- Tytuł:
-
Orzeszkowej dialogi z tradycją: europejska literatura dawna
Orzeszkowa’s dialogues with tradition: old European literature - Autorzy:
- Sikora, Ireneusz
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/1401149.pdf
- Data publikacji:
- 2019-01-09
- Wydawca:
- Uniwersytet Zielonogórski. Wydział Humanistyczny
- Tematy:
-
Eliza Orzeszkowa
epistolography
reception
old European literature
epistolografia
recepcja
dawna literatura europejska - Opis:
-
Syntetyczne studium przynosi rezultaty wnikliwej analizy listów Elizy Orzeszkowej (zebranych i opublikowanych przez Edwarda Jankowskiego w dziewięciu tomach), zawierających dane o lekturowych jej doświadczeniach. Jak się okazuje, czytała wiele i oczywiście znała sporo wyróżniających się arcydzieł literackich czy filozoficznych. Jej korespondencja stanowi trwały dowód czytelniczej pasji. Orzeszkowa miała w rękach teksty spisane w połowie pierwszego millenium. Wypowiedziane przez nią słowa dokumentują, że znała Wyznania Augustyna z Hippony, a także słynne Listy Abelarda i Heloizy scholastycznego filozofa. Studiowała Kwiatki Franciszka z Asyżu i Tomasza à Kempis O naśladowaniu Chrystusa. Jej dydaktyczne zajęcia ujawniają, że pragnęła wzbogacić edukacyjny program o Eddę poetycką czy Pieśń o Nibelungach. Autorka Nad Niemnem wysoko ceniła Boską komedię Dantego Alighieri. Orzeszkowa pamiętała biografię i prace Torquata Tassa. Co więcej, przekładała na język polski Historię literatury angielskiej Hipolita Taine’a, dlatego też nie może dziwić obecność Williama Shakespeare’a w jej epistolografii. Powszechnie znane „być albo nie być” czy „źle dzieje się w państwie duńskim” zjawiają się w jej tekstach. Interesowała się także literaturą francuską i przyswoiła między innymi komedie Molièra, Gargantuę i Pantagruela Françoisa Rabelais’ego czy Bajki Jeana de la Fontaine’a. Artykuł wydaje się ważnym przyczynkiem do naszej wiedzy o lekturach Orzeszkowej oraz jej erudycji.
The synthetic study brings effects of thorough analysis of Eliza Orzeszkowa’s letters (gathered and published by Edward Jankowski in nine volumes) containing information on her reading experiences. As it appears, she read a lot and of course she was familiar with many outstanding literary or philosophical masterpieces. Her correspondences become a durable proof of reading passion. Orzeszkowa had in her hands texts written in the middle of the first millenium. Her own words document she knew Augustine’s of Hippo Coneffesiones and scholastic philosopher’s fameous Letters of Abelardto Heloise. She studied Francis’ of Assisi Fioretti and Thomas à Kempis’s The imitation of Christ. Her didactic activities reveal she wanted to enrich the educational programme with Poetic Edda or The Nibelungenlied (The song of Nibelungs). La Divina Commedia by Dante Alighieri was highly valued by the authoress of On The Niemen. Orzeszkowa remembered biography and works of Torquato Tasso. What is more, she even translated into Polish Hyppolyte Taine’s Histoire de la littérature anglaise (History of English literature), therefore the presence of William Shakespeare in her epistolography cannot be surprising. Commonly known “to be or not to be” or “something is rotten in the state of Denmark” may be found in some of her texts. She was also interested in French literature and acquainted with i.a. Molière’s plays and François Rabelais’ Gargantua and Pantagruelor Fables by Jean de La Fontaine. The article seems to be an important contribution to our knowledge on Orzeszkowa readings and her erudition. - Źródło:
-
Filologia Polska. Roczniki Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego; 2018, 4; 67-86
2450-3584 - Pojawia się w:
- Filologia Polska. Roczniki Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł