Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "scientism" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-4 z 4
    Tytuł:
    A Trial of Materialism
    Próba materializmu
    Autorzy:
    Żukowska, Urszula Magdalena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1366849.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    materialism, Lucretius, positivism
    scientism
    Bolesław Prus
    Ignacy Dąbrowski
    materializm
    Lukrecjusz
    pozytywizm
    scjentyzm
    Opis:
    The purpose of this paper is to present the main stream of the reception of Lucretius’ materialistic philosophy in Poland based on the works of the positivist period, as well as the stances of scholars who take up this subject. It outlines how positivism remains faithful to the Romantic spirit concerning the primacy of spirit and God over materialism and scientism. Additionally, the paper presents the arguments used against the materialistic philosophy in the works of Bolesław Prus and Ignacy Dąbrowski. This has led to the conclusion that there was no place for an alternative to Christian doctrine.
    Celem artykułu jest przedstawienie głównego nurtu recepcji filozofii materialistycznej Lukrecjusza w Polsce na przykładzie dzieł z epoki pozytywizmu, a także stanowisk badaczy, którzy ten temat podejmują. Ukazano, w jaki sposób pozytywizm pozostaje wierny romantycznemu duchowi w kwestii prymatu ducha i Boga nad materializmem i scjentyzmem. Ponadto w artykule zaprezentowano argumenty z dzieł Bolesława Prusa oraz Ignacego Dąbrowskiego, którym filozofia materialistyczna w Polsce musi się oprzeć. To doprowadziło do konkluzji o braku miejsca dla alternatywy wobec doktryny chrześcijańskiej.
    Źródło:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia; 2020, 38, 1; 69-79
    0239-426X
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Świętochowskiego pozytywistyczne dumania nad nauką jako motorem postępu cywilizacyjnego
    Świętochowski’s Positivist Musings on Science as the Engine of Civilizational Progress
    Autorzy:
    Szotek, Barbara
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/25805851.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-30
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    nauka
    funkcje nauki
    pozytywizm
    scjentyzm
    Aleksander Świętochowski
    ewolucja pozytywizmu
    science
    functions of science
    positivism
    scientism
    evolution of positivism
    Opis:
    Filozofia pozytywistyczna jest skoncentrowana na problemie nauki, a zwłaszcza na jej wynikach poznawczych i zastosowaniu. W świadomości polskich środowisk intelektualnych tej epoki można mówić o zjawisku gloryfikacji nauki. W artykule podjęto próbę przedstawienia tego zjawiska na podstawie idei najbardziej znanego przedstawiciela i ideologa pozytywizmu naukowego – Aleksandra Świętochowskiego. Jego prace najlepiej ilustrują tezę o ewolucji poglądów pozytywistów na naukę i jej społeczną rolę.  
    Positivist philosophy is focused on the problem of science and especially on its cognitive results and applications. We can say that Polish intellectual circles of this era glorified science. In her article, Barbara Szotek presents this phenomenon through the figure of Aleksander Świętochowski, the most famous representative and ideologist of scientific positivism. His works best illustrate the evolution of positivist views on science and its social role.
    Źródło:
    Folia Philosophica; 2021, 46; 1-20
    1231-0913
    2353-9445
    Pojawia się w:
    Folia Philosophica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Philosophical controversy: positivism or metaphysics
    Filozoficzny spór: pozytywizm albo metafizyka
    Autorzy:
    Kleszcz, Ryszard
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2097160.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    philosophy and science
    metaphysics
    Lvov-Warsaw School
    positivism
    scientism
    Bogusław Wolniewicz
    filozofia a nauka
    metafizyka
    Szkoła Lwowsko-Warszawska
    pozytywizm
    scjentyzm
    Opis:
    Pozytywizm jest rodziną kierunków filozoficznych wysoko ceniących naukę i poznanie naukowe. Charakterystyczne dla pozytywizmu są tezy, że jedynie nauka dostarcza poznania wartościowego oraz że filozofia nie ma metody innej niż naukowa. Zamiarem pozytywistów było usunięcie metafizyki z obszaru filozofii. Profesor Bogusław Wolniewicz, jeden z bardziej oryginalnych polskich filozofów analitycznych drugiej połowy XX wieku, był stanowczym przeciwnikiem antymetafizycznych tendencji w filozofii. Autor omawia i poddaje dyskusji problem relacji nauki i filozofii oraz stanowisko Wolniewicza i jego argumenty skierowane przeciwko pozytywizmowi i scjentyzmowi.
    Źródło:
    Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2018, 3; 199-222
    1230-1493
    Pojawia się w:
    Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Spór o naukowość filozofii. O Zdzisława Cackowskiego dyskusji z fenomenologią
    The Dispute on the Scientific Status of Philosophy. On Zdzisław Cackowski’s Discussion with Phenemenology
    Autorzy:
    Dębowski, Józef
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31343870.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Filozofii i Socjologii PAN
    Tematy:
    filozofia
    nauka
    nauki szczegółowe
    fenomenologia
    filozofia marksistowska
    epistemologia
    rzeczywistość
    działanie
    poznawanie
    wiedza
    empiryzm
    indukcjonizm
    pozytywizm
    scjentyzm
    praksizm
    bezzałożeniowość (Voraussetzungslosigkeit, Vorurteilslosigkeit)
    „zasada bezzałożeniowości” (das Prinzip der Voraussetzungslosigkeit)
    transcendentalizm
    ejdetyzm
    bezpośrednie doświadczenie
    philosophy
    science
    phenomenology
    Marxist philosophy
    epistemology
    reality
    action
    acquisition
    knowledge
    empiricism
    inductionism
    positivism
    scientism
    praxism
    assumptionlessness (Voraussetzungslosigkeit, Vorurteilslosigkeit)
    the rule of assumptionlessness (das Prinzip der Voraussetzungslosigkeit)
    transcendentalism
    eidetism
    direct experience
    Opis:
    W artykule dokonuję rekonstrukcji i krytycznie omawiam (analizuję) podstawowe zręby Zdzisława Cackowskiego sposobu rozumienia filozofii i nauki. Podkreślam, iż według Cackowskiego filozofia jest nauką (i to nauką nomotetyczną), choć zarazem jest to nauka ze wszystkich najogólniejsza. Filozofia bowiem, podobnie jak nauki szczegółowe, spełnia wszystkie najważniejsze, tak jak je określa Cackowski, warunki i kryteria naukowości. Filozofia ponadto, podobnie jak każda inna nauka, prócz funkcji poznawczej, pełni również istotne funkcje praktyczne, w szczególności światopoglądowo-ideologiczne. Natomiast specyfika (swoistość) filozofii wynika z jej aspiracji uniwersalistycznych i według Cackowskiego polega na bezprecedensowo wysokim (najwyższym) stopniu ogólności odkrywanych przez nią prawidłowości — prawidłowości dotyczących obiektywnie istniejącej rzeczywistości i jej poznania. O specyfice filozofii przesądza zdaniem Cackowskiego również to, że usiłuje ona zgłębić naturę jakościowych skoków pomiędzy podstawowymi segmentami świata realnego, np. pomiędzy obiektami kwantowymi i korpuskularnymi, przyrodą nieorganiczną i organiczną, procesami neuronalnymi i umysłowymi itp. By jednak nie oderwać się od rzeczywistości, zdaniem Cackowskiego, filozoficzne syntezy każdorazowo winny być zakotwiczone w wyspecjalizowanych badaniach nauk szczegółowych, w konkretnych wynikach tych badań oraz w szeroko pojętej praktyce naukowej i społecznej, czyli w sferze praxis. Sposób rozumienia filozofii przez Cackowskiego czyni ją zatem, z jednej strony, zasadniczo zbieżną z pozytywistyczną, scjentystyczną i marksistowską koncepcją filozofii, z drugiej zaś strony — sytuuje ją w wyraźnej opozycji do fenomenologicznej jej koncepcji. Zastrzeżenia i sprzeciw Cackowskiego wobec fenomenologicznego projektu badań filozoficznych były w jego twórczości względnie stałe (z biegiem lat zmieniały się tylko nieznacznie) i z reguły dotyczyły: (1) zakresu i sensu ich autonomii wobec nauk szczegółowych, (2) zasady bezzałożeniowości (i to bez względu na stopień jej radykalizmu), (3) Husserlowskiej „zasady wszelkich zasad” jako głównego metodologicznego principium, (4) fenomenologicznej koncepcji bezpośredniego doświadczenia, (5) możliwości i zakresu poznania ejdetycznego, (6) idei transcendentalizmu i koncepcji czystej świadomości oraz (7) zasadniczej postawy fundamentalistycznej, motywowanej zarówno wątkami kartezjańskimi, jak i, zdaniem Cackowskiego, całkowicie irracjonalną tęsknotą do odkrycia absolutu metafizycznego i epistemologicznego.
    In the article I analytically reconstruct Zdzisław Cackowski’s basic ways of the understanding character of philosophy and science. I emphasize that according to Cackowski philosophy is a science (a nomothetic one) but simultaneously it is the most general science. Philosophy, like other sciences, satisfies conditions and criteria of being science. Besides its cognitive function, philosophy, like other sciences, plays practical functions; especially it is a basis of worldviews and ideologies. According to Cackowski, the specific character of philosophy arises from its universalistic aspirations and consists in a very high level of generality of discovered principles; those principles refer to the objective reality and knowledge on it. The specificity of philosophy also consists in—according to Cackowski—revealing the nature of qualitative jumps between basic segments of the real world, e.g. between quantum objects and macroscopic ones, between non-organic and organic nature; between neuronal processes and mind process etc. However, tending to not break the link between philosophy and reality, Cackowski grounds philosophical synthesis in scientific discoveries, results, and scientific praxis. Cackowski’s way of understanding of philosophy is, on the one hand, close to positivistic, scientific and Marxist concepts of philosophy, and on the other hand, it is opposite to the phenomenological concept of philosophy. Cackowski’s reservations and objections to the phenomenological project of philosophical investigations appear continuously in his works (they change only slightly in the course of time), and they refer to: (1) the scope and the meaning of the autonomy of sciences, (2) the rule of assumptionless standpoint (regardless of the level of its radicalism), (3) Husserl’s “rule of the all rules” as a basic methodological principle, (4) the phenomenological concept of direct experience, (5) the possibility and the range of eidetic knowledge, (6) the idea of transcendentalism and the concept of pure consciousness, (7) the essential fundamental position, motivated by Descartes’s ideas and irrational longing to discover the metaphysical and epistemological absolute.
    Źródło:
    Filozofia i Nauka; 2018, 6; 231-249
    2300-4711
    2545-1936
    Pojawia się w:
    Filozofia i Nauka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-4 z 4

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies