- Tytuł:
-
Na drodze do marca – szczecińskie Dziady 1966
On the way to March: the Szczecin Forefathers’ Eve AD 1966 - Autorzy:
- Makaruk, Maria
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/32062703.pdf
- Data publikacji:
- 2019
- Wydawca:
- Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
- Tematy:
-
Dziady
Adam Mickiewicz
teatr polski
teatr i polityka
Szczecin
Jan Maciejowski
Polish theatre
theatre and politics - Opis:
-
Szkic dotyczy inscenizacji Dziadów, przygotowanej przez Jana Maciejowskiego w 1966 roku w Teatrze Współczesnym w Szczecinie. Dziady Maciejowskiego – wbrew tradycji filologicznej i scenicznej – były pomyślane w porządku odsyłającym do numeracji Mickiewiczowskiej, a nacisk w interpretacji dramatu reżyser położył na finałową część IV, w której Gustaw-Konrad dokonywał rozliczenia z dawnym nauczycielem, Księdzem. Szczecińskie Dziady miały charakter generacyjny – Maciejowski stawiał w nich pytania fundamentalne dla pokolenia, którego doświadczeniami formacyjnymi były zarówno powstanie warszawskie, jak i przełom październikowy. Scenografia Stanisława Bąkowskiego nie pozostawiała wątpliwości: Dziady były rozegrane w scenografii powstańczych kanałów. Metafora kanału, wyzyskana przed niespełna dekadą w filmie Andrzeja Wajdy, nabierała w spektaklu Maciejowskiego nowych sensów. Kanał był w intencji reżysera figurą sytuacji bez wyjścia, która znów dotkliwie aktualizowała się w nowych realiach historycznych. Spektakl, choć doceniony przez krytykę i publiczność, został zlekceważony i zmarginalizowany w oficjalnym obiegu kultury PRL-u, nie ma jednak wątpliwości, że za wyreżyserowanie Dziadów i późniejszego o dwa lata Wyzwolenia Maciejowski zapłacił utratą dyrekcji teatrów szczecińskich. Autorka szkicu rekonstruuje układ przedstawienia, patrząc na obecne w nim tematy i sensy w kontekście zbliżających się wydarzeń marcowych.
The paper concerns the production of the Forefathers’ Eve, directed by Jan Maciejowski at the Współczesny Theatre in Szczecin in 1966. Maciejowski's Forefathers’ Eve – contrary to the philological and stage tradition – was arranged in order according to Mickiewicz's numbering of its parts, and the interpretational emphasis of the drama was put on the final Fourth Part, in which Gustaw-Konrad settled a score with the Priest, his former teacher. The Szczecin Forefathers’ Eve was a generational experience: Maciejowski’s work posed the questions that were fundamental for the generation whose formative experiences were both the Warsaw Uprising of 1944 and the Polish October of 1956. Stanisław Bąkowski's stage design left no room for doubt: Forefathers’ Eve was set in the underground sewers of the Uprising. The metaphor of the sewer, used in the film by Andrzej Wajda less than a decade before, took on new meanings in Maciejowski's production. Wajda intended the sewage canal to be a figure of a dead end, which was becoming painfully relevant in the political realities of the time. The production, though appreciated by the critics and the audience, was neglected and marginalised in the official circulation of the PRL culture. Maciejowski, who directed both Forefathers’ Eve and – two years later – Stanisław Wyspiański’s Liberation, paid the price for his work when he lost his position of the Head of the Szczecin theatres. The paper includes a reconstruction of the course of the production, while analyzing its themes and meanings in the context of the upcoming political crisis of 1968. - Źródło:
-
Pamiętnik Teatralny; 2019, 68, 1; 38-54
0031-0522
2658-2899 - Pojawia się w:
- Pamiętnik Teatralny
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł