Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Adam Mickiewicz" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-14 z 14
Tytuł:
Mit fundacyjny Rzeczypospolitej w Kursie pierwszym Prelekcji Paryskich Adama Mickiewicza
Autorzy:
Hoffmann-Piotrowska, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/624202.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
Adam Mickiewicz
prelekcje paryskie
romantyzm
Opis:
The Foundational Myth of the Polish-Lithuanian Commonwealth in Mickiewicz’s Kurs pierwszy from Paris Lectures    The article attempts to recreate Mickiewicz’s vision of Polish Medieval history in the context of the history of Slavdom as it is presented by him in the speeches from Kurs pierwszy from the Paris lectures. Invoking particular facts from the first centuries of Polish history and interpreting them in a particularly individual manner – frequently contrary to the traditional historical narrative, Mickiewicz rediscovered the foundational myth of the Commonwealth of the nobles in the history of the Piast and Jagiellonian Poland; furthermore, the whole of the Medieval period served Mickiewicz as a universal political model worthy of translation to the poet’s contemporary  period. The modern christianitas state model, which Mickiewicz will later design in his writings from 1830s and 1840s, had its roots precisely in this reinterpreted political history of the Middle Ages. When discussing the past, Mickiewicz first and foremost advocated talking about the present and the future of Poland and Europe. Underscoring the strong relationship between Poland and Rome as well as the ties with Western Christendom – as it used to be done in the Middle Ages – was meant to produce a propagandist image: it attempted to demonstrate that the Byzantine-Orthodox culture could neither serve to unite Slavic peoples nor rejuvenate Europe in any way.
Źródło:
Colloquia Litteraria; 2016, 20, 1; 141-157
1896-3455
Pojawia się w:
Colloquia Litteraria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Metamorfozy Niemna w twórczości Adama Mickiewicza
The metamorphoses of the Niemen River in Adam Mickiewicz’s works
Autorzy:
Szargot, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2012566.pdf
Data publikacji:
2015-06-01
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
romantyzm
poezja
motyw
symbol
Adam Mickiewicz
Romanticism
poetry
motif
Opis:
The motif of the Niemen River has existed in Mickiewicz’s writings since the very beginning. It has a surprisingly large number of meanings: it happens to be a way, time, a frontier and home, a hellish river, waters of rebirth and death, a bridegroom.The symbols recur, their meanings get deeper and obtain various shades.
Źródło:
Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo; 2015, 5(8); 521-532
2084-6045
2658-2503
Pojawia się w:
Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konrad’s Cell: Wilno in Stanisław Pigoń’s research and sentiment
Od celi Konrada. Wileńskie badania i emocje Stanisława Pigonia
Autorzy:
Bujnicki, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2088383.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
historians of Polish literature
Stanisław Pigoń (1885–1968)
Wilno
Stefan Batory University
Konrad’s cell
Adam Mickiewicz (1798–1855)
Adam Mickiewicz
cela Konrada
filareci
romantyzm
Uniwersytet Stefana Batorego
Opis:
The ten years Stanisław Pigoń spent in Wilno (1921-1931) was a very important phase of his life. Wilno not only attracted a great deal of his research but also became the focus of a lasting emotional attachment, a sentiment which he reaffi rmed in a memoir published shortly before his death in 1968. Although a lot is already known about Pigoń’s Wilno decade, there are some episodes that are worth a closer examination. One of them is a debate about Konrad’s cell which he triggered off just before leaving Wilno. The controversy concerns a cell in the former Basylian Monastery where Adam Mickiewicz was imprisoned in 1823 and where Konrad, the main character of his Dziady (Forefathers’ Eve) undergoes a spiritual transformation, the climax of the poetic drama. Pigoń contributions to this interminable debate exhibit a fi ne balance of scholarly precision and passionate conviction. This article not only looks at the origin and the early phases of the Konrad’s cell controversy in their contemporary background but also tries to show Pigoń’s involvement in the life of the university and the cultural and literary life of Wilno.
Źródło:
Ruch Literacki; 2018, 6; 653-665
0035-9602
Pojawia się w:
Ruch Literacki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mickiewicz jako „przyrząd do grania”. Przypadek Jerzego Grotowskiego
Mickiewicz as a «gaming device». The case of Jerzy Grotowski
Autorzy:
Hoffmann-Piotrowska, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1361373.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Akademia Pomorska w Słupsku
Tematy:
Adam Mickiewicz
Jerzy Grotowski
Teatr Laboratorium
romantyzm
recepcja teatralna
Laboratory Theater
romanticism
theater reception
Opis:
Przedmiotem refleksji w artykule jest szczególny sposób lektury teatralnej twórczości Mickiewicza przez Jerzego Grotowskiego. Twórca Teatru Laboratorium, postrzegany tu przede wszystkim jako filozof kultury, buduje swoje koncepcje antropologiczne m.in. poprzez mediację z kulturą romantyczną. To, jak „używa” tekstów wielkich poprzedników, autoutożsamiajacy typ lektury utworów Mickiewicza czy Słowackiego, przekonuje, że Grotowskiemu nie chodziło o to, by zainscenizować romantyczny tekst, lecz by„wyrywać” z niego (też w sensie metaforycznym) to, co wydawało mu się przydatne i inspirujące – myśli, sceny, sytuacje i zbudować z nich sztukę potrzebną mu do istnienia oraz wspierającą rozumienie własnego istnienia. Paradoksalnie, taki bardzo podmiotowy sposób czytania zbliżał Grotowskiego do lektury, którą uprawiali sami romantycy
The subject of reflection in the article is a special way of reading the theatrical work of Mickiewicz by Jerzy Grotowski. The creator of the Laboratory Theater, seen here primarily as a cultural philosopher, builds his anthropological concepts, among others through mediation with romantic culture. The way he «uses» the texts of his great predecessors, the self-identifying type of reading works by Mickiewicz or Slowacki, argues that Grotowski did not want to stage a romantic text, but to «pull» from it (also in a metaphorical sense) what it seemed to him useful and inspirational – thoughts, scenes, situations and build from them the art he needs to exist and support the understanding of his own existence. Paradoxically, this subjective way of reading brought Grotowski closer to the reading that the romantics themselves did.
Źródło:
Świat Tekstów. Rocznik Słupski; 2020, 18; 271-288
2083-4721
Pojawia się w:
Świat Tekstów. Rocznik Słupski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Homo capax” – a romantic subject with a past: Adam Mickiewicz’s anthropology
„Homo capax” – podmiot romantyczny po przejściach. Antropologia Adama Mickiewicza
Autorzy:
Bednarek-Bohdziewicz, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2088325.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
19th-century Polish literature
Romanticism
philosophy of the self
duality of character
Adam Mickiewicz (1798–1855)
Paul Ricoeur (1913–2005)
homo capax (homme capable)
Adam Mickiewicz
romantyzm
homo capax
podmiot otwarty
Opis:
The article attempts to outline Adam Mickiewicz’s concept of subjectivity. He introduces it in his visionary poetic drama Dziady (Forefathers’ Eve) where a radically ambivalent situation is presented through the duality of the main character Gustaw/Konrad. The article describes this duality in terms of Paul Ricoeur’s distinction between cogito exalté and cogito brisé. In Dziady Mickiewicz dramatizes the transition from exaltation to dejection, the condition of cogito brisé (living with a wound). His romantic subject cannot throw away his past, but because he is acutely aware of his failings and his inadequacy he is able to free himself from delusions of grandeur and self-centered pride. The condition of uncertainty, inadequacy and chronic insatiability is like a gaping wound or a lack which may lead the ‘I’ to open up and seek the Other. It is a vision of man who knows he is deeply fl awed but capable of pursuing a noble desire; vulnerable and fallible, beset by ‘endless error’ and yet able to act and get his act together; self-centered and yet, because of the relational nature of the human identity, capable of redirecting his emancipatory energy to Others. It can be summed up the concept of homo capax (homme capable) which, as this article argues, provides the key to Mickiewicz’s anthropology.
Źródło:
Ruch Literacki; 2018, 6; 667-682
0035-9602
Pojawia się w:
Ruch Literacki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
W trosce o pamięć wieszcza. Lwów w obchodach sprowadzenia zwłok Adama Mickiewicza do Krakowa – 4 lipca 1890
For the sake of the memory of the bard. Lviv during the celebration of bringing the body of Adam Mickiewicz to Kraków – July 4, 1890
Autorzy:
Sierżęga, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2077243.pdf
Data publikacji:
2021-12-29
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
Adam Mickiewicz
obchody okolicznościowe w Galicji
Kraków
Lwów
romantyzm
occasional celebrations in Galicia
Lviv
romanticism
Opis:
Sprowadzenie zwłok wieszcza na Wawel w 1890 r., stało się wydarzeniem o zasięgu ponadnarodowym. Ze względu na swą wielokulturowość Lwów miał szczególne znaczenie. Z perspektywy stolicy administracyjnej uroczystości stwarzały szansę na budowanie jedności narodowej o charakterze ponadetnicznym w oparciu o polską kulturę. Z drugiej strony ujawniały nasilający się antagonizm polsko-ukraiński. Obchody sprowadzenia zwłok A. Mickiewicza do Krakowa stały się też katalizatorem rozwoju badań nad literaturą romantyzmu.
Bringing the poet’s body to Wawel in 1890 became an event of international significance. Due to its multiculturalism, Lviv was of special importance. From the perspective of the administrative capital, the celebrations created an opportunity to build a national unity of a supra-ethnic nature based on Polish culture. On the other hand, they revealed the growing Polish-Ukrainian antagonism. The celebration of bringing the body of A. Mickiewicz to Kraków also became a catalyst for the development of research on the literature of Romanticism.
Źródło:
Galicja. Studia i materiały; 2021, 7; 300-315
2450-5854
Pojawia się w:
Galicja. Studia i materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mickiewiczowska hermeneutyka "tego, co religijne". Próba lektury postsekularnej
Adam Mickiewicz’s Hermeneutics of “the Religious”: An Attempt at a Postsecular Reading
Autorzy:
Bednarek-Bohdziewicz, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32359132.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Adam Mickiewicz
Romanticism
Enlightenment
secularism
postsecularism
religion
hermeneutics
community
romantyzm
oświecenie
sekularyzm
postsekularyzm
religia
hermeneutyka
wspólnota
Opis:
This article synthetically presents the hermeneutic attitude revealed in Mickiewicz’s work (poetry as well as lectures and journalism). It is analyzed from a post-secular perspective. The poet opposes the reductive secularism of the Enlightenment and its secular humanism. He also encourages preserving “the religious” and reviving religious concepts. However, this should not be a simple return to the past (conservatism), but rather a rethinking of religion with consideration to the new, secular conditions. Mickiewicz follows the scattered interpretations of the traces of transcendence or sacrum in various traditions and different ways of thinking: from mythology, pagan practices and folk piety to sophisticated mysticism and complicated theosophy. This Romantic thinker appears as a dialogue mediator between various religious languages, as well as between opposite beliefs and discourses (the ritualized religiosity of the official Church, rationalist Enlightenment philosophy, simple and sensual folk religiosity). The aim is to renew the broken relationship (‘union’) that connects man to God and creation, and to rebuild the community. In “the religious” he tries to find the common basis or extract the universal truths. In his opinion, Christianity is what connects and summarizes all religious traditions. According to this poet-politician, the revival of the religioncentered spirit is associated with the freedom revolution (the abolition of slavery, equality of women, emancipation of nations). He believes that the transcendent perspective of human history is the main guarantee of social change and true community. In a broader context, the hermeneutic strategy of this Polish Romantic can be interpreted as a post-secular stance,mas it urges us to rethink and internalize all levels of religion, which should be continuously and constantly updated in one’s life.
Artykuł w syntetyczny sposób prezentuje ujawniającą się w twórczości Mickiewicza (zarówno poetyckiej, jak i wykładowej czy publicystycznej) postawę hermeneutyczną, która analizowana jest w horyzoncie myśli postsekularnej. Poeta dyskutuje z redukcyjnymi przejawami oświeceniowego sekularyzmu i jego świeckim humanizmem. Zachęca do zachowania „tego, co religijne” oraz do odnowienia religijnych pojęć. Nie chodzi jednak o prosty powrót do tego, co było (konserwatyzm), lecz o przemyślenie religii na nowo – w zmienionych warunkach po sekularyzacji. Mickiewicz śledzi rozproszone interpretacje śladów transcendencji czy tropów sacrum w rozmaitych tradycjach i sposobach mówienia o tym: od mitologii, folkloru, praktyk pogańskich, pobożności ludowej, po wyrafinowaną mistykę czy skomplikowaną teozofię. Romantyczny myśliciel jawi się jako dialogujący mediator między różnymi religijnymi językami, a także zderzającymi się przekonaniami i dyskursami (religijność zrytualizowana Kościoła urzędowego, racjonalistyczna filozofia oświeceniowa, sensualna w swej prostocie religijność ludowa). Celem tych działań jest odnowa zerwanej więzi („spójni”) łączącej człowieka z Bogiem i stworzeniem oraz odbudowa wspólnoty. W „tym, co religijne” szuka tego, co wspólne, wyłuskuje prawdy uniwersalne. Tym, co łączy i podsumowuje wszystkie okołoreligijne tradycje jest, jego zdaniem, chrześcijaństwo. Odrodzenie ducha religijnego poeta-polityk wiąże z rewolucją wolnościową (zniesienie niewolnictwa, równouprawnienie kobiet, emancypacja ludów). Wierzy, że transcendentna perspektywa dziejów ludzkości jest gwarantem zmian społecznych oraz źródłem prawdziwej wspólnoty. W szerokim kontekście strategię hermeneutyczną polskiego romantyka można odczytywać jako gest postsekularny, gdyż namawia do przemyślenia i uwewnętrznienia wszystkich poziomów religii, by poprowadzić ją dalej, nieustannie uaktualniając w swojej biografii.
Źródło:
Slavia Meridionalis; 2020, 20
1233-6173
2392-2400
Pojawia się w:
Slavia Meridionalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Historie przyszłości” Mickiewicza i kwestia dystopii
Mickiewicz’s “A History of the Future” and the question of dystopia
Autorzy:
Fiećko, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2013670.pdf
Data publikacji:
2014-06-02
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
Adam Mickiewicz
romantyzm
antyutopia
dystopia
historiozofia
fantastyka naukowa
fikcja polityczna
Romanticism
anti-utopia
historosophy
science fiction
political fiction
Opis:
The author aims to identify elements of dystopia in three unfinished manuscripts by Mickiewicz which were published in one volume entitled A History of the Future. The article first examines the terminological difficulties associated with differentiating between the notions of “anti-utopia” and “dystopia”. It then proceeds to discuss aprose work by Mickiewicz which exists only in the form of a summary written by Antoni Edward Odyniec, a friend of the poet. The analysis of Odyniec’s depiction leads to a conclusion that Mickiewicz was writing an innovative work according to the poetics of science fiction, a genre largely unknown at the time, a work which would predict the directions of Europe’s development in the areas of ethics, politics, civilization and technology. It is impossible, however, to determine the potential significance of dystopian factors in that work. The largest number of dystopian features was found in the second fragment of A History of the Future which describes the final stage of aPan-European revolution against monarchal order. The last fragment of A History of the Future, which predicts the course of a political coup in France, is connected in the present article not so much with the poetics of dystopia as with the genre of “political fiction”.
Źródło:
Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo; 2014, 4(7); 333-344
2084-6045
2658-2503
Pojawia się w:
Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Anhelli” Słowackiego − efekt lektury mickiewiczo-logicznej
Słowacki’s “Anhelli” [“Anhelli”] – The Effect of Mickiewicz-Inspired Readings
Autorzy:
Kuziak, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2014038.pdf
Data publikacji:
2020-04-25
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
Juliusz Słowacki
Adam Mickiewicz
romantyzm
hermeneutyka
historia literatury
antagonizm wieszczów
romanticism
hermeneutics
history of literature
antagonism between the bards
Opis:
Artykuł jest poświęcony lekturze Anhellego Juliusza Słowackiego w perspektywie „antagonizmu wieszczów”. Ukazany zostaje wpływ interpretacji mesjanistycznego dzieła Mickiewicza na odczytanie poematu młodszego poety.
The article is devoted to reading Juliusz Słowacki’s Anhelli [Anhelli] in the perspective of the “antagonism between the bards”. It illustrates the influence of the interpretation of Mickiewicz’s messianic work on the reading of the poem written by the younger poet.
Źródło:
Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo; 2020, 10 (13); 51-66
2084-6045
2658-2503
Pojawia się w:
Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Z ducha (nie)podobni: Słowacki — Chopin
From Spirit (Not) Similar: Słowacki — Chopin
Autorzy:
Toruń, Włodzimierz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1807122.pdf
Data publikacji:
2020-01-03
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Juliusz Słowacki
Fryderyk Chopin
Adam Mickiewicz
Polska
Warszawa
Paryż
romantyzm
emigracja
poezja
muzyka
Polska
Warsaw
Paris
romanticisbrm
emigration
poetry
music
Opis:
Szkic Z ducha (nie)podobni: Słowacki — Chopin, odwołując się głównie do biografii, próbuje ukazać relacje, jakie istniały między tymi wybitnymi twórcami. Poznali się w Warszawie przed 1830 r. i chociaż spotykali się jeszcze później na emigracji w Paryżu po upadku Powstania Listopadowego, nie nawiązali bliższych kontaktów. Mimo pewnego podobieństwa fizycznego, podobnej wrażliwości psychicznej i artystycznej, paraleli w przeżywaniu polskiego losu, spoglądali na siebie z chłodnym dystansem. Słowacki starał się w pewnym sensie być odporny na swoisty kult, który dla Chopina żywiła jego matka. Stosunki między artystami były raczej asymetryczne. Słowacki wykazywał większe zainteresowanie Chopinem niż kompozytor poetą. Na opinie o sobie wpływały także relacje istniejące w środowisku Wielkiej Emigracji z przywódczą rolą Adama Mickiewicza. Rozważania można by zakończyć stwierdzeniem, że w przypadku Słowackiego i Chopina romantyczna teoria korespondencji sztuk nie znalazła potwierdzenia w „korespondencji osobowości”.
The sketch From spirit (not)similar: Słowacki — Chopin, referring mainly to their biographies, it tries to show the relations that existed between these outstanding people. They first met in Warsaw before 1830, and although they later met a few times in Paris, where they emigrated after the fall of the November Uprising, they did not establish closer ties. Despite a certain physical similarity, a similar psychological sensitivity and some parallels in experiencing the Polish vicissitudes, they looked at each other with reserve. In a sense Słowacki tried to be resistant to a peculiar Chopin cult that his mother practiced. The relations between the men were rather asymmetric. Słowacki showed a greater interest in the composer than vice versa. Also the relations that existed in the circles of the Great Emigration, where the leading role was played by Adam Mickiewicz, influenced their opinions about each other. The discussion may be concluded with the statement that in the case of Słowacki and Chopin the Romantic theory on the correspondence of arts was not confirmed here by the “correspondence of personalities.”
Źródło:
Roczniki Kulturoznawcze; 2017, 8, 2; 123-138
2082-8578
Pojawia się w:
Roczniki Kulturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy w czasach „posthumanistyki” można uprawiać antropologię literatury?
Can anthropology of literature be practiced in the times of “post-humanities”?
Autorzy:
Kłobukowski, Miłosz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/16729456.pdf
Data publikacji:
2020-05-05
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Cyprian Kamil Norwid
Adam Mickiewicz
antropologia literatury
komparatystyka
humanistyka
romantyzm
Kazimierz Świegocki
Bolesław Leśmian
podmiotowość
C. K. Norwid
A. Mickiewicz
subjectivity
humanities
Romanticism
B. Leśmian
anthropology of literature
Opis:
The author analyzes Kazimierz Świegocki's book with respect to the most important changes in modern humanities – especially to the anthropological turn, that is the literary scholars' interest in the methods of cultural as well as comparative studies. Kłobukowski interprets Świegocki's comparative study on two planes – as an intriguing and sometimes innovative study of great Polish poets who participated in creating the literary tradition of the 19th and 20th centuries, and also as an attempt at building anthropology of literature using modern methods, but also deeply rooted in the philological tradition – based on the concept of subjectivity, whose vision may be reconstructed on the basis of the literary text. The reviewer thinks that the construction of the argument based on juxtaposing two different types of poetical anthropology that may be recognized in Mickiewicz's and Norwid's work is one of Świegocki's most interesting ideas. Świegocki's proposition seems advisable both to those who study Romanticism, and to theoreticians of literature. A vigorous and elegant style of the book makes it also recommendable to students, or even to people who are not “professionally” connected with literature.
Źródło:
Studia Norwidiana; 2012, 30; 254-267
0860-0562
Pojawia się w:
Studia Norwidiana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kardynał Charles Journet wobec mesjanizmu Mickiewicza
Cardinal Charles Journet and the Messianism of Mickiewicz
Autorzy:
Woźniewska-Działak, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1038286.pdf
Data publikacji:
2020-06-30
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
mesjanizm
kardynał Charles Journet
Adam Mickiewicz
teologia narodu
wiek XIX
romantyzm
messianism
Cardinal Charles Journet
theology of the nation
19th century
romanticism
Opis:
Artykuł omawia główne tezy esejów Charles’a Journeta, poświęconych tematyce mesjanizmu oraz polskiej kulturze narodowej. Trzy z nich ujrzały światło dzienne w polskim tłumaczeniu po raz pierwszy w 2017 roku. Stanowią one ciekawy epizod pozytywnej recepcji polskiego romantyzmu, zwłaszcza nurtu myśli religijnej i politycznej, jakim był mesjanizm. Niniejszy szkic odsłania sposób lektury teologa i metody jego postępowania z tekstem prelekcji Adama Mickiewicza. Rekonstruując myśl Journeta, wskazuje się tu na podstawowe błędy romantycznego mesjanizmu. Równocześnie podkreśla się wiele przesłanek świadczących o oryginalności założeń i postulatów zawartych w wykładach o literaturze słowiańskiej, z których najważniejsze dotyczą m.in. wątków obecnych we współczesnej społecznej nauce katolickiej.
The article discusses the main theses of Charles Journet’s essays on messianism and Polish national culture. Three of them were first published in Polish translation in 2017. They represent an interesting episode of the positive reception of Polish romanticism, and especially the religious and political thought which messianism was. This article reveals how the Swiss theologian understood Mickiewicz’s work and presents his methods of reading it. Reconstructing Journet’s thought, the basic errors of romantic messianism are pointed out. On the other hand, a number of premises proving the originality of the assumptions and postulates contained in Mickiewicz’s lectures on Slavic literature are emphasized. The most important of them relate to threads present in contemporary Catholic social teaching.
Źródło:
Perspektywy Kultury; 2020, 29, 2; 43-62
2081-1446
2719-8014
Pojawia się w:
Perspektywy Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Człowiek-zbiorowy pospolitej rzeczy. Norwid a społeczeństwo obywatelskie
The collective-man of res publica. Norwid and the civic society
Autorzy:
Fert, Józef Franciszek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1799379.pdf
Data publikacji:
2021-07-01
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Cyprian Norwid
Zygmunt Krasiński
Adam Mickiewicz
papiestwo
romantyzm
rewolucja
millenaryzm
towianizm
obywatel
niewola narodowa
niepodległość
papacy
Romanticism
revolution
millenarianism
the Towiańskiite sect
citizen
national bondage
independence
Opis:
Burze intelektualne i polityczne, jakie towarzyszyły krystalizacji idei obywatelskiej w wieku XIX i XX widoczne są nie tylko w Europie, szczególnie Zachodniej, ale również w Ameryce Północnej i Środkowej, a z czasem – na całym globie. Intensywne poszukiwanie „ideału obywatelstwa” widać przede wszystkim w społecznościach dawnej Rzeczpospolitej, której ostateczny upadek pod koniec wieku XVIII i kolejne fazy coraz głębszej destrukcji nie tylko nie oznaczały zaniku tradycji republikańskiej, ale wręcz wzmogły autentyczną dysputę nad drogami do nowoczesnego społeczeństwa w przyszłym, niepodległym państwie. Przodowały w tym zasadniczym dialogu głosy reprezentantów ziemiaństwa i wyłaniającej się w ciągu XIX w. klasy („stanu”) inteligencji, nowej formacji społecznej, niemającej właściwie adekwatnej analogii w innych krajach. Z czasem do tego dialogu o przyszłej Polsce włączyli się również nieliczni przedstawiciele innych klas. Jakie znaczenia zawiera wyrażenie „społeczeństwo obywatelskie”? Dziś jest ono dość „naturalnie” obecne w języku publicystów i polityków różnych „odcieni”, ale w czasach Norwida w zasadzie nie było używane, choć sama „idea” zorganizowania życia zbiorowego na fundamencie „obywatelstwa” ma rodowód wręcz odwieczny. Artykuł jest próbą opisu myśli obywatelskiej Norwida głównie poprzez analizę jego wypowiedzi dyskursywnych, głównie publicystycznych. Norwid zdecydowanie przeciwstawił się doktrynerskiemu wynoszeniu „ludzkości”, którą nazywał „świętą abstrakcją”, ponad „naród” i „Kościół”, poprzez które jednostka może realnie uczestniczyć w „pracy dziejów”. Inne pole walki o Norwida o dopracowanie się jasnych kategorii obywatelskich stanowiły ówczesne, liczne wizje powszechnego szczęścia ludzkości i/lub apokaliptycznego jej schyłku. W tych polemikach z utopiami ostatecznego „wypełnienia się dziejów” słychać wyraźnie echa sporów ideologicznych epoki, a szczególnie tych mistyczno-politycznych wizji, w których różnych odmian „prorocy” formułowali finalne perspektywy rozwoju bieżących wypadków dziejowych, których podmiotem jest „ludzkość”, powstała w miejscu dotychczasowych „narodów” kończących właśnie swą „misję” historyczną; tak m.in. dostało się Mickiewiczowskiemu Składowi zasad – czyli manifestowi rewolucyjnych przekształceń praw obywatelskich, odziedziczonych po francuskiej Deklaracji Praw Człowieka i Obywatela; w liście do Józefa Bohdana Zaleskiego z 24 kwietnia 1848 r. dał Norwid wyraz swemu oburzeniu na większość tez zawartych w Składzie, które według niego podważają tradycyjne wartości, takie jak „ojczyzna”, „własność”, „ród”, „naród” i in.
The intellectually and politically tempestuous crystallization of the civic ideal in the nineteenth and twentieth century manifested not only in Europe (especially Western), but also in North and Middle America, and in time – all over the globe. An intense search for the “civic ideal” is clearly discernible in societies comprising the former Polish Republic, whose demise towards the end of the eighteenth century and the subsequent phases of its increasingdecompositionnot only failed to annihilate the republican tradition but in fact intensified authentic debate on possible roads toward modern society in the future independent state. A key role in this important dialogue was played by representatives of the landed gentry and the intelligentsia, the latter emerging in the nineteenth century as a new social formation that basically had no exact counterpart in other countries. In time, a few representatives of other classes also joined this dialogue on the shape of the future Polish state. What is the meaning of the phrase “civic society”? Today, it is used almost naturallyby columnists and politicians representing various positions, but it was virtually non-existent during Norwid’s lifetime, although the very ideaof organizing collective life on the basis of “civic” virtues has an almost immemorial provenance. This article attempts to describe Norwid’s civic thought, mainly by analysing his discursive statements, chiefly in journalism. Norwid was decidedly opposed to any doctrinaire elevation of “humanity” (which he called a “holy abstraction”) over “nation” and “Church,” through which individuals can actually partake in “the work of ages.” Another area in which Norwid struggled to develop clear civic categories comprises visions of humanity’s universal happiness and/or its apocalyptic fall, many of which were promulgated at the time. In his polemics with utopias of “fulfilled history” it is possible to discern clear echoes of ideological debates held at the time, especially ones between mystical and political visions used by various “prophets” to describe the ultimate perspectives for the development of current events whose subject is “humanity” – a category replacing “nations,” which would be thus seen as ending their historical “mission.”From this angle, Norwidwould criticise Skład zasad[A collection of principles] by Adam Mickiewicz– a manifesto of revolutionary transformations of civic rights, which are part of the legacy of the French Declaration of the Rights of Man and of the Citizen.In a letter to Józef Bohdan Zaleski, dated 24 April 1848, Norwid expressed his outrage at most theses contained in Skład, which he saw as undermining traditional values such as “homeland,” “property,” “lineage,” “nation,” etc.
Źródło:
Studia Norwidiana; 2021, 39 Specjalny; 37-69
0860-0562
Pojawia się w:
Studia Norwidiana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Дзяды Адама Міцкевіча ў беларускіх перакладах
„Dziady” Adama Mickiewicza w przekładach białoruskich
Mickiewicz's Poem “Forefathers' Eve” in Belarusian Translations
Autorzy:
Minskevich, Siarhei
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32222650.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
romanticism
literary translation
manifesto
folk rituals
theatrical performances
Adam Mickiewicz
romantyzm
przekład artystyczny
manifest
obrzęd ludowy
inscenizacja teatralna
рамантызм
мастацкі пераклад
маніфест
народны абрад
тэатральная пастаноўка
Адам Міцкевіч
Opis:
Tematem artykułu są pochodzące z różnych lat przekłady poematu Adama Mickiewicza Dziady na język białoruski. Najstarsze napisane i wydane części poematu, tj. II oraz IV, powstały w tym samym czasie, co uważana za manifest polskiego i białoruskiego romantyzmu ballada Romantyczność. Obydwa utwory wiele łączy: w jednym i drugim występują podobne idee, ponadto poemat Dziady zawiera fragmenty Romantyczności. W swojej istocie poemat Mickiewicza jest rozszerzonym oraz nacechowanym patriotycznie manifestem romantyzmu. Większość bohaterów Dziadów to związani ze swoją ziemią miejscowi chłopi albo litewsko-białoruska młodzież. W poemacie zostały opisane białoruskie obrzędy ludowe, dlatego przekłady poematu na język białoruski zajmują znaczące miejsce w literaturze i kulturze Białorusi. Autor artykułu prezentuje kronikę przekładów fragmentów Dziadów na język białoruski oraz omawia inscenizacje poematu w teatrach białoruskich.
This article discusses the history of translations of Adam Mickiewicz's poem Dziady (Forefathers' Eve) into the Belarusian language. Parts II and IV of the poem, written and published first, were created simultaneously with Adam Mickiewicz's ballad Romantyczność (Romance). This ballad is considered the manifesto of romanticism in Polish and Belarusian literature. Poem Dziady (Forefathers' Eve) contains quotes from this ballad, the main ideas of the works coincide. In fact, the poem Dziady (Forefathers' Eve) is an extended manifesto of romanticism. It is patriotic romanticism. Most of the heroes of the poem act on their own land. These are local peasants, Lithuanian-Belarusian youth. The poem describes Belarusian folk rituals. Therefore, the translation of the poem into Belarusian is important for Belarusian literature and culture. The author of the article gives a chronicle of translations of fragments of the poem into Belarusian, as well as performances of the poem in Belarusian theatres.
У артыкуле разглядаецца гісторыя перакладаў на беларускую мову паэмы Адама Міцкевіча Дзяды (Dziady). Часткі II і IV паэмы, напісаныя і апублікаваныя першымі, былі створаны адначасова з баладай Адама Міцкевіча Рамантычнасць (Romantyczność). Гэтая балада лічыцца маніфестам рамантызму ў польскай і беларускай літаратуры. Паэма Дзяды змяшчае цытаты з гэтай балады, асноўныя ідэі твораў супадаюць. Па сутнасці, паэма Дзяды - пашыраны маніфест рамантызму. Рамантызму „патрыяцэнтрычнага”. Большасць герояў паэмы дзейнічаюць на сваёй зямлі. Гэта мясцовыя сяляне, літоўска-беларуская моладзь. У паэме апісваюцца беларускія народныя абрады. Таму пераклад паэмы на беларускую монаву важны для беларускай літаратуры і культуры. Аўтар артыкула прыводзіць хроніку перакладаў фрагментаў паэмы на беларускую мову, а таксама ўзнаўляе гісторыю пастановак паэмы ў беларускіх тэатрах.
Źródło:
Studia Białorutenistyczne; 2022, 16; 133-141
1898-0457
Pojawia się w:
Studia Białorutenistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-14 z 14

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies