Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "lexical semantics" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Мотивации лексических трансформаций (на материале исходной лексемы пройти)
Motivations of Lexical Transformations (on the Example of the Basic Lexeme пройти)
Autorzy:
Król, Martyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/445000.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Tematy:
semantics
lexical transformations
homonymy
homonimoidality
derivation
Opis:
The paper is aimed at the problem of transformational word-formation meant as a dynamic process of formation of new expressions on the basis of linguistic models using entire forms of already existing expressions, which become motivated expressions that way. This problem was taken into consideration from this viewpoint often defined in linguistics as polysemy. One lexical unit was analyzed on the basis of many core glossaries and a homonym dictionary, and three was an attempt to falsify the theory of polysemy and substitute it with the theory of homonimoidality seen as a phenomenon of formal similarity of xpressions having different semantic features and retained derivational features (one of the expressions is a motivational one, another – motivated). The paper also presents a detailed description with a scheme of motivation of such lexical transformations of the entity, which is determined by a greater semantic elasticity. In the glossaries, the number of meanings for the lexical unit oscillated at 15–17 meanings but their definitions were different. The change in basic theory allowed both to distract and to order the semantic structure of homonimoids пройти.
Źródło:
Acta Neophilologica; 2012, XIV/2; 59-68
1509-1619
Pojawia się w:
Acta Neophilologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O pojęciach historia i społeczeństwo w polskim dyskursie parlamentarnym (na podstawie korpusu stenogramów parlamentarnych z lat 1918–2018)
On the concepts of history (historia) and society (społeczeństwo) in the Polish parliamentary discourse (based on the corpus of parliamentary transcripts from 1918–2018)
Autorzy:
Szczyszek, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2109379.pdf
Data publikacji:
2021-11-22
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
semantics
lexicography
words
lexical frequency
Korpusomat
Opis:
The work conducted for over ten months at IPI PAN has resulted in the creation of a working (and still further developed) corpus of the 20th-century Polish parliamentarisms. The corpus was created using parliamentary transcripts from the years 1918–2018 and as for now it contains nearly 200 million segments. On this basis, a preliminary analytical work on the language of the Polish parliamentarism of the twentieth century is being conducted. One of the first issues is the preliminary lexicographical and lexicological analysis of the assembled corpus. In order to show the extent of the corpus and its chronological complexity, a lexical and semantic analysis will be subjected to, for example, such lexemes as historia (history) and społeczeństwo (society). The analysis of the usage of these items in the Polish parliamentary discourse has shown that they are high frequency words, and that their meanings are subject to “specific pressures of parliamentarism” and slightly differ (depending on a particular period in history) from the meanings traditionally assigned to them in Polish lexicography.
Źródło:
Białostockie Archiwum Językowe; 2021, 21; 139-160
1641-6961
Pojawia się w:
Białostockie Archiwum Językowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analiza semantyczno-składniowa wybranych jednostek z segmentem wystarczy
The semantic-syntactic analysis of the chosen lexical units with the word wystarczy
Autorzy:
Linsztet, Barbara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/568164.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
Tematy:
wystarczy
lexical unit
semantics
syntax
verb
Opis:
The paper presents the results of the analysis of the following lexical units with the word wystarczy: cośa wystarczyło, żeby p; cośa wsytarczyło do tego, żeby p; cośa wystarczyło komuśn do czegośb; wystarczyło, że q, a p. On the basis of the analysis of their valency and the conducted tests, the author states that all these lexical items imply that an event/a state of affairs caused another event/state of affairs and that someone, basing on their knowledge about the world, could think that this would not have happened. Further research has proven that two of those lexical units - cośa wystarczyło komuśn do czegośb, and cośa wystarczyło do tego, żeby p - imply, moreover, that an event/a state of affairs, caused by another event/state of affaits, was somehow desired. It has also turned out that the speaker using cośa wystarczyło komuśn do czegośb or wystarczyło, że q, a p, informs that the resultant event/state of affairs occurred right after the causative event/state of affairs.
Źródło:
Linguistica Copernicana; 2016, 13; 173-199
2080-1068
2391-7768
Pojawia się w:
Linguistica Copernicana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Constructions with Lexical Integrity
Autorzy:
Asudeh, A.
Dalrymple, M.
Toivonen, I.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/103943.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Podstaw Informatyki PAN
Tematy:
syntax
lexicon
semantics
constructions
Lexical Integrity
templates
Swedish
Dutch
LFG
Glue Semantics
Opis:
Construction Grammar holds that unpredictable form-meaning combinations are not restricted in size. In particular, there may be phrases that have particular meanings that are not predictable from the words that they contain, but which are nonetheless not purely idiosyncratic. In addressing this observation, some construction grammarians have not only weakened the word/phrase distinction, but also denied the lexicon/grammar distinction. In this paper, we consider the word/phrase and lexicon/grammar distinction in light of Lexical-Functional Grammar and its Lexical Integrity Principle. We show that it is not necessary to remove the word/phrase distinction or the lexicon/grammar distinction to capture constructional effects, although we agree that there are important generalizations involving constructions of all sizes that must be captured at both syntactic and semantic levels. We use LFG’s templates, bundles of grammatical descriptions, to factor out grammatical information in such a way that it can be invoked either by words or by construction-specific phrase structure rules. Phrase structure rules that invoke specific templates are thus the equivalent of phrasal constructions in our approach, but Lexical Integrity and the separation of word and phrase are preserved. Constructional effects are captured by systematically allowing words and phrases to contribute comparable information to LFG’s level of functional structure; this is just a generalization of LFG’s usual assumption that “morphology competes with syntax” (Bresnan, 2001).
Źródło:
Journal of Language Modelling; 2013, 1, 1; 1-54
2299-856X
2299-8470
Pojawia się w:
Journal of Language Modelling
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Próba analizy semantycznej wyrażenia cośx skłoniło kogoś do czegośy
Autorzy:
Wołoszyn, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/568154.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
Tematy:
skłonić kogoś do czegoś
lexical unit
semantics
jednostka języka
semantyka
Opis:
The predominant goal of this article is to perform a semantic analysis of the phrase (somethingx impelled somebody to do somethingy). The initial part of the text in question is oriented towards distinguishing lexical items incorporating the verb skłonić. They are as follows: cośx skłoniło kogoś do czegośy, ktośx skłonił kogośy, żeby_, ktośx skłonił kogośy czymśa do czegośb and ktoś skłania się ku czemuś. Then, the meaning of one of them is discussed in detail, namely – cośx skłoniło kogoś do czegośy. The aforementioned considerations are proceeded by the attempt of the author to define the examined sequences.
Celem artykułu jest analiza semantyczna wyrażenia cośx skłoniło kogoś do czegośy. Na początku tekstu zostały wyodrębnione jednostki leksykalne z czasownikiem skłonić: cośx skłoniło kogoś do czegośy, ktośx skłonił kogośy, żeby_, ktośx skłonił kogośy czymśa do czegośb oraz ktoś skłania się ku czemuś. Następnie przeanalizowano znaczenie jednej z nich – cośx skłoniło kogoś do czegośy. Rozważania zostały podsumowane próbą zdefiniowania badanych ciągów.
Źródło:
Linguistica Copernicana; 2018, 15
2080-1068
2391-7768
Pojawia się w:
Linguistica Copernicana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Per una grammatica comparata italiano-polacca. Il Sostantivo: aspetti morfologici e semantici
Towards a comparative grammar of Italian and Polish languages. The noun - its morphological and semantic aspects
Autorzy:
Mazzini, Maurizio
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/446600.pdf
Data publikacji:
2018-11-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
comparative grammar
noun
semantics
morphology
lexical category
grammatica comparata
sostantivo
semantica
morfologia
categoria lessicale
Opis:
This article aims to provide a contribution and act as stimulus towards creating a new framework for the Polish-Italian grammar in comparative perspective. Having examined the attempts to establish a lexical category of the noun, made by both Polish and Italian students, the subsequent task was to analyse its structural and semantic features in order to single out the differences and observable commonalities within the system of both these languages. With regard to the analysis conducted from the morphological point of view, the emphasis was placed upon the distinctive attributes of the noun in the Polish language, set against those of the Italian. In turn, the analysis of the semantic features is narrowed down to particular dimensions (kinship names, parts of the body, animal sounds and words describing noises), within which more apparent differences emerge between the content’s form and substance.
L’articolo vuole essere un contributo e al contempo uno stimolo per la stesura di una grammatica comparata italiano-polacca degna di questo nome. Dopo aver fatto il punto sui tentativi di definire la categoria lessicale del sostantivo, condotti sia dagli studiosi italiani che da quelli polacchi, si passerà ad analizzarlo nei suoi aspetti strutturali e semantici, allo scopo di mettere in luce le differenze e le affinità riscontrabili nei sistemi di entrambe le lingue. Per l’analisi condotta dal punto di vista morfologico, si è posto l’accento sulle peculiarità del sostantivo polacco rapportato a quello italiano. L’analisi degli aspetti semantici viene invece ristretta ad alcuni campi (nomi di parentela, parti del corpo, versi degli animali, rumori) in cui emergono più chiaramente le differenze tra forma e sostanza del contenuto.
Źródło:
Italica Wratislaviensia; 2018, 9.2; 179-193
2084-4514
Pojawia się w:
Italica Wratislaviensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Modernization or Simplification: an Empirical Approach to the Turkish Language Reform
Modernizacja czy symplifikacja: empiryczne podejście do reformy języka tureckiego
Autorzy:
Oytun Altun, Hilal
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2057954.pdf
Data publikacji:
2022-03-30
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
Turkish language reform
modernization
purification
lexical
semantics
simplification
reforma języka tureckiego
modernizacja
puryfikacja
semantyka leksykalna
symplifikacja
Opis:
In this paper, I proposed an empirical approach to evaluate the accuracy of modern – or so-called purified – versions of Ottoman texts. Empirical studies on purified texts are limited in terms of quantity despite the abundance of the literature on the purification program within the Turkish language reform. I attempted to analyze a modernized text to answer the following questions; in a modernized text whether (a) semantic accuracy is preserved, or (b) the content is simplified. The method I offer here is based on a comparison of the modernized version with the authentic text from the lexical semantics point of view. My research revealed that some words with more definite meaning were replaced with more imprecise words in the modernized text. Such replacements may lead to a reduction in the content. Nevertheless, future works are needed on large scale data with the help of AI-supported tools to explore whether blurriness occurs in meaning during a modernization process.
W niniejszym artykule zaprezentowano nowatorskie podejście do zagadnienia reformy języka tureckiego oparte na analizie dokładności semantycznych tekstów w języku osmańsko-tureckim i odpowiadających im tekstów w zmodernizowanym – określanym również jako rezultat procesu puryfikacji – języku tureckim. Mimo dość licznych prac naukowych poświęconych problemowi moderniacji jezyka tureckiego jako rezultatu przeprowadzonej w przeszłości reformy językowej liczba prac szczegółowych, których istotą byłyby badania empiryczne tekstów w języku zmodernizowanym, jest ograniczona. Analiza danego tekstu w języku zmodernizowanym miała na celu odpowiedź na pytanie, czy w tekście zmodernizowanym (a) została zachowana dokładność semantyczna, czy też (b) semantyka treści została uproszczona. Zaproponowana przez  autorkę metoda polega na porównawczej analizie  leksykalno-semantycznej tekstu w języku zmodernizowanym i jego wersji oryginalnej. W wyniku analizy okazało się, że niektóre wyrazy o specjalistycznym znaczeniu w tekście sprzed modernizacji zostały zastąpione w tekście w języku zmodernizowanym wyrazami o znaczeniu bardziej ogólnym. Zabiegi tego typu mogły w konsekwencji prowadzić do redukcji wartości semantycznej całości. Autorka podkreśla wagę badań mających na celu wykazanie, czy w procesie modernizacji języka nie doszło do redukcji lub rozmycia semantycznego, jednocześnie zauważając, że z uwagi na dużą ich skalę wykorzystanie narzędzi sztucznej inteligencji będzie nieodzowne.
Źródło:
Perspektywy Kultury; 2022, 36, 1; 155-166
2081-1446
2719-8014
Pojawia się w:
Perspektywy Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Właściwości składniowo-semantyczne jednostek z ciągami 'o mał-' i 'omal'
Autorzy:
Piotrowska, Adrianna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/567978.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
Tematy:
semantics
syntax
lexical unit
function unit
metapredicative operators
approximation
semantyka
składnia
jednostka leksykalna
jednostka funkcyjna
operatory metapredykatywne
aproksymacja
Opis:
The paper contains a syntactic and semantic analysis of lexical units with elements o mał- and omal, e.x. o mało co; o mały włos, a; o mały figiel; omal nie; omalże. These lexemes open some positions for various classes of parts of speech, mostly for verbs. They also are metapredicative operators. The tested units have a common semantic component ‘it was close to something to happen’.
Artykuł zawiera analizę składniowo-semantyczną jednostek leksykalnych z ciągami o mał- oraz omal, np. o mało co; o mały włos, a; o mały figiel; omal nie; omalże. Wyrażenia te otwierają miejsca walencyjne dla różnych klas części mowy, najczęściej łączą się z czasownikami. Należą do klasy operatorów metapredykatywnych. Badane jednostki mają wspólny komponent semantyczny ‘niewiele brakowało do tego, aby stało się to, o czym mowa’.
Źródło:
Linguistica Copernicana; 2019, 16
2080-1068
2391-7768
Pojawia się w:
Linguistica Copernicana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Najbardziej wydajne przyimkowe składniki i ich funkcje we współczesnej ukraińskiej terminologii naukowo-technicznej
Autorzy:
Azarova, Larisa Y.
Kucharchuk, Galina V.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/607974.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
prepositive component
compound words
composites
semantics
lexical-semantic groups
składniki przyimkowe
złożone wyrazy
kompozyty
semantyka
grupy leksykalno- semantyczne
Opis:
The performance of prepositive foreign components in modern Ukrainian scientific and technical terminology are considered in this article; there are defined and singled out the most productivecomponents. There were determined the word formation of compound words with these components. Terms with productive foreign components are classifed into lexical-semantic groups.
W niniejszym artykule analizowana jest wydajność przyimkowych składników obcych współczesnej ukraińskiej terminologii naukowej i technicznej. Zostają zdefiniowane i wyróżnione składniki o najwyższej wydajności. Określono konstrukcje wyrazowe złożone z tych składowych. Warunki, w jakich słowa ukraińskie wchodzą w relacje z elementami przyimkowymi obcych języków, pozwoliły zaproponować podział na grupy leksykalno-semantyczne.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia; 2013, 31
0239-426X
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O zapomnianych XIX-wiecznych wyrazach i związkach wyrazowych z kręgu leksyki religijnej (na przykładzie dokumentów Zgromadzenia Sióstr Opatrzności Bożej)
Forgotten nineteenth-century words and expressions of religious vocabulary (on the example of the documents of the Sisters of Divine Providence)
Autorzy:
Wojtaszek, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/911263.pdf
Data publikacji:
2018-11-26
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
religious language
lexicon
etymology
semantics
lexical archaisms
material archaisms
język religijny
leksyka
etymologia
semantyka
archaizmy leksykalne
archaizmy rzeczowe
Opis:
W artykule zaprezentowane zostały wyrazy i związki wyrazowe z kręgu leksyki religijnej, które funkcjonowały w XIX-wiecznej polszczyźnie, a które nie występują we współczesnych tekstach o tematyce religijnej. Źródłem badanego materiału językowego są teksty XIX-wiecznych dokumentów Zgromadzenia Sióstr Opatrzności Bożej stanowiących normę prawną tej rodziny zakonnej: Zbiór Ustaw Zgromadzenia Panien Opatrzności (1857) i Ustawy Zgromadzenia Sióstr Opatrzności z 1882 roku. Analiza etymologiczno-strukturalna i semantyczna wyodrębnionych jednostek językowych, poświadczona cytatami odpowiednich zapisów, w których te wyrazy i połączenia występują, wskazuje, że prawie wszystkie wymienione w artykule zapomniane wyrazy i związki wyrazowe wyekscerpowane z dokumentów Zgromadzenia to archaizmy leksykalne. Archaizmem rzeczowym jest leksem pokutnica. Najczęściej powtarzającymi się w analizowanym materiale wyrazami są rzeczowniki admonitorka i pokutnica, następnie próbantka i kolejno frazeologizmy dawać pokuty, cnota gruntowna, rzeczownik szafarka i wyrażenie postępek duchowny. Leksemy cnota i pokora nabrały z kolei nieco negatywnego zabarwienia, zwłaszcza w rzeczywistości laickiej.
The article presents words and expressions from the religious vocabulary which functioned in the nineteenth-century Polish language, and which do not exist in contemporary texts about religion. The source of the study is the nineteenth-century documents of the Sisters of Divine Providence that constitute the legal norms of that religious community: Zbiór Ustaw Zgromadzenia Panien Opatrzności (Collection of Regulations of the Assembly of Maidens of Providence) from 1857 and Ustawy Zgromadzenia Sióstr Opatrzności (Laws of the Sisters of Providence) from 1882. Etymological -structural and semantic analysis of the chosen linguistic units, attested by appropriate quotations in which these words appear, shows that almost all the forgotten words and expressions mentioned in the article taken from the documents of the Congregation of the Sisters of Divine Providence are lexical archaisms. The word pokutnica (penitent) is an archaism. Most often repeated in the analysed material words are the nouns admonitorka and pokutnica, then próbantka and idioms dawać pokuty, cnota gruntowna, the noun szafarka and idiom postępek duchowny. The words cnota (virtue) and pokora (humility) gained a slightly negative connotation, especially in secular reality.
Źródło:
Poznańskie Spotkania Językoznawcze; 2017, 33
2082-9825
2450-0259
Pojawia się w:
Poznańskie Spotkania Językoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Słownictwo związane z pojęciem smutku we współczesnej polszczyźnie
Vocabulary related to the notion of sorrow in the contemporary Polish language
Autorzy:
Taczkowska, Kalina Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2010849.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
derivative
lexeme
lexical-semantic field
word-formation family
semantics
sorrow
feeling
derywat
leksem
pole leksykalno-semantyczne
rodzina słowotwórcza
semantyka
smutek
uczucie
Opis:
W pracy omówione zostały jednostki z rodziny leksykalnej smutku oraz z grupy „odczuć w rodzaju” smutku. W oparciu o materiał – publikacje językoznawców, słowniki języka polskiego, Narodowy Korpus Języka Polskiego oraz wypowiedzi użytkowników portali internetowych – autorka zrekonstruowała pole leksykalno-semantyczne zorganizowane wokół leksemu smutek. Zbadała także relacje między poszczególnymi elementami, które znalazły się w polu, ze szczególnym uwzględnieniem tych, które we współczesnych tekstach polszczyzny podlegają neosemantyzacji.
This study discusses units from the lexical family of sorrow and from the semantic group of ‘sorrow-like’ feelings in the Polish language. Based on the material – the publications of linguists, the dictionaries of the Polish language, the National Corpus of the Polish language, and the utterances of the users of the web portals – the author reconstructed the lexical and semantic field organized around the lexeme sorrow. She also examined the relationships between particular elements in the field, with special emphasis on those that are subject to neo-semantization in contemporary texts of the Polish language.
Źródło:
Studia Językoznawcze; 2021, 20; 195-211
1730-4180
2353-3161
Pojawia się w:
Studia Językoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Способи номінації тканин і виробів у середньонаддніпрянських говірках
Methods of nomination of fabrics and products in the Middle Dnieper dialects
Autorzy:
Жуган (Zhuhan), Наталія (Nataliia)
Оскирко (Oskirko), Олексій (Oleksii)
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2177493.pdf
Data publikacji:
2022-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
сема
репрезентант
лексема
термін
номен
семантика
варіант
лексико-семантична група
семантична мікрогрупа
sema
representative
lexeme
term
nomination
semantics
variant
lexical-semantic group
Opis:
The article, collected on the dialect material of the dialects of the Middle Dnieper area of the Ukrainian language, analyzes the lexical and semantic groups of names of fabrics and cloth, its parts and varieties and actions related to their manufacture and names of weaving products. These lexical-semantic groups form representatives of the following families: ‘fabric (common name)’; ‘canvas (common name) ʼ; ‘a piece of cloth’; ‘longitudinal edge of the canvas’; ‘longitudinal edge of the non-cutting fabric’; ‘bleached canvas’; ‘whitewash the canvas’; ‘canvas in 4 strands’; ‘canvas in 8 bands’; ‘canvas in 9 bands’; ‘canvas in 10 bandsʼ; ‘canvas in 11 bands’; ‘canvas in 12 bands’; ‘canvas in 13 bands’; ‘canvas rags’; ‘thick canvas’; ‘coarse cloth of the worst kind of yarn’; ‘medium yarn fabric’; ‘thin cloth of the best kind of yarn’; ‘thick fabric’; ‘bad, liquid fabric’; ‘cotton fabric’; ‘fabric of pure woolen threads’; ‘thin paper cloth’; ‘cotton fabric’; ‘printed fabric’; ‘to bring hair’; ‘fabric that has no lint on the dress’; ‘fabric with pile on the dress’; ‘simple cloth’; ‘lintfree cloth’; ‘pile cloth’; ‘cloth of different colors’, ‘hand-woven, made of home canvas’; ‘a product made of thin cloth’; ‘a product made of thick cloth’; ‘row - a type of sheet made of hemp or linen yarn’; ‘row on the bed, under the duvet’; ‘rows of shelters’; ‘rows that cover the lava’; ‘in a row, which covered the floor’; ‘a product made of printed fabric’; ʼa product made of white clothʼ. In the course of the research the peculiarities of the representation are presented, the structural-semantic organization is clarified, the peculiarities of the nominative processes of these vocabulary groups are traced, the systemic connections of the studied nouns are revealed. Tokens that arose by morphological or semantic derivation are recorded; analytical names - attributive and substantive phrases; propositional - in the form of a sentence. Monosyllabic names are preserved in the minds of dialect speakers despite the archaization of the realities themselves, and compound names are mostly substitutes that arose in connection with the archaization in the memory of informants of specialized names. Commonly used tokens, which have acquired terminological significance, reflect the word-forming possibilities of speech and the dynamics of lexical composition. Nouns with different word-formation, phonetic, accentuation and grammatical variants in the Middle Dnieper dialects are attested.
У статті, зібраному на діалектному матеріалі говірок середньонаддніпрянського ареалу української мови, проаналізовано лексико-семантичні групи назв тканини і полотна, його частин і різновидів та дій, пов’язаних з їхнім виготовленням та назв виробів ткацтва. Ці лексико-семантичні групи формують репрезентанти таких сем: ‘тканина (загальна назва)ʼ; ‘полотно (загальна назва)ʼ; ‘шматок полотнаʼ; ‘поздовжній край полотнаʼ; ‘поздовжній край полотна, що не зрізаютьʼ; ‘вибілене полотно’; ‘білити полотно’; ‘полотно в 4 пасмаʼ; ‘полотно у 8 пасомʼ; ‘полотно у 9 пасомʼ; ‘полотно в 10 пасомʼ; ‘полотно в 11 пасомʼ; ‘полотно у 12 пасомʼ; ‘полотно в 13 пасомʼ; ‘клочкове полотно’; ‘товсте полотно’; ‘грубе полотно з найгіршого ґатунку прядива’; ‘полотно середнього ґатунку прядива’; ‘тонке полотно з найкращого ґатунку прядива’; ‘товста тканина’; ‘погана, рідка тканина’; ‘бавовняна тканинаʼ; ‘тканина з чистих вовняних нитокʼ; ‘тонка паперова тканинаʼ; ‘бавовняна тканинаʼ; ‘набивна тканинаʼ; ‘наводити ворсуʼ; ‘тканина, що не має ворсу на сукніʼ; ‘тканина, що має ворс на сукніʼ; ‘просте сукноʼ; ‘сукно без ворсу’; ‘сукно з ворсом’; ‘сукно різного кольоруʼ, ‘самотканий, виготовлений із домашнього полотнаʼ; ‘виріб, зроблений з тонкого полотнаʼ; ‘виріб, зроблений із товстого полотнаʼ; ‘рядно – вид простирадла з конопляної або лляної пряжі’; ‘рядно на ліжко, що підстилають під перину’; ‘рядно, яким укриваються’; ‘рядно, яким застилають лаву’; ‘рядно, яким застилали підлогу’; ‘виріб, зроблений із набивної тканиниʼ; ʼвиріб, зроблений із білого сукнаʼ. У процесі дослідження представлено особливості репрезентації, зʼясовано структурно-семантичну організацію, простежено особливості номінативних процесів цих груп лексики, виявлено системні звʼязки досліджуваних номенів. Зафіксовано лексеми, що виникли шляхом морфологічної чи семантичної деривації; аналітичні назви – атрибутивні й субстантивні словосполучення; пропозитивні – у формі речення. Однослівні найменування збережені у свідомості діалектоносіїв незважаючи на архаїзацію самих реалій, а складені – здебільшого є субститутами, які виникли у зв’язку з архаїзацією в пам’яті інформантів спеціалізованих назв. Загальновживані лексеми, що набули термінологічного значення, відображають словотворчі можливості говіркового мовлення та динаміку лексичного складу. Засвідчено номени, які мають у середньонаддніпрянських говірках різні словотвірні, фонетичні, акцентуаційні та граматичні варіант.
Źródło:
Pomiędzy. Polonistyczno-Ukrainoznawcze Studia Naukowe; 2022, 7(4); 67-75
2543-9227
Pojawia się w:
Pomiędzy. Polonistyczno-Ukrainoznawcze Studia Naukowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Лексические средства семантики невыразимого в современном газетном дискурсе
Lexical means of the semantics of the inexpressible in modern newspaper discourse
Autorzy:
Немич, Наталья
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1409593.pdf
Data publikacji:
2020-06-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
семантика
лексические средства
невыразимое
непередаваемо
современный газетный дискурс
маркеры отрицания
semantics
lexical means
inexpressible
indescribable
modern newspaper discourse
markers of negation
Opis:
В статье рассматриваются лексические средства семантики невыразимого. Невыразимое – это функционально-семантическая категория русского языка, которая служит для передачи невозможности выразить участниками речи объект речи. Динамичное развитие печатных средств массовой информации оказывает огромное влияние на процесс производства и распространения газетных текстов. Актуальность нашего исследования обусловлена тем, что тексты газет являются сегодня одной из самых распространeнных форм бытования языка. В современном газетном дискурсе усилилась активная оценочно-воздействующая направленность. Сегодня можно говорить об особой прагматической интенсивности газетного текста, его насыщенности. Одной из смысловых составляющих интенсивности является семантика невыразимого, которая и вызывает интерес. Цель статьи – выявление бытования семантики невыразимого в современных газетных текстах. Принимая во внимание богатый потенциал газетного дискурса как сферы, продуцирующей всe новые приeмы реализации категории образности, полагаем, что изучение семантических и функциональных свойств невыразимого является актуальной научной задачей. В современном газетном дискурсе авторами используются понятия «невыразимое» и его лексико-семантическая группа как критерий невозможности выразить словами. В текстах газет семантика невыразимого выражается широким набором лексических средств: это имена прилагательные с приставкой, передающей семантику отрицания, лишения (невыразимый, непередаваемый, неописуемый, неизречeнный и др.), их дериваты: непередаваемо, несказанно, неописуемо, неизъяснимо и др.; глагольные словосочетания: невозможно выразить (передать, сказать); оксюморон: выразить невыразимое; фразеологические единицы: нет слов (чтобы выразить). Наиболее частотны в современном газетном дискурсе в плане передачи значения невыразимого прилагательные невыразимый, непередаваемый и их дериваты, среднечастотны – наречия, грамматические и лексические варианты фразеологизмов-предложений нет слов, не находить слов, словами не передать и глагольные перифразы с отрицанием не могу выразить, не могу передать словами, сказать не могу.
The article studies the lexical means of the semantics of the inexpressible. The inexpressible is a functional and semantic category of the Russian language which serves to convey the impossibility of expressing an object of speech by speech participants. The dynamic development of the printed media has a huge impact on the production and distribution of newspaper texts. The relevance of our research lies in the fact that newspaper texts are contemporarily one of the most common forms of language existence. The modern newspaper discourse has been dominated by the evaluative and influencing orientation. Today we can talk about a special pragmatic intensity of newspaper texts and their saturation. One of the semantic components of intensity is the semantics of the inexpressible. The purpose of the article is to identify the existence of unspeakable semantics in modern newspaper texts. Taking into account the rich potential of newspaper discourse as a sphere that produces all new methods of implementing the category of imagery, we believe that the study of the semantic and functional properties of the inexpressible is an urgent research objective. In the modern newspaper discourse, authors use the concept of ‘inexpressible’ and its lexical-semantic group as a criterion for the impossibility of expressing things in words. In newspaper texts, the semantics of the inexpressible is expressed by a wide range of lexical means: adjectives with a prefix that conveys the semantics of negation, deprivation (inexpressible, indescribable, indescribable, unspeakable, etc.) and their derivatives, such as indescribable, unspeakable, indescribable, inexplicable, etc.; verb phrases that it is impossible to express (convey say); oxymoron as an expression of the inexpressible; phraseological units with no words (to express). The most frequent in the modern newspaper discourse, in terms of the transfer values of unspeakable, are the adjectives unspeakable, indescribable and their derivatives, mid-adverb, grammatical and lexical variants of phraseological units-sentences, such as no words, not finding words, words cannot describe and paraphrased verbs with negation, such a can’t tell, not words, I cannot say.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica; 2020, 19; 113-123
1731-8025
2353-9623
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
PRZYMIOTNIKOWE I PRZYSŁÓWKOWE DERYWATY LEKSEMU ‘СЕЛО’ ORAZ ICH POLSKIE ODPOWIEDNIKI. PROBLEMY TŁUMACZENIA
ADJECTIVE AND ADVERB DERIVATIVES OF THE LEXEME ‘СЕЛО’ AND THEIR POLISH EQUIVALENTS. TRANSLATION PROBLEMS
ПРИКМЕТНИКОВІ ТА ПРИСЛІВНИКОВІ ДЕРИВАТИ ЛЕКСЕМИ ‘CЕЛО’ ТА ЇХНІ ПОЛЬСЬКІ ВІДПОВІДНИКИ. ПРОБЛЕМИ ПЕРЕКЛАДУ
Autorzy:
Hojsak, Wiktoria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1601773.pdf
Data publikacji:
2021-09-13
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
contrasting linguistics
lexis
semantics
translation
inter-language homonyms
lexical interference
sociopolitical terms
językoznawstwo kontrastywne
leksyka
semantyka
tłumaczenie
homonimy międzyjęzykowy
interferencja leksykalna
terminy społeczno-polityczne
Opis:
Przedmiotem badań są przymiotnikowe i przysłówkowe derywaty leksemu село w języku ukraińskim oraz ich polskie odpowiedniki. Za zasadnością podjęcia tematu przemawiają: duże prawdopodobieństwo wystąpienia interferencji leksykalnej w językach blisko spokrewnionych; fakt, iż na współczesny zakres znaczeniowy rozpatrywanych leksemów miały wpływ zmiany ewolucyjne w obu językach oraz sztucznie narzucone w czasach komunistycznych (np. likwidacja leksemów z rdzeniem ріль-, nadmierne używanie skrótowców) oraz to, że niektóre z rozpatrywanych derywatów wchodzą w skład wciąż kształtujących się terminów społeczno-politycznych (np. сільський голова). Badania mieszczą się w zakresie językoznawstwa kontrastywnego. Zastosowano metodę porównawczej analizy semantycznej oraz analizy definicyjnej pojęć. Celem badań było określenie podobieństw i różnic w polach znaczeniowych analizowanych leksemów oraz w ich funkcjonowaniu w różnych kontekstach i stylach. Udało się wyznaczyć polskie odpowiedniki semantyczne derywatów ukraińskich, wskazać homonimy/paronimy międzyjęzykowe, podobieństwa i różnice stylistyczne,określić potencjalne trudności w tłumaczeniu (zweryfikowane na drodze badań empirycznych), wskazaćpewne nieścisłości w słownikach.
The subject of the research are adjective and adverbial derivatives of lexeme село in the Ukrainian language and their equivalents in the Polish language. The following arguments speak for the validity of the subject: the high probability of lexical interference in closely related languages; the fact that the contemporary range of meanings of the lexemes in question in both languages was influenced by evolutionary changes and also changes artificially imposed in communist times (e.g. elimination of lexemes with ріль- core, excessive use of abbreviations); some of these derivatives are part of still-evolving sociopolitical terms (e.g. сільський голова). The research falls within the scope of contrastive linguistics. The method of comparative semantic analysis and definition analysis of terms was applied. The aim was to determine similarities and differences in the fields of meaning of the lexemes that were analyzed and in how they function in different contexts and styles. Polish semantic equivalents for Ukrainian derivatives were identified, homonyms/inter-language paronyms, similarities and stylistic differences were indicated, potential translation difficulties were identified(verified by empirical research), and some inaccuracies in dictionaries were pointed out.
Źródło:
Studia Ukrainica Posnaniensia; 2021, 9, 1; 45-58
2300-4754
Pojawia się w:
Studia Ukrainica Posnaniensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Semantics and Style
Autorzy:
ĆARKIĆ, MILOSAV Ž.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/953641.pdf
Data publikacji:
2008-12-31
Wydawca:
Uniwersytet Opolski
Tematy:
semantics
style
lexical meaning
grammatical meaning
sentential meaning
descriptive meaning
associative meaning (stylistic, expressive and connotative)
letaral meaning
figurative meaning (metaphoric, metonymic)
intended meaning
interpreted meaning
Opis:
In this paper the author is trying to define the notions of semantics and style more accurately, and to establish a connection between them even though at first glance they are incompatible. Semantics as the study of meaning in linguistic terms according to empirical research into the structure and function of signs in natural languages reveals relations between them and the concepts they designate. Thus, in the context of structure, it explores lexical meaning, grammatical meaning, sentential meaning, and with respect to function descriptive meaning and associative meaning. Associative meaning covers several related types of meaning, dominated by the following three: stylistic, expressive and connota- tive. On this semantic plane style and semantics intersect, and partially overlap. Thus style, as the main generator of these three types of meaning, is directly correlated with semantics. Style and semantics are in a causal relationship: style is the cause (the generator of meaning), semantics the effect (the interpreter of meaning).
Źródło:
Stylistyka; 2008, 17; 5-16
1230-2287
2545-1669
Pojawia się w:
Stylistyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies