- Tytuł:
-
Teoria przekazu kartograficznego jako podstawa badań efektywności map animowanych prezentujących dynamikę zjawisk
Theory of cartographic communication as the basis for the research on the effectiveness of temporal animated maps - Autorzy:
- Opach, T.
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/204214.pdf
- Data publikacji:
- 2007
- Wydawca:
- Polskie Towarzystwo Geograficzne
- Tematy:
-
mapa animowana
teoria przekazu kartograficznego
efektywność map
aspekt semantyczny
aspekt pragmatyczny
animated map
theories of cartographic communication
map efficiency
semantic aspect
pragmatic aspect - Opis:
-
Jednym ze sposobów zbadania problemu efektywności animacji kartograficznych jest jego analiza w kontekście orientacji problemowych kartografii teoretycznej. Ze względu na duże zróżnicowanie animacji kartograficznych, ważne jest zawężenie przedmiotu zainteresowań do opracowań najbliższych kartografom, czyli do map animowanych, a w szczególności do map prezentujących dynamikę zjawisk. Mapy animowane prezentujące dynamikę zjawisk to wyświetlane z odpowiednią częstotliwością sekwencje logicznie powiązanych map statycznych, przedstawiające zmienność zjawisk w czasie i dające wrażenie ruchomego obrazu. Wraz ze stopniowym rozwiązywaniem problemów technicznych związanych z opracowaniem map animowanych, kartografowie coraz częściej zastanawiali się nad celowością wykorzystania animacji w kartografii. W tym kontekście coraz częściej używany był termin "efektywność". Efektywność map animowanych powinna być zawsze rozpatrywana z punktu widzenia ich przeznaczenia i z uwzględnieniem konkretnego odbiorcy. Problem efektywności animacji kartograficznych, aczkolwiek podejmowany przez różnych autorów, nie doczekał się jednoznacznej charakterystyki. W celu sprecyzowania tego problemu należy zastanowić się, która z orientacji problemowych kartografii teoretycznej mogłaby stanowić podstawę badań. Zdaniem autora artykułu, najlepszym rozwiązaniem jest oparcie się na teorii przekazu kartograficznego Mapy animowane są traktowane jako środek przekazu informacji, a ich efektywność może być rozumiana jako sprawność przekazu informacji. Kartograf prezentując określoną część informacji wybraną w czasie poznania otaczającego świata, dąży do osiągnięcia celu, którego stopień realizacji nazywamy sprawnością w aspekcie semantycznym. Do osiągnięcia określonego celu dąży również użytkownik mapy, który poprzez jej analizę kształtuje swoje wyobrażenie o otaczającym świecie. Stopień realizacji celu przez użytkownika można określić jako sprawność w aspekcie pragmatycznym. W aspekcie semantycznym mapę animowaną prezentującą dynamikę zjawisk można uznać za efektywną, wtedy gdy jest na niej pokazany przebieg zmienności zjawiska (przy zachowaniu izomorfizmu zmienności). Opracowanie mapy animowanej nie jest w pełni uzasadnione jeśli zadaniem kartografa jest odzwierciedlenie stanów czasowych w celu ich porównania, określenia bilansu, wskazania ogólnych tendencji itp., gdyż te same charakterystyki można pokazać za pomocą mapy statycznej. Sprawność w aspekcie semantycznym można wówczas kwestionować, a mapę uznać za nieefektywną. W aspekcie pragmatycznym mapę animowaną można uznać za efektywną wówczas, gdy jest ona czytelna. Ma to miejsce wtedy, gdy cechuje się ona relatywnie małą złożonością (w tym małą złożonością zmienności), umożliwiającą szybkie ogarnięcie całej treści mapy. Straty informacji w czasie percepcji są wtedy niewielkie, a przekaz możemy uznać za sprawny. Z pragmatycznego punktu widzenia mapę animowaną można uznać również za efektywną wówczas, gdy w czasie interpretacji pojawia się zysk informacji. Może tak być wtedy, gdy łącząc kilka metod prezentacji kartograficznej na jednej mapie przedstawiamy jednocześnie kilka cech, na podstawie których możliwe jest wnioskowanie o dynamice zjawisk. Jeżeli odbiorca mapy animowanej prezentującej dynamikę zjawisk jest nieokreślony, albo jest nim użytkownik o niskich kwalifikacjach merytorycznych, wówczas nacisk należy położyć na ograniczenie strat informacji. Trzeba wówczas opracować mapę uproszczoną, stosując najlepiej tylko jedną metodę kartograficzną do prezentacji tylko jednej cechy. Jeżeli odbiorcą mapy animowanej jest osoba o wysokich kwalifikacjach, można opracować mapę łączącą kilka metod prezentacji, o dużym ładunku informacyjnym, co pozwoli uzyskać duży zysk informacji. Ze względu na rosnącą popularność szeroko pojętych animacji kartograficznych, w tym map animowanych prezentujących dynamikę zjawisk, badania ich efektywności są niezbędne. Dla uzasadnienia wykorzystania animacji w kartografii potrzebne są wielokierunkowe badania, w których stosować można zarówno przedstawione w niniejszym artykule podejście komunikacyjne, jak również podejście "poznawcze" i "wizualizacyjne".
One of the methods of evaluating the effectiveness of cartographic animations is the analysis in the context of research orientations of theoretical cartography. Because of a wide variety of cartographic animations it is important to limit the subject of interest to the one closest to cartographers, i.e. animated maps, and temporal animated maps in particular. Temporal animated maps are sequences of logically connected static maps showing variation of phenomena in time, displayed in a frequency which gives an illusion of a moving picture. As technical difficulties are gradually being overcome, cartographers start to analyze how effective such animations actually are. Effectiveness of animated maps should always be seen from the point of view of their purpose and particular map user. Although many authors mentioned the effectiveness of animated maps, the issue has not been properly defined yet. In order to do it one has to consider which of the research orientations of theoretical cartography would be the most appropriate basis for research. According to the author the theory of cartographic communication best serves the purpose. Animated maps are treated as a medium of information, and their effectiveness can be understood in the terms of the efficiency of cartographic communication. A cartographer who presents information selected in the process of observation of the world has a certain aim. The extent, to which he manages to achieve this aim we call the efficiency in semantic aspect. Also the reader has a certain aim - the map shapes his/her vision of the world around. The extent, to which the reader achieves his aim we call the efficiency in pragmatic aspect. In semantic aspect a temporal animated map is effective if it shows the progress of change of a phenomenon (preserving isomorphism of changeability). Preparation of an animated map can not be fully justified if it aims to present various stages of the process for comparison, to show balance, visualize trends etc. - the same can be shown on static maps. In such cases the efficiency in semantic aspect can be questioned, and maps considered ineffective. In pragmatic aspect an animated map is effective if it is readable. This is the case if it has low complexity (complexity of changeability included) which makes it possible to quickly overview all its contents. Loss of information during perception is insignificant, and the communication can be considered efficient. From the pragmatic point of view an animated map is effective also if there is an information gain during interpretation. It may be the case when on one map we use several cartographic presentation methods to simultaneously show a number of features, which form a basis for conclusion about the dynamics of phenomena. If the reader of a temporal animated map is undefined, or unqualified, it is important to limit the loss of information. A simplified map should be prepared, ideally using one cartographic method to present a single feature. If the reader is highly qualified, then several methods can be used to present a lot of information, which results in a significant information gain. Growing popularity of cartographic animations, including temporal animated maps, makes it necessary to evaluate their effectiveness. To justify the use of animations in cartography a multi-directional research is needed. Such research can apply communicative approach presented in the article as well as cognitive and visualization approaches. - Źródło:
-
Polski Przegląd Kartograficzny; 2007, T. 39, nr 1, 1; 5-18
0324-8321 - Pojawia się w:
- Polski Przegląd Kartograficzny
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł