Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Kolonializm" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-8 z 8
    Tytuł:
    Sen srebrny Salomei, czyli fantazmat kolonializmu
    Sen srebrny Salomei, or a Phantasm of Colonialism
    Autorzy:
    Kutrzeba, Kacper
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/52918550.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
    Tematy:
    kolonializm
    romantyzm
    Słowacki
    postkolonializm
    colonialism
    romanticism
    post-colonialism
    Opis:
    Celem artykułu jest odczytanie Snu srebrnego Salomei w optyce problematyki kolonialnej. Sugeruję, że dramat Słowackiego jest wyrazem „fantazmatu kolonializmu” polskiej kultury, który staram się dookreślić pojęciowo, sięgając do prac Stanisława Brzozowskiego. W mojej analizie Sen srebrny Salomei to fantazja o powtórzeniu – obiektywnie niemożliwym – przez polską kulturę wielkich projektów kolonialnych znanych z praktyk Wielkiej Brytanii i Francji.
    The goal of this paper is to offer an interpretation of Sen srebrny Salomei from perspective of the colonial problems embodied in the text. In my reading, Słowacki’s drama is an example of “phantasmatic colonialism”. My explanation for this phenomena is tied with my reading of Stanisław Brzozowski’s late works. In my opinion, Sen srebrny Salomei should be understood as a drama about an impossible dream of Poland undertaking the colonial endeavour.
    Źródło:
    Konteksty Kultury; 2023, 20, 3; 239-255
    2083-7658
    2353-1991
    Pojawia się w:
    Konteksty Kultury
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Materialne ślady minionej zależności i ich współczesne odczytanie w przestrzeni miejskiej Szczecina
    Material Traces of Past Dependency and its Contemporary Reading in The Urban Space of Szczecin
    Autorzy:
    Praczyk, Małgorzata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1179633.pdf
    Data publikacji:
    2017-12-02
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    postcolonial studies
    colonialism
    urban space
    Szczecin
    architecture
    postkolonializm
    kolonializm
    przestrzeń miejska
    architektura
    Opis:
    Artykuł omawia kwestie relacji polsko-niemieckich oraz polsko-radzieckich w perspektywie kolonialnej i postkolonialnej, w kontekście przestrzeni miejskiej Szczecina. Zastosowanie narzędzi badawczych dostarczanych przez krytykę postkolo-nialną rzuca nowe światło na krajobraz kulturowy miasta i pozwala wydobyć jego specyficzną, pograniczną tożsamość. Decyzje dotyczące tego, co i w jaki sposób odbudowywano w mieście, które po zakończeniu II wojny światowej jako polskie, znalazło się w radzieckiej strefie wpły-wów, były bardzo wieloznaczne. Odbudowa Szczecina sytuująca się między niemieckim dzie-dzictwem a balastem radzieckiej zależności powodowała szereg trudności w oswojeniu miasta przez zasiedlających je Polaków oraz wpłynęła na wytworzenie odrębnych mechanizmów umożliwiających zakorzenienie w nim oraz utożsamienie się z jego miejską tkanką.
    The article deals with the question of Polish-German and Polish-Soviet relations from the colonial and postcolonial perspective in the context of the urban space of Szczecin. The application of theoretical categories provided by the postcolonial studies helps to perceive the cultural landscape of the city in a different way and enables to bring out its specificity and border condition. Decisions concerning what was to be rebuilt and the way it was to be rebuilt in the city after World War II, which became Polish but situated in the area of the soviet influence, were multidimensional. The reconstruction of the city had to be defined some-where between the German heritage and the ballast of the soviet domination. In consequence this situation caused many difficulties both in the process of growing accustomed to the city and in enabling the identification with its material, architectural texture by its new, Polish inhabitants.
    Źródło:
    Porównania; 2015, 17; 123-138
    1733-165X
    Pojawia się w:
    Porównania
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Colonialism in another Way. On the Applicability of Postcolonial Methodology for the Study of Postcommunist Europe
    Inny kolonializm. O możliwości zaaplikowania metodologii postkolonialnej do studiów nad Europą postkomunistyczną
    Autorzy:
    Riabczuk, Mykoła
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1179712.pdf
    Data publikacji:
    2013-12-02
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    postcolonialism
    postcommunism
    Ukraine
    Soviet empire
    internal colonialism
    postkolonializm
    postkomunizm
    Ukriana
    imperium sowieckie
    wewnętrzny kolonializm
    Opis:
    The paper defends the usefulness of the postcolonial approach to the study of various processes in the postcommunist countries that belonged, for decades, to the inner and outer parts of the Soviet empire. The paper shows, in particular, how some developments in post-Soviet Ukraine can be better understood in the context of Russo-Soviet internal colonialism, and how Ukraine’s thoroughgoing ambivalence and conspicuous regionalism result historically from different types of colonization of different regions. The paper insists, nonetheless, on a clear recognition of intrinsic limitations of the postcolonial approach, determined primarily by the absence of the racist component in Soviet imperialism – the component that is crucial for the classical (post)colonial situation and that makes it profoundly different from the Soviet one in terms of the complete exclusion / potential inclusion of subjugated peoples. In sum, all the usefulness of postcolonial theorizing for the analysis of the postcommunist world should not inhibit researchers from the recognition of its only partial and very conditional applicability, and of the need for due reservations, selfreflection and self-restrain.
    Artykuł broni użyteczności podejścia postkolonialnego do studiów nad różnorakimi procesami, zachodzącymi w krajach postkomunistycznych, które przez dekady należały do zewnętrznych lub wewnętrznych części imperium sowieckiego. Artykuł wykazuje w szczególności, jak niektóre zjawiska na postsowieckiej Ukrainie mogą być lepiej zrozumiane w kontekście rosyjsko-sowieckiego kolonializmu wewnętrznego oraz jak całkowita ukraińska ambiwalencja i wyrazisty regionalizm wynikają historycznie z różnych typów kolonizacji w różnych regionach. Autor mimo wszystko nalega na czytelne uznanie istotnych ograniczeń podejścia postkolonialnego, które wynikają przede wszystkim z nieobecności czynnika rasistowskiego w sowieckim imperializmie – komponentu, który jest kluczowy dla klasycznej sytuacji (post)kolonialnej i fundamentalnie odróżnia ją od sytuacji sowieckiej w kwestii całkowitego wykluczenia/potencjalnego wykluczenia podporządkowanych narodów. W rezultacie, cała przydatność teoretyzowania postkolonialnego do analizowania postkomunistycznego świata nie powinna powstrzymywać badaczy od uznania jejjedynie częściowej i warunkowej przydatności, wymagającej ograniczeń, autorefleksji i samokontroli.
    Źródło:
    Porównania; 2013, 13; 47-59
    1733-165X
    Pojawia się w:
    Porównania
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kolonializm – Dekolonizacja – Postkolonializm. Rozważania o istocie i periodyzacji
    Colonialism – Decolonization – Postcolonialism. Considerations about the nature and periodization
    Autorzy:
    Mazurczak, Witold
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/615790.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    colonialism
    colonialism and war
    crisis and collapse of the colonial system
    decolonization
    neocolonialism
    postcolonialism
    subaltern studies
    kolonializm
    kolonializm i wojna
    kryzys i rozpad systemu kolonialnego
    dekolonizacja
    neokolonializm
    postkolonializm
    studia o grupach podporządkowanych
    Opis:
    The importance of the colonial era in world history can hardly be exaggerated. In recent years, we have seen a rapid growth of publications dedicated to colonialism and, primarily, to postcolonialism. Some philologists, cultural studies theorists, historians, sociologists and political scientists, lawyers, economists and even physicians and psychologists have spoken on these issues. This results in terminological chaos and different interpretations of many seemingly obvious concepts, calling for some order to be introduced. The aim of this paper is to define basic categories, such as colonialism and decolonization, neo-colonialism and postcolonialism, as well as to indicate their territorial and chronological boundaries. This is an attempt to explain the matters written from the perspective of a scholar dealing with the history of colonialism, that is a historian and political scientist combined. The paper presents considerations with regard to the definition, scope and concept of colonialism, its development in the 19th and the first half of the 20th centuries – from its genesis, through the expansion of European states, until its crisis, which started in the early years of World War I and, finally, to its collapse after World War II. Next, the concept of decolonization is touched upon along the factors accelerating the decolonization process. New proposals of periodization also come into view. The final part of the paper mulls over postcolonialism and, by this token, reflects on colonialism and, first and foremost, on its aftermath and remnants in the modern world. Increasingly nowadays, studies are not restricted only to the history of colonialism and decolonization, and it is emphasized that there are different types of subordination. Therefore, a new approach should cover the history and perspectives of all the subsidiary groups, such as marginalized people (that includes women, lower social classes, national and sexual minorities, etc.). In this sense, colonialism still exists, and perhaps this is the reason for the increased academic interest in issues which seemed not long ago to be merely a historical category.
    Trudno przecenić znaczenie epoki kolonialnej dla dziejów świata. W ostatnich latach obserwujemy wręcz lawinowy wzrost publikacji już nie tylko o kolonializmie ale przede wszystkim o postkolonializmie. Głos zabierają filolodzy, kulturoznawcy, historycy, socjolodzy i politolodzy, prawnicy, ekonomiści a nawet medycy i psycholodzy, co często wprowadza chaos i różne rozumienie wielu wydawałoby się oczywistych pojęć. To wszystko wymaga uporządkowania. Celem artykułu jest zdefiniowanie podstawowych kategorii takich jak kolonializm i dekolonizacja, neokolonializm i postkolonializm, zakreślenie ich granic terytorialnych i chronologicznych. To swego rodzaju próba wyjaśnienia dyskusji, pisana przez historyka i politologa, a więc z perspektywy człowieka zajmującego się dziejami kolonializmu. W artykule przedstawiono rozważania dotyczące definicji i zakresu pojęcia kolonializm, jego rozwój w XIX i pierwszej połowie XX wieku – od genezy poprzez ekspansję państw europejskich aż do jego kryzysu, którego początki widzieć powinniśmy już w latach I wojny światowej i wreszcie jego rozpadu po II wojnie światowej. Następnie omówiono pojęcie dekolonizacji, czynniki przyśpieszające dekolonizację oraz nowe propozycje periodyzacyjne. Ostatnia część artykułu to rozważania na temat postkolonializmu, a więc nowej refleksji nad kolonializmem a przede wszystkim nad jego konsekwencjami i pozostałościami we współczesnym świecie. Coraz częściej bowiem nie ograniczano się tylko do historii kolonializmu i dekolonizacji. Podkreślano, że istnieją różne rodzaje podporządkowania, a nowe ujęcie powinno dotyczyć historii i perspektyw wszystkich grup podporządkowanych np. ludzi zmarginalizowanych (klas niższych, kobiet, mniejszości narodowych i seksualnych itp.). W tym sensie kolonializm trwa nadal i stąd być może ten wzrost zainteresowania i aktualność problematyki, która jeszcze niedawno wydawała się kategorią już tylko historyczną.
    Źródło:
    Przegląd Politologiczny; 2016, 3; 131-144
    1426-8876
    Pojawia się w:
    Przegląd Politologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Het idee van verzoening tussen blank en zwart in Koen Peeters’ De Mensengenezer
    The Idea of Reconciliation between Whites and Blacks in De Mensengenezer by Koen Peeters
    Idea pojednania między rasą białą i czarną w powieści De mensengenezer Koena Peetersa
    Autorzy:
    Nesic, Jelena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1872944.pdf
    Data publikacji:
    2021-10-12
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    flamandzka literatura o Kongu
    Koen Peeters
    relacje
    kolonializm
    postkolonializm
    Flemish Congo-novel
    relations
    colonialism
    postcolonialism
    Opis:
    De Congo-roman is een belangrijk subgenre in de Vlaamse literatuur. Al sinds de zestiende eeuw werd er in de Nederlandstalige teksten over Afrika geschreven. De interesse voor dit continent bleef in de volgende eeuwen stijgen. In dit artikel zal de thematiek van de recent gepubliceerde Congo-roman De mensengenezer (2017) van de contemporaine Vlaamse auteur Koen Peeters (geb. 1959) worden besproken. De focus in deze bijdrage ligt op de verhouding tussen de blanken en de zwarten, in het kader van de Congo-roman. De meeste Congo-romans van de twintigste eeuw en eerder toonden het beeld dat de zwarten inferieur aan de blanken zijn. In plaats daarvan wordt er in De mensengenezer het idee van verzoening tussen deze twee groepen gepresenteerd.
    Powieść z motywem Konga („Congo-roman”) stanowi ważny podgatunek literatury flamandzkiej. Już od XVI wieku powstawały niderlandzkojęzyczne teksty o Afryce, a zainteresowanie tym kontynentem rosło w kolejnych stuleciach. W niniejszym artykule omówiono niedawno opublikowaną (2017) powieść z motywem Konga pt. De mensengenezer („Uzdrowiciel ludzi”) współczesnego flamandzkiego pisarza Koena Peetersa (ur. 1959). Artykuł skupia się na relacjach między przedstwicielami rasy białej i czarnej w tej powieści. Większość tego typu powieści z XX wieku i wcześniejszych ukazywała natywnych Afrykańczyków jako gorszych od ludzi białych. Powieść De mensengenezer przedstawia natomiast ideę pojednania między obydwiema rasami.
    The “Congo-novel” is an important subgenre in Flemish literature. Dutch texts from as early as the sixteenth century contain passages about Africa. Interest in this continent continued to grow over the following centuries. This article discusses one of the themes present in De Mensengenezer (“The People Healer”, 2017), a recently published Congo-novel by the contemporary Flemish author Koen Peeters (born 1959). The focus in this article is on the relationship between whites and blacks in the context of the Congo-novel. Most of the Flemish prose on the Congo from the twentieth century and earlier depicted the blacks as inferior to the whites. Instead, De Mensengenezer offers the idea of reconciliation between these two groups.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2021, 69, 5 Zeszyt Specjalny / Speciale Uitgave; 135-145
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Czy możliwe jest dzisiaj w Polsce kino kolonialne? Przypadek Pani z Ukrainy Pawła Łozińskiego
    Is Colonial Cinema Possible in Poland These Days? The Case of Pani Z Ukrainy by Paweł Łoziński
    Autorzy:
    Dabert, Dobrochna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1182027.pdf
    Data publikacji:
    2013-12-02
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Paweł Łoziński
    the Polish documentary film
    Ukraine
    colonialism
    postcolonialism
    polski film dokumentalny
    Ukraina
    kolonializm
    postkolonializm
    Opis:
    Tekst stanowi krytyczną analizę filmu Pawła Łozińskiego pt. Pani z Ukrainy (2002), dokonaną z perspektywy krytyki postkolonialnej. Łoziński, który chciał stworzyć ciepły portret psychologiczny gastarbeiterki z Ukrainy, bezrefleksyjnie uruchomił zachowania językowe i obyczajowe, przy pomocy których podkreśla dysproporcje między statusem własnym i bohaterki filmu. Specyficzna metoda twórcza, którą zastosował dokumentalista, polegająca na wprowadzeniu siebie jako drugiego bohatera filmu, wytworzyły dojmujące poczucie nierówności dwojga bohaterów – niewidocznego na ekranie reżysera (pana domu i pracodawcy) i Ukrainki pozostającej pod uważną obserwacją kamery. Tylko pozornie struktura filmu została oparta na rozmowie. To raczej „odsłuchiwanie” gosposi, które ujawnia w całej okazałości nierówność pozycji, w jakiej znaleźli się interlokutorzy. Obraz cenionego dokumentalisty można potraktować jako dowód na istnienie w rodzimej kulturze pokusy do deprecjonowania, wykluczania i wywyższania, stanowiącej konsekwencje kolonialnej i jednocześnie kolonizującej przeszłości.
    The text provides a critical analysis of Paweł Łoziński’s film Pani z Ukrainy (2002) carried out from the perspective of postcolonial criticism. Łoziński, who wanted to create a warm psychological portrait of a Gastarbeiterin from Ukraine, thoughtlessly uses linguistic and customary behaviour by means of which he emphasises the diffrences instatus between him and the protagonist. The particular creative metod used by the documentarian which consists in introducing the film maker himself as the second character in the film, brought about a sharp image of inequality between the film maker (the owner of the house and the employer) who is invisible to the viewer and the Ukrainian who remains closely watched through the camera. The structure of the film is only seemingly based on a conversation. In fact, it is rather a „hearing” of the housekeeper which contributes to expressing the inequality of the positions of the two interlocutors. This image from the renowned documentarian can be treated as evidence that there exists the temptation to have a depreciative, exclusive and patronising attitude which is the result of a colonial but also colonising past.
    Źródło:
    Porównania; 2013, 13; 157-166
    1733-165X
    Pojawia się w:
    Porównania
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Przemoc kolonialna, strategie oporu i przywracanie pamięci w filmie Wi Te-shenga <i>Wojownicy tęczy</i>
    Colonial Violence, Strategies of Resistance and Restoration of Memory in Wei Te-Sheng’s <i>Warriors of the Rainbow</i>
    Autorzy:
    Loska, Krzysztof
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/466852.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    przemoc
    kolonializm
    postkolonializm
    pamięć
    opór
    kino
    Wei Te-Sheng
    violence
    colonialism
    postcolonial studies
    memory
    resistance
    cinema
    Opis:
    The starting point is the assumption that the cinema is an important voice in the debate about historical memory as it shows an ambivalent attitude to the past and is a medium of communication that raises political and cultural issues. In my article, I assume a postcolonial perspective which takes into account the heritage of Far Eastern imperialism rather than its Western variant. Secondly, I point to significant similarities between the different types of violence that lead to subordination or destruction of the culture of a conquered nation. Thirdly, I focus on the ways history is presented in films and whether it is possible to restore memory with the help of film art. The main subject of my analysis is the film by a Taiwanese director Wei Te-sheng Warriors of the Rainbow: Seediq Bale (2011), in which I see the example of modern political cinema (as it was understood by Gilles Deleuze).
    Punktem wyjścia jest założenie, że kino stanowi ważny głos w debacie na temat pamięci historycznej, pokazuje ambiwalentny stosunek do przeszłości i jest środkiem przekazu poruszającym kwestie polityczne oraz kulturowe. W swoim artykule przyjmuję perspektywę postkolonialną, uwzględniając nie tyle dziedzictwo zachodniego imperializmu, co raczej jego dalekowschodnią odmianę. Po drugie, wskazuję na istotne podobieństwa między różnymi rodzajami przemocy, które prowadzą do podporządkowania lub zniszczenia kultury podbitego narodu. Po trzecie, zastanawiam się nad sposobami przedstawiania historii i możliwością przywracania pamięci za pomocą sztuki filmowej. Przedmiotem analizy jest film tajwańskiego reżysera Wei Te-shenga Wojownicy tęczy (Warriors of the Rainbow: Seediq Bale, 2011), w którym dostrzegam przykład nowoczesnego kina politycznego w rozumieniu Gilles’a Deleuze’a.
    Źródło:
    ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura; 2020, 40; 11-23
    1508-6305
    2544-3186
    Pojawia się w:
    ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Przekład na styku kultur. Od translatorskiego pesymizmu do (niesymetrycznego) dialogu międzykulturowego
    Translation at the Crossroads of Cultures. From Translator Pessimism to (Asymmetrical) Intercultural Dialogue
    Autorzy:
    Czech, Magdalena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/37479338.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Akademia Ignatianum w Krakowie
    Tematy:
    tłumaczenie
    socjologia przekładu
    relatywizm językowy
    dialog międzykulturowy
    prawa kulturowe
    kolonializm
    postkolonializm
    translation
    sociology of translation
    linguistic relativism
    intercultural dialogue
    cultural rights
    colonialism
    postcolonialism
    Opis:
    Artykuł ukazuje różnorodne podejścia do przekładu jako działania społecznego zachodzącego na granicy porządków językowych i kulturowych. Zestawia ze sobą translatorski pesymizm wywodzący się z relatywizmu językowego oraz zdecydowanie bardziej optymistyczną koncepcję tłumaczenia jako dialogu międzykulturowego, mającą swoje źródło w hermeneutyce. Zwraca też uwagę na liczne asymetrie i kłopoty tkwiące w przekładowym dialogu na styku kultur. Ich ilustracją – przedstawioną w końcowej części artykułu – są zagadnienia związane ze strategiami obrony praw kulturowych w ramach przekładu w kontekstach kolonialnym i postkolonialnym.
    Źródło:
    Perspektywy Kultury; 2023, 41, 2/2; 181-206
    2081-1446
    2719-8014
    Pojawia się w:
    Perspektywy Kultury
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-8 z 8

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies