Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "TRADITIONALISM" wg kryterium: Wszystkie pola


Wyświetlanie 1-13 z 13
Tytuł:
Ostoja tradycjonalizmu w procesie modernizacji
The mainstay of traditionalism in the modernisation process
Autorzy:
Rykiel, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1944070.pdf
Data publikacji:
2020-06-01
Wydawca:
Stowarzyszenie Naukowe Przestrzeń Społeczna i Środowisko
Tematy:
village
tradition
traditionalism
ethos
modernisation
mediated tradition
relict
peasant
filter
wieś
tradycja
tradycjonalizm
etos
modernizacja
mediatyzacja
relikt
chłopski
filtr
Opis:
The subject of this article is the village understood both as a settlement and an extra-urban area, but primarily as a rural collectivity and, especially, the village community. The village understood in this way has traditionally been considered a mainstay of traditionalism. The latter is basically derived from pre-modern societies dominated by the culture of the past. The village was traditionally considered as an agricultural space and a mainstay of Polish traditions, related to the peasant ethos of pre-literate local communities. This resulted from the practices and ideologies that make up rural traditionalism, assuming the transmission of social norms through “socialization through life”. Early modernisation of the village was associated with the opening of horizontal and vertical mobility channels and limiting consciousness isolation. Due to the development of education and the progress of the literacy process, the process of peasants' entering the nation began by transforming the peasant into a citizen rather than a parishioner. The late modernisation of the village was the result of its urbanisation and industrialisation, and was associated with the replacement of rural rationality with urban rationality, while the mechanisation of agriculture resulted in the transformation of the peasant estate into the farmer's social and professional position. In the second half of the twentieth century, the village was reached by exogenous mass culture. The process of the late modernisation of the village is based on its depreciation. One result of globalisation is the de-traditionalisation of the village, within which the mediated tradition appears. The spread of the internet was the turning point. Cultural homogenisation is progressing, local specificity is disappearing by adapting it to the national culture in its modernisation version, identified with the urban one. In this context, nostalgia appears for the old good times when life was simpler. At present, one can notice only relics of peasant traditionalism in the Polish post-war national culture, in which many features of the peasant ethos function as a “peasant filter”.
Źródło:
Przestrzeń Społeczna; 2020, 1, 1/2020 (19); 89-109
2084-1558
Pojawia się w:
Przestrzeń Społeczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nowatorstwo i tradycjonalizm w architekturze mieszkalnej Krakowa późnego średniowiecza i wczesnej nowożytności. Zarys problematyki
Innovation and traditionalism in residential architecture in Krakow during the late medieval and early modern period – an outline
Autorzy:
Komorowski, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/218475.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
Tematy:
nowatorstwo
tradycjonalizm
architektura mieszkalna
Kraków
Średniowiecze
Nowożytność
innovation
traditionalism
residential architecture
Middle Ages
modern period
Opis:
Artykuł prezentuje wybrane zjawiska w architekturze i budownictwie mieszkalnym od chwili założenia miasta lokacyjnego do połowy XVII w., czyli w okresie dla Krakowa czasów staropolskich (XIII-XVIII w.) najświetniejszym. Ówczesne dokonania w zakresie kultury materialnej i duchowej sytuowały miasto wśród czołowych metropolii przynajmniej Europy północno-wschodniej. O ile do okresu wczesnej nowożytności Kraków stał w dziedzinie kształtowania architektury w awangardzie ośrodków urbanistycznych, to w czasie późniejszym jego średniowieczny potencjał stał się zasadniczym czynnikiem opóźniającym ewolucję substancji materialnej, zwłaszcza w zakresie architektury przeciętnej, która poprzez swą masę przesądza o charakterze miasta. W artykule zostały omówione charakterystyczne dla Krakowa tematy architektoniczne – pierwsze domy mieszczan (z których część miała formę wieżową), kamienice (ich układ, ustalony w drugiej połowie XIV w., upowszechnił się w następnych stuleciach), domy kanonicze, zbliżone do nich dwory rycerskie i szlacheckie oraz pałace bogatej szlachty, magnatów i patrycjuszy, wywodzące się okazalszych kamienic.
The article presents selected phenomena in the architecture and housing industry since the time of the city foundation till the mid-17th century, i.e. during the golden era of Old Polish Krakow (the 13th – 18th century). At the time, achievements in the field of material and spiritual culture placed it among the foremost metropolises, at least in the north – eastern Europe. Although until the era of early modernity Krakow was in the avant-garde of urban centres in the field of architecture development, in later times its medieval potential became an essential factor hindering the evolution of material substance, particularly with reference to mediocre architecture defining the city character because of its mass.The article discusses the architectonic issues characteristic for Krakow: the first houses of burgesses (some of which were tower houses), tenement houses (their layout established in the second half of the 14th c. became common in the next centuries), canons’ houses, knights’ and noblemen’s manors resembling the former type, and palaces of affluent nobility, magnates and patricians originating from the more magnificent tenementhouses.
Źródło:
Wiadomości Konserwatorskie; 2009, 25; 19-27
0860-2395
2544-8870
Pojawia się w:
Wiadomości Konserwatorskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ideological identity of New Urbanism
Identyfikacja ideowa Nowego Urbanizmu
Autorzy:
Domińczak, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1835610.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
Tematy:
New Urbanism
conservatism
traditionalism
communitarianism
Nowy Urbanizm
Nowa Urbanistyka
konserwatyzm
tradycjonalizm
wspólnotowość
Opis:
The article is devoted to the issues of ideological identity of New Urbanism and it is an attempt to expand the general knowledge about this particular phenomenon of contemporary urbanism and a complete idea of social life. It also undertakes, to a lesser extent, a polemic with some of the theses of its critics. The article adopts a method of deduction. First of all, the official declarations of the Congress for the New Urbanism (CNU), including, in particular, the Charter of the New Urbanism were analyzed. Then, the writings and publications of the precursors and founders of New Urbanism were examined. A mention was also made of the theories presented by various groups, which are now the point of reference for New Urbanists as their mentors. The conducted analyses allowed us to lay out the thesis that research conclusions are sufficient to identify New Urbanism as a conservative, or more precisely – a traditionalist movement, which aims for creative improvement of the good habits in town planning and restoration of the continuity of cultural and spatial development of local communities. New Urbanism is a defined, comprehensive philosophy of a city, understood as an idea of a diverse and family-based living community set in specific spatial conditions. This idea of local “urbanity” – a concept of social life represented in New Urbanism, fits in with the ideal, Aristotelian republican system (politeia). New Urbanism represents at least five out of six fundamental attributes of a conservative mindset: realism in the judgment of reality; affection for the proliferating variety and mystery of traditional life; faith that man must take control of his anarchic impulses; conviction that a civilized society requires order and classes; and acceptance of the apparent principle that change and progress are not identical. Striving for an equilibrium between the freedom of choice and the social responsibility is fully in line with a conservative mindset, too. Thereby, New Urbanism became a counterbalance to both the neoliberal, consumer-driven exaggerated individualism and neo-Marxist collectivism.
Artykuł poświęcony jest zagadnieniom identyfikacji ideowej Nowego Urbanizmu (New Urbanism) i stanowi próbę rozszerzenia wiedzy na temat tego szczególnego fenomenu współczesnej urbanistyki. Podejmuje także, w niewielkim zakresie, polemikę z niektórymi tezami jego krytyków. W pracy przyjęto metodę dedukcji, analizując w pierwszej kolejności oficjalne deklaracje Congress for the New Urbanism, w tym przede wszystkim Kartę Nowej Urbanistyki. Następnie zbadano pisma i publikacje prekursorów oraz twórców Nowego Urbanizmu. Odniesiono się także do teorii prezentowanych przez osoby i środowiska, do których jako do swoich mentorów i wzorców ideowych odwołują się współcześnie zwolennicy tego ruchu. Przeprowadzone analizy pozwoliły na przyjęcie wniosków badawczych, wystarczających do identyfikacji Nowego Urbanizmu jako ruchu konserwatywnego, a właściwie – precyzyjnie rzecz ujmując – tradycjonalistycznego, który za cel stawia sobie twórczą kontynuację dobrych zwyczajów planowania miast, służących razem przywróceniu ciągłości rozwoju kulturowego i przestrzennego lokalnych społeczności. Nowy Urbanizm reprezentuje co najmniej pięć z sześciu głównych cech postawy konserwatywnej: realizm w osądzie rzeczywistości; przywiązanie do różnorodności tradycyjnych form życia społecznego; przekonanie, że człowiek – skłonny do kierowania się bardziej emocjami niż rozumem – wymaga reguł i zasad postępowania pozwalających na okiełznanie anarchicznych impulsów jego natury; uznanie, że cywilizowane społeczeństwo może rozwijać się wyłącznie według przyjętego porządku oraz akceptację zasady, że pojęcia zmiany i postępu nie są tożsame. Nowy Urbanizm to zdefiniowana, całościowa idea miasta, rozumianego jako koncepcja wspólnoty żyjącej w określonych warunkach przestrzennych. Jest to wspólnota zróżnicowana, oparta na rodzinie jako podstawowej komórce społecznej. Idea lokalnej „miejskości”, którą reprezentuje Nowy Urbanizm, jako koncepcja życia społecznego wpisuje się w postawę republikańską w rozumieniu idealnej, arystotelesowskiej formy ustrojowej (politeia). Dążenie do równowagi między swobodą indywidualnego wyboru a wymogami społecznej odpowiedzialności w pełni wpisuje się w postawę konserwatywną. W ten sposób Nowy Urbanizm stanowi przeciwwagę zarówno dla neoliberalnego, opartego na konsumpcji wybujałego indywidualizmu, jak i dla neomarksistowskiego kolektywizmu.
Źródło:
Architectus; 2021, Nr 2 (66); 59-66
1429-7507
2084-5227
Pojawia się w:
Architectus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pitrim Sorokin’s idea of Marx
O Marksie Pitirima Sorokina
Autorzy:
Jedliński, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2097094.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
P. Sorokin
K. Marx
equality
revolution
traditionalism
Russia
K. Marks
równość
rewolucja
tradycjonalizm
Rosja
Opis:
W artykule omówiono poglądy oraz ewolucję ideową rosyjsko-amerykańskiego socjologa, filozofa i działacza politycznego – Pitirima Sorokina. Pod wpływem rosyjskich wydarzeń roku 1917 dokonał on radykalnego zwrotu w ocenie marksizmu, konceptualizując swoje antyrewolucyjne stanowisko tradycjonalistyczne. Podzielał marksowską, negatywną diagnozę współczesnego świata, lecz zaproponował odmienne remedium. Jego intencją było oczyszczenie idei równości z warstwy redukcjonistycznego materializmu. Sorokin zaproponował więc utopijną koncepcję równości duchowej, którą przedstawił w mało znanej i przemilczanej przez siebie samego powieści Предтеча (Прачечная человеческих душ). Stanowi ona świadectwo rozstania ideowego Sorokina z koncepcjami Marksa oraz ideą rewolucyjną.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2018, 4; 359-372
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wokół tradycjonalistycznej utopii – nawiązania do studium Andrzeja Walickiego
Focusing on traditional utopia: References to the work of Andrzej Walicki
Autorzy:
Jedliński, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/15043302.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czasopisma i Monografie PAN
Tematy:
conservatism
Slavophilia
traditionalism
utopia
A. Walicki
konserwatyzm
słowianofilstwo
tradycjonalizm
Opis:
Artykuł powstał z inspiracji rozprawą Andrzeja Walickiego W kręgu konserwatywnej utopii. Struktura i przemiany rosyjskiego słowianofilstwa (1964). Polski historyk idei poddawał opisywane przez siebie światopoglądy wnikliwej analizie, wskazując na podobieństwa ideowe różnych myślicieli. Niniejszy tekst przedstawia koncepcje rosyjskiego neosłowianofilstwa i zachodniego tradycjonalizmu (J. Evola, R. Guénon, P. Sorokin). Autor artykułu opisuje założenia konserwatyzmu i utopii tradycjonalistycznej, które charakteryzuje walka z racjonalizmem, indywidualizmem, liberalizmem i kapitalizmem.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2021, 2; 143-157
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Teoria edukacji Floriana Bochwica. Szkic z zakresu historii kultury
Florian Bochwics Theory of Education from the Perspective of History of Culture
Autorzy:
Puchta, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/459661.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Fundacja Pro Scientia Publica
Tematy:
Florian Bochwic
Bronisław Trentowski
Sarmatyzm
konserwatyzm
tradycjonalizm
inteligencja
prowincjonalna
Sarmatism
conservatism
traditionalism
provincial intelligentsia
Opis:
W artykule referuję poglądy na edukację Floriana Bochwica, mało znanego polskiego filozofa żyjącego w XIX w.. Właściwa edukacja opierać się miała według niego nie tylko na zdobywaniu wiedzy i umiejętności, ale przede wszystkim na moralnym doskonaleniu jednostki, której celem jest bycie pożyteczną dla społeczeństwa oraz życie podług wartości religijnych. Kulturową tożsamość F. Bochwica wyznaczała jego pozycja społeczna – z jednej strony był on kontynuatorem tradycji sarmackiej, z drugiej – przedstawicielem polskiej inteligencji prowincjonalnej.
Paper concentrates on reconstruction of pedagogical views of Florian Bochwic, a li le-known Polish philosopher of the 19th century. Proper education, according to him, should consist not only in obtaining knowledge and practical skills, but above all in moral education of a person. The aim of an individual is to be useful to the society, as well as to conduct his or her life according to religious values. Cultural identity of F. Bochwic is characterized by his social status. On one hand he was a continuator of Sarmatism, on the other he was a representant of Polish provincial intelligentsia.
Źródło:
Ogrody Nauk i Sztuk; 2014, 4; 23-28
2084-1426
Pojawia się w:
Ogrody Nauk i Sztuk
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Family, religion, homeland – the traditional values of poles in the process of transformation
Rodzina, religia, ojczyzna – tradycyjne wartości polaków w procesie transformacji
Autorzy:
Boguszewski, Rafał
Bożewicz, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2082366.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Lubuskie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
family
religion
homeland
secularization
traditionalism
postmodernism
rodzina
religia
ojczyzna
sekularyzacja
tradycjonalizm
postmodernizm
Opis:
Based on the results of national research, official data and selected concepts of value transformations, the article presents a review of trends regarding recognized and realized values considered as traditionally Polish, such as the family, religion and homeland. Although they are subject to changes, the direction of these changes is not always clear and straightforward. The results of the review prove that there is a lot of ambiguity when it comes to declarations and behaviors concerning family life, Polish religiousness is drifting between secularization and desecularization, and declarative patriotism often does not manifest itself in practice and is sometimes identified with nationalism.
W artykule dokonano przeglądu trendów dotyczących wartości uznawanych za tradycyjnie polskie, takich jak rodzina, religia i ojczyzna, opierając się na wynikach badań krajowych, oficjalnych danych oraz wybranych koncepcjach zmian w obszarze wartości. Choć wartości te podlegają zmianom, kierunek tych zmian nie zawsze jest jasny i jednoznaczny. Wyniki przeglądu dowodzą, że istnieje wiele niejasności co do deklaracji i zachowań dotyczących życia rodzinnego. Polska religijność balansuje na granicy sekularyzacji i desekularyzacji, a deklaratywny patriotyzm często nie przejawia się w działaniu i czasami utożsamiany jest z nacjonalizmem.
Źródło:
Rocznik Lubuski; 2020, 46, 2; 235-247
0485-3083
Pojawia się w:
Rocznik Lubuski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zwyczajna i nadzwyczajna forma rytu rzymskiego wzajemnym ubogaceniem
The Ordinary and Extraordinary Form of the Roman Rite as Mutual Enrichment
Autorzy:
Słoma, Ireneusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2040837.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Summorum Pontificum
Nadzwyczajna Forma Rytu Rzymskiego
Msza „trydencka”
M. Lefebvre
tradycjonalizm
tradycjonaliści
środowisko Tradycji
Extraordinary Form of the Roman Rite
“Trent” Holy Mass
traditionalism
traditionalists
traditional circle
Opis:
Liturgia Kościoła jest rzeczywistością żywą ze względu na jej naturę. Jest nią przede wszystkim uobecnianie zbawczego Misterium na sposób sakramentalny, a także włączanie w tą rzeczywistość chrześcijan przez świat gestów i symboli. W ciągu wieków sposób wyrazu zmieniał się, pozostając wierny istocie celebracji. Nad tym czuwała wspólnota Kościoła, zwłaszcza w jego uroczystym i zwyczajnym nauczaniu. W całe to dziedzictwo wpisuje się także Motu proprio Summorum Pontificum Benedykta XVI oraz związane z nim dokumenty. Prawnie ustanawiają one dwie formy rytu rzymskiego: formę zwyczajną, posługującą się Mszałem Pawła VI, oraz formę nadzwyczajną, sprawowaną według Mszału z 1962 r. Podają przy tym szczegółowe przepisy. Przyczynia się to wzajemnego ubogacenia dzięki lepszemu poznaniu własnej historii i Tradycji, a także przez pewnego rodzaju różnorodność w sposobie wyrażania tej samej wiary.
The liturgy of the Church is a living reality due to its nature. It is first of all manifestation of the salutary Mystery in the sacramental way, and also the including of Christians into this reality by means of the world of gestures and symbols. Over the centuries the form of expression has been changing, however, it remained faithful to the essence of the celebration. The Church community has kept watch over it, especially over the Church’s solemn and ordinary teaching. Also Benedict XVI’s Motu proprio Summorum Pontificum and the connected documents are part of all this heritage. They legally establish two forms of the Roman Rite: the Ordinary form, using Paul VI’s Missal, and the Extraordinary form, celebrated according to the Missal of 1962. They also give detailed regulations. This contributes to mutual enrichment, owing to a better knowledge of one’s own history and Tradition, and also to a certain kind of variety in the way of the expressing of the same faith.
Źródło:
Roczniki Teologiczne; 2014, 61, 8; 153-162
2353-7272
Pojawia się w:
Roczniki Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Obraz wroga w pryzmacie tradycjonalizmu ideologicznego we współczesnej Rosji
Autorzy:
Levinskaia, Iana
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31231918.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Feindbild
Traditionalismus
Ideologie
Propaganda
gegenwärtiges Russland
image of the enemy
traditionalism
ideology
propaganda
contemporary Russia
obraz wroga
tradycjonalizm
ideologia
Rosja współczesna
Opis:
Celem artykułu jest określenie i analiza obrazów wroga we współczesnej ideologii rosyjskiej. Zwrócenie uwagi na ten temat wynika przede wszystkim z aktywnego rozwoju re-ideologizacji w Rosji. Aby rozwiązać ten problem, w artykule zastosowano podejście historyczno-genetyczne i imagologiczne, a także elementy krytycznej analizy dyskursu. Praca przedstawia ogólny opis pojawienia się tradycjonalizmu w postsowieckiej Rosji i identyfikuje retorykę radziecką, prawosławną oraz imperialną, która jest wykorzystywana do kreowania obrazu wroga. Badanie ujawnia synkretyczny charakter współczesnego rosyjskiego tradycjonalizmu i wskazuje na totalitarny charakter języka politycznego.
Ziel dieses Artikels ist es, Feindbilder in der gegenwärtigen russischen Ideologie zu identifizieren und zu analysieren. Die Notwendigkeit, dieses Thema zu analysieren, ergibt sich vor allem aus der aktiven Entwicklung der Re-Ideologisierung in Russland. Um dieses Problem zu entschlüsseln werden im Artikel ein historisch-genetischer und imagologischer Ansatz sowie Elemente der kritischen Diskursanalyse verwendet. Im Artikel beschreibe ich die Entstehung des Traditionalismus im postsowjetischen Russland und identifiziere die sowjetische, orthodoxe und imperiale Rhetorik, die zur Schaffung des Feindbildes genutzt wird. Ich zeige den synkretistischen Charakter des zeitgenössischen russischen Traditionalismus auf und verweise auf den totalitären Charakter seiner politischen Sprache.
This article aims to identify and analyse images of the enemy in contemporary Russian ideology. The active development of re-ideologisation in Russia makes this topic of particular interest. Historical-genetic and imagological approaches and elements of critical discourse analysis are used to solve this problem. The paper provides a general description of the emergence of traditionalism in post-Soviet Russia. It identifies Soviet, Orthodox, and imperial rhetoric used to create the image of the enemy. The study reveals the syncretic nature of contemporary Russian traditionalism and points to the totalitarian nature of its political language.
Źródło:
Kultura i Wartości; 2023, 36; 81-99
2299-7806
Pojawia się w:
Kultura i Wartości
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Feliksa Jarońskiego koncepcja filozofii a kultura przełomu XVIII i XIX w.
Feliks Jaroński’s Conception of Philosophy and the Culture of the Turn of the Eighteenth and Nineteenth Centuries
Autorzy:
Janeczek, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1807482.pdf
Data publikacji:
2019-09-30
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Historia filozofii w Polsce
Feliks Jaroński
oświecenie
kantyzm
filozofia zdrowego rozsądku
tradycjonalizm
History of philosophy in Poland
Enlightenment
Kantianism
Philosophy of common sense
Traditionalism
Opis:
Artykuł analizuje program filozoficzny Feliksa Jarońskiego, profesora Uniwersytetu Jagiellońskiego, sformułowany w dwu pierwszych dziesięcioleciach wieku XIX. Ukazuje go na tle przemian w kulturze filozoficznej przełomu wieku XVIII i XIX, przede wszystkim w aspekcie oddziaływania szkockiej filozofii zdrowego rozsądku, kantyzmu i tradycjonalizmu, przełamującego minimalistyczne i sekularystyczne tendencje oświecenia. Ustosunkowuje się do dotychczasowych interpretacji i formułuje własną, łącząc dokonanie Jarońskiego z długim ciągiem philosophia recentiorum, zapoczątkowanej w połowie XVIII w., ale będącej standardem akademickim i na początku wieku XIX, choć stale modyfikowanej o asymilację zmieniających się autorytetów filozoficznych. Mimo jej eklektyzmu zachowała ona aspiracje maksymalistyczne (zachowując metafizykę) oraz otwarcie na religię, a nawet na chrystianizm. W końcu sygnalizująco zestawiono to dokonanie ze standardami kultury filozoficznej i naukowej początków wieku XXI, kwestionującej standardowy charakter naturalizmu ugruntowanego na ideale wąsko pojętej filozofii naukowej.
This paper analyses the philosophical programme of Feliks Jaroński, a professor of the Jagiellonian University, the programme he formulated in the first two decades of the nineteenth century. This is depicted against the backdrop of the transformations in the philosophical culture of the turn of the eighteenth and nineteenth centuries, especially with regard to the impact of the Scottish philosophy of common sense, Kantianism, and traditionalism. The latter approach broke down the minimalistic and secularist tendencies of the Enlightenment. The present paper addresses the current interpretations and formulates its own position by linking Jaroński’s attainment with a long tradition of philosophia recentiorum, a trend initiated in the 1750s, but remained still an academic standard in the beginning of the nineteenth century. It is constantly modified by assimilating the changing philosophical authorities. Despite its ecclectical character, it has preserved its maximalist aspirations (while retaining metaphysics) and openness to religion, or even to Christianism. Eventually, this paper has combined it with the standards of the philosophical and scientific culture of the origins of the twenty-first century, the culture that questions the standard character of naturalism founded on the ideal of scientific philosophy narrowly understood.
Źródło:
Roczniki Kulturoznawcze; 2019, 10, 1; 5-32
2082-8578
Pojawia się w:
Roczniki Kulturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bratni wróg. Ukraina w perspektywie Putinowskiego zetyzmu
A Brotherly Enemy: Ukraine Through the Perspective of Putin’s Zetism
Autorzy:
Jedliński, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31231927.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Ukraine
Russland
Zetismus
Putin
Traditionalismus
Fremdheit
Russia
zetism
traditionalism
strangeness
Rosja
Ukraina
wojna
zetyzm
tradycjonalizm
Opis:
Celem artykułu jest zbadanie Putinowskiej narracji antyukraińskiej. Argumentuję, że współczesna kultura rosyjska charakteryzuje się dominacją postaw skrajnie tradycjonalistycznych upowszechniających język konfrontacji ideowej z Zachodem. Proponuję wprowadzenie do literatury naukowej pojęcia zetyzmu, który stał się symbolem agresji werbalnej i militarnej wobec Ukrainy. Symbol ten powstał spontanicznie: przedstawiany był graficznie (litera „Z”) i umieszczany na różnych rodzajach broni konwencjonalnej armii rosyjskiej. W artykule wnioskuję, że na kolejny etapie konfliktu Putinowski zetyzm stał się wzorem kulturowym rosyjskiego „wojennego tradycjonalizmu”. W przekonaniu zetystów, święta, prawosławna Rosja broni się przed zachodnią agresją ateistycznego liberalizmu i lewicowości – w tej perspektywie natowska pomoc udzielana Ukrainie jest interpretowana jako przebiegła strategia zniszczenia Rosji jako ostatniego bastionu porządku tradycjonalnego, w tym „tradycyjnej seksualności”. W artykule badam narrację tradycjonalistyczną, odwołując się do dyskursu naukowego obcego i wroga (Florian Znaniecki). Argumentuję, że Ukraina jest określana mianem bratniego wroga – czyli takiego, który zdradził Ruski Mir, wspólnotę prawosławną, tradycjonalną, zaprzedając się obcemu i wrogiemu „bezbożnemu”, „dewiacyjnemu” Zachodowi. Zetyzm oferuje Rosjanom jednoznaczny przekaz: misją Rosji jest „wyzwolenie” Ukrainy od obcych sił, a następnie zniszczenie antywartości świata zachodniego.
Ziel dieses Artikels ist es, Putins anti-ukrainisches Narrativ zu untersuchen. Ich argumentiere, dass die gegenwärtige russische Kultur durch die Dominanz extremer traditionalistischer Haltungen gekennzeichnet ist, die die Sprache der ideologischen Konfrontation mit dem Westen verbreiten. Ich schlage vor, in die wissenschaftliche Literatur den Begriff des Zetismus einzuführen, der zu einem Symbol der verbalen und militärischen Aggression gegen die Ukraine geworden ist. Dieses Symbol entstand spontan: Es wurde grafisch dargestellt (der Buchstabe "Z") und auf verschiedenen konventionellen Waffen der russischen Armee angebracht. In dem Artikel komme ich zum Schluss, dass Putins Zetismus in der nächsten Phase des Konflikts zum kulturellen Modell des russischen "Kriegstraditionalismus" wurde. Laut der Zetisten verteidigt sich das heilige, orthodoxe Russland gegen die westliche Aggression des atheistischen Liberalismus und der Linken – in dieser Perspektive wird die NATO-Hilfe für die Ukraine als eine listige Strategie interpretiert, um Russland als letzte Bastion der traditionellen Ordnung, einschließlich der "traditionellen Sexualität", zu zerstören. In diesem Beitrag untersuche ich das traditionalistische Narrativ, indem ich mich auf den wissenschaftlichen Diskurs über den Fremden und den Feind (Florian Znaniecki) beziehe. Ich behaupte, dass die Ukraine als brüderlicher Feind bezeichnet wird, d. h. als jemand, der den Russki Mir, die orthodoxe, traditionelle Gemeinschaft, verraten hat, indem er sich an einen fremden und feindlichen "gottlosen", "abweichenden" Westen verkauft hat. Der Zetismus bietet den Russen eine unmissverständliche Botschaft: Russlands Mission ist es, die Ukraine von ausländischen Kräften zu "befreien" und dann die Anti-Werte der westlichen Welt zu zerstören.
This paper is an analysis of Putin’s anti-Ukrainian narrative. I argue that contemporary Russian culture is defined by the prevalence of highly traditionalist attitudes. These attitudes propagate the language of ideological confrontation with the West. I suggest the inclusion of the term ’zetism’ into scholarly literature, which has become a symbol of verbal and military aggression against Ukraine. This symbol arose spontaneously; it is represented graphically (the letter ’Z’) and placed on various conventional weapons of the Russian army. In the article, I conclude that in the next stage of the conflict, Putin’s Zetism will become a cultural sign of Russian ’war traditionalism.’ According to the Zetist perspective, Russia, as a holy and orthodox state, defends itself against Western aggression - that is, its atheistic liberalism and leftism. This view interprets NATO’s aid to Ukraine as a cunning strategy to destroy Russia as the last bastion of the traditional order, including’traditional sexuality.’ Furthermore, I examine the traditionalist narrative referencing the scholarly discourse of the stranger and the enemy (Florian Znaniecki). I argue that Ukraine is described as a brotherly enemy – that is, one who has betrayed the Russkiy Mir, the Orthodox, traditional community, by selling out to an unfamiliar and hostile ’godless.’ ’deviant’ West. Zetism conveys an unambiguous message to Russians: Russia’s mission is to ‘liberate’ Ukraine from outside forces and then to destroy the anti-values of the Western world.
Źródło:
Kultura i Wartości; 2023, 36; 53-79
2299-7806
Pojawia się w:
Kultura i Wartości
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Chroniczna intoksykacja seksualna jako przejaw kryzysu Zachodu. Myśli dwudziestowiecznych tradycjonalistów kulturowych
Chronic Sexual Intoxication as a Manifestation of the Crisis of the West. Thoughts of Twentieth-Century Cultural Traditionalists
Autorzy:
Jedliński, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31231898.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Krise
Sex
Kultur
Tradition
Traditionalismus
René Guénon
Julius Evola
Pitirim Sorokin
crisis
sex
culture
tradition
traditionalism
kryzys
seks
kultura
tradycja
tradycjonalizm
Opis:
Celem artykułu jest omówienie poglądów tradycjonalistów kulturowych na temat ludzkiej seksualności. Tekst prezentuje stanowiska ideowe wybranych myślicieli: René Guénona, Juliusa Evoli, Pitirima Sorokina. Reprezentują oni różne odłamy tradycjonalizmu kulturowego; łączą ich jednak wyraziste, radykalne poglądy, osobliwe wybory i doświadczenia życiowe (Guénon był konwertytą na islam, Evola sympatykiem pogaństwa i faszyzmu, Sorokin był jednym z ojców socjologii amerykańskiej, emigrantem z Rosji, o duszy „rosyjskiego tradycjonalisty”). Wymienieni badacze i myśliciele zdiagnozowali głęboki kryzys świata zachodniego. Jego przyczyną miała być intoksykacja seksualna: anarchia i rewolucja seksualna. Rozpoznawali w cywilizacji zachodniej (materialnej) zanik kultury duchowej i tradycji. Główną i pierwotną przyczyną kryzysu oraz upadku Zachodu miały być indywidualizm i racjonalizm: ujawniające się jako pycha, perwersja, kult ciała i orgazmu. Guénon, Evola i Sorokin. pragnęli przywrócenia stanu z przeszłości: sakralizacji płci, więzi wspólnotowej, dominacji mężczyzn i rytualnej rozrodczości. Miało to zapobiec kryzysowi i upadkowi kultury.
Ziel dieses Artikels ist es, die Ansichten der kulturellen Traditionalisten über die menschliche Sexualität zu erläutern. Der Text stellt die ideologischen Positionen ausgewählter Denker vor: René Guénon, Julius Evola, Pitirim Sorokin. Sie repräsentieren verschiedene Richtungen des kulturellen Traditionalismus, sind jedoch durch ihre unverwechselbaren, radikalen Ansichten, ihre besonderen Entscheidungen und Lebenserfahrungen miteinander verbunden (Guénon war ein Konvertit zum Islam, Evola ein Anhänger des Heidentums und des Faschismus, Sorokin war einer der Väter der amerikanischen Soziologie, ein Emigrant aus Russland mit der Seele eines "russischen Traditionalisten"). Die genannten Gelehrten und Denker diagnostizierten eine tiefe Krise in der westlichen Welt. Ihre Ursache sei die sexuelle Intoxikation: Anarchie und sexuelle Revolution. Sie erkannten in der westlichen (materiellen) Zivilisation das Verschwinden der geistigen Kultur und Tradition. Die Hauptursache für die Krise und den Niedergang des Westens waren Individualismus und Rationalismus, die sich als Hybris, Perversion, Anbetung des Körpers und des Orgasmus entpuppten. Guénon, Evola und Sorokin wollten den Zustand der Vergangenheit wiederherstellen: die Sakralisierung des Geschlechts, die gemeinschaftliche Bindung, die männliche Herrschaft und die rituelle Reproduktion. Dies sollte die Krise und den Verfall der Kultur verhindern.
The aim of this article is to discuss the views of cultural traditionalists on human sexuality. The paper presents the views of the following thinkers: René Guénon, Julius Evola, and Pitirim Sorokin. Each represents a different line of cultural traditionalism. However, they are united by expressive, radical views as well as by peculiar choices and life experiences. (Guénon was a convert to Islam, Evola sympathized with paganism and fascism, whereas Sorokin was one of the fathers of American sociology, an emigrant from Russia, with the soul of a “Russian traditionalist.”) René Guénon, Julius Evola, and Pitirim Sorokin recognized a deep crisis of the Western world. They argued that the cause of this crisis was sexual intoxication: anarchy and the sexual revolution. They thought that culture and the spiritual tradition in the Western (material) civilization was disappearing and that the primary cause of the crisis and the decline of the West were individualism and rationalism – manifesting themselves as pride, prudishness, perversion, the cult of the body, and orgasm. Guénon, Evola and Sorokin craved the restoration of the previous state: the sacralization of sex, community bonds, male domination, and ritual procreation. This was supposed to prevent the crisis and the decline of culture.
Źródło:
Kultura i Wartości; 2023, 35; 5-30
2299-7806
Pojawia się w:
Kultura i Wartości
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jaka jest kobieta współczesna i jaką się stanie w przyszłości? Ciągłość i zmiana: opinie, diagnozy i antycypacje w prasie dla kobiet w Polsce międzywojennej
What is the modern woman like and what will she become in the future? Continuity and change: opinions, diagnosis and predictions in the interwar Polish press for women
Autorzy:
Maj, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2120100.pdf
Data publikacji:
2022-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo HUMANICA
Tematy:
prasa dla kobiet
Polska międzywojenna
kobieta współczesna
kobieta przyszłości
tradycjonalizm
nowoczesność
press for women
interwar Poland
modern woman
future woman
traditionalism
modernism
Opis:
Wizje kobiety współczesnej i wyobrażenia kobiety w przyszłości powstawały w bieżącej publicystyce prasowej adresowanej do czytelniczek w Polsce międzywojennej. Wkomponowano w nie oczekiwania społeczne w ujęciu tradycyjnym i nowoczesnym. Zachowawczość wiązała się z kultywowaniem wizerunku dobrej żony i matki, wychowawczyni pokoleń Polaków i Polek. W ten sposób odwzorowano patriarchalne normy społeczne. Nowoczesność była identyfikowana z kształtowaniem obrazu kobiety jako równorzędnej partnerki mężczyzny w dziele cywilizacyjnych przemian warunków życia w niepodległym państwie. Publicystyka prasowa adresowana do Polek spełniała funkcję wychowawczą, oferując konkretne środki i techniki łagodzenia napięć społecznych. Miała też walory profetyczne, zmierzając do nakreślenia obrazu przyszłej kobiety, świadomej swojej roli w przestrzeni prywatnej (dom rodzinny, relacje przyjacielskie, kontakty towarzyskie) oraz publicznej (praca dla dobra wspólnego).
The interwar Polish press for female readers was creating visions of present and future woman. Journalists were showing social expectations, both traditional and modern. The former view was presenting woman as a good wife, mother, and a role-model for the future generations of Poles. Whereas the latter vision was showing female as an equal partner to a man in creating civilizational changes in the independent country. Press publications addressed to Polish women fulfilled an educative function, offering means and techniques of alleviating social tensions. Moreover, these articles were meant to create an image of a future woman, who is aware of her role in the society: private (household, social contacts) and public (work for common good).
Źródło:
Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych; 2022, 1(12); 79-102
2451-3539
2543-7011
Pojawia się w:
Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-13 z 13

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies