Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "skala" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 22
Tytuł:
Skała. Uwagi na temat budowy miasta średniowiecznego w świetle najnowszych badań nad wielkością i kształtem działki lokacyjnej
Skała. Observations concerning structure of a medieval town in the light of the latest research on size and shape of a settlement plot
Autorzy:
Malik, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/218556.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
Tematy:
skała
Płaskowyż Ojcowski
urbanistyka
średniowiecze
urban planning
medieval period
Skała
Opis:
Współczesna Skala to niewielki ośrodek handlowo-usługowy położony około 21 km na północ od Krakowa w ramach tzw. Płaskowyżu Ojcowskiego. Założono go staraniem klasztoru klarysek z Zawichostu w roku 1267. Jego plan oparty został na prostej, ortogonalnej konstrukcji składającej się z 39 działek o wymiarach 36 × 72 łokcie zgrupowanych wokół prostokątnego rynku wielkości 210 × 354 stopy. 27 działek przypadało w sumie na wszystkie bloki przyrynkowe, zaś 12 na 3 bloki przekątniowe, czwarty zajmowała działka kościelna. Tak zagospodarowany teren obejmował około 3 hektarów powierzchni z 8, jakimi dysponowało miasto w chwili opasania go linią umocnień obronnych. O tym, że takowe Skala posiadać mogła, przekonuje nas schemat układu komunikacyjnego miasta, który niewątpliwie pochodzi z okresu jego lokacji, a który w prawie niezmienionej formie zachował się po dzień dzisiejszy.
Modern-day Skala is a small commercial and service centre located approximately 21 km north of Krakow, on the so called Ojcow Plateau. It was founded thanks to the efforts of the Poor Clares convent from Zawichost in 1267. Its plan was based on the simple, orthogonal construction consisting of 39 plots measuring 36 × 72 ells grouped round a rectangular market place measuring 210 × 354 feet. Altogether 27 plots made up all the market blocks, while 12 plots made up 3 diagonal blocks, the fourth being occupied by the church plot. The so developed area covered around 3 hectares out of 8 the town had at its disposal when it was surrounded with a line of defensive fortifications. The fact that Skala might have possessed the latter is confirmed by the scheme of the communications layout of the town, which undoubtedly comes from the time of its foundation and which has been preserved in almost unaltered form until today.
Źródło:
Wiadomości Konserwatorskie; 2013, 36; 46-53
0860-2395
2544-8870
Pojawia się w:
Wiadomości Konserwatorskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Geoelektromagnetyczne właściwości skał
Autorzy:
Gierlotka, Stefan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/302876.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Wydawnictwo Druk-Art
Tematy:
skała
magnetyzm
piezoelektryczność
rock
magnetism
piezoelectricity
Opis:
Istnienie magnetyzmu znane było ludziom od dawien dawna. Zwrócili uwagę na dziwne kamienie przyciągające żelazo. Były to, jak się później okazało, rudy magnetytu. Przed czterema czy pięcioma tysiącami lat w Chinach przy pomocy magnetytu sporządzono pierwszy kompas. W Europie prymitywnymi kompasami zaczęli posługiwać się Wenecjanie w XII wieku. W niespełna sto lat później żeglarze zwrócili uwagę na fakt, iż namagnesowana igła nie wskazuje dokładnie kierunku północnego bieguna geograficznego. W 1492 roku Krzysztof Kolumb podczas swej podróży przez Ocean Atlantycki stwierdził, że odchylenia te są niejednakowe dla różnych punktów globu ziemskiego. Wielu żeglarzy w miarę posuwania się na północ obserwowało coraz większą różnicę między wskazaniami igły kompasu a kierunkiem bieguna północnego.
Źródło:
Napędy i Sterowanie; 2019, 21, 1; 40-43
1507-7764
Pojawia się w:
Napędy i Sterowanie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A Pen206 borehole jack suitability assessment for rock mass deformability determination
Autorzy:
Pierszalik, Rafał
Rajwa, Sylwester
Walentek, Andrzej
Bier, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1853803.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
odwiert
skała
odkształcenie
borehole
jack
rock
deformability
assessment
test
Opis:
Currently available field rock mass deformability determination methods are rather difficult to perform, due to their complexity and a time-consuming nature. This article shows results of a suitability assessment of a Pen206 borehole jack (a hydraulic penetrometer) for field rock mass deformability measurements. This type of the borehole jack is widely used in Polish hard coal mining industry. It was originally intended only for quick rock mass strength parameters determination. This article describes an analysis and scope of basic modifications performed mainly on a borehole jack head. It includes discussion of results with possible directions for future development of the device.
Źródło:
Archives of Mining Sciences; 2020, 65, 3; 569-590
0860-7001
Pojawia się w:
Archives of Mining Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A methodology to estimate permeability in porous and fissured rock specimens at laboratory scale
Autorzy:
Estevez-Ventosa, Xian
Gonzalez-Molano, Nubia Aurora
Blazquez-Pascual, Vanesa
Alverellos, Jose
Alejano, Leandro R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1853852.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
przepuszczalność
skała
test laboratoryjny
permeability
artificially jointed rock
lab tests
Opis:
The correct management of underground works, petroleum and gas reservoirs and geothermal appli-cations relies on the hydromechanical behaviour of rock masses. We describe a laboratory approach to measuring permeability for different types of rock specimens. A laboratory system was designed and set up using rock mechanics equipment (a servo-controlled hydraulic press, a Hoek cell, a pump for injecting water and a scale for measuring the volume of water flow). To verify the validity of the permeability measurements, tests were carried out on a reference porous rock (Corvio sandstone), with results showing good agreement with those published in the literature. Tests were subsequently carried out on artificially fissured granite specimens with different joint patterns, submitted to various confinement stresses up to 20 MPa. Results showed good agreement with traditional Klinkenberg test results. Other tests done with artificially fissured specimens are described for demonstrative purposes.
Źródło:
Archives of Mining Sciences; 2020, 65, 4; 821-833
0860-7001
Pojawia się w:
Archives of Mining Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zastosowanie badań nieniszczących w wytrzymałościowej klasyfikacji skał i masywów skalnych
Application of non-destructive tests in rock and rock mass strength classification
Autorzy:
Pinińska, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/340539.pdf
Data publikacji:
2002
Wydawca:
Główny Instytut Górnictwa
Tematy:
skała
masyw skalny
badania nieniszczące
rock
rock massif
non-destructive tests
Opis:
W artykule przedstawiono poglądy na stosowanie i możliwości porównywania podstawowych klasyfikacji wytrzymałościowych skał oraz zaproponowano wykorzystanie wyników laboratoryjnych badań ultradźwiękowych jako głównego tła do ich kompleksowych porównań. Zamieszczono diagramy korelujące parametry badań in situ z opisami makroskopowymi: odbojność, określoną młotkiem Schmidta i wskaźnik GSI z gęstością objętościową wytrzymałością na jednoosiowe ściskanie próbek skalnych i prędkością propagacji falowej. Dane te charakteryzują główne odmiany litologiczne skał Polski i umożliwiają określenie tak cech masywu skalnego (rock mass), nienaruszonego elementu skalnego (rock materiał), jak i próbki laboratoryjnej (rock). Przedstawione analizy bazują na zunifikowanych badaniach wytrzymałościowych, akustycznych i polowych, prowadzonych w Zakładzie Geomechaniki Uniwersytetu Warszawskiego od ponad dwudziestu lat. Dane te są sukcesywnie gromadzone w Bazie Danych Geomechanicznych (BZG). Duże zbiory danych umożliwiły porównanie cech skał magmowych, osadowych i metamorficznych z różnych regionów Polski i wyznaczenie ogólnych tendencji zmian. W porównaniach zwrócono uwagę na szczególną rolę anizotropii i cech strukturalnych ośrodków skalnych, bez uwzględnienia których wyznaczanie szczegółowych tendencji korelacyjnych nie jest możliwe.
The article presents views on the application and comparison possibilities of basic rock strength classifications and proposes to use the results of ultrasonic laboratory tests as main background for their complex comparisons. Diagrams have been inserted, correlating the parameters of in situ tests with macroscopic descriptions: reboundability, measured by means of Schmidt's hammer and GSI indices with volumetric density, uniaxial compressive strength of rock samples and wave propagation velocity. These data characterize the main lithological forms of Poland's rocks and enable to determine both the features of rock mass, non-disturbed rock material, as well as rock laboratory sample. The presented analyses are based on unified strength, acoustic and field tests, conducted in the Department of Geomechanics of University of Warsaw from twenty years. The data are successively collected in the Geomechanical Data Base (BZG). Large data sets enabled to compare the features of magnetic, sedimentary, and metamorphic rocks from different regions of Poland and to determine general change tendencies. In comparisons attention was paid to the special role of anisotropy and structural features of rock media; without their regard the determination of detailed correlative tendencies is not possible.
Źródło:
Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa; 2002, 4; 81-95
1643-7608
Pojawia się w:
Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tel el Farcha : mineralogical investigation of stone raw materials used at the site
Autorzy:
Pawlikowski, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/343875.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
nakł. Maciej Pawlikowski
Tematy:
Egipt
Tell el Farkha
mineralogia
skała
Egypt
mineralogy
rock
stone
raw materials
Źródło:
Auxiliary Sciences in Archaeology, Preservation of Relics and Environmental Engineering; 2010, 10; 1-10
1689-6742
Pojawia się w:
Auxiliary Sciences in Archaeology, Preservation of Relics and Environmental Engineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Reductıon of thermal tensıons and temperatures formed ın the trıbonodes and surfaces of the equıpment and tools used ın well workover and restoratıon works
Zmniejszenie naprężeń termicznych i temperatur wytwarzanych w węzłach tarcia oraz powierzchniach urządzeń i narzędzi używanych do rekonstrukcji i renowacji odwiertów
Autorzy:
Mustafayev, Amir G.
Nasirov, Chingiz R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31348242.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
temperature
cutting tool
destructive tool
metal
rock
temperatura
narzędzie tnące
narzędzie niszczące
skała
Opis:
The maintenance of equipment and tools used in the workover of oil and gas wells depends on keeping them in good working condition, maintaining the reliability, strength, and temperature endurance of the tool. To restore wells after an accident and bring them back into operation, it is necessary to speed up the drilling and repair work by choosing the right repair equipment and following the existing rules and regulatory documents. The cutting elements of tools working under high pressure and loads are deformed, a tense situation is created in the cutting – a destruction zone and high temperatures (1000–1200°C) occur because of corrosion in the triboknots. The stress-deformation state in the cutting-destruction zone causes the formation of microcracks in the working area of the tool. Microcracks grow after a certain period. Cutting elements are quickly worn, in some cases break and fail quickly. Such cases affect the structural composition of the cutting elements, an increase in temperatures; as a result, riveting occurs. In order to keep the equipment and tools used in the repair in normal working condition, adjusting the mode parameters is one of the important requirements, in addition to taking special care of them. Optimum results obtained in repair and restoration depend on the efficiency of the cutting-destructive tool, longevity, material selection, construction manufacturing technologies, tools that meet modern requirements, dimensions, weight, and internal condition of the well being restored. It is necessary to keep the heat generated in the moving parts of the tool at the required level for the safe performance of restoration work. The thermal regime of cutting and rock-destroying tools depends on the physical-mechanical properties of the objects subjected to destruction, and the effect of thermomechanical stresses generated on the contact surfaces of the tool and the amount of heat released from the working surface. Studying the problems related to heat issues will ensure the temperature tolerance of not only the repair equipment, but also the equipment and tools used in other areas of the oil-field industry.
Utrzymanie urządzeń i narzędzi używanych w rekonstrukcjach odwiertów ropy i gazu zależy od zachowania ich w stanie gotowości do pracy, niezawodności, wytrzymałości oraz trwałości temperaturowej narzędzia. Aby przywrócić odpowiedni stan odwiertów po awarii oraz ponownie rozpocząć ich eksploatację trzeba przyspieszyć prace wiertnicze i naprawy poprzez wybranie właściwych urządzeń naprawczych oraz przestrzeganie istniejących przepisów i dokumentów regulacyjnych. Elementy tnące narzędzi pracujących pod wysokim ciśnieniem i obciążeniami ulegają deformacji, wytwarza się sytuacja naprężenia w strefie tnąco-niszczącej i występują wysokie temperatury (1000–1200°C) w wyniku korozji w węzłach tarcia. Stan naprężenie-odkształcenie w strefie tnąco- -niszczącej powoduje tworzenie mikropęknięć w obszarze roboczym narzędzia. Mikropęknięcia propagują po pewnym czasie. Elementy tnące szybko się zużywają, w niektórych przypadkach szybko pękają i ulegają awarii. Takie przypadki wpływają na skład strukturalny elementów tnących, wzrost temperatury i w rezultacie następuje unieruchomienie. Aby utrzymywać urządzenia i narzędzia używane przy naprawie w normalnych warunkach roboczych, jednym z najważniejszych wymogów jest dostosowanie parametrów trybu pracy, oprócz objęcia ich specjalną uwagą. Dobre wyniki uzyskane w robotach naprawczych i renowacyjnych zależą od sprawności narzędzia tnąco-niszczącego, trwałości, doboru materiałów, technologii produkcji konstrukcji, narzędzia spełniającego nowoczesne wymagania, jego wymiarów, wagi oraz stanu wewnętrznego odwiertu podlegającego renowacji. Dla bezpiecznego wykonania prac renowacyjnych konieczne jest utrzymanie ciepła generowanego w częściach ruchomych narzędzia na wymaganym poziomie. Reżim cieplny narzędzi tnących i niszczących skałę zależy od właściwości fizyko-mechanicznych obiektów podlegających niszczeniu i efektu naprężeń termomechanicznych generowanych na powierzchniach kontaktowych narzędzia oraz od ilości ciepła uwolnionej z powierzchni roboczej. Badanie problemów związanych z zagadnieniami ciepła pozwoli na zapewnienie tolerancji temperaturowej nie tylko urządzenia naprawczego, ale również urządzeń i narzędzi używanych w innych dziedzinach przemysłu złóż ropy.
Źródło:
Nafta-Gaz; 2023, 79, 10; 661-669
0867-8871
Pojawia się w:
Nafta-Gaz
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analiza porównawcza metod badania zawartości siarki w rdzeniach wiertniczych, węglu i ropach naftowych
Comparison of sulfur determination methods based on drilling cores, coal and petroleum samples
Autorzy:
Matyasik, Irena
Zapała, Marek
Kierat, Maria
Wciślak, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1833907.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
siarka
skała
węgiel
ropa naftowa
analiza elementarna
kerogen
sulfur
rock
coal
crude oil
elemental analysis
Opis:
The purpose of the work was to select and validate the optimal method for analyzing sulfur content in drilling cores, including those from coal seams. In addition, research was done for petroleum. As part of the work, the results of sulfur content testing were compared by means of elemental analysis in 2 analyzers: in the EA 1108 elemental analyzer, which gives the possibility of burning samples at temperatures up to 1080°C, which is not always sufficient for geological samples, and in the Leco CR12 analyzer expanded with a module for determination of sulfur, which gives the opportunity to perform the analysis at 1350°C. In the course of elemental analysis, free and bound sulfur is transformed into sulfur dioxide SO2, the content of which is measured by means of various detectors: the thermal conductivity detector (TCD) in the EA 1108 analyzer, or the infrared detector in the Leco CR 12 analyzer. Before the comparative tests, the method of sulfur analysis in the Leco CR 12 analyzer was validated. Comparative studies were carried out for rock samples, for coals, for petroleum and for kerogen. As part of the work, elemental analyses of sulfur content were carried out for 23 coal samples, 22 rock samples, 5 kerogen samples separated from these rocks and for 9 petroleum samples. Tested coal and rock material samples came from drill cores from exploratory wells. The methods used for kerogen and for coals with sulfur content over 0.75 wt % have been shown to be compatible. For oils, compatibility was observed above 0.3% sulfur content. Much worse compliance was obtained for rock matter from drilling cores, characterized by dispersion of organic matter. For samples with low sulfur content, determinations in the EA 1108 analyzer provide more reliable results. For media with a high dispersion of organic matter, such as Istebna Beds, the results of determinations in the Leco CR12 analyzer are more reliable due to the size of the analytical sample.
Źródło:
Nafta-Gaz; 2020, 76, 7; 449--456
0867-8871
Pojawia się w:
Nafta-Gaz
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Experimental and theoretical study on the dynamic ejection process of a rock burst under a static load
Autorzy:
Zheng, Weiyu
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1853901.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
skała
energia kinetyczna
pęknięcie
rock burst
high-speed camera
kinetic energy
stress field
crack propagation
Opis:
As the duration of a rock burst is very short and the roadway is seriously damaged after the disaster, it is difficult to observe its characteristics. In order to obtain the dynamic characteristics of a rock burst, a modified uniaxial compression experiment, combined with a high-speed camera system is carried out and the process of a rock burst caused by a static load is simulated. Some significant results are obtained: 1) The velocity of ejected particles is between 2 m/s and 4 m/s. 2) The ratio of elastic energy to plastic energy is about five. 3) The duration from integrity to failure is between 20 ms and 40 ms. Furthermore, by analyzing the stress field in the sample with a numerical method and crack propagation model, the following conclusions can be made: 1) The kinetic energy of the ejected particles comes from the elastic energy released by itself. 2) The ratio of kinetic energy to elastic energy is between 6% and 15%. This can help understand the source and transfer of energy in a rock burst quantitatively.
Źródło:
Archives of Mining Sciences; 2021, 66, 1; 43-56
0860-7001
Pojawia się w:
Archives of Mining Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Overlying sand-inrushing mechanism and associated control technology for longwall mining in shallow buried coal seams with the soft surrounding rock
Autorzy:
Wang, Fangtian
Shao, Dongliang
Zhang, Cun
Zhang, Chenkai
Song, Ziyu
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2203348.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
górnictwo
węgiel
skała
shallow-buried coal
soft rock
sand inrushing
cracks
safe and efficient
mining
Opis:
Taking the sand-inrushing accident of the Selian No. 1 coal mine in the Ordos of inner Mongolia as the research background, four main factors of sand-inrushing, including sand source, channel, sand-breaking power, and flowing space, were analysed. The disaster formation process (SCPS) illustrated that sand-inrushing disasters in shallowly buried coal seams with soft surrounding rock have the characteristics of being significantly influenced by mining, the development of vertical overburden channels, and sufficient space for water-sand mixed particles to flow. Universal Distinct Element Code (UDEC) software has been used to reveal that the vertical cracks in the overburden between the coal wall and support undergo a process of development and expansion along with the cumulative stress of mining. This showed that the vertical fissure through the overburden is the main pathway for the disaster. Combined with the site conditions, disaster occurrence mechanism, and numerical simulation results, a comprehensive prevention and control technology based on the working face and roadway grouting to block the channel was proposed. It contains reasonable mining height and optimisation of advancing speed, so that safe and efficient mining of coal seams in shallow-buried soft surrounding rocks could be achieved.
Źródło:
Archives of Mining Sciences; 2022, 67, 4; 681--697
0860-7001
Pojawia się w:
Archives of Mining Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Koncepcja maszyny zespołowej do drążenia minituneli o średnicy do 2500 mm w ośrodku skalnym o zróżnicowanych własnościach fizykomechanicznych
Conception of common machine for mining of mini tunnels with diameter up to 2500 mm in rock massive with different physic mechanical conditions
Autorzy:
Kotwica, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/350642.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
skała
własności fizyczno-mechaniczne
minitunele
urabianie
maszyna zespołowa
rock
mechanical conditions
mini tunnels
mining
common machine
Opis:
W artykule przedstawiono koncepcję maszyny zespołowej opracowanej do zastosowania podczas drążenia minituneli o średnicy do 2500 mm w ośrodku skalnych o zróżnicowanych własnościach fizykomechanicznych. Przedstawiono modele modułów urabiających do zastosowania w urabianiu skał o różnych własnościach oraz moduły do przemieszczania i stabilizowania maszyny oraz odstawy urobku. Na podstawie tych modeli opracowano koncepcje maszyny zespołowej, wraz z przedstawieniem technologii jej pracy.
The paper presents conception of common machine designed for using in mining of mini tunnels with diameter up to 2500 mm in rock massive with different physic mechanical conditions. The models of mining modules for using in mining of rock with different conditions, modules for moving and stabilization of machine and for delivery of mining spoil were described. On the basis of theirs models the conceptions of common machine with technology of its functioning were designed.
Źródło:
Górnictwo i Geoinżynieria; 2009, 33, 3/1; 191-203
1732-6702
Pojawia się w:
Górnictwo i Geoinżynieria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Interakcja wodoru ze skałą zbiornikową
Interaction of hydrogen with reservoir rock
Autorzy:
Cicha-Szot, Renata
Leśniak, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31348148.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
magazynowanie wodoru
interakcja
skała
solanka
wodór
rozpuszczanie
minerał
hydrogen storage
rock
brine
hydrogen
interaction
dissolution
mineral
Opis:
Istnieje szereg metod magazynowania wodoru, do których zaliczyć można stosowanie zbiorników napowierzchniowych, wiązanie w wodorkach metali, nanorurkach węglowych, sieciach metaloorganicznych, ciekłych organicznych nośnikach wodoru czy adsorbentach. Jednak to podziemne magazynowanie wodoru w strukturach geologicznych (PMW) wydaje się kluczowe dla rozwiązania problemu długoterminowego magazynowania dużych ilości energii oraz zwiększenia stabilności sieci energetycznej i poprawy wydajności systemów energetycznych. Kryteria wyboru struktury do magazynowania wodoru obejmują szereg czynników technicznych, ekonomicznych, ekologicznych i społecznych. Jednym z najmniej rozpoznanych obszarów badawczych dotyczących PMW jest utrata wodoru in situ wywołana reakcjami geochemicznymi, które mogą wpływać na parametry petrofizyczne oraz wytrzymałość skał uszczelniających. W artykule przeanalizowano reakcje, jakie mogą wystąpić podczas magazynowania wodoru w strukturach geologicznych. Na podstawie studium literaturowego wskazano grupy minerałów, które mogą wpływać na zmiany pojemności magazynowej oraz na czystość gazu. Należą do nich w szczególności węglany, anhydryt, ankeryt i piryt, które stanowiąc skład matrycy skalnej lub cementu, mogą znacząco wpływać na potencjał magazynowy analizowanej struktury. Podczas kontaktu z wodorem minerały te ulegają rozpuszczeniu, w wyniku czego uwalniane są m.in. jony Fe2+, Mg2+, Ca2+, SO42−, HCO3−, CO32−, HS−. Jony te wchodzą nie tylko w skład minerałów wtórnych, ale również na skutek dalszych reakcji z wodorem zanieczyszczają magazynowany nośnik energii domieszkami CH4, H2S i CO2, co ogranicza możliwości dalszego wykorzystania wodoru. Zwrócono również uwagę na możliwość wystąpienia rozpuszczania kwarcu, którego szybkość zależy od stężenia jonów Na+ w solance złożowej oraz pH. Ponadto pH wpływa na reaktywność wodoru i zależy w dużej mierze od temperatury i ciśnienia, które w trakcie pracy magazynu będzie podlegało częstym cyklicznym zmianom. W artykule omówiono wpływ warunków termobarycznych na analizowany proces, co powinno stanowić podstawę do szczegółowej analizy oddziaływania skała–wodór– solanka dla potencjalnej podziemnej struktury magazynowej.
There are several hydrogen storage methods, including surface tanks, metal hydrides, carbon nanotubes, organometallic networks, liquid organic hydrogen carriers, or adsorbents. However, underground hydrogen storage (UHS) appears to be crucial in solving the problem of long-term storage of large amounts of energy, increasing the power grid's stability and improving energy systems' efficiency. The criteria for selecting a hydrogen storage structure include a number of technical, economic, ecological, and social factors. One of the least recognized research areas concerning UHS is the in situ loss of hydrogen caused by geochemical reactions that may affect sealing rocks' petrophysical parameters and strength. The article presents the reactions that may occur during hydrogen storage in geological structures. Based on a literature study, groups of minerals that may affect changes in storage capacity and gas purity have been indicated. These include, in particular, carbonates, anhydrite, ankerite, and pyrite in both the rock matrix and the cement. Upon contact with hydrogen, these minerals dissolve, releasing, among others, Fe2+, Mg2+, Ca2+, SO42– , HCO3–, CO32– , HS– ions. These ions are not only components of secondary minerals but also, as a result of further reactions with hydrogen, pollute the stored energy carrier with admixtures of CH4, H2S and CO2, which limits the possibilities of further hydrogen use. The possibility of quartz dissolution, the rate of which depends on the concentration of Na+ ions in the reservoir brine and the pH, was also noted. Moreover, pH influences the reactivity of hydrogen and depends mainly on temperature and pressure, which will be subject to frequent cyclical changes during the operation of the storage. This review paper discusses the influence of thermobaric conditions on the analyzed process, what should be a base for detailed analysis of the rock-hydrogen-brine interaction for the potential underground storage structure.
Źródło:
Nafta-Gaz; 2022, 78, 8; 580-588
0867-8871
Pojawia się w:
Nafta-Gaz
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Experimental study on deformation and damage evolution of a mining roadway with weak layer rock under compression-shear load
Autorzy:
Song, Yimin
Ren, He
Xu, Hailiang
An, Dong
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2073861.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
szczelinowanie hydrauliczne
skała
pękanie skały
rock burst
zonal fracturing
compression-shear load
interlayer displacement
digital speckle correlation method
Opis:
The structure and load characteristics of the roadway are simplified, and the experimental model of the roadway deformation and damage under compression-shear load is established. The experimental data acquisition system is built with a CCD camera. The digital speckle correlation method is used to calculate the image data of the experimental model. The correspondence between the evolution law of the deformation field, the interlayer displacement and deformation evolution are analysed, including the dynamic characteristic of the roadway surrounding the rock. Research results indicate: (1) The damage peak load of the weak layer structure shows a decreasing trend as the interlayer shear stress increases. As the initially applied shear stress increases, the value of interlayer sliding displacement increases, and the dynamic characteristics become more apparent. (2) In the sub-instability phase of the loading curve, when the surrounding rock slides along the layers under compression-shear load, the stress is re-distributed and transmitted to the deep part of the surrounding rock. Then the surrounding rock of the roadway forms the characteristic of alternating change, between tension to compression. (3) According to the state of dynamic and static mechanics, the deformation evolution of the roadway before the peak load belongs to the static process. Zonal fracturing is part of the transition phase from the static process to the slow dynamic process, and the rockburst damage is a high-speed dynamic process. (4) Under the compression-shear load, due to the weak layer structure of the coal and rock mass, the local fracture, damage, instability and sliding of the surrounding rock of the roadway are the mechanical causes of rockburst. (5) Even if the coal and rock mass does not have the condition of impact tendency, under stress load of the horizontal direction, distribution of large shear stress is formed between layers, and the dynamic damage of the rockburst may occur.
Źródło:
Archives of Mining Sciences; 2021, 66, 3; 351--368
0860-7001
Pojawia się w:
Archives of Mining Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Criterion for angle prediction for the crack in materials with random structure
Kryterium określania kąta propagacji szczeliny w materiałach o losowej strukturze
Autorzy:
Podgórski, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/368988.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
analiza numeryczna
mechanika zniszczenia
szczeliny
anizotropia
kompozyty
beton
skała
numerical analysis
fracture mechanics
cracks
anisotropy
composites
concrete
rock
Opis:
Presented paper contains results of fracture analysis of brittle composite materials with a random distribution of grains. The composite structure has been modelled as an isotropic matrix that surrounds circular grains with random diameters and space position. Analyses were preformed for the rectangular "numerical sample" by finite element method. FE mesh for the examples were generated using the authors' computer program RandomGrain. Fracture analyses were accomplished with the authors' computer program CrackPath3 executing the "fine mesh window" technique. Calculations were preformed in 2D space assuming the plane stress state. Current efforts focus on brittle materials such as rocks or concrete.
Prezentowana praca zawiera wyniki analizy pękania kruchego kompozytu o losowo rozmieszczonych ziarnach. Struktura kompozytu zawiera koliste ziarna o losowo dobranych średnicach i położeniu, otoczone izotropową matrycą. Analizy numeryczne zostały wykonane dla prostokątnej rozciąganej " numerycznej próbki" przy użyciu metody elementów skończonych. Losowy model próbki wygenerowany został przez autorski program RandomGrain, a analiza pękania wykonana została za pomocą innego autorskiego programu CrackPath3, który wykorzystuje technikę przesuwającego się okna o zagęszczonej siatce (fine mesh window). Obliczenia wykonano dla modelu 2D przy założeniu płaskiego stanu naprężenia. Charakterystyki materiału analizowanego modelu zbliżają go do betonu, skał i innych geomateriałów.
Źródło:
Mechanics and Control; 2011, 30, 4; 229-233
2083-6759
2300-7079
Pojawia się w:
Mechanics and Control
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Badania laboratoryjne przyczepności stwardniałych zaczynów cementowych z dodatkiem nanotlenku glinu do wybranych formacji skalnych
Laboratory tests of adhesion of hardened cement slurries with an addition of aluminum nanoxide to various rock formation
Autorzy:
Rzepka, Marcin
Kędzierski, Miłosz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2143369.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
nanotlenek glinu
zaczyn cementowy
kamień cementowy
przyczepność
cement
skała
nano aluminum oxide
cement slurry
cement stone
formation
bonding
Opis:
Artykuł przedstawia wyniki badań laboratoryjnych przyczepności zaczynów cementowych do trzech formacji skalnych, tj. rdzeni powstałych z piaskowca, mułowca oraz węgla kamiennego. Przygotowane rdzenie skalne (przed zalaniem zaczynem cementowym) poddawane były procesowi przemywania w różnych cieczach (prowadzono też badania dla tzw. rdzeni suchych). Do badań przyczepności wytypowano recepturę zaczynu cementowego zawierającą 1% nanotlenku glinu (n-Al2O3) oraz recepturę konwencjonalną (porównawczą, tj. bez udziału nanokomponentu). Badane zaczyny cementowe miały dobre parametry technologiczne, umożliwiające ich zastosowanie do uszczelniania kolumn rur okładzinowych w otworach wiertniczych o temperaturze dynamicznej około 35°C oraz ciśnieniu około 15 MPa. Po wykonaniu szeregu badań laboratoryjnych stwierdzono, że zaczyn zawierający dodatek 1% n-Al2O3 w wyraźny sposób podnosił przyczepność kamienia cementowego do formacji skalnej. Uzyskane wartości przyczepności dla zaczynu z n-Al2O3 w porównaniu z wartościami otrzymanymi dla zaczynu konwencjonalnego są około 30–40% wyższe. Analizując przyczepność kamienia cementowego (z dodatkiem i bez dodatku nanokomponentu) do różnego rodzaju formacji skalnych, należy zaznaczyć, że: najwyższą przyczepność zanotowano w przypadku piaskowca, nieco niższą – mułowca (około 80–85% wartości przyczepności uzyskanej dla piaskowca), a najniższą – węgla (około 70–75% wartości przyczepności uzyskanej dla piaskowca). Zależność ta zachodzi w podobny sposób w przypadku rdzeni „suchych”, jak i przemytych płuczką, buforem oraz cieczą przemywającą. Należy podkreślić niezwykle istotną rolę odpowiedniego procesu przemywania otworu wiertniczego przed wykonaniem zabiegu cementowania rur okładzinowych. Zastosowanie samego buforu może okazać się niewystarczające. Dodatkowe użycie odpowiednio dobranej cieczy przemywającej pozwala skutecznie usunąć resztki osadu filtracyjnego pozostającego na powierzchni formacji skalnej po jej przewierceniu, co powinno znacznie poprawić stan zacementowania otworu wiertniczego.
The article presents the results of laboratory tests of adhesion of cement slurries to three rock formations, i.e. sandstone, mudstone and hard coal cores. The prepared rock cores (before being poured over with cement slurry) were washed in various fluids (tests were also conducted for the so-called “dry” cores). The adhesion tests were carried out for two selected cement slurries recipes: cement slurry containing 1% aluminum nanoxide (n-Al2O3) and conventional cement slurry (comparative, i.e. without the addition of nanocomponents). The tested cement slurries had good technological parameters, enabling their use for sealing casing columns in boreholes with a dynamic temperature of approx. 35°C and a pressure of approx. 15 MPa. After a series of laboratory tests, it was found that the slurry containing the addition of 1% n-Al2O3 significantly increased the adhesion of the cement stone to the rock formation. The obtained values of adhesion for the n-Al2O3 slurry, compared to the values obtained for the conventional slurry, are about 30–40% higher. When analyzing the results of adhesion of cement stone (with and without the addition of a nanocomponent) to various types of rock formations, it is stated that the highest values of adhesion was obtained for sandstone, slightly lower for mudstone (about 80–85% of the adhesion value obtained for sandstone) and the lowest for coal (about 70–75% of the adhesion value obtained for sandstone). This dependence is similar in the case of “dry” cores and those washed with mud, spacer fluid and washing fluid. It should be emphasized that the proper process of washing the borehole is very important prior to cementing the casing. The use of a spacer fluid alone may not be sufficient. The additional use of a properly selected washing liquid increases the mud-cake removal efficiency, which should significantly improve the quality of borehole cementing.
Źródło:
Nafta-Gaz; 2022, 78, 1; 22-30
0867-8871
Pojawia się w:
Nafta-Gaz
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 22

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies