Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "left-right" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-12 z 12
Tytuł:
Metawartości i spór wokół ochrony środowiska naturalnego
Meta-values and the Conflict over Environmental Protection
Autorzy:
Maj, Przemysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2046443.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
environmental protection
left
right
center
meta-values
ochrona środowiska
lewica
prawica
centrum
metawartości
Opis:
In the political sphere, two antinomous attitudes towards the nature are permanently present. The first one is characteristic of the left-wing and the second one of the right-wing. The article explains the content and source of these attitudes by referring to Shalom H. Schwartz's psychological value theory (SVT) and the circular meta-value model created on the basis of its adaptation.
W przestrzeni debaty publicznej można zaobserwować występowanie antynomicznych postaw dotyczących ochrony środowiska naturalnego. Jedna z nich jest charakterystyczna dla nurtu określanego umownie jako lewicowy, a druga – dla prawicowego. Celem artykułu jest przybliżenie treści i źródeł tych postaw oraz podjęcie próby wyjaśnienia istniejącego na tym gruncie konfliktu politycznego w odniesieniu do psychologicznej teorii wartości Shaloma H. Schwartza.
Źródło:
Teoria Polityki; 2021, 5; 147-159
2543-7046
2544-0845
Pojawia się w:
Teoria Polityki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Podział lewica–prawica w perspektywie konstruktywistycznej
The left-right split in the constructivist perspective
Autorzy:
Lipiński, Artur
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/620317.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
left
right
constructivism
positivism
rational choice theory
lewica
prawica
konstruktywizm
pozytywizm
teoria racjonalnego wyboru
Opis:
The case of Poland perfectly illustrates the scale of discrepancies between researchers who, on the one hand, criticize the specific nature of the Polish version of the left-right split, but on the other emphasize its important role in the process of identifying political and social actors and the ability of dichotomy to organize political life. Political actors define themselves in a specific way, allowing voters to recognize these acts of self-positioning and rely on them to make electoral decisions. The purpose of this paper is to problematize these divergences in two ways. First, by showing that the origin of this ‘problem’ lies in the assumptions underlying the theory of rational choice. It is claimed that it is the positivist ontology and epistemology underlying the paradigm of rational choice that produced ‘the problem’, which – from the perspective of interpretative approaches – constitutes an inherent part of political life. Secondly, by applying the assumptions of constructivism to the study of the left-right division in order to investigate the role of dichotomy in the political communication processes and construction of political order.
Przypadek Polski doskonale pokazuje skalę rozbieżności pomiędzy badaczami, którzy z jednej strony krytykują specyficzny charakter polskiej wersji podziału lewica–prawica, a z drugiej strony dostrzegają jednak jego ważną rolę w procesie samoidentyfikacji aktorów politycznych i społecznych oraz zdolność do porządkowania życia politycznego – partie definiują się w określony sposób, a wyborcy trafnie owo pozycjonowanie rozpoznają i w oparciu o nie podejmują decyzje wyborcze. Celem niniejszego artykułu jest sproblematyzowanie owych rozbieżności w dwojaki sposób. Po pierwsze, poprzez ukazanie, iż u genezy tego „problemu” tkwią założenia związane z teorią racjonalnego wyboru. To pozytywistyczna ontologia oraz epistemologia leżące u podstaw paradygmatu racjonalnego wyboru pozwoliły na sformułowanie problemu, który z perspektywy podejść interpretatywnych byłby raczej nieodłączną częścią życia politycznego. Po wtóre, poprzez zastosowanie do badaniapodziału lewicowo-prawicowego założeń konstruktywizmu w celu zbadania roli, jakie pełni omawiana dychotomia w procesach komunikowania i konstruowania porządku politycznego.
Źródło:
Środkowoeuropejskie Studia Polityczne; 2017, 2; 143-168
1731-7517
Pojawia się w:
Środkowoeuropejskie Studia Polityczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Słabość liberalnej demokracji dźwignią sukcesu partii antyestablishmentowych. Chantal Mouffe o wyzwaniach polityczności
The Weakness of Liberal Democracy a Lever to the Success of Anti-Establishment Parties: Chantal Mouffe on Challenges of the Political
Autorzy:
Borkowska-Nowak, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1791211.pdf
Data publikacji:
2021-06-28
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Chantal Mouffe
populizm
lewica
prawica
liberalizm
kryzys
populism
the left
the right
liberalism
crisis
Opis:
Today in Europe we are witnessing a populist turn, we could even speak of a “populist moment” that signals the crisis of neoliberal democracy. According to Chantal Mouffe, “the populist moment” is the expression of a set of heterogeneous demands, which cannot be formulated in traditional right/left frontier. The battles of our time will be between right-wing and left-wing populism. Although the current state of liberal societies appears to favor the development of a Right project, Mouffe proves that just a left-wing one can uphold any kind of radicalisation of democracy. The aim of this paper is to examine the reasons for the increasing success of populist parties in European countries and to consider whether the way the present crisis is manifesting is conducive to the growth of a populist narrative, especially in its right-wing variant.
Jesteśmy dziś w Europie świadkami zwrotu populistycznego, można mówić nawet o „populistycznym momencie”, który odsłania oblicza kryzysu neoliberalnej demokracji. Jak podkreśla Chantal Mouffe, ów „populistyczny moment” wyraża zbiór heterogenicznych żądań, których nie da się umieścić w tradycyjnym spektrum politycznym na osi lewica–prawica. Bitwy naszych czasów będą toczyć się między prawicowym a lewicowym populizmem. I chociaż obecny stan społeczeństw liberalnych zdaje się sprzyjać rozwojowi prawicy, Mouffe udowadnia, że tylko odnowienie myśli lewicowej, ściślej — lewicowy populizm może przyczynić się do radykalizacji demokracji. Celem artykułu jest analiza przyczyn rosnącego sukcesu partii populistycznych w krajach europejskich oraz zbadanie, czy formy przejawiania się obecnego kryzysu wpływają na rozwój narracji populistycznej, zwłaszcza w jej prawicowej odsłonie.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2021, 69, 2; 329-346
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ideological orientations and left-right self-identifications of young Polish men and women: an image of the political gender-generation gap
Orientacje ideologiczne i lewicowo-prawicowa samoidentyfikacja młodych Polek i Polaków: obraz politycznej przepaści płciowo-pokoleniowej
Autorzy:
Marzęcki, Radosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32305371.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
ideological orientations
left
right
young people
gender-generation gap
orientacje ideologiczne
lewica
prawica
młodzież
różnica pokoleń
Opis:
The subject of the author’s interest is the diversity of ideological orientations due to gender and age. The theoretical findings so far indicate that in developed democracies already at the end of the 1990s there was a reversal of the ideological positions of women and men. Recent social research shows that also in Poland women identify with the left to a greater extent than men, and in the younger generation these differences are even greater. The aim of the article is to show in detail the ideological differences between young men and women in Poland. The author poses two types of research questions: (1) descriptive and explanatory, which concern the characteristics of similarities and differences in the ideological orientations of young women and men; (2) methodological, which concern how to measure this phenomenon. The author assumes that the measurement of left-right self-identification used in many studies brings an overly simplified picture of the respondents’ real views, beliefs and values, which can be described as ideological orientations. Therefore, he proposes the use of multidimensional tools (issue-based scale) that allow to better describe complex political attitudes. In search of answers, the author analyzes data from his own survey conducted among a large group of Polish students.
Przedmiotem zainteresowań jest różnorodność orientacji ideologicznych ze względu na płeć i wiek. Dotychczasowe ustalenia teoretyczne wskazują, że w rozwiniętych demokracjach już pod koniec lat 90. doszło do odwrócenia pozycji ideologicznych kobiet i mężczyzn. Z ostatnich badań społecznych wynika, że także w Polsce kobiety w większym stopniu niż mężczyźni identyfikują się z lewicą, a w młodszym pokoleniu różnice te są jeszcze większe. Celem artykułu jest szczegółowe ukazanie różnic ideowych pomiędzy młodymi mężczyznami i kobietami w Polsce. Autor stawia dwa typy pytań badawczych: (1) opisowe i wyjaśniające, które dotyczą charakterystyki podobieństw i różnic w orientacjach ideologicznych młodych kobiet i mężczyzn; (2) metodologiczne, które dotyczą sposobu pomiaru tego zjawiska. Autor wychodzi z założenia, że stosowany w wielu badaniach pomiar lewicowo-prawicowej samoidentyfikacji daje nadmiernie uproszczony obraz rzeczywistych poglądów, przekonań i wartości respondentów, które można określić mianem orientacji ideologicznych. Dlatego proponuje zastosowanie narzędzi wielowymiarowych (skala problemowa), które pozwalają lepiej opisać złożone postawy polityczne. W poszukiwaniu odpowiedzi autor analizuje dane z własnego badania przeprowadzonego wśród dużej grupy polskich studentów.
Źródło:
Przegląd Politologiczny; 2023, 3; 5-18
1426-8876
Pojawia się w:
Przegląd Politologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Instrumentalne podejście do Konstytucji z 2 kwietnia 1997 r. – „walka o konstytucję” jako polityczny kamuflaż w sporach aksjologicznych w Polsce (2015–2021)
Instrumental Approach to the Constitution of 2 April 1997 – the “Fight for the Constitution” as Political Camouflage in Axiological Disputes in Poland (2015–2021)
Autorzy:
Maj, Przemysław
Kowalczyk, Aneta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2129845.pdf
Data publikacji:
2022-10-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
political values
polish constitutional dispute
the left
the right
wartości polityczne
polski spór o konstytucję
lewica
prawica
Opis:
From the perspective of an external observer, the Polish dispute over the 1997 Constitution concerns the question of compliance with the applicable constitutional norms and more generally, the rule of law. However, looking at this dispute through the prism of axiology, it is possible to put forward the thesis that both sides of the political conflict (the government and its opposition) instrumentalised the ‘fight for the constitution’, treating it as one of the tools for achieving political goals. Those taking part in it pursued opposing political values, while the constitution itself, the rule of law and the hierarchy of legal acts were treated instrumentally. The aim of the article is to explain the sources of conflicting attitudes towards the 1997 Basic Law. The applied theoretical basis of the article and the reference point for the analysis of the conflict is the circular model of political values.
Patrząc z perspektywy obserwatora zewnętrznego, polski spór o ustawę zasadniczą z 1997 r. dotyczy przestrzegania obowiązujących norm konstytucyjnych i bardziej ogólnie, reguły praworządności. Jednak spoglądając na ten konflikt przez pryzmat aksjologii można postawić tezę, że strony konfliktu politycznego (rządzący i opozycja) instrumentalizowały „walkę o konstytucję”, traktując ją jako jedno z narzędzi służących osiąganiu celów politycznych. Uczestnicy tego konfliktu dążyli do realizacji przeciwstawnych wartości politycznych, a ustawa zasadnicza, praworządność i hierarchia aktów prawnych miały charakter drugorzędny. Celem artykułu jest wyjaśnienie źródeł sprzecznych postaw wobec Konstytucji z 1997 r., a zastosowaną podstawą teoretyczną i punktem odniesienia dla analizy tego konfliktu jest kołowy model wartości politycznych.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2022, 5(69); 53-65
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The circular and linear structure of political values and the three stereotypes about the left, center and right
Kołowa i linearna struktura wartości polititycznych oraz trzy stereotypy dotyczące lewicowości, centrowości i prawicowości
Autorzy:
Maj, Przemysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1912340.pdf
Data publikacji:
2020-06-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
circular matrix of meta-values
left
centre
right
political values
kołowa macierz metawartości
lewica
centrum
prawica
wartości polityczne
Opis:
The aim of the article is to give arguments against the presence of three stereotypes in political science concerning leftism, centrism and rightism. The first one involves the classification of political entities by indicating their place on the left-centre-right axis. The second is based on the belief that leftism, centrism and rightism can be narrowed down to specific levels of competition (e.g. views on the economy or religion). The third stereotype is “dogma” that the conflict over political values was initiated during the French Revolution. The author explains his position with reference to the psychological theory of Shalom H. Schwartz and the circular matrix of meta-value.
Celem artykułu jest przedstawienie argumentów na rzecz rezygnacji z utrwalania w nauce o polityce trzech stereotypów dotyczących lewicowości, centrowości i prawicowości. Pierwszy z nich polega na klasyfikowaniu podmiotów politycznych przez wskazywanie na ich miejsce na osi lewica–centrum–prawica. Podstawą drugiego jest przekonanie, że lewicowość, centrowość i prawicowość można zawęzić do określonych płaszczyzn rywalizacji (na przykład do poglądów na gospodarkę, kształt państwa, religię). Trzecim stereotypem jest „dogmat”, że konflikt o wartości polityczne został zapoczątkowany w okresie rewolucji francuskiej. Autor uzasadnia swoje stanowisko w odniesieniu do psychologicznej teorii Shaloma H. Schwartza oraz kołowej struktury wartości politycznych.
Źródło:
Przegląd Politologiczny; 2020, 2; 59-72
1426-8876
Pojawia się w:
Przegląd Politologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Voters’ Attitudes towards the Separation of Church and State in the Context of the Left–Right Division on the Polish Political Scene
Wyborcy wobec rozdziału Kościoła i państwa w kontekście podziału lewica–prawica na polskiej scenie politycznej
Autorzy:
Tomczak, Łukasz
Iwański, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2163346.pdf
Data publikacji:
2022-09-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
secularization
Catholicism in Poland
electoral participation
the left
the right
sekularyzacja
katolicyzm
w Polsce
partycypacja wyborcza
lewica
prawica
Opis:
The article presents the research results concerning the attitude of Poles towards the presence of the Church in public life. The research was conducted in 2019 on a national sample size (n = 2110) based on stratified quota sampling method. The majority of the surveyed supported the division of the Church and state, at the same time accepting the presence of Christian values in the activities of state institutions. The surveyed definitely disagreed with the statement that the Church may support particular candidates in elections. The declared political preferences of the respondents proved to be significant, as well as wealth and place of residence. The supporters of the division of Church and state were more frequently respondents with leftist preferences rather than rightist, wealthier rather than poorer, and residing in cities rather than in the country.
W artykule przedstawiono wyniki badań dotyczące opinii Polaków wobec aktywności Kościoła w życiu publicznym. Badania przeprowadzono w 2019 roku na ogólnopolskiej próbie badawczej (n = 2110) opartej o dobór kwotowo-warstwowy. Większość badanych poparła rozdział Kościoła od państwa, a jednocześnie akceptowała obecność wartości chrześcijańskich w działaniach przedstawicieli instytucji państwa. Badani stanowczo sprzeciwili się popieraniu przez Kościół kandydatów w wyborach. Istotne okazały się deklarowane preferencje polityczne, zamożność oraz miejsce zamieszkania respondentów. Zwolennikami rozdziału Kościoła od państwa były częściej osoby o poglądach lewicowych niż prawicowych, zamożniejsze niż biedniejsze, mieszkające w miastach niż mieszkańcy wsi.
Źródło:
Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne; 2022, 75; 50-64
1505-2192
Pojawia się w:
Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ilościowa i jakościowa analiza wolności w programach zwycięskich komitetów wyborczych w wyborach do Sejmu RP w 2019 roku
Quantitative and qualitative analysis of the value of freedom in the agendas of the winning election committees in the 2019 parliamentary elections in Poland
Autorzy:
Maj, Przemysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/22446547.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
liberty
freedom within the community
individual liberty
the left
the right
wolność
wolność jednostki
wolność w ramach wspólnoty
lewica
prawica
Opis:
Celem artykułu jest przeprowadzenie ilościowej i jakościowej analizy wartości wolność w zakresie jej obecności w programach politycznych tych komitetów wyborczych, które w wyborach do Sejmu RP w 2019 roku przekroczyły klauzulę zaporową. W świetle zastosowanej metody analizy wartości politycznych (modelu kołowego) i wyników Europejskiego Sondażu Społecznego z lat 2018-19 postawiono hipotezę h1, zgodnie z którą w programach południowa wartość wolność w ramach wspólnoty będzie dominować nad północną wolnością jednostki. W badaniach zastosowano metodę porównawczą, ilościową i jakościową analizę treści, a do oceny wartości politycznych wykorzystano model kołowy. Hipoteza h1 została zweryfikowana pozytywnie częściowo, ponieważ w programach zidentyfikowano wiele odniesień do polityki socjalnej i równości, które w postulatach komitetów występowały w charakterze wolności „do”.
The aim of this article is to undertake a quantitative and qualitative analysis of the value of freedom in terms of its presence in the political agendas of those electoral committees that exceeded the electoral threshold in the 2019 elections to the Polish Parliament. In the light of the applied method of analysis of political values (the circular model) and the results of the 2018–2019 European Social Survey, the hypothesis h1 was set, according to which the southern value of freedom within the community will dominate over the northern value of individual freedom in the agendas. To assess political values, the research used a comparative method, quantitative and qualitative content analysis, as well as a circular model. Hypothesis h1 has been verified positively in part because many references to social policy and equality were identified in the agendas, with the committees' postulates appeared as freedom in the positive variant.
Źródło:
Polityka i Społeczeństwo; 2023, 22, 2; 132-144
1732-9639
Pojawia się w:
Polityka i Społeczeństwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ilościowa i jakościowa analiza równości w programach zwycięskich ugrupowań w wyborach do Sejmu RP w 2019 roku
Quantitative and qualitative analysis of equality in programs for victory groupings in the 2019 elections for the Sejm of the Republic of Poland
Autorzy:
Maj, Przemysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/22444464.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
equality
inequality
parliamentary elections in Poland in 2019
the left
the right
równość
nierówność
wybory do Sejmu RP 2019
lewica
prawica
Opis:
Przedmiotem artykułu jest analiza obecności metawartości równość w programach tych komitetów wyborczych, które w rezultacie wyborów w 2019 roku wprowadziły przedstawicieli do Sejmu RP. Celem jest ustalenie stosunku tych ugrupowań do tytułowej wartości. Artykuł ma równoległy cel metodologiczny, którym jest wykazanie możliwości (i zarazem konieczności) badania wartości politycznych jednocześnie w sposób ilościowy i jakościowy. Określenie stosunku ugrupowania względem pewnych wartości ułatwia pozycjonowanie tego podmiotu w obrębie rodzin partyjnych czy istniejących ideologii, co jest istotne w analizie politologicznej. Teoretyczną podstawą artykułu jest kołowy model wartości, wspomagający analizę warstwy aksjologicznej w polityce.
The object of this article is to analyse the presence of the metavalue of equality in the agendas of the political parties that brought representatives to the Polish Parliament as a result of the 2019 elections. The aim is to determine the attitude of these groupings towards equality. The article has a parallel methodological aim, which is to demonstrate the possibility (and, at the same time, the necessity) of studying political values both quantitatively and qualitatively. This seems important in political science analysis, as establishing the attitudes of a given party  towards values facilitates the positioning of that entity within party families or existing ideologies. The theoretical basis of the article is the circular metavalue model, supporting the analysis of the axiological layer in politics.
Źródło:
Polityka i Społeczeństwo; 2022, 20, 4; 210-220
1732-9639
Pojawia się w:
Polityka i Społeczeństwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prawicowość nazizmu? Uwagi na marginesie niemieckiej edycji Mein Kampf Adolfa Hitlera oraz innych publikacji dotyczących narodowego socjalizmu. Problem badawczy
Right-Wing Nazism? Notes on the Margins of the German Edition of Adolf Hitler’s Mein Kampf and Other Publications on National Socialism. Research Problem
Autorzy:
Kosiński, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2154570.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
Niemcy
prawica
lewica
narodowy socjalizm
Adolf Hitler
oświecenie
Prusy
Fryderyk Wielki
gnoza
chrześcijaństwo
Germany
right wing
left wing
National Socialism
enlightenment
Prussia
Frederick the Great
gnosis
Christianity
Opis:
Współczesna literatura przedmiotu przeważnie ujmuje niemiecki narodowy socjalizm jako zjawisko „prawicowe” bądź „radykalnie prawicowe”. Tendencja ta szczególnie wyraźna jest w historiografii niemieckiej oraz anglosaskiej. Przykłady z teorii i praktyki narodowego socjalizmu wskazują jednak, że ideologia ta pod wieloma względami stanowiła przeciwieństwo tradycyjnej prawicy. Enuncjacje programowe Hitlera dowodzą, że sam pozycjonował się poza tradycyjną prawicą i lewicą. Odmienne rozumienie prawicowości i lewicowości w różnych krajach Europy czy Stanach Zjednoczonych skutkuje nieporozumieniami w dyskursie naukowym i publicystycznym. Szczególnie jest to widoczne w przypadku Niemiec i Polski. Ubocznym skutkiem tego zjawiska jest stawianie znaku równości przez część historyków i publicystów między niemieckim nazizmem a polską narodową demokracją, jako rzekomo dwoma wariantami nacjonalizmu, mimo biegunowo przeciwstawnej aksjologii. Dalekosiężnym celem narodowego socjalizmu było przezwyciężenie i obalenie cywilizacji chrześcijańskiej, co w pewnej mierze łączyło tę ideologię z rewolucją francuską oraz rewolucją bolszewicką.
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2022, 39, 1; 539-561
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pessimism, determinism, conservatism
Pesymizm, determinizm, konserwatyzm
Autorzy:
Kowalik, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2097368.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Bogusław Wolniewicz
normative system
metaphysics
pessimism
moral determinism
conservatism
religion
right-wing
left-wing
value
moral character
conscience
światopogląd
metafizyka
pesymizm
determinizm
konserwatyzm
religia
prawica
lewica
wartość
charakter moralny
sumienie
Opis:
Światopogląd Bogusława Wolniewicza można opisać przy użyciu trzech kategorii: 1) pesymizm („tychizm”), 2) determinizm etyczny („nonmelioryzm”), 3) konserwatyzm („prawoskrętność”). Ad 1) Pesymizm ma dwie formy: metafizyczną (tragizm) i społeczną (dualizm). Ad 2) Wolniewicz traktował charakter etyczny człowieka jako zdeterminowany biologicznie i niezmienny. Przeciwstawiam temu poglądowi koncepcję klasyczną w wersji Arystotelesa i stoików. Według teorii klasycznej, charakter etyczny powstaje przez przyzwyczajenie do dokonywania określonych czynności. Ad 3) Za historyczny pierwowzór konserwatyzmu można uznać doktrynę Krytiasza z Aten, głoszącego rządy prawa i podporządkowanie religii etyce. Wolniewicz głosił dualizm orientacji prawoskrętnej i lewoskrętnej. Przedstawiam inspirowaną tym poglądem teorię wartości lewicowej (linearnej) i prawicowej (modularnej) oraz konstruuję prosty model konfliktu aksjologicznego między prawicą i lewicą.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2018, 3; 409-433
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Charakterystyka jednostki o charakterze autorytarnym (Erich Fromm), o osobowości autorytarnej (Theodor Adorno), o osobowości twardej (Hans Eysenck) oraz dogmatycznej (Milton Rokeach) i cechy wspólne dla tych konstruktów teoretycznych
Characteristics of an authoritarian unit (Erich Fromm), with authoritarian personality (Theodor Adorno), with hard personality (Hans Eysenck) and dogmatic (Milton Romeach) and common features for these theoretical constructs
Autorzy:
Przybytek, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2212047.pdf
Data publikacji:
2022-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Erich Fromm
Theodor Adorno
Hans Eysenck
Milton Rokeach
Adolf Hitler
Józef Stalin
autorytaryzm
demokracja
społeczeństwo
prawica
lewica
nazizm
faszyzm
komunizm
Niemcy
Rosja
III Rzesza
ZSRR
Adolf
Hitler
Joseph Stalin
authoritarianism
democracy
society
right-wing politics
left-
-wing politics
Nazism
fascism
communism
Germany
Russia
the Third Reich
the
USSR
Opis:
This article addresses the subject of Erich Fromm, Theodor Adorno, Hans Eysenck and Milton Rokeache theory characterizing personality particularly susceptible to the influence of authoritarianism, personality that combat democracy. In its first part there is the characteristics of these personalities, specifically authoritarian units (Erich Fromm), with authoritarian personality, hard personality (Hans Eysenck) and dogmatic (Milton Rozeach). The second part of this article is trying to find common features for these theoretical constructs. Mostly, however, it is a criticism of erroneous (in my opinion) thinking when creating these theories. I noticed that the creators of the majority of them not only describe personality types particularly susceptible to the influence of authoritarianism, but above all they condemn them. In practice, this comes down to attacking the extreme right. However, attention should be paid to several important issues that negate this attitude. With authoritarianism, only the right can be identified. The division of the right/left is not very sharp. In turn, authoritarianism does not always mean a lack of humanitarianism, intolerance, and persecution. Most of the above theoretical constructs indicate, in my opinion, it is wrong that the political features of a person acquire under the influence of the environment, the environment. However, they are not somehow inherited, genetically conditioned. In addition, I think that only a certain, smaller part of society has specific political views. And only among them there is a group of people with authoritarian tendencies. This part of a society that has unspecified political views can be a business – related political option, even authoritarian, if this option provides its benefits. The assumption that the political actions of society result from the internal features of individuals is another point with which it is difficult to (me) agree. In fact, the effectiveness of the ruling team decides.
Artykuł podejmuje temat stworzonych przez Ericha Fromma, Theodora Adorno, Hansa Eysencka i Miltona Rokeacha teorii charakteryzujących osobowości szczególnie podatne na wpływ autorytaryzmu, zwalczające demokrację. W jego pierwszej części znajduje się charakterystyka tych osobowości, konkretnie jednostek o charakterze autorytarnym (Erich Fromm), o osobowości autorytarnej (Theodor Adorno), o osobowości twardej (Hans Eysenck) oraz dogmatycznej (Milton Rokeach). W drugiej części artykułu staram się znaleźć cechy wspólne dla tych konstruktów teoretycznych. W większości jest to jednak krytyka błędnego (moim zdaniem) myślenia przy tworzeniu tych teorii. Zauważyłem, że twórcy większości spośród nich, nie tylko opisują typy osobowości szczególnie podatne na wpływ autorytaryzmu, ale przede wszystkim je potępiają. W praktyce sprowadza się to do atakowania skrajnej prawicy. Jednak należy zwrócić uwagę na kilka istotnych kwestii, które negują takie nastawienie. Z autorytaryzmem nie można utożsamiać tylko prawicy. Sam podział prawica– –lewica nie jest zbyt ostry. Z kolei autorytaryzm nie zawsze oznacza brak humanitaryzmu, nietolerancję, prześladowania. Większość powyższych konstruktów teoretycznych wskazuje błędnie, że cechy polityczne człowiek nabywa pod wpływem otoczenia, środowiska. Natomiast nie są one jakoś dziedziczone, uwarunkowane genetycznie. Ponadto uważam, że tylko pewna, mniejsza część społeczeństwa ma sprecyzowane poglądy polityczne. I tylko wśród nich występuje grupa ludzi o skłonnościach autorytarnych. Ta część społeczeństwa, która ma niesprecyzowane poglądy polityczne może koniunkturalnie poprzeć pewną opcję polityczną, nawet autorytarną, jeżeli zapewni ona jej korzyści. Założenie, że polityczne działania społeczeństwa wynikają z wewnętrznych cech jednostek, to kolejny punkt, z którym trudno się zgodzić. W rzeczywistości decyduje skuteczność ekipy rządzącej.
Źródło:
Cywilizacja i Polityka; 2022, 20, 20; 322-358
1732-5641
Pojawia się w:
Cywilizacja i Polityka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-12 z 12

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies