Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Formation" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów

Dostawca treści

Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 72
Tytuł:
Kompetencje słowotwórcze dzieci w normie intelektualnej na przykładzie kategorii nazw narzędzi
Word-formative competence of children in intellectual norm on the example of the category names of tools
Autorzy:
Marciniak-Firadza, Renata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/594126.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
słowotwórstwo
nazwy narzędzi
kompetencje słowotwórcze
word formation
names of tools
word formation skills/competences
Opis:
Słowotwórstwo odgrywa istotną rolę w rozwoju językowym i poznawczym dziecka, ponieważ umiejętność interpretacji formacji słowotwórczych, a także aktywne wykorzystanie znajomości reguł tworzenia derywatów to najważniejsze przejawy kompetencji językowej na poziomie leksykalnym. Celem artykułu jest interpretacja lingwistyczna wybranych nazw narzędzi uzyskanych od dzieci w wieku 7–9 lat. Uwaga została w nim zwrócona przede wszystkim na sposób istnienia konstrukcji słowotwórczych w świadomości językowej dzieci w omawianym wieku oraz na to, czy nowo powstałe wyrazy utworzone są zgodnie z istniejącymi w języku polskim wzorcami słowotwórczymi, czy też od tych wzorców odbiegają.
Word formation plays an important role in the linguistic and cognitive development of children because the ability to interpret derivational patterns and active use of the rules of creating derivatives are the most important display of linguistic competence at lexical level. The purpose of the article is to present linguistic interpretation of selected names of tools from the vocabulary of 7–9 year old children. I will pay attention mainly to the existence of word formative structures in the linguistic awareness of children of these ages. I will also examine the question of whether the newly created words are formed according to word formative patterns of the Polish language.
Źródło:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2018, 65; 101-117
0076-0390
Pojawia się w:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Produktywne typy słowotwórcze nazw żeńskich we współczesnej polszczyźnie
Productive feminine word-formation types in contemporary polish language
Autorzy:
Grochowska, Marta
Wierzbicka, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/965846.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
word formation
female names
słowotwórstwo
feminativum
Opis:
The problem of introduction and use of feminine names is still current and arouses many controversies. One can find a lot of information concerning reasonableness of the use of feminine names and their social reception though there are only a few papers referring to their grammar and word-formation. Thus it is right to complete the discussion on the use of feminine names by a solid word-formation analysis, which also aims to show productive and non-productive word-formation types and the difficulties one can encounter while creating feminine names. The research used in this paper consists of 265 feminine names found in an annual 2014 of daily newspapers (‘Dziennik Łódzki’, ‘Gazeta Wyborcza’) and feminine magazines (‘Wysokie Obcasy’, ‘Zwierciadło’), used with reference to females.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica; 2015, 049
0208-6077
2450-0119
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polisemia werbalna w gwarach
Verbal polysemy in dialects
Autorzy:
Ejsmunt-Wieczorek, Izabela
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/594037.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
dialect
word formation
verb
polysemy
gwara
słowotwórstwo
czasownik
polisemia
Opis:
The subject presented in the article is consistent with a discussion that has been taking place among linguists for years to define the phenomenon of polysemy in the language and setting bondaries between polysemy and monosemy. Thoise issues have been discussed multiple times in relation to general and historical, whereas, the subject of polysemantic words in dialects, in particular, verbal derivates, has not been widely described so far. The reason for this condition seems to be fragremantirity of lexico-graphic data and relatively little progress of works related to dialect wordformation. The purpose of this article is to present verbal polysemy origin mechanisms in dialects based on the available dialect sources and to compare his state with historical Polish language.
Podjęty w artykule temat wpisuje się w trwającą od lat dyskusję językoznawców dotyczącą problemu definiowania zjawiska wieloznaczności w języku oraz stawiania granic między polisemią a monosemią. Zagadnienia te były kilkakrotnie poruszane w odniesieniu do polszczyzny ogólnej oraz historycznej, natomiast problem wyrazów polisemantycznych w gwarach, w szczególności derywatów czasownikowych, nie był jak dotąd szeroko opisywany. Za przyczynę takiego stanu rzeczy uznaje się fragmentaryczność danych leksykograficznych oraz stosunkowo niewielkie zaawansowanie prac nad słowotwórstwem gwarowym. Celem artykułu jest pokazanie mechanizmów powstawania polisemii werbalnej w gwarach na podstawie dostępnych źródeł gwarowych oraz porównanie tego stanu z polszczyzną historyczną.
Źródło:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2017, 64; 43-57
0076-0390
Pojawia się w:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Motywacja czasowników w gwarach
Verbs motivation in dialects
Autorzy:
Ejsmunt-Wieczorek, Izabela
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/594062.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
gwara
słowotwórstwo
czasownik
motywacja
dialect
word formation
verb
motivation
Opis:
Artykuł wpisuje się tematycznie w krąg zagadnień związanych z motywacją derywatów w słowotwórstwie gwarowym. Kwestia wielomotywacyjności rzeczowników była już kilkakrotnie omawiana w odniesieniu do konkretnych kategorii nominalnych. Celem artykułu jest natomiast ukazanie problemów związanych z ustalaniem kierunku motywacji dla werbalnych formacji gwarowych. Punktem wyjścia jest ukazanie rozbieżności w definiowaniu istoty pojęcia motywacji oraz zaprezentowanie omawianych w literaturze językoznawczej rodzajów motywacji. Dalsza część artykułu omawia dylematy związane z określeniem rodzaju i kierunku motywacji na przykładzie konkretnych czasowników pochodzących z gwar południowomazowieckich.
The article thematically places itself in a circle of issues related to motivation of derivates in a dialectword-formation. The subject of multiple motivation of nouns has been frequently discussed in relation to specific nominal categories. Whereas, the purpose of this article is to present the issues connected with establishing motivation direction for dialect verbal formations. The starting point is to show discrepancies in defining the essence of motivation itself as well as to present types of motivations in linguistics literature. The subsequent part of the article discusses dilemmas related to specifying the type and direction of motivation based on the example of specific verbs originating from the southern Mazovia dialects.
Źródło:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2015, 61; 5-16
0076-0390
Pojawia się w:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Budowa słowotwórcza ojkonimów i anojkonimów jednoskładnikowych (na podstawie materiału z terenu powiatu tureckiego
Formative construction of the single-component oikonyms and anoikonyms (on the basis of data from the district of Turek)
Autorzy:
Zając, Ewelina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/594162.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
toponimy
słowotwórstwo
ojkonimy
anojkonimy
toponyms
word-formation
oikonyms
anoikonyms
Opis:
Celem artykułu jest przedstawienie procesów słowotwórczych, które miały wpływ na powstanie nazw obiektów zamieszkanych i niezamieszkanych w powiecie tureckim. Przedmiotem analizy słowotwórczej są toponimy – ojko- i anojkonimy – jednoskładnikowe, czyli syntetyczne. Nazwy tego typu powstały na tym terenie przy udziale 61 sufiksów. Na podstawie analizy materiału stwierdzić można, że wschodnia część województwa wielkopolskiego różni się od jej części zachodniej pod względem budowy słowotwórczej niektórych nazw terenowych. Obecnie, na omawianym obszarze, prawie wcale nie powstają nowe nazwy terenowe, o czym przekonuje wyraźna przewaga nazw o utrwalonej w polskiej toponimii budowie słowotwórczej.
The aim of this article is presentation of the word-formative processes affecting the origin of the objects inhabited and uninhabited in Turek district. The subject of the word-formative analysis are toponyms – oikonyms and anoikonyms – single-component, in other words synthetic. Names of this type arisen in the area with the participation of 61 suffixes. On the basis of this analysis it can be stated that the eastern part of Wielkopolska province differs from its western part when it comes to the word-formative construction of some of the field names. Currently, in the particular area there are appearing new field names as we are convinced by a clear advantage of the names fixed in Polish toponymy formative construction.
Źródło:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2015, 61; 267-279
0076-0390
Pojawia się w:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tautologia przedrostków werbalnych w gwarach
Tautology of verbal prefixes in dialects
Autorzy:
Ejsmunt-Wieczorek, Izabela
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/594346.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
gwara
słowotwórstwo
czasownik
tautologia
dialect
word formation
verb
tautology
Opis:
Prefiksy werbalne, obok dwóch podstawowych funkcji: semantycznej i gramatycznej, mogą pełnić także funkcję tautologiczną. Proces tworzenia czasownikowych derywatów synonimicznych był żywy w polszczyźnie historycznej i przetrwał do dziś na gruncie gwarowym. Celem artykułu jest ukazanie procesów powstawania derywatów tożsamych na przykładzie materiału werbalnego pochodzącego z gwar południowomazowieckich, wskazanie ewentualnych przyczyn zjawiska tautologii oraz próba ustalenia, gdzie kończy się tautologia a zaczyna semantyka prefiksu.
Verbal prefixes, apart from two basic functions i.e. semantical and grammatical, may also serve tautological functions. The process of creating verbal synonymous derivatives was alive in historical Polish language and remained alive in dialects. The purpose of this dissertation is to present the processes of creating corresponding derivatives on the example of a verbal material of southern Mazovian dialects, point possible causes of tautology phenomenon, as well as an attempt to determine where tautology ends and where prefix semantics starts.
Źródło:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2016, 63; 5-16
0076-0390
Pojawia się w:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Żywiec pasuje jak nalał… O perswazyjnych środkach słowotwórczo-frazeologicznych w tekstach reklam
Żywiec pasuje jak nalał… About a persuasive idiomatic and word-formative expressions in advertising texts
Autorzy:
Rogowska-Cybulska, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31339549.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Gdański. Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego
Tematy:
reklama
perswazja
słowotwórstwo
frazeologia
advertisement
persuasion
word formation
phraseology
Opis:
Artykuł dotyczy perswazyjnych środków słowotwórczych i frazeologicznych występujących w tekstach reklam w kontekstach, w których wspomagają one wzajemnie swoje oddziaływanie. Autorka omawia dwanaście rodzajów tak rozumianych perswazyjnych środków słowotwórczo-perswazyjnych, począwszy od wykorzystania słowotwórczej budowy związku frazeologicznego, np. Główka pracuje, żel jej smakuje [Biovital], przez zamianę komponentu związku frazeologicznego na jego derywat słowotwórczy, np. Nie daj się zrobić w konika. […] Startuj po starterek [Heyah], po uczynienie komponentu frazeologizmu elementem gniazda słowotwórczego, np. biovital zdrowie z żeńszeniem / W zdrowym ciele, zdrowy duch.
The article concerns persuasive idiomatic and word-formative expressions which appear in advertising texts, in which they support each other. The author describes twelve types of such persuasive idiomatic and word-formative expressions, starting with the use of a word-formative construction of an idiomatic expression e.g. Główka pracuje, żel jej smakuje [Biovital], through a change of a component of an idiomatic expression into its formative derivation e.g. Nie daj się zrobić w konika. [...] Startuj po starterek [Heyah], fi nishing with making a component of an idiomatic expression a constituent of a formative family e.g. biovital zdrowie z żeńszeniem / W zdrowym ciele, zdrowy duch.
Źródło:
Media Biznes Kultura; 2017, 1(2); 131-148
2451-1986
2544-2554
Pojawia się w:
Media Biznes Kultura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Charaszaj, czyszczacz, kastrun, krasacz, misiak… Kilka uwag o leksykalnym i słowotwórczym zróżnicowaniu nazw człowieka kastrującego zwierzęta (na przykładzie gwar małopolsko-mazowieckiego pogranicza językowego)
Diversity of names for a person who castrated (castrates) animals - a couple of remarks from the fields of lexicology and word formation (on the example of the dialects of the lesser Poland and Masovia linguistic borderland)
Autorzy:
Marciniak-Firadza, Renata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/683860.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
dialektologia
gwary
leksyka
słowotwórstwo
dialectology
dialect
lexis
word formation
Opis:
Social, economic and cultural transformations of the Polish countryside over the last few dozen years have resulted in the disappearance of many professions, such as, i.a. the profession of an animal castrator, who worked mostly in pig farms. The aim of this paper is to indicate the semantic elements in derivational bases (charaszać, charszować, czyścić, kastrować, krasać, miśić, miśkować) and formal exponents constituting derivatives to name a person who castrates animals (‑acz, ‑aj, ‑ak, ‑ek, ‑nik, ‑ajko, ‑ciel, ‑un, ‑ator, ‑arz, ‑ø). Apart from that, the author intends to discuss the geographical range of those derivatives, not only in the borderland region, but in the whole Polish dialect area. Moreover, the paper discusses the issues of lexical, see kras‑ak / mis‑ak, kastrow‑ak / kras‑ak and word-formation variants, see czyszcz‑acz - czyszcz‑ak - czyszcz‑arz - czyśc‑iciel. The analysed material originates in the dialects of the Lesser Poland and Masovia borderland and it was collected in 2008–2011 from 32 villages.
-
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica; 2017, 51, 1; 55-66
0208-6077
2450-0119
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Synonimia słowotwórcza przymiotników w gwarach – wybrane problemy interpretacyjne
Formative synonymia of adjectives in dialects – selected interpretative issue.
Autorzy:
Jaros, Irena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1854202.pdf
Data publikacji:
2021-12-10
Wydawca:
Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk
Tematy:
dialectology
word formation
synonymia
adjective
dialektologia
słowotwórstwo
synonimia
przymiotnik
Opis:
Autor prezentuje wybrane problemy analizy odprzymiotnikowych derywatów, które wchodzą w relacje synonimii słowotwórczej. Na przykładzie występujących w gwarach Polski centralnej przymiotników ekspresywnych oraz oznaczających intensyfikację cechy lub jej osłabienie omawia trudności związane z interpretacją znaczenia derywatów oraz funkcji formantów, które je tworzą. Przymiotniki oznaczające wysoki stopień natężenia danej cechy tworzą szeregi synonimów bliskoznacznych, których formanty, pełnią różną funkcję – ekspresywną (np. -uchny, -uśki, -utki, -usi, -usieńki) oraz wzmacniającą i wyolbrzymiającą nazywaną cechę (np. -chny, -achny, -alachny, -aśny, -aśki). Szczególną uwagę zwraca się na kontekst, który odgrywa podstawową rolę w prawidłowym odczytaniu znaczenia przymiotników o znaczeniu cechy niepełnej. Jest on podstawowym narzędziem selekcji materiału, w którym te same formanty (np. -awy, przy-, przy-/-awy) tworzą derywaty wskazujące na osłabienie cechy podstawowej oraz jej nadmiar.
The author presents selected issues of an analysis of adjectival derivatives which are parts of formative synonymia. She discusses difficulties with the interpretation of the meaning of derivatives and the function of the formants that create them. The analysis is based on expressive adjectives that indicate intensification and weakening of a feature. These adjectives occur in the dialects of central Poland. The adjectives indicating a high degree of intensity of a given feature result in a number of synonyms whose formants fulfil different functions: expressive (e.g. -uchny, -uśki, -utki, -usi, -usieńki), strengthening and exaggerating (e.g. -chny, -achny, -alachny, -aśny, -aśki). Special attention has been paid to the context that plays a primary role in the understanding of adjectives of an incomplete feature. It is a major tool of selecting the material in which the same formants (e.g. -awy, przy-, przy-/-awy) create derivatives indicating the weakening or excess of the primary feature.
Źródło:
Gwary Dziś; 2021, 14; 95-104
1898-9276
Pojawia się w:
Gwary Dziś
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O pograniczach słowotwórstwa i leksykologii – na wybranych przykładach form gwarowych
About the Borderline Between Word Formation and Lexicology – Based on Selected Examples of Vernacular Forms
Autorzy:
Jaros, Irena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1831384.pdf
Data publikacji:
2020-11-26
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
językoznawstwo
dialektologia
słowotwórstwo
leksykologia
linguistics
dialectology
word formation
lexicology
Opis:
Autorka omawia zjawiska językowe sytuujące się na pograniczu słowotwórstwa i leksykologii, przede wszystkim semantyki i etymologii, na podstawie derywatów funkcjonujących w polskich gwarach. Prezentowane są przykłady homonimii, polisemii i synonimii derywatów, których interpretacja słowotwórcza i kategorialna musi uwzględniać ich znaczenie leksykalne. Przedmiotem omówienia są również rezultaty semantycznych przesunięć kategorialnych (np. nazwy czynności, które stały się nazwami środków czynności: palenie, regulacja) oraz nazwy, dla których określenie typu derywacji – semantycznej czy morfologicznej – wymaga arbitralnych rozstrzygnięć (np. nazwy środków czynności typu łapka, koziołek). Na pograniczu słowotwórstwa i leksykologii znajdują się także derywaty, których analiza wymaga poszukiwań o charakterze etymologicznym. Są to wyrazy o aktualnie nieczytelnej strukturze, dla których wyrazy motywujące można wskazać na podstawie dociekań etymologicznych, opartych na zbiorach leksykograficznych. W analizie derywatów gwarowych zmuszeni jesteśmy do wykorzystywania narzędzi semantyczno-leksykalnych i etymologicznych, a niekiedy nawet do wyjścia poza system językowy w poszukiwaniu czynników nazwotwórczych.
The author describes linguistic phenomena on the borderline of word formation and lexicology, mostly semantics and etymology, based on the examples of derivatives functioning in Polish dialects. The article presents examples of homonymy, polysemy and synonymy of derivatives whose both derivational and categorical interpretation must take their lexical meaning into consideration. The subject matter of this paper also includes the results of semantic categorial movements (e.g. names of actions which became names of manners of action: palenie, regulacja) as well as names in case of which the establishment of their derivation type, whether it is semantic or morphological, requires arbitrary decisions (e.g. names of manners of action such as łapka, koziołek). Moreover, derivatives whose analysis requires etymological search are also located on the borderline of word formation and lexicology. They include words with currently vague structure whose motivating words can be indicated through etymological inquiry based on lexicographical collections. While analysing dialect derivatives we are forced to use semantic-lexical and etymological tools and at times even go beyond the language system in search of name-forming factors.
Źródło:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2020, 68; 75-87
0076-0390
Pojawia się w:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wortbildung und Polyphonie
Word Formation and Polyphony
Słowotwórstwo i polifonia
Autorzy:
Wich-Reif, Claudia
Błachut, Edyta
Biszczanik, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/952911.pdf
Data publikacji:
2020-05-04
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
word formation
composition
derivation
ad-hoc formation
polyphony
słowotwórstwo
kompozycja
derywacja
formacja ad hoc
polifonia
Wortbildung
Komposition
Derivation
Ad hoc-Bildung
Polyphonie
Opis:
Reading and analysing texts with a speaker/narrator who stages her/his texts as a dialogue (polyphony), provokes the question, if the speaker/narrator as the stage director characterizes her/his figures by specific word formations, or in other words, if it is possible for a reader to clearly identify polyphony by the use of word formations. The texts chosen for this analysis are Nora Gomringer’s story Recherche and excerpts from Dörte Hansen’s novel Altes Land, both published in 2015. Both texts are apt for comparison not only because of similar character-sets (e.g. one of the characters is a journalist), but also because of the permanent change between ‚written‘ language and dialogues. There is evidence that different figures use word formations in different frequencies, in the familiarity and the diversity of the respective formations. Whereas the derivations serve for mainly telling the story, the compositions serve additionally to compose convincingly rather ordinary or creative figures.
Lektura i analiza tekstów, w których nadawca komunikatu/narrator organizuje tekst jako dialog (polifonię) skłania do pytania, czy nadawca/narrator jako reżyser nadaje cechy swoim postaciom przy użyciu produktów słowotwórczych, lub innymi słowy: czy czytelnik jest w stanie jasno zidentyfikować polifonię na podstawie użytych złożeń i derywatów? Teksty analizowane w niniejszym artykule to opowiadanie Nory Gomringer pt. Recherche (2015) oraz fragmenty powieści Dörte Hansen pt. Altes Land (2015). Porównanie tych tekstów jest zasadne nie tylko z uwagi na podobieństwo postaci (np. w obu dziełach jedną z bohaterek jest dziennikarka), ale również z powodu nieustannego przechodzenia z języka “pisanego” do “mówionego” (w dialogach). Przeprowadzone badanie wykazało, że różne postaci stosują derywaty i złożenia z różną częstotliwością, znajomością i różnorodnością poszczególnych formacji słowotwórczych. Podczas gdy derywaty służą głównie opowiadaniu historii, złożenia służą dodatkowo przekonującemu budowaniu dość zwyczajnych lub kreatywnych postaci.
Źródło:
Tendenzen in der deutschen Wortbildung – diachron und synchron. Band 2; 95-108
9788323543398
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rodzina słowiańskich wyrazów dźwiękonaśladowczych opartych na pierwiastku *gra-. Słowotwórstwo i semantyka
Slavic onomatopoeic word‑family based on the root morpheme *gra-. Word‑formation and semantic
Autorzy:
Herej‑Szymańska, Krystyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26731724.pdf
Data publikacji:
2023-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
słowiański
onomatopeja
słowotwórstwo
semantyka
Slavic
onomatopoeic word
word‑formation
semantic
Opis:
Words containing the sound imitation element *gra-, extracted from dictionaries of all Slavic languages and dialects are presented. Their word‑forming development is discussed from interjection through verbs calling the making of this interjection or sounds reminiscent of it, to the names of the activist, i.e. the person who makes this interjection. Then the semantic development of the discussed words is presented. The basic meaning is ‘voice of a crow’, from which the utterance of such or similar voice developed, and then the name of the one who uttered that voice. The second basic meaning in this word family is the sound of something heavy falling on a hard surface. In addition to these basic meanings, which result directly from the association with the sound heard as a gra-, there are more than a dozen secondary meanings, developed in different directions from the basic ones. Formally, this family of words is model. In terms of semantic, however, it is very extensive. A comparative method was used.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica; 2023, 18; 93-105
2083-1765
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wybrane typy gier słowotwórczych w tekstach Kabaretu Moralnego Niepokoju
Selected Types of Word Formation Games in the Texts of Kabaret Moralnego Niepokoju [A Moral Anxiety Cabaret]
Autorzy:
Jurczyńska, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1886661.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
gra językowa
gra słowotwórcza
słowotwórstwo
komizm
Kabaret Moralnego Niepokoju
language game
word formation game
word formation
comicality
Kabaret Moralnego Niepokoju [A Moral Anxiety Cabaret]
Opis:
Artykuł stanowi próbę ukazania słowotwórczych gier językowych w tekście kabaretowym. Analizie został poddany materiał wyekscerpowany ze skeczy Kabaretu Moralnego Niepokoju. Przedstawiono klasyfikację mechanizmów słowotwórczych, które mogą przyczyniać się do powstania efektu komicznego, przy czym skupiono się na omówieniu rzadziej podejmowanych w literaturze przedmiotu zjawisk, tzn.: grupowaniu i nagromadzeniu struktur reprezentujących ten sam model słowotwórczy lub leksemów tworzących rodzinę słowotwórczą, uwypukleniu struktury słowotwórczej, reinterpretacji etymologicznej, grach z wykorzystaniem skrótowców, metasłowotwórstwie. Pominięto opis neologizmów i kontaminacji. Przeprowadzona analiza pokazała, jak wieloma środkami słowotwórczymi dysponują twórcy kabaretu oraz jak różne funkcje mogą one pełnić. Służą one przede wszystkim osiągnięciu komizmu, ale także uzyskaniu efektów stylizacyjnych czy nadaniu tekstowi ekspresji
This paper attempts to explore word formation games in a cabaret text. The material under analysis was extracted from the sketches developed by Kabaret Moralnego Niepokoju [A Moral Anxiety Cabaret]. The article presents a classification of these word formation mechanisms that can be used to produce a comic effect. The main emphasis is put on these mechanisms that are relatively rare in other analyses in the literature of the subject. These mechanisms include the following: grouping and accumulating of structures representing the same word formation pattern or lexemes belonging to one word formation family, emphatic use of a word formation structure, etymological reinterpretation, word play with the use of abbreviations and meta-word formation techniques. Neologisms and contaminations were excluded from the scope of the analysis. The analysis of the data at hand revealed the richness of word formation strategies that the cabaret group members employ in their texts and the diversity of functions these strategies can realize. The major function used by the cabaret members is comical, yet they also reach for stylization and enhanced expressiveness of their texts.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2014, 62, 6; 123-135
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Hierarchical Conceptualization in Polish and Slovene Word Formation Discourses
Konceptualizacja hierarchiczności w polskich i słoweńskich dyskursach słowotwórczych
Autorzy:
Kowalski, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/33317284.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
conceptualization
conceptual category
hierarchy
Polish language
Slovene language
word formation
word-formation discourse
dyskurs słowotwórczy
hierarchia
hierarchiczność
język polski
język słoweński
kategoria pojęciowa
konceptualizacja
słowotwórstwo
Opis:
The aim of the paper is to present the hierarchy as a multi-faceted conceptual category. The topic sets out at least two major research areas. One concerns the implementation of the category of hierarchy in Polish and Slovene languages, discussing and showing its exponents, the other – as a form of linguistic conceptualizing – the use of this category in Polish and Slovene word-formation discourses.
Celem artykułu jest pokazanie hierarchii jako wieloaspektowej kategorii pojęciowej. Zaproponowana problematyka wyznacza co najmniej dwa podstawowe obszary badawcze. Jeden dotyczy implementacji kategorii hierarchii w języku polskim i słoweńskim, omówienie i wskazanie wykładników tej kategorii, drugi – jako forma konceptualizacji językowej – wykorzystania hierarchiczności w polskich i słoweńskich dyskursach słowotwórczych.
Źródło:
Slavia Meridionalis; 2023, 23
1233-6173
2392-2400
Pojawia się w:
Slavia Meridionalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dukawka, gulgot, sepioł…, czyli jak w gwarach małopolsko-mazowieckiego pogranicza językowego nazywa się człowieka, który się jąka, bełkocze czy sepleni
Dukawka, gulgot, sepioł…, it means how in local dialects of the Małopolska-Mazovian linguistic borderland people who stutter, sputter or lisp are named
Autorzy:
Marciniak-Firadza, Renata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/594201.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
dialect
lexicon
word formation
expression language
gwara
leksyka
słowotwórstwo
ekspresja językowa
Opis:
Unless in literary language, in local dialects there are more linguistic measures which are used to form expressive names, mainly marked negatively. These expressive derivatives with the negative connotations are created at the participation of semantic and morphological means. The purpose of the article is to show some semantic elements building the expressive value (pejorative) of derivatives, included in root words and formal exponents forming these derivatives. This article revolves around the lexical bases which are etymologically different and derivational diversity. Apart from that the creation of the chosen names associated with pathology of speech stayed was discussed. Analysed material was gathered with questionnaire method during the exploration of the area of the borderland. The abundance of synonyms described in the article is proving the sensitivity of the society to the phenomena of the pathological speech, as well as great power and diversity of emotional experiences, caused by disorders of speech and the perception of speech.
Gwary charakteryzują się większą różnorodnością środków językowych służących powstawaniu nazw ekspresywnych, przeważnie nacechowanych negatywnie, niż język literacki. Te ekspresywne derywaty o ujemnej konotacji powstają przy udziale środków semantycznych i słowotwórczych. Celem artykułu jest wskazanie przede wszystkim elementów znaczeniowych budujących wartość ekspresywną (pejoratywną) derywatów, zawartych w podstawach słowotwórczych i formalnych wykładników tworzących te derywaty. Zwrócono uwagę na zjawiska oboczności leksykalnej podstaw obocznych etymologicznie i wariantywności słowotwórczej. Poza tym został omówiony sposób tworzenia wybranych nazw związanych z patologią mówienia. Materiał poddany analizie został zebrany metodą kwestionariuszową w takcie eksploracji terenowej obszaru pogranicza. Obfitość synonimów przedstawionych w artykule dowodzi zarówno wyczulenia uwagi społecznej na zjawiska mowy patologicznej, jak i dużej siły i różnorodności doznań emocjonalnych, powodowanych przez zaburzenia w mówieniu i percepcji mowy.
Źródło:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2017, 64; 187-202
0076-0390
Pojawia się w:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 72

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies