at turning law into science, has been subject to thorough criticism in past decades. The criticism has concerned the most important features of legal positivism, and especially the assumption of separation of law and morality, the dogma of statue being the only source of law, and the linguistic methods of interpreting legal texts. With a crisis of the positive paradigms, the demand for new, humanistic grounds for analysing philosophical and legal questions is intensifying. This is the reason for this article’s attempt to point to the application of Paul Ricoeur’s achievements to the key questions of the philosophy of law. It must be emphasised that his works, and especially Soimême comme un autre, may serve as a foundation for a philosophy of law rejecting the problematic claims about the dualism of being and obligation, the distinction of descriptive and prescriptive languages, and also the separation of law and morality. Thanks to this, the legal topos pacta sunt servanda (agreements must be kept) finds a reinforcement in the ontology of the subject applying law and can be understood as an ethically significant pattern of identity of the self. Equally fruitful seems the possibility of combining the questions of the ontology of the subject applying law with the question of a legal text and its interpretation. The assumption of Ricoeur’s perspective leads to a reduction in the distance between the legal text and its addressee, emphasised by the critics of legal positivism. This rapprochement becomes possible thanks to the connection of the question of the narrative that a legal text is with the question of narrativisation of the subject (i.e. the interpreter of a legal text), being itself in the ipse sense, i.e. applying the law.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2015, 1(10); 79-88
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sprawiedliwość wykładni prawa
Justice in legal interpretation
Autorzy:
Bogucki, Olgierd
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1595949.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
justice
legal interpretation
theory of law
theory of legal interpretation
philosophy of law
sprawiedliwość
wykładnia prawa
teoria prawa
teoria wykładni prawa
filozofia prawa
Opis:
Czy można mówić o sprawiedliwości wykładni prawa? Celem artykułu jest uzasadnienie pozytywnej odpowiedzi na to pytanie oraz bliższa eksplikacja znaczenia (a raczej znaczeń) takiej pozytywnej odpowiedzi. Cel ten jest realizowany metodą analizy pojęciowej – analizy głównych pojęć związanych ze sprawiedliwością i wykładnią prawa. Na podstawie analizy sformułowano kilka podstawowych twierdzeń. Po pierwsze, sprawiedliwość prawa i sprawiedliwość wykładni prawa są dwoma różnymi zagadnieniami. Jeżeli chcemy mówić o sprawiedliwości przy wykładni prawa, to będzie to przede wszystkim sprawiedliwość proceduralna. W przypadku procesu wykładni mamy do czynienia z niedoskonałą sprawiedliwością proceduralną. Można jednak zauważyć również pewne cechy czystej sprawiedliwości proceduralnej. Proceduralna sprawiedliwość w przypadku wykładni prawa oznacza niearbitralność przy stosowaniu reguł wykładni, co w konsekwencji pozwala na rozstrzyganie między różnymi wariantami interpretacyjnymi reprezentującymi różne materialne koncepcje sprawiedliwości. Tym więcej jest sprawiedliwości proceduralnej przy wykładni prawa, im bardziej rozbudowany jest zespół reguł dotyczących jej dokonywania. Mimo że realizowanie tak rozumianej sprawiedliwości jest warunkiem koniecznym uzyskania materialnie sprawiedliwego wyniku, nie może go jednak gwarantować, a w szczególności nie może gwarantować pełnej etycznej słuszności wyniku.
Can we talk about justice in the interpretation of law? The aim of the article is to justify positive answer to this question and closer explication of the meaning (or rather meanings) of this answer. This aim is implemented by method of conceptual analysis – analysis of the main concepts related to justice and legal interpretation. Several statements have been made on the basis of the analysis. First of all, the justice of law and the justice of legal interpretation are two separate issues. If we are talking about justice in the process of legal interpretation, we mean, above all, procedural justice. In the case of legal interpretation, there is an imperfect procedural justice, which, however, shows a significant resemblance to pure procedural justice. Procedural justice in the interpretation of law means non-arbitrariness in judging between different interpretive variants representing different substantial concepts of justice. The more procedural justice there is in interpreting the law, the more exhaustive the set of rules for making it. Although the implementation of justice understood in this way is a prerequisite for achieving a substantially just result, it can not guarantee it, and in particular can not guarantee a full ethical rightness of the result.
Źródło:
Acta Iuris Stetinensis; 2019, 26, 2; 7-22
2083-4373
2545-3181
Pojawia się w:
Acta Iuris Stetinensis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zasada nullum crimen sine lege jako źródło poszukiwania językowej granicy wykładni prawa karnego?
The Principle of Nullum Crimen Sine Lege as a Source for Search for the Limits of Linguistic Interpretation in Criminal Law?
Autorzy:
Tkacz, Sławomir
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/531369.pdf
Data publikacji:
2020-06-01
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
nullum crimen sine lege
granice wykładni prawa
wykładnia prawa
prawo karne
teoria prawa
limits of legal interpretation
legal interpretation
criminal law
theory of law
Opis:
Zasada nullum crimen sine lege uznawana jest współcześnie za standard państwa prawnego. Doktryna wiąże z nią postulat zakazu stosowania analogii i wykładni rozszerzającej przepisów prawa na niekorzyść sprawcy. Punktem wyjścia prowadzonych rozważań jest wskazanie, że teksty przepisów karnych mają różny charakter. Z uwagi na to należy postawić pytanie o charakter wymienionych postulatów w odniesieniu do rozmaitych przepisów. Odrębny problem stanowi kwestii rozróżnienia sytuacji wnioskowania w drodze analogii oraz wykładni prawa. Prowadzone rozważania mają na celu odpowiedzieć na pytanie o to, czy zasada nullum crimen sine lege pozwala na ustalenie językowej granicy wykładni prawa karnego. Jeżeli tak jest, to jakie zakresy aktywności interpretacyjnej są w jej ramach dopuszczalne. Prowadzone analizy ilustrują przykłady z zakresu orzecznictwa karnoprawnego. Artykuł ma skłonić do refleksji nad dopuszczalnymi granicami wykładni prawa karnego, o ile takie granice można określić. Prowadzone rozważania kończą konkluzje o charakterze ogólnym.
The principle of nullum crimen sine lege is nowadays recognized as the standard of the rule of law. This doctrine prohibits the use of analogies and extensive interpretation of legal provisions to the disadvantage of the perpetrator. The starting point of these considerations is that texts of criminal provisions vary in nature. Therefore a question should be asked about the nature of these prohibitions in relation to various provisions. A separate problem is to distinguish inference by analogy from legal interpretation. The presented considerations are aimed at answering the question whether the nullum crimen sine lege principle allows determining the linguistic limits for the interpretation of criminal law. The analyses are illustrated by examples from the field of criminal case law. The article aims to provide reflection on the acceptable limits of interpretation of criminal law, if such limits can be defined. The considerations end with general conclusions.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2020, 2(23); 81-95
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uwag kilka o sformalizowanych instrumentach wykładni prawa administracyjnego w działalności sądów administracyjnych
A few remarks on the formalized instruments of judicial interpretation of administrative law by administrative courts
Autorzy:
Tykwińska-Rutkowska, Dominika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/940832.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
wykładnia prawa
wykładnia prawa administracyjnego sformalizowane instrumenty wykładni prawa
wyroki sądów administracyjnych uchwały NSA
ocena prawna
wskazania co do dalszego postępowania
interpretation of law
administrative law interpretation formalized instruments of law interpretation
administrative courts’ judgments resolutions of the Supreme Administrative Court
legal appraisal
guidelines on court proceedings
Opis:
Zasadniczym celem niniejszego artykułu jest zaprezentowanie wybranych uwag o niektórych sformalizowanych instrumentach wykładni prawa administracyjnego w działalności sądów administracyjnych. Sądy te bez wątpienia uczestniczą w ustalaniu znaczenia określonych przepisów prawa lub ich fragmentów, dokonując tzw. wykładni operatywnej (decyzyjnej) w toku rozpatrywania konkretnej sprawy sądowoadministracyjnej. Ponadto udział sądów administracyjnych w procesie wykładni prawa administracyjnego należy łączyć z uchwałodawczą działalnością Naczelnego Sądu Administracyjnego. Ten najważniejszy obszar działalności pozaorzeczniczej sądu bezpośrednio wpływa na orzecznictwo sądowoadministracyjne, a w szerszej perspektywie także na orzecznictwo administracyjne. Bez względu na to, który z analizowanych instrumentów wykładni wykorzystują sądy administracyjne, dokonywana z ich wykorzystaniem wykładnia istotnie przyczynia się do rozwoju nieskodyfikowanego prawa administracyjnego i jego nauki.
The main purpose of this article is to present some of the formalized instruments of judicial interpretation of administrative law by administrative courts. There are no doubts that administrative courts take part in the process of interpretation of administrative law by using different means. The most popular instrument is a court judgment – court interprets law for the purpose of issuing a decision. The administrative courts’ participation in the interpretation of law should be also linked to the Supreme Administrative Court’s resolutions. No matter which of the described formalized instruments of the interpretation of law is used by administrative courts, the outcome of the interpretation process contributes to the development of non-codified administrative law and its science.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2017, 2 (36); 107-131
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z perspektywy kognitywnej teorii prototypu. Studium przypadku
A Judgment of the Court of Justice of the European Union from the Perspective of Cognitive Theory of Prototypes: A Case Study
Autorzy:
Zeifert, Mateusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/531460.pdf
Data publikacji:
2020-06-01
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
kategoryzacja
semantyka
teoria prototypu
wykładnia prawa
categorization
semantics
prototype theory
statutory interpretation
Opis:
Wątpliwości interpretacyjne w stosowaniu prawa rodzą się zazwyczaj z rozbieżności pomiędzy językiem przepisu a rzeczywistością pozajęzykową. Stanowią zatem problem kategoryzacji. W teorii prawa i praktyce prawniczej od stuleci dominowała klasyczna teoria kategoryzacji, zgodnie z którą kategorie pojęciowe dają się opisać za pomocą zestawu cech wystarczających i koniecznych. W latach 70-tych XX. wieku amerykańska badaczka, Eleanor Rosch, przeprowadziła szereg eksperymentów psychologicznych, które doprowadziły do zakwestionowania teorii klasycznej i stworzyły podwaliny teorii alternatywnej, znanej jako teoria prototypu. Wedle tego podejścia kategorie pojęciowe zorganizowane są wokół najbardziej typowych okazów (prototypów), a przynależność do kategorii mierzona jest podobieństwem do prototypu. Wiąże się z tym m. in. stopniowalność przynależności do kategorii i rozmycie ich granic. Artykuł zawiera przedstawienie zarysu teorii prototypu w wersji wykorzystywanej w językoznawstwie kognitywnym. Jej użyteczność dla teorii i praktyki wykładni prawa została przetestowana na kanwie wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, dotyczącego pojęcia piwa. W wyroku tym TSUE odmówił zdefiniowania pojęcia piwa poprzez ustalenie wymogów co do jego składu surowcowego i orzekł, że piwem jest produkt, który ma cechy organoleptyczne piwa. Taka definicja na gruncie teorii klasycznej jawi się jako tautologiczna, jednak znajduje teoretyczne uzasadnienie na gruncie teorii prototypu. We wnioskach autor wskazuje problemy badawcze, których podjęcie jest niezbędne dla rzetelnego wykorzystania teorii prototypu w prawoznawstwie.
Interpretative doubts in the application of law are usually born of discrepancies between the statutory language and the non-linguistic reality. Therefore, they pose the problem of categorization. The theory of law and legal practice have for centuries been dominated by the classical theory of categorization, according to which conceptual categories can be described by a set of sufficient and necessary features. In the 1970s, an American researcher Eleanor Rosch conducted a series of psychological experiments that led her to question the classical theory and lay the foundations for an alternative one, known as the prototype theory. According to this approach, conceptual categories are organized around the most typical exemplars (prototypes), and membership of a category is measured by similarity to the prototype. Some of the consequences of such view are that category membership is a gradable feature and that the borderlines of categories are fuzzy. The article presents an outline of the prototype theory in the version used in cognitive linguistics. Its usefulness for the theory and practice of statutory interpretation is tested on the basis of the judgment of the Court of Justice of the European Union regarding the concept of beer. In this judgment, the CJEU refused to define the concept of beer by setting requirements as to its raw material composition and ruled that beer is a product that has organoleptic characteristics of beer. This definition on the basis of classical theory appears to be tautological, however, it finds theoretical justification in the prototype theory. In conclusions, the author indicates research problems that must be taken up in order for the prototype theory to be reliably used in jurisprudence.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2020, 2(23); 109-120
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies