Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "valency" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-7 z 7
Tytuł:
Pojednanie i wielokulturowość. Podróż ku odkryciu praw człowieka
Reconciliation and Multiculturalism. A Journey Toward the Discovery of Human Rights
Autorzy:
Smolicz, Jerzy J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1857238.pdf
Data publikacji:
2003
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
wielokulturowość
prawa człowieka
etniczny
walencja
aborygen
multicultural
human rights
ethnic
valency
Aborigine
Opis:
The paper is a sociological-political attempt to analyze the problems of multiculturalism, especially the rights to preserve one's own culture within the dominating one, as it takes place in Australia. The author pinpoints that Australian achievements as regards the principles of multiculturalism and human rights surpass many other countries with pluralistic systems. This is true especially from the time when Aborigines were granted political rights. Concerning Australia, the questions in the paper may inspire the research on other multinational and multicultural societies.
Źródło:
Roczniki Nauk Społecznych; 2003, 31, 1; 7-20
0137-4176
Pojawia się w:
Roczniki Nauk Społecznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
De gevolgen van de valentie van psych-verbs voor de woordvolgorde in het middenstuk
The influences of valency of psych-verbs on the word order in the middle field
Skutki walencji tzw. psych-verbs na szyk zdania w środkowej jego części
Autorzy:
Kijonková, Jana
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1882579.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
niderlandzki
walencja
psych-verbs
szyk zdania
środkowa część zdania
Dutch
valency
word order
middle field
Opis:
Deze bijdrage is een samenvatting van mijn onderzoek naar de invloed van valentie van Nederlandse psych-verbs woorden op de woordvolgorde in het middenstuk van de Nederlandse zin. Sommige linguïsten hebben opgemerkt dat bepaalde werkwoorden het mogelijk maken het subject te plaatsen achter het direct of indirect object in het middenstuk van de zin, waardoor ze afwijken van de neiging om het subject voor het object te plaatsen. De meeste werkwoorden die op deze manier worden beschreven, worden psych-verbs of psychologische werkwoorden genoemd. Deze werkwoorden verwijzen naar een situatie waarin een levend wezen onderhevig is aan verandering van zijn psychologische toestand. Valentie wordt gedefinieerd als het vermogen van een werkwoord om een aantal elementen te binden teneinde een grammaticaal correcte zin te vormen. Valentie moet echter niet alleen bekeken worden vanuit syntactisch, maar ook vanuit semantisch oogpunt. Met andere woorden, ik ben niet alleen geïnteresseerd in het aantal elementen dat een werkwoord vereist maar ook in de semantische kenmerken van deze elementen, zoals bezieldheid, geaffecteerdheid, enz. In mijn onderzoek heb ik twintig psych-verbs geanalyseerd om uit te vinden welke aspecten van valentie de woordvolgorde van subject en object in het middenstuk kunnen beïnvloeden. De belangrijkste resultaten van de analyse worden in deze bijdrage weergegeven.
This paper is a summary of my research on the influence of valency of Dutch psych-verbs on the word order of the nominal subject and nominal object in the middle field of the Dutch sentence. It’s been noted by some linguists that certain verbs allow for the subject to be placed behind the object in the middle field of the Dutch sentence, which means that they deviate from the tendency to place nominal subject before the nominal object. Most of the verbs described to behave in this manner are called psych-verbs or psychological verbs. These verbs refer to a situation in which an animate being can be subject to a change of their psychological state. Valency is defined as the ability of a verb to bind a number of elements in order to form a grammatically correct sentence. However, valency has to be seen not only from the syntactic, but also from the semantic point of view. In other words, I am not only interested in the number of elements a verb requires, but also in the semantic features of these elements such as animacy, affectedness etc. In my research I analyzed twenty psych-verbs to find out which aspects of valency can influence the word order of the nominal subject and nominal object in the middle field. The main results of the analysis are presented in this paper.
Niniejszy artykuł jest podsumowaniem moich badań nad wpływem walencji tzw. psych-verbs („czasowników psychologicznych”) na szyk wyrazów podmiotu rzeczownikowego oraz dopełnienia rzeczownikowego w części środkowej zdania niderlandzkiego. Początek, środek i koniec zdania niderlandzkiego rządzą się ściśle określonymi prawami. Niektórzy językoznawcy zauważyli, że pewna grupa czasowników pozwala, aby podmiot stał za dopełnieniem w części środkowej zdania niderlandzkiego, co oznacza, że odbiegają one od tendencji umieszczania podmiotu rzeczownikowego przed dopełnieniem rzeczownikowym. Większość czasowników, które zachowują się w ten sposób, to tzw. psych-verbs. Czasowniki te odnoszą się do sytuacji, w której stan psychologiczny istoty żywej może być poddany zmianie. Walencja jest określana jako zdolność czasownika do połączenia danej liczby elementów w celu utworzenia zdania poprawnego gramatycznie. Walencja jednak nie może być postrzegana tylko z syntaktycznego punktu widzenia, ale również z semantycznego. Innymi słowy, nie interesuje nas wyłącznie liczba elementów, których czasownik wymaga, ale również semantyczne cechy tych elementów, takie jak np. ożywienie, usposobienie, itd. W badaniu zostało przeanalizowanych 20 psych-verbs, aby przekonać się, które aspekty walencji mogą wpływać na szyk podmiotu oraz dopełnienia rzeczownikowego w środkowej części zdania. Główne wyniki analizy przedstawione zostały w niniejszym artykule.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2015, 64 Special Issue, 5; 29-45
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Słowotwórstwo a składnia w nauczaniu języka polskiego jako obcego. Część 1. Wprowadzenie teoretyczne
The Relationship between Word-Formation and Syntax in Teaching Polish as a Foreign Language. Part 1: Theoretical Preliminaries
Autorzy:
Gębka-Wolak, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/45655018.pdf
Data publikacji:
2021-12-06
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
nauczanie języka polskiego jako obcego
słowotwórstwo a składnia
walencja
dziedziczenie schematu składniowego
teaching PFL
word-formation and syntax
valency
syntactic inheritance
Opis:
Artykuł dotyczy nauczania języka polskiego jako obcego. Stanowi pierwszy z dwóch tekstów poświęconych nauczaniu słowotwórstwa z perspektywy jego związku ze składnią. Wiedza na ten temat jest przydatna do budowania zdań i dłuższych wypowiedzi oraz dokonywania w ich ramach przekształceń o funkcji stylistycznej. W opracowaniach kierowanych do uczących się języka polskiego jako obcego informacje o analogii składniowej wyrażeń powiązanych relacjami słowotwórczymi są rozproszone, co utrudnia zorientowanie się w zakresie i stopniu regularności zjawiska. Przedstawiany artykuł wiedzę tę uzupełnia i porządkuje na podstawie dorobku gramatyki strukturalnej o podstawach formalnych oraz badań własnych. Pokazuje zróżnicowaną seryjność zjawiska dziedziczenia schematu składniowego: od identyczności schematów, przez częściową zbieżność po całkowitą zmianę walencji, tj. liczby otwieranych miejsc i ich realizacji. W tekście zwrócono także uwagę na to, że w ramach klas i podklas gramatycznych oraz zastosowanych formantów słowotwórczych zakres dziedziczenia składni jest do pewnego stopnia przewidywalny.
This paper is the first of two devoted to teaching word-formation, based on the existing correlations between derivation and syntax. This kind of knowledge has proved to be essential for building longer structures and performing stylistic operations on texts. Information on the syntactic inheritance of derived language units is scattered throughout the literature, however, making it difficult for teachers and students to grasp the actual range and regularity of this phenomenon. This article, based on formal structural grammar methods, systemises this data and shows the various degrees of syntactic inheritance, ranging from identical syntactic structures, which inherit only part of the syntactic properties of the base, to a complete change of valency. It also points to the fact that the range of syntactic analogy is, to some extent, predictable, depending on the part of speech and on the word-formation mechanism.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2021, 69, 10; 23-39
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Właściwości walencyjne łacińskich przysłówków
The Valency Properties of Latin Adverbs
Autorzy:
Górska, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1954402.pdf
Data publikacji:
2002
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
gramatyka dependencyjna
walencja
walencja autosemantycznych części mowy
walencja przysłówka
dependency grammar
valency
valention of the autosemantic parts of speech
valention of adverb
Opis:
The paper sought to prove that the valency properties characterize not only Latin verbs, adjectives and nouns, but also Latin adverbs. Since only the valency of adverb as a component of the primary has been given on the list of adverbs which are ascribed by valency properties. On the list there are some adverbs of manner, adverbs of place, adverbs describing number or measure, and also adverbs in the comparative and in the superlative. It is assumed that the valency of the latter adjectives has a syntactic character, in contradiction to the adverbs in the positive which are characterized by the primarily semantic valency.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2002, 50, 3; 83-92
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Limitations on Involuntary-State Constructions in Polish: Between Structure and Semantics
Ograniczenia konstrukcji niezamierzonego stanu w języku polskim – między strukturą a semantyką
Autorzy:
Malicka-Kleparska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1900936.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
morfologia
semantyka
walencja
czasowniki nieakuzatywne
czasowniki nie-ergatywne
czasowniki psychologiczne
konstrukcje stanu niezamierzonego
polski
morphology
semantics
valency
unaccusatives
unergatives
psychological predicates
involuntary states
Polish
Opis:
Konstrukcje niezamierzonego stanu w języku polskim, tworzone za pomocą formy klitycznej się, stanowią bardzo złożony materiał z pogranicza morfologii, słownika i syntaksy. Ostatnio zyskały ciekawy, oryginalny opis, w którym ich cechy charakterystyczne i ograniczenia są tłumaczone za pomocą charakterystycznej struktury syntaktycznej, będącej pochodną zaproponowanych w ostatnich latach konstrukcji aplikatywnych. W artykule staram się wykazać, że podejście czysto strukturalne nie pozwala na wyjaśnienie wszystkich ograniczeń dotyczących produkcji tych struktur. Omawiam szczegółowo ograniczenia dotyczące jednoargumentowych predykatów w kontekście kontroli sytuacji przez czynnik ludzki. Ich nieregularne zachowanie tłumaczę istnieniem reguł reanalizy, które są operacjami leksykalnymi, a nie syntaktycznymi, być może powiązanymi z ogólniejszymi tendencjami panującymi w leksykonie, a dotyczącymi przypisywania ról tematycznych argumentom. Inne ograniczenie dotyczy predykatów psychologicznych, których zachowanie wyjaśniam również działaniem tych samych reguł. Rozważam również możliwość istnienia rozróżnienia wśród predykatów psychologicznych, podobnego do rozróżnienia opisanego dla języka hiszpańskiego, które może tłumaczyć, w połączeniu z proponowaną syntaktyczną strukturą, dlaczego tylko predykaty odnoszące się do kontynuacji mogą derywować konstrukcje, którymi się zajmuję.
Involuntary State Constructions in Polish, formed with the clitic form się, are complex structures at the interface of the lexicon, morphology and syntax. Recently they have been analyzed in a most interesting way, where their properties are explained away with the use of the applicative structure, proposed a few years ago. In this paper we try to show that the uniformly structural analysis does not allow us to explain away all the limitations on the production of Involuntary State Constructions. We discuss the limitations concerning the one-argument predicates used in Involuntary State Constructions in the context of the control of such states by the human element. The irregular behavior of such verbs is explained with the use of re-analysis rules, which are lexical operations, not the syntactic ones, perhaps to be derivative from more general tendencies operating in the lexicon and connected with assigning thematic roles to arguments. Other limitations concern psychological predicates, whose behavior is also explained with the use of the same rules. We also consider the possibility of the existence of a split among psychological predicates, similar to a split proposed for Spanish. This split, together with the proposed syntactic structure, may explain why only the predicates that refer to continuing state may derive the Involuntary State Constructions.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2012, 60, 5; 65-85
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ekwiwalencja pozycyjna konstrukcji składniowych w teorii i praktyce glottodydaktycznej
Positional equivalence of syntactic structures in language teaching theory and practice
Autorzy:
Gębka-Wolak, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/679942.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
składnia
nauczanie języka polskiego jako obcego
walencja
alternatywne konstrukcje składniowe
ekwiwalencja pozycyjna
syntax
teaching Polish as a foreign language
valency
alternative syntax structures
positional equivalence
Opis:
The article discusses the problem of alternative connectivity of lexical units. This phenomenon, which we called positional equivalence, is analyzed from the perspective of teaching Polish as a foreign language (PFL). The paper consists of two parts. The first defines the concept of positional equivalence. The second part analyzes the way positional equivalence is presented and explained in teaching practice. The analysis of PFL teaching materials clearly shows the need to systematize and update the descriptions of syntactic features of different lexical units, taking into consideration their communicative function and stylistic features. It also seems necessary to enrich the existing language exercises with tasks allowing the students to practice their knowledge of alternative syntactic structures and the ability to adjust the structures they use to the type of communicative situation.
Przedmiotem opisu w artykule jest zagadnienie alternatywnej łączliwości jednostek leksykalnych. Zjawisko to, nazywane w tekście ekwiwalencją pozycyjną, widziane jest z perspektywy nauczania języka polskiego jako obcego. Artykuł składa się z dwóch części. Najpierw zapoznano czytelnika z przyjętym rozumieniem ekwiwalencji pozycyjnej. Następnie przedstawiono uwagi dotyczące zakresu i jakości prezentacji zagadnienia ekwiwalencji pozycyjnej w praktyce glottodydaktycznej. Analiza materiałów do nauczanie jpjo prowadzi do wniosku, że w ramach glottodydaktyki polonistycznej istnieje potrzeba usystematyzowania i uwspółcześnienia opisów dyspozycji składniowych jednostek leksykalnych w powiązaniu z ich funkcją w ramach komunikacji i przynależnością do stylistycznej odmiany polszczyzny. Równocześnie należałoby zadbać o wzbogacenie typów ćwiczeń kształcących aktywną znajomość alternatywnej łączliwości składniowej, przede wszystkim przez dodanie zadań kształcących umiejętność dobierania wariantu składniowego do sytuacji komunikacyjnej.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców; 2018, 25; 97-110
0860-6587
2449-6839
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Asyndetic Complementation in the Light of Explicative Syntax (Exemplified with Bulgarian, Polish and Ukrainian)
Komplementacja asyndetyczna w świetle składni eksplikacyjnej (na przykładzie języka bułgarskiego, polskiego i ukraińskiego)
Autorzy:
Kiklewicz, Aleksander
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/33317070.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
explicative syntax
valency
verb syntax
sentential actant
conjunction
asyndetic complementation
Bulgarian language
Polish language
Ukrainian language
składnia eksplikacyjna
walencja
składnia czasowników
aktant syntaktyczny
spójnik
dopełnienie asyndetyczne
język bułgarski
język polski
język ukraiński
Opis:
The subject of the study is Bulgarian, Polish and Ukrainian syntactic constructions in which the position of the clausal complement is realized in an asyndetic manner. The analysis of language material is based on the theory of explicative syntax, the foundations of which were developed by S. Karolak. The author shows that the asyndetic complement is one of the forms of realization of the propositional argument that is conditioned by the valence of the matrix verb. A given syntactic form is a valence characteristic of a limited group of semantic classes of verb, namely mental, emotive, perceptive and deliberative verbs. The author also shows that there are other factors that favor or, conversely, do not favor the use of conjunctionless sentences, such as negation, ellipsis, coreference, and others. The author concludes that the frequency of asyndetic constructions in Slavic languages can vary.
Przedmiotem badania są bułgarskie, polskie i ukraińskie konstrukcje składniowe, w których pozycja dopełnienia klauzulowego jest realizowana w sposób asyndetyczny. Analiza materiału językowego opiera się na teorii składni eksplikatywnej, której podstawy opracował S. Karolak. Autor pokazuje, że dopełnienie asyndetyczne jest jedną z form realizacji argumentu propozycjonalnego, uwarunkowaną walencją czasownika matrycowego. Dana forma składniowa stanowi charakterystykę walencyjną ograniczonej grupy semantycznej czasowników, a mianowicie czasowników mentalnych, emotywnych, percepcyjnych i deliberatywnych. Autor pokazuje również, że istnieją inne czynniki, które sprzyjają lub odwrotnie nie sprzyjają używaniu zdań bezspójnikowych, takie jak: negacja, elipsa, koreferencja. Autor dochodzi do wniosku, że częstość występowania konstrukcji asyndetycznych w językach słowiańskich jest większa lub mniejsza.
Źródło:
Slavia Meridionalis; 2023, 23
1233-6173
2392-2400
Pojawia się w:
Slavia Meridionalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-7 z 7

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies