Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "word‑formation" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-12 z 12
Tytuł:
W poszukiwaniu źródeł intensyfikujących znaczeń wyrazów z gniazda morfologicznego grzmieć
The Sources of Intensifying Meanings of Words From the Morphological Nest grzmieć
Autorzy:
Wąsińska, Kinga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/35160140.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
word formation nest
semantics
diachrony
intensifiers
Opis:
The article presents the word family of the verb grzmieć (to thunder) from the beginning of the Polish language to the 20th century. The research material includes 90 derivatives that have been characterized in terms of word formation and meaning within three values: SOUND, FORCE, and INTENSITY. The synchronic linguistics method of word-formation adapted to historical material allowed for including in the analysis words such as pogrom, zgromić, gromot which lost their formal and semantic connection with the Proto-Slavic root they were based on. The analysis proved that the semantic value of the base and its morphological features influence the development of subsequent meanings of words belonging to the word family. The meaning of intensity especially seen in words such as ogromny, ogromnie, ogromniasty is a kind of exponent of the value inherent in their root and is present in many other words derived from the same Proto-Slavic root.
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2023, 30, 1; 177-198
1233-8672
2450-4939
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Specyfika semantyczna czasowników z przyrostkiem -ну-/-ną-w języku rosyjskim i polskim
Verbal Suffixes -ну-/-ną- in Contemporary Russian and Polish languages
Autorzy:
Woch, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/444546.pdf
Data publikacji:
2020-06-01
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Tematy:
comparative linguistics
Russian
Polish
word formation
semantics
Opis:
The aim of this paper is to demonstrate semantic similarities and differences between Polish and Russian verbs with suffixes -ну-/-ną-. The analyzed affixes form semantically neutral semelfactive verbs in standard Polish and Russian. The main differ-ence can be observed in the spoken language, in which suffixes -ну-/-ną- form expressive semelfactive verbs. The study shows that the Russian suffix -ну- is more productive as it can be added to almost any durative verb stem and it is part of another suffix -ану-, which does not have an equivalent in Polish. In Polish the expressive character of -ną-verbs can be achieved secondarily as a result of a metaphorization and metonymyzation of semantically neutral verbs.
Źródło:
Acta Neophilologica; 2020, XXII/1; 45-54
1509-1619
Pojawia się w:
Acta Neophilologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Internacjonalny charakter łacińskiej terminologii elektronicznej
International Character of Latin Electronical Terms
Autorzy:
Krukowska, Sylwia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/52405138.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Latin
linguistics
word formation
semantics
computer science
Opis:
The article deals with the possibilities of the Latin language usage as a means of communication in the modern world. It is an analysis leading to answering the question about Latin’s inherent possibilities for passing the content, that so largely determinate the intellectual activity of modern man. Latin taking up this challenge requires introducing new terms and phrases to the resources of its vocabulary. The article discusses the currently used Latin international vocabulary in the field of electronics, computer science and the Internet, describing a number of issues concerning the lexical efficiency of Latin used these days. The aim of the study is to draw attention to the enormous potential that Latin possesses, and furthermore to demonstrate that due to its potential for word formation, Latin has a good chance to meet the challenges that the vast current technological progress and accordingly the requirement for creating new specialized terms pose for all languages.
Źródło:
Collectanea Philologica; 2015, 18; 123-130
1733-0319
2353-0901
Pojawia się w:
Collectanea Philologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Die Kunst der sprachlichen Komposition im Deutschen
The Art of Linguistic Composition in German
Autorzy:
Szczęk, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/458820.pdf
Data publikacji:
2020-06-20
Wydawca:
Uniwersytet Wrocławski. Oficyna Wydawnicza ATUT – Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe
Tematy:
semantically double compound
pleonasm
tautology
compound
word formation
semantics
Opis:
In the article, the phenomenon of semantically double compound in German is addressed. They are the focus of Georg Schuppener‘s monograph, published in 2019. The work is the first systematic description of this phenomenon and, in theory, offers a compact compendium on the phenomenon it deals with. The theoretical considerations are supported by numerous examples.
Źródło:
Linguistische Treffen in Wrocław; 2020, 17; 399-401
2084-3062
2657-5647
Pojawia się w:
Linguistische Treffen in Wrocław
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nazwy żeńskie w polszczyźnie w refleksji językoznawczo-poradnikowej początków XX wieku
Feminine names in the Polish language in linguistic considerations and handbooks of the early 20th century
Autorzy:
Tomala, Karolina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2010848.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
feminine name
linguistic counselling
semantics
word formation
nazwa żeńska
poradnictwo językowe
semantyka
słowotwórstwo
Opis:
W niniejszym artykule prezentuję przebieg dyskusji społecznej toczonej wokół problemu nazewnictwa żeńskiego w pierwszych dziesięcioleciach XX wieku oraz jej wpływ na recepcję tego zagadnienia w latach późniejszych (aż do początków XXI wieku). Uwagi i spostrzeżenia użytkowników języka odnośnie do nazewnictwa kobiet przedstawiam w zestawieniu z tekstami normalizatorskimi – zarówno tymi, które były bezpośrednią reakcją na konkretne zagadnienia szczegółowe podnoszone przez użytkowników języka, jak i tymi, które poruszały tę kwestię w kontekście bardziej ogólnym. Koncentruję się na tekstach, które pojawiły się w „Poradniku Językowym”, szczególnie tych z pierwszych lat istnienia tego czasopisma (do lat 30.). Prześledzenie uwag zawartych w tym źródle pozwala zaobserwować swoisty kierunek rozwoju refleksji na temat nazw żeńskich. To spojrzenie wstecz (do początków społecznej dyskusji wokół feminatywów) daje także możliwość lepszego zrozumienia współczesnych postulatów prezentowanych przez badaczy języka – pokazuje bowiem, że ścieranie się dwóch odmiennych postaw nie jest novum współczesnej polszczyzny. Doszło jednak na tym polu do odwrócenia wektorów – to, co dawniej nowoczesne, dziś może okazywać się przestarzałe i odwrotnie. Podejmuję próbę zaprezentowania materiału zgodnie z następstwem czasowym, z jakim poszczególne teksty były publikowane.
In this article I would like to present the course of the national discussion on the feminine names, which was held in the early decades of the 20th century, and its influence on the reception of this problem in later years (until the beginning of the 21st century). I demonstrate the speakers’ remarks and observations concerning the women names alongside the normative texts – both those which were a direct response to particular questions raised by the speakers, and those which addressed this issue in more general context. I focus on the texts published in “Poradnik Językowy”, particularly in the early years of its existence (until the 1930s). The investigation of the remarks contained in this source allows to observe specific direction of development of the reflection on the feminine names. This retrospection (to the beginnings of the national discussion on the feminine forms of names) makes also possible to better understand the contemporary postulates put forward by the linguists, as it demonstrates that the clash of the two different attitudes is not new in the contemporary Polish language. However, the vectors were reversed in this field – what was formerly modern, today may prove to be obsolete, and vice versa. I take an attempt to present the material according to the time sequence in which particular text were published.
Źródło:
Studia Językoznawcze; 2021, 20; 213-227
1730-4180
2353-3161
Pojawia się w:
Studia Językoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rozważania nad etymologią gromu
Autorzy:
Witczak, Krzysztof Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1680427.pdf
Data publikacji:
2020-12-30
Wydawca:
Towarzystwo Kultury Języka
Tematy:
Balto-Slavic languages
etymology
Greek-Slavic isoglosses
Indo-European languages
semantics
word-formation
Opis:
The Polish appellative grom m. ‘thunderclap’ (< Proto-Slavic *gromъ m. ‘thunder, thunderclap, roar of a thunder’) should be associated with Greek βρόμος m. ‘any loud noise; crackling of fi re; roar of a thunder; roaring of a storm; rage, fury’. Both these nouns derive from the Proto-Indo-European archetype *gu̯rómos m. ‘loud noise; thunder, thunderclap, roar of a thunder’ (originally nomen actionis with the meaning ‘roaring; thundering’, derived from the root *gu̯rem- ‘to roar, to thunder’, cf. Gk. βρέμω ‘to roar; to clash, ring (of arms); to shout, rage (of men)’, pol. grzmieć ‘to thunder’). The comparison of PSl. *gromъ with Gk. χρόμος m. ‘neighing or whinnying (of horse)’ is semantically doubtful.
Źródło:
Poradnik Językowy; 2020, 779, 10; 9-19
0551-5343
Pojawia się w:
Poradnik Językowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Trackie πιτύη ‘skarbiec’ jako nazwa zbiorowa
Thracian πιτύη ‘treasury’ as a collective noun
Autorzy:
Kaczyńska, Elwira
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/33916527.pdf
Data publikacji:
2024-06-05
Wydawca:
Akademia im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim
Tematy:
etymologia
nazwy zbiorowe
semantyka
słownictwo trackie
słowotwórstwo
collectives
etymology
semantics
Thracian vocabulary
word-formation
Opis:
The article discusses the origin of the Thracian noun pitúē (πιτύη) f. ‘treasury’, preserved as an explanatory gloss in the ancient Scholia in Apollonium Rhodium (I 933). Most linguists believe that the gloss in question is etymologically unclear. It is suggested that Thracian pitúē represents a nomen collectivum, derived from the Indo-European archetype *pitús m. ‘nourishment, food’ by means of the collective suffix *-uu̯ā (&lt; PIE.*-uu̯eh2), which is productive in Baltic and Slavic. The Thracian word pitúē must have originally denoted ‘a collection of food, food stock, food products’, from which secondarily ‘food repository, store-house, magazine’, and finally ‘treasury’, as well as ‘treasure’.
W artykule omówiono pochodzenie trackiego rzeczownika pitýē (πιτύη) f. ‘skarbiec’, zachowanego jako glosa objaśniająca w antycznych Scholiach do Apolloniosa Rodyjskiego (I 933). Większość językoznawców uważa, że tracka glosa jest etymologicznie niejasna. Autorka sugeruje, że trackie pitýē reprezentuje nazwę zbiorową, utworzoną od praindoeuropejskiego archetypu *pitús m. ‘żywność, jedzenie, pokarm’ za pomocą kolektywnego przyrostka *-uu̯ā (< pie.*-uu̯eh2), produktywnego w językach bałtyckich i słowiańskich. Trackie słowo pitýē pierwotnie musiało oznaczać ‘zbiór jadła, skład żywności, produkty spożywcze’, wtórnie ‘składnicę, spiżarnię, magazyn’, ostatecznie‘skarbiec’ oraz ‘skarb’.
Źródło:
Język. Religia. Tożsamość; 2024, 1 (29); 23-34
2083-8964
2544-1701
Pojawia się w:
Język. Religia. Tożsamość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dryjas Zamechska Jana Kochanowskiego (w. 73–84) – przyczynek do transkrypcji i reinterpretacji
Dryjas Zamechska by Jan Kochanowski (v. 73–84) – contribution to transcription and reinterpretation
Autorzy:
Duska, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/459240.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
słowotwórstwo
semantyka
transkrypcja
edytorstwo tekstów dawnych
word formation
semantics
transcription
the art of scholary editing of old text
Opis:
In old print from XVIth century Dryjas Zamechska by Jan Kochanowski there are two words bez and podobno situated one after another. The author of paper supposes, that it must be one word bezpodobno seting forth arguments from word formation, rhetoric, stylistic and semantic.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica; 2017, 12; 81-85
2083-1765
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Słownictwo związane z pojęciem smutku we współczesnej polszczyźnie
Vocabulary related to the notion of sorrow in the contemporary Polish language
Autorzy:
Taczkowska, Kalina Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2010849.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
derivative
lexeme
lexical-semantic field
word-formation family
semantics
sorrow
feeling
derywat
leksem
pole leksykalno-semantyczne
rodzina słowotwórcza
semantyka
smutek
uczucie
Opis:
W pracy omówione zostały jednostki z rodziny leksykalnej smutku oraz z grupy „odczuć w rodzaju” smutku. W oparciu o materiał – publikacje językoznawców, słowniki języka polskiego, Narodowy Korpus Języka Polskiego oraz wypowiedzi użytkowników portali internetowych – autorka zrekonstruowała pole leksykalno-semantyczne zorganizowane wokół leksemu smutek. Zbadała także relacje między poszczególnymi elementami, które znalazły się w polu, ze szczególnym uwzględnieniem tych, które we współczesnych tekstach polszczyzny podlegają neosemantyzacji.
This study discusses units from the lexical family of sorrow and from the semantic group of ‘sorrow-like’ feelings in the Polish language. Based on the material – the publications of linguists, the dictionaries of the Polish language, the National Corpus of the Polish language, and the utterances of the users of the web portals – the author reconstructed the lexical and semantic field organized around the lexeme sorrow. She also examined the relationships between particular elements in the field, with special emphasis on those that are subject to neo-semantization in contemporary texts of the Polish language.
Źródło:
Studia Językoznawcze; 2021, 20; 195-211
1730-4180
2353-3161
Pojawia się w:
Studia Językoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sposoby wykorzystywania potencji semantycznej derywatów słowotwórczych w tekstach literackich Karola Wojtyły
Ways of Using the Semantic Potential of Comlpex Lexical Items in the Literary Works by Karol Wojtyła
Autorzy:
Kozłowska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1933821.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Karol Wojtyła
słowotwórstwo
język artystyczny
tekst poetycki
derywaty
semantyka
dywizy
wymagania składniowe
kontekst
word formation
artistic language
poetic text
complex (derived) words
semantics
dashes
syntactic requirements
context
Opis:
This paper discusses how the semantic potential of derived lexical items is employed by Karol Wojtyla in his artistic writings. In most cases, the poet experimented with word formation patterns in order to emphasize the formal and semantic dichotomies in the derivates he introduced. However, his works also contain a considerable number of modifications in the semantics of the existing, motivated lexemes. To signal semantic operations on complex words, Wojtyła uses dashes as well as changes in the semantic requirements of the derived lexical items and their lexical context. Used in Wojtyła’s works, these methods result in: bringing up-to-date the lexical (and etymological) meaning of lexicalized items modification of the whole complex word through semantic alterations concerning its constituent parts introducing a paradigmatic semantic relationship between complex words that display formal resemblance textual ambiguity caused by introducing derived homonyms.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2011, 59, 6; 153-167
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
К проблеме контрастивного описания лексико-семантических систем восточнославянских языков в диахроническом аспекте
To describe the problem of the contrastive lexical semantic systems east Slavonic languages in diachronic aspect
Autorzy:
Пятаева, Наталия
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/665409.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
лексика восточнославянских языков
историческая дериватология
лексическое гнездо
этимологическое гнездо
генетическая парадигма
семантика
vocabulary of East Slavonic languages
the historical word formation
lexical nest
etymological nest
genetic paradigm
semantics
Opis:
The paper addresses the issues of diachronic description genetically related vocabulary East Slavonic languages based on a study of its origin and semantics in accordance with the actual problems of the historical word formation lexicology and lexicography Slavonic languages. To study involved pre-Slavic vocabulary, of ancient and modern East languages, united in the genetic paradigm, which consists of etymological families with vertices *Dati, *Bьrati, *Imati//Imѣti, *Nesti.
В статье затрагиваются вопросы диахронического описания генетически близкой лексики восточнославянских языков на основе исследования её происхождения и семантики в соответствии с актуальными проблемами исторической дериватологии, лексикологии и лексикографии славянских языков.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica; 2016, 13; 77-84
1731-8025
2353-9623
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Этимологическое гнездо *dati в праславянском языке: реконструкция, словообразование, семантика
The etymological nest *dati in the Slavonic language: reconstruction, word formation, semantics
Autorzy:
Пятаева, Наталия
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/665449.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
этимологическое гнездо
индоевропейский корень
реконструкция
словообразование
семантика
семантико-словообразовательный центр
деэтимологизация
праславянская языковая картина мира
etymological nest
Indo-European root
reconstruction
word formation
semantics
semantic-derivational center
deetimologization
ProtoSlavic language picture of the world
Opis:
The article presents the results of a study of vocabulary from Indo-European root *dō- in the Proto-Slavonic language. As a result, the following was performed: 1) reconstruction of etymological nest with vertex *dati ‘give; the process of transferring of an object to another person in relation to the pre-Slavic state based on the use of materials of etymological dictionaries comprising the later Slavonic language – «Etymological dictionary of Slavic» edited by O. Trubachyov and «Słownik prasłowiański» edited by F. Slavsky; 2) description of the methodology for etymological nests built by the type of a word-forming nest, principles of the making and design were developed by A. N. Tikhonov in “Word-formation dictionary of the Russian language”; 3) lexicographical parameterization of an etymological nest in the form of a diagram, which shows the word-formation and semantic relations of the words; 4) description in terms of various aspects housing cognate words in terms of semantics, derivation, their morphemic composition and morphological characteristics; 5) in the Slavonic nest, there are 4 semantic word-building centers, which underwent deetymologization in the old Russian language and formed the independent word-formation nests: verbial: *dati, *damъ ‘give’, and three nominal: *danь ‘tribute to file’ as the obligatory transfer of the object as a ransom fee, tax, *darъ ‘gift’ as a voluntary transfer of an object as a gift, remuneration and a noun nomen acti *datja ‘giving, bringing a gift’. The author hopes that this list of major lexical associations in successive historical levels in the language development can play an important role in the system view on the formation and dynamics of the world picture of the native speakers of this language.
В статье представлены результаты изучения словарного корпуса индоевропейского корня *dō- в праславянском языке. В результате было выполнено следующее:  1) реконструировано этимологическое гнездо с вершиной *Dati ‘процесс передачи объекта другому лицу’ по отношению к праславянскому лингвохронологическому уровню на основе использования материалов этимологических словарей, включающих лексику позднепраславянского периода – «Этимологический словарь славянских языков» под редакцией О. Н. Трубачёва и «Słownik prasłowiański» под редакцией Ф. Славского; 2) дано описание методики реконструкции этимологического гнезда, построенного по типу словообразовательного гнезда, принципы составления и матрица лексикографического представления которого были разработаны А. Н. Тихоновым в «Словообразовательном словаре русского языка»;  3) представлена схема этимологического гнезда, на которой показаны последовательные словообразовательные и семантические отношения между родственными словами; 4) дано разноаспектное – семантическое, морфемное и морфологическое – описание корпуса слов, образующих этимологическое гнездо;  5) в реконструированном этимологическом гнезде выявлено 4 семантико-словообразовательных центра, которые деэтимологизировались на древнерусском лингвохронологическом уровне и образовали самостоятельные словообразовательные гнёзда: глагольное *dati, *damъ ‘давать’ и три именных – *danь ‘дань, подать как объект обязательной передачи в качестве выкупа, налога, дара’, *darъ ‘дар, подарок как объект добровольной передачи в качестве подарка, вознаграждения’ и существительное nomen acti *datja, обозначающее действие передачи дани, вручения подарка. Автор надеется, что реконструированное в виде диахронического словообразовательного словаря этимологическое гнездо и разработанная схема (матрица) разноаспектного исследования и лексикографического представления крупных лексических объединений могут сыграть важную роль в системном описании динамики формирования картины мира носителей языка.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica; 2017, 14; 113-123
1731-8025
2353-9623
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-12 z 12

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies