- Tytuł:
-
Normotwórcze akty mowy w laudach sejmikowych doby średniopolskiej na przykładzie deklaratywów
Norm-forming speech acts in regional councils’ resolutions of the Middle Polish age on the example of declaratives - Autorzy:
- Dawidziak-Kładoczna, Małgorzata
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/28763648.pdf
- Data publikacji:
- 2023
- Wydawca:
- Towarzystwo Kultury Języka
- Tematy:
-
akt mowy
deklaratywy
laudum sejmikowe
doba średniopolska
speech act
declaratives
resolution of the regional council
Middle Polish age - Opis:
-
Lauda uchwalane przez sejmiki ziemskie w dobie średniopolskiej mają dużą wartość dla historyka języka polskiego, ponieważ są świadectwem początków stylu urzędowego w polszczyźnie. Badania doprowadzają do wniosku, że repertuar czasowników performatywnych wykorzystywanych do werbalizowania norm był dość duży i zawierał zarówno wyrazy pochodzenia rodzimego, głównie czasowniki prefiksalne (np. odkładać, odsyłać, naznaczać, postanowić, ustanowić, umacniać, uwalniać), jak również leksykę genetycznie łacińska (np. aprobować, akceptować, deklarować, deputować, libertować, prefigować). Wszystkie deklaratywy w laudach są realizowane za pomocą zdań oznajmujących z orzeczeniem w 1. os. l. mn., rzadziej w 3. os. l. poj. Omówione wyżej intencje sporadycznie natomiast są wyrażane formami bezosobowymi, które dominują we współczesnych tekstach urzędowych.
Resolutions adopted by regional councils in the Middle Polish age are highly valuable to a historian of the Polish language, since they are testimonies to the early Polish official style. The research leads to the conclusion that the repertoire of performative verbs used for verbalising norms was fairly extensive and contained both native words, mainly prefixal verbs (e.g. odkładać, odsyłać, naznaczać, postanowić, ustanowić, umacniać, uwalniać), and genetically Latin lexis (e.g. aprobować, akceptować, deklarować, deputować, libertować, prefigować). All declaratives in the resolutions are realised by means of indicative sentences with the predicate in the 1st person plural, less frequently in the 3rd person singular. The intentions discussed above are only occasionally expressed using impersonal forms, which prevail in the contemporary official texts. - Źródło:
-
Poradnik Językowy; 2023, 806, 7; 31-44
0551-5343 - Pojawia się w:
- Poradnik Językowy
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł