Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Polszczyzna" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-7 z 7
    Tytuł:
    Cebula, Cybulin, Cybulski, czyli co wspólnego ma nazwisko Cybulski z cebulą
    Cebula, Cybulin, Cybulski, so what a surname Cybulski has in common with an onion
    Autorzy:
    Marciniak-Firadza, Renata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/683690.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    leksyka
    polszczyzna historyczna
    polszczyzna współczesna
    gwary
    onomastyka
    lexis
    historical Polish
    modern Polish
    dialect
    onomastics
    Opis:
    The purpose of the article is to track the etymology of the word onion and its meanings in the history of the Polish language, contemporary Polish and local dialects, paying attention to verbal, phraseological connections which it creates, proverbs and sayings, as well as derivatives of both common, as well as proper names. The purpose is also to show connections of the common name of onion and proper name Cybulski. The source material for analysis was excerpted from dictionaries of the Polish language: etymological, phraseological, onomastic, dialectal and general (explanatory). Exceptionally in case of environmental variants of the Polish language, date comes from websites.
    -
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica; 2017, 51, 2; 11-25
    0208-6077
    2450-0119
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nazwy naczyń do napojów w polszczyźnie ogólnej XVI wieku
    Linguistically-cultural registrations of names of utensils for beverages in sixteenth century written Polish language
    Autorzy:
    Klóska, Katarzyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1592274.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    historical Polish
    lexis
    vocabulary
    polszczyzna historyczna
    leksyka
    słownictwo
    Opis:
    The article presents 30 names of utensils for beverages (such as wine, beer, honey, water) appeared in sixteenth century written Polish language. Whole material selected from Słownik polszczyzny XVI wieku was divided into three groups: a) utensils assigned to ladle fl uids; b) utensils assigned to keep and serve fluids; c) utensils assigned to consume fluids. Moreover the article describes cultural context, etymology of words, number and examples of use.
    Źródło:
    Studia Językoznawcze; 2014, 13; 91-114
    1730-4180
    2353-3161
    Pojawia się w:
    Studia Językoznawcze
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Animizacyjna kreacja księżyca w poezji Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego
    Animistic creation of the moon in poetry of Konstanty Ildefons Gałczyński
    Autorzy:
    Walczak, Bernadetta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1595752.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    polish linguistics
    historical polish language
    stylistics
    językoznawstwo polskie
    polszczyzna historyczna
    stylistyka
    Opis:
    The moon is one of the basic motives in the output of K.I. Gałczyński and a designation animated by him the most frequently – in the poet’s lyrics appeared 97 animisations of the moon. Using them the moon is created as a human being: it has a human appearance, it behaviours like a man, it has a human psyche and human interests, it plays various social roles. The type of animisation used the most frequently is the anthropomorphisation and the considerably rarer are anthropopaties, animisations and animalisations. The density degree of the moon animisations in the poems is low (41,9), same as the degree of their frequency (45,3). The majority of samples of the stylistic fi gure plays the poetic function or imparts dynamism to the lyric picture, the other are used for the expressive and humoristic purposes.
    Źródło:
    Studia Językoznawcze; 2011, 10; 307-320
    1730-4180
    2353-3161
    Pojawia się w:
    Studia Językoznawcze
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Słownictwo pospolite w "Słowniku warszawskim" wobec rozstrzygnięć normatywnych w polszczyźnie przełomu XIX i XX wieku (litery A–N)
    Common vocabulary in the "Słownik warszawski" (“Warsaw Dictionary”) according to normative conclusions in the Polish language in 19th and 20th century
    Autorzy:
    Kupidura, Daria
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1592205.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    historical Polish
    non-normative lexicon
    colloquial vocabulary
    polszczyzna historyczna
    leksyka nienormatywna
    słownictwo potoczne
    Opis:
    The purpose of this paper was presentation and interpretation of words for lettersA–N, which in Słownik warszawski (“Warsaw Dictionary”) bear common qualifier. Wordswere compared with the standard language of the late nineteenth and early twentieth century.It was assumed that common vocabulary is synonymous with colloquial vocabularyand is an unofficial, characterized by familiarly.The analysis allow to reveal that the collected vocabulary shows features thatare assigned to colloquial vocabulary: characterized by emotional, negative valuation,anthropocentrism, the dominance of nouns, a grouping of lexemes in a few meaningscope and expressive word formation. High emotionality of vocabulary, many variants ofwords characterized by dialect and numerous marked alternations of word formation resultedthat the vocabulary could not be considered to be correct. Due to the fact that is wasnot neutral, it can not be used for official business, and thus be considered as exemplary.The analysis shows that the nineteenth century standard language indicated not onlyincorrect forms, but also indicated the scope of usage of particular words. Language wasdifferentiated in terms of usage possibility.
    Źródło:
    Studia Językoznawcze; 2015, 14; 93-110
    1730-4180
    2353-3161
    Pojawia się w:
    Studia Językoznawcze
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Czasowniki onomatopeiczne w gwarach Śląska na tle słowiańskim. I. Leksemy opisujące głosy i zachowania ptaków
    Onomatopoeic verbs in the Silesian dialect compared to Slavic languages. I. Lexemes describing bird sounds and behaviours
    Autorzy:
    Muszyńska, Marzena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/594261.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Łódzkie Towarzystwo Naukowe
    Tematy:
    słowotwórstwo czasownika
    onomatopeja
    gwary Śląska
    języki słowiańskie
    polszczyzna historyczna
    verb formation,
    onomatopoeia,
    Silesian dialect,
    Slavic languages,
    historical Polish language
    Opis:
    Artykuł stanowi opracowanie z zakresu czasowników onomatopeicznych w gwarach Śląska, a konkretnie dotyczy leksemów opisujących głosy i zachowania ptaków. Zagadnienie zostało zaprezentowane na tle słowiańskim i w kontekście polszczyzny ogólnej, z uwzględnieniem polszczyzny historycznej (zwłaszcza doby staro- i średniopolskiej). Przytoczone przykłady opowiadają się za tezą o więzi między budową głoskową wyrazu a jego znaczeniem. Zwraca się uwagę na istotną w wypadku onomatopei opozycję u–i (samogłoskom tylnym: u, o, a odpowiada wyobrażenie dużych przedmiotów, a samogłoskom przednim: i, y, e – wyobrażenie małych obiektów). Ważny wydaje się sam fakt odnotowania interesującego zbioru „ptasich” onomatopei, gdyż w polskiej literaturze omawianej tematyce poświęca się stosunkowo niewiele miejsca (przeważają publikacje obcojęzyczne).
    This paper is a study dedicated to onomatopoeic verbs in the Silesian dialect, and specifically, lexemes describing bird sounds and behaviours. The subject has been discussed compared to Slavic languages and in the context of the common Polish language, as well as taking into consideration historical Polish (in particular that in the Old- and Middle Polish era). The provided examples support the thesis that there exists a link between the word’s sound formation and its meaning. There is emphasized the opposition between ‘u’ and ‘i’ which is essential in the case of onomatopoeia (back vowels ‘u’, ‘o’ and ‘a’ are used with reference to large objects, while front vowels ‘i’, ‘y’ and ‘e’ – small objects). Noticing an interesting set of ‘bird-type’ onomatopoeia also seems important, since there is relatively little mention of this phenomena in the Polish literature (foreign studies prevail).
    Źródło:
    Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2013, 59; 165-187
    0076-0390
    Pojawia się w:
    Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Pismo Święte wybrane z ksiąg Starego i Nowego Zakonu… Klementyny z Tańskich Hoffmanowej – uwagi językoznawcy
    The Holy Scripture selected from the Books of the Old and New Testament… by Klementyna Hoffmanowa born Tańska: Remarks of a linguist
    Autorzy:
    Kozaryn, Dorota
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1591673.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    historic Polish language
    biblical translation
    idiolect of Klementyna Hoffmanowa born Tańska
    polszczyzna historyczna
    przekład biblijny
    idiolekt Klementyny z Tańskich Hoffmanowej
    Opis:
    Przedstawiany artykuł zawiera porównanie fragmentów Starego Testamentu Biblii Wujka z tymi przygotowanymi przez Klementynę z Tańskich Hoffmanową i opublikowanymi w tekście pt. Pismo Święte wybrane z ksiąg Starego i Nowego Zakonu, objaśnione uwagami pobożnych uczonych i ofiarowane matkom i dzieciom polskim (1846). Przeprowadzone analizy ukazują, że dokonane przez Hoffmanową przesunięcia kolejności wersetów biblijnych, zmiany gramatyczne, leksykalne, kondensacje, opuszczenia i różnorodne w swym charakterze dodatki dowodzą, że w przypadku omawianego utworu mamy do czynienia z parafrazą a nie tłumaczeniem. Omawiany utwór to przedstawienie treści biblijnych w sposób, który pozwolił XIX-wiecznym czytelnikom, a przede wszystkim czytelniczkom, je poznać, zrozumieć, wyciągnąć z nich wnioski i nimi żyć.
    The article presents the comparison of the fragments of the Old Testament translated by Jakub Wujek and those elaborated by Klementyna Hoffmanowa born Tańska, published in her work The Holy Scripture selected from the Books of the Old and New Testament, furnished with the comments of the pious scholars and offered to the Polish mothers and children (1846). The performed analysis has demonstrated that the modifications introduced into the biblical text by Hoffmanowa, including the shifts in the sequence of verses, grammatical and lexical changes, condensations and omissions, as well as various additions prove that the work is a paraphrase and not a translation. The work by Hoffmanowa presents the biblical content in a way that made it accessible to the 19th century readers, especially the female readers, who wished to know it, understand it, infer from it, and live according to it.
    Źródło:
    Studia Językoznawcze; 2017, 16; 163-174
    1730-4180
    2353-3161
    Pojawia się w:
    Studia Językoznawcze
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Łacińskie i greckie nienormatywne zapożyczenia w polszczyźnie XIX wieku, a ich żywot w polszczyźnie drugiej połowy XX wieku
    Latin and Greek non-standard borrowings in the Polish language of the 19th century, and their functioning in the Polish language of the second half of the 20th century
    Autorzy:
    Kupidura, Daria
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1591912.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    polszczyzna historyczna
    leksyka nienormatywna
    zapożyczenia łacińskie i greckie
    the historical Polish language
    non-standard lexis
    borrowings from Latin and Greek
    Opis:
    Celem niniejszego artykułu była analiza i interpretacja zapożyczeń łacińskich i greckich, uznanychza nienormatywne na przełomie XIX i XX wieku, a reaktywowanych do polszczyznyw wieku XX. Wyekscerpowane ze Słownika warszawskiego słownictwo, nieakceptowane przezówczesną normę językową, zostało porównane z zasobem Słownika języka polskiego pod redakcjąMieczysława Szymczaka. W ten sposób wykazano, że spośród 696 wyrazów na litery A-N,oznaczonych w Słowniku warszawskim p arakwalifikatorem w postaci ostrzegawczego wykrzyknika,136 zostało reaktywowanych do polszczyzny współczesnej, z czego aż 76 stanowiąpożyczki łacińskie i greckie. Większość z nich to terminy specjalistyczne z zakresu medycyny,nauki i techniki.Przeprowadzona analiza wykazała, że obecność licznych zapożyczeń w polszczyźnie tamtegookresu znacząco wpływała na zasób słownikowy języka. Niekiedy był to wpływ ujemny,gdyż powodował nadmierną wariantywność w języku, innym razem były to wpływy dodatnie,ponieważ rozbudowywały system leksykalny języka polskiego, pozwalając, by formy zapożyczonei swojskie różnicowały się pod względem odcienia semantycznego czy przynależnoścido różnych rejestrów języka. Dzięki reaktywowaniu wielu zapożyczeń, zanegowanych przezXIX-wiecznych kodyfikatorów, zasób XX-wiecznej polszczyzny stał się bogatszy o wiele form,które mają odmienne nacechowania emocjonalne lub wyrażają bardzo precyzyjne treści.
    The objective of the article has been to analyse and interpret the borrowings from Latin andGreek, which at the turn of the 19th and 20th centuries were defined as non-prescriptive (nonstandard),and which were reactivated in the 20th century. Excerpted from Słownik warszawski[Warsaw Dictionary] the vocabulary not accepted by the linguistic norm of the time has beencompared to the contents of Słownik języka polskiego [Dictionary of the Polish Language] editedby Mieczysław Szymczak. The research has revealed that 696 words in Słownik warszawski– in its part from letter A to N – were marked with an admonitory exclamation sign, but 136 outof those 696 have been reactivated to the present-day Polish language; the 76 reactivated wordsare borrowings from Latin and Greek. Most of them are terms from the sphere of medicine, scienceand technology.According to the analysis the presence of numerous borrowings in the Polish language of thattime significantly affected the vocabulary of the language. In some cases it had a negative effect, as it caused excessive variableness of the language, in other cases it had a positive effect,because thanks to it the lexical system was extended as the borrowings and the native formskept diversifying semantically or stylistically. To sum up, the reactivation of many borrowings,rejected in the 19th century, made the Polish lexis become wealthier, and thanks to it there appearedforms which are emotionally different or have a very precise meaning.
    Źródło:
    Studia Językoznawcze; 2016, 15; 195-210
    1730-4180
    2353-3161
    Pojawia się w:
    Studia Językoznawcze
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-7 z 7

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies