Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "polisemia" wg kryterium: Temat


Tytuł:
POLYSEMY, HOMONYMY AND OTHER SOURCES OF AMBIGUITY IN THE LANGUAGE OF CHINESE CONTRACTS
POLISEMIA, HOMONIMIA I INNE ŹRÓDŁA WIELOZNACZNOŚCI W JĘZYKU CHIŃSKICH UMÓW
Autorzy:
GRZYBEK, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/919917.pdf
Data publikacji:
2009-07-04
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
polisemia
homonimia
umowy
polysemy
homonymy
contracts
Opis:
Th is paper discusses the main sources of ambiguity in Chinese-Polishtranslation of the contract legal language. Legal Chinese is very often the same as ordinary formal Chinese and that fact causes ambiguity in Chinese contracts. Th e author focuses on polysemy and homonymy which make the interpretation of legal language diffi cult and ambiguous. The meaning of Chinese characters depends on the textual context. However, when an interpreter does not know the background information of translated legal texts, it is very diffi cult to achieve a high quality legal translation. The abundance of homophones in Chinese language also poses a problem, especially in the case of contracts concluded in words, not in writing. The paper further presents different grammatical functions of Chinese terms encountered in contracts without a morphological change. Such linguistic features of Chinese language as: the absence of distinction between singular and plural nouns, lack of infl ection, no grammatical categories of tense andaspect cause ambiguity and vagueness in interpreting the Chinese agreements. Moreover, the understanding of such texts is sometimes incorrect due to omissions and elliptical sentences.The author also shows the diff erences in the meaning of terms, which apparently signify the same entities and concepts in Polish and Chinese legal languages but in fact diff er signifi cantly.
Artykuł ma na celu ukazanie głównych źródeł wieloznaczności w tłumaczeniu chińskich umów na język polski. Chiński język prawa jest często podobny do chińskiego języka potocznego, co przyczynia się do zjawiska wieloznaczności w chińskich umowach. Autorka ukazuje przykłady polisemii i homonimii, które to powodujące trudności i niejednoznaczność w tłumaczeniu. Znaczenie chińskich znaków zależne jest bardzo często od kontekstu tekstowego. Jednakże jeśli tłumacz nie zna kontekstu, w którym jest zanurzony dany tekst, trudno mu dokonać przekładu dobrej jakości. Duża ilość homofonów w języku chińskim stanowi niekiedy problem, szczególnie w odniesieniu do umów zawieranych w formie ustnej, nie pisemnie. W artykule zaprezentowano ponadto różne funkcje gramatyczne wybranych terminów języka chińskiego, które to występują w umowach w nie zmienionej formie morfologicznej. Takie cechy lingwistyczne języka chińskiego, jak brak rozróżnienia pomiędzy rzeczownikami w liczbie pojedynczej i w liczbie mnogiej, brak fleksji, brak kategorii gramatycznej czasu i aspektu mogą również powodować niejasności w rozumieniu i przekładzie chińskich umów. Poza tym zrozumienie takich tekstów jest niekiedy skazane na niepowodzenie ze względu na opuszczenia i zdania eliptyczne. Autorka ukazuje także różnice w znaczeniu terminów, które pozornie mają to samo znaczenie w języku polskim, jak i w chińskim, jednak w rzeczywistości mają różne pola semantyczne.
Źródło:
Comparative Legilinguistics; 2009, 1, 1; 207-215
2080-5926
2391-4491
Pojawia się w:
Comparative Legilinguistics
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polisemia werbalna w gwarach
Verbal polysemy in dialects
Autorzy:
Ejsmunt-Wieczorek, Izabela
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/594037.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
dialect
word formation
verb
polysemy
gwara
słowotwórstwo
czasownik
polisemia
Opis:
The subject presented in the article is consistent with a discussion that has been taking place among linguists for years to define the phenomenon of polysemy in the language and setting bondaries between polysemy and monosemy. Thoise issues have been discussed multiple times in relation to general and historical, whereas, the subject of polysemantic words in dialects, in particular, verbal derivates, has not been widely described so far. The reason for this condition seems to be fragremantirity of lexico-graphic data and relatively little progress of works related to dialect wordformation. The purpose of this article is to present verbal polysemy origin mechanisms in dialects based on the available dialect sources and to compare his state with historical Polish language.
Podjęty w artykule temat wpisuje się w trwającą od lat dyskusję językoznawców dotyczącą problemu definiowania zjawiska wieloznaczności w języku oraz stawiania granic między polisemią a monosemią. Zagadnienia te były kilkakrotnie poruszane w odniesieniu do polszczyzny ogólnej oraz historycznej, natomiast problem wyrazów polisemantycznych w gwarach, w szczególności derywatów czasownikowych, nie był jak dotąd szeroko opisywany. Za przyczynę takiego stanu rzeczy uznaje się fragmentaryczność danych leksykograficznych oraz stosunkowo niewielkie zaawansowanie prac nad słowotwórstwem gwarowym. Celem artykułu jest pokazanie mechanizmów powstawania polisemii werbalnej w gwarach na podstawie dostępnych źródeł gwarowych oraz porównanie tego stanu z polszczyzną historyczną.
Źródło:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2017, 64; 43-57
0076-0390
Pojawia się w:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
POLISEMIA W PRZEKŁADZIE PRAWNICZYM GRECKO-POLSKIM I POLSKO-GRECKIM
POLYSEMY IN GREEK-POLISH AND POLISH-GREEK LEGAL TRANSLATION
Autorzy:
GORTYCH-MICHALAK, Karolina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/920399.pdf
Data publikacji:
2013-04-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
przekład prawniczy
polisemia
język prawniczy
legal translation
polysemy
legal language
Opis:
Wieloznaczność terminologiczna stanowi relatywnie istotny problem w procesie przekładu, który wymaga zastosowania rozwiązania translatorskiego adekwatnego do kontekstu. Zjawisko wieloznaczności zdaje się być również nieco problematyczne do zdefiniowania przez językoznawców, którzy rozważają polisemię w kontekście homonimii i odwrotnie. Mimo dążności języka prawnego do precyzyjnego wyrażania myśli legislatora, wirtualnego autora tekstu prawnego, również i w tekstach prawnych, np. w konstytucjach i ustawach znajdują się wyrazy polisemiczne. Celem niniejszego artykułu jest opracowanie metodologii znajdowania i aplikacji adekwatnych rozwiązań translatorskich do przekładu terminów wieloznacznych polskiego i greckiego języka prawnego. Przedmiotem opracowania są terminy (wyrazy i frazy) zbudowane w oparciu o morfem rdzeniowy «πολιτ» [polit] pochodzące z prawa konstytucyjnego, administracyjnego, cywilnego obecne w greckim i polskim języku prawnym i prawniczym. W wielu opracowaniach wskazuje się na konieczność powiązania terminologii z kontekstem jako podstawy do zapewnienia właściwego ekwiwalentu translacyjnego w obrębie metodologii pragmatycznego przekładu prawniczego. Przeprowadzone badania stanowią przyczynek do rozwoju dalszych opracowań leksykograficznych w obrębie tzw. mniej popularnych języków, jakimi są język grecki i język polski. Wyniki badań mogą być aplikowane w obrębie translatoryki, glottodydaktyki oraz komparatystyki prawniczej.
Polysemy is a relatively important problem in translation and it requires a translation solution which is adequate to the context. The phenomenon of polysemy seems to be slightly difficult to be defined precisely in linguistics as lingusts analyze polysemy in reference with homonymy. Even if legal language aims at expressing accurately meanings, there are many examples of polysemous terms in statutory instruments including constitutions or statutes which are produced by a virtual author – the legislator. The purpose of the paper is to provide methodological means for finding and to applying adequate translational strategies of dealing with polysemous terms occurring in Greek and Polish legal languages. Some legal terms (words and phrases) derived from the morpheme «πολιτ» [polit] of constitutional, administrative and civil Greek and Polish legal language are investigated. The author of the paper emphasises the connection between the terms and the context in which they occur and points out that context analysis is the only way to find successful translational equivalents meeting the requirements of the pragmatic methodology of legal translation. The research might be prolegomena to further lexicographic studies of the so-called lesser spoken languages including for example Greek and Polish languages. The obtained results of the research might be used in translation studies and practice, language teaching and comparative law.
Źródło:
Comparative Legilinguistics; 2013, 13, 1; 175-183
2080-5926
2391-4491
Pojawia się w:
Comparative Legilinguistics
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Some Facts on Homonymy in Polish
Autorzy:
Cuper, Alicja
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1070441.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Chełmie
Tematy:
homonymy
polysemy
entry
lexeme
interlingual
homonimia
polisemia
hasło
lexem
międzyjęzykowy
Opis:
Praca ta skupia swoją uwagę na analizie procesu homonimii w języku polskim, podając funkcjonujące definicje tego zjawiska. Prezentuje ona również pochodzenie słowa „homonimia’’ i przedstawia różne rodzaje homonimii. Niektóre z definicji opatrzone są przykładami z innych języków w celu głębszego zaprezentowania homonimii międzyjęzykowej.
Źródło:
Language. Culture. Politics. International Journal; 2020, 1; 15-27
2450-3576
2719-3217
Pojawia się w:
Language. Culture. Politics. International Journal
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O zróżnicowaniu desygnatów terminu „ekologia” z okazji czterdziestej rocznicy ogłoszenia
Autorzy:
Tomaszewski, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1369140.pdf
Data publikacji:
2020-11-10
Wydawca:
Akademia Katolicka w Warszawie
Tematy:
ekologia
polisemia
definicja
znaczenie
uprzedzenie
Ecology
polysemy
definition
meaning
prejudice
Opis:
W pierwszej części artykułu wskazano określenia ekologii w nauczaniu Jana Pawła II i w encyklice Laudato si’ papieża Franciszka. Ukazano postulat wypracowania języka właściwego dla „ekologii integralnej” jako wezwanie do przeciwstawienia się zagrażającej jej „ekologii powierzchownej”. W drugiej części przedstawiono desygnaty terminu „ekologia” występujące w szesnastu źródłach o zróżnicowanym statusie. Grupy desygnatów przedstawiono zgodnie ze wzrostem liczby wymienianych znaczeń terminu „ekologia” (od 2 do 9) u szesnastu autorów w latach 1990-2010. W trzeciej części określono tendencje dostrzeżone w polisemicznym (wieloznacznym) użyciu tego terminu. Zauważono zbieżność różnych definicji pojęcia „ekologia” u autorów związanych z biologią. Definicje te podobne są do spotykanych w innych źródłach, w których nie występuje polisemia tego terminu. Stwierdzono również, że w dokumentach Jana Pawła II i w encyklice Laudato si’ papieża Franciszka termin „ekologia” ma charakter polisemiczny. Zaobserwowany u niektórych autorów brak akceptacji dla polisemii tego terminu rodzi pytanie: Czy postawa ta ma wpływ na odbiór ekologicznej nauki Kościoła?
The first part of the article indicates the definitions of the term ecology in the teaching of John Paul II and the encyclical Laudato si‚ of Pope Francis. The postulate to develop a language appropriate for integral ecology was presented as a call to oppose the superficial ecology threatening it. The second part presents the designations of the term ecology appearing in sixteen sources of various status. Groups of desig-nations were presented in accordance with the increase in the number of meanings of the term ecology (from 2 to 9) in sixteen authors in the years 1990-2010. The third part sets out trends noticed in the polysemic (ambiguous) use of the term ecology. The is a coincidence of different definitions of the term ecology in authors related to biology. These definitions are similar to those found in other sources that do not have the polysemy of the term. It was also stated that in the documents of John Paul II and in the encyclical Laudato si ’of Pope Francis, the term ecology is of polysemic character. The lack of acceptance of the term observed in some authors raises the question: Does this attitude influence the reception of the Church’s ecological teaching?
Źródło:
Studia Bobolanum; 2020, 31, 1; 155-185
1642-5650
2720-1686
Pojawia się w:
Studia Bobolanum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Las metáforas frutales en el léxico y la fraseología del español
Autorzy:
Pamies, Antonio
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2079791.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Neofilologii
Tematy:
polysemy
phraseology
metaphor
ethnobotany
fruits
polisemia
fraseología
metáfora
etnobotánica
frutos
Opis:
Natural languages include a network of associated concepts, which allow creating and/or understanding new metaphors, based on two relatively systematic types of models: archimetaphors and culturemes. An example of the productivity of both macromodels of figurative language is the concept of fruit, both as a source domain and as a target domain, that undergo the interaction between multiple linguistic metaphors and extralinguistic symbolism.
Źródło:
Itinerarios; 2015, 22; 89-99
1507-7241
Pojawia się w:
Itinerarios
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Krytycyzm a polisemia, nieostrość i zależność kontekstowa
Critical Thinking, Polysemy, Vagueness and Context Sensitivity
Autorzy:
Odrowąż-Sypniewska, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31232781.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
context sensitivity
critical thinking
polysemy
vagueness
krytycyzm
nieostrość
polisemia
zależność kontekstowa
Opis:
W artykule zwracam uwagę na trudności jakie napotyka ktoś, kto chce wcielać w życie postulaty krytycyzmu dotyczące precyzji językowej. Zgodnie z tymi postulatami powinno się mówić jednoznacznie i precyzyjnie, a zatem unikać wyrażeń wieloznacznych, nieostrych i chwiejnych znaczeniowo. Jednakże postulaty te jest znacznie trudniej spełnić niż mogłoby się wydawać, bowiem istotne wątpliwości dotyczą samych zjawisk niejasności, nieostrości czy wieloznaczności. Wydaje się, że chcąc nauczyć innych unikania na przykład wypowiedzi wieloznacznych, powinniśmy dysponować adekwatną charakterystyką wieloznaczności i potrafić ją właściwie diagnozować. Tymczasem, sytuacja jest niesamowicie zagmatwana i w literaturze czy to filozoficznej, czy językoznawczej, nie ma jednej ustalonej definicji, czy choćby zgody co do tego, które wyrażenia są wieloznaczne. Nie ma także zgody co do tego, w jaki sposób charakteryzować polisemię i jak odróżniać ją np. od zależności kontekstowej. Wątpliwości budzi także charakterystyka nieostrości i właściwego klasyfikowania przypadków granicznych wyrażeń nieostrych. Nie ma natomiast wątpliwości, że większość wyrażeń języka naturalnego jest i nieostra, i zależna od kontekstu, i jednocześnie polisemiczna. Co więcej w wielu wypadkach te cechy wcale nie są defektami naszego języka, a wręcz usprawniają komunikację i umożliwiają nam szybkie przekazanie treści. Postulat unikania tego rodzaju wyrażeń jest po prostu nierealizowalny. Kierowanie się zasadami krytycyzmu pozwala jednak na łatwiejsze dostrzeżenie i unikanie wadliwości i uchybień wobec poprawności językowej w tych sytuacjach, gdy takie wadliwości utrudniają sprawną komunikację.
In the paper I draw attention to the difficulties faced by someone who wants to put into practice the demands of criticism regarding linguistic precision. According to these postulates, one should speak unambiguously and precisely, and therefore avoid expressions that are ambiguous, vague and unstable in meaning. However, these postulates are much more difficult to satisfy than one might think, since significant doubts surround the very phenomena of ambiguity, context-sensitivity or vagueness. It seems that in order to teach others to avoid, for example, ambiguous statements, we should have an adequate characterization of ambiguity and be able to diagnose it properly. Meanwhile, the situation is incredibly confusing, and in the literature, whether philosophical or linguistic, there is no single established definition, or even consensus as to which expressions are ambiguous. Significant doubts have been raised regarding the proper characteristic of different kinds of ambiguity, such as homonymy and polysemy. There is also no consensus on how to distinguish polysemy from contextual dependence. Also in doubt is the characterization of vagueness and the proper classification of borderline cases of vague expressions. On the other hand, there is no doubt that most natural language expressions are polysemous, vague and context-dependent at the same time. What’s more, in many cases, these features are not defects of our language at all, but actually improve communication and enable us to convey content quickly. The postulate to avoid such expressions completely is simply unfeasible. However, being guided by the principles of criticism allows one to more easily see and avoid defects of linguistic correctness in those situations in which such defects hinder efficient communication.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2023, 71, 2; 315-334
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zur Polysemie der Präposition AUF aus kognitiver Sicht
The polysemy of the proposition AUF from the cognitive point of view
Autorzy:
Sulikowska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2012723.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Polysemie
Präposition
kognitive Linguistik
polysemy
preposition
cognitive linguistics
polisemia
przyimki
lingwistyka kognitywna
Opis:
Der Beitrag diskutiert die Polysemie deutscher Präpositionen vor dem Hintergrund der Grundprämissen der Kognitiven Semantik. Untersucht werden die durch die Präposition AUF eingeleiteten Dativkonstruktionen. Das Ziel der Analyse liegt in der Ermittlung der vielfältigen Verwendungen der Präposition AUF, der Abgrenzung der einzelnen Bedeutungen auf der Grundlage der im Principled Polysemy Model von Tyler/Evans beschriebenen Regeln, in der Ermittlung der Protoszene und der Rekonstruktion des semantischen Netzwerkes. Ausgegangen wird von der Annahme, dass die durch alltägliche sensomotorische Erfahrung konstruierte räumliche Protoszene eine konzeptuelle Basis für erweiterte Bedeutungen bildet und sie damit motiviert.
Artykuł traktuje o polisemii niemieckich przyimków z perspektywy semantyki kognitywnej. Analizie semantycznej poddano przyimek AUF w konstrukcjach statycznych z celownikiem. Celem artykułu jest opisanie różnorodnych użyć przyimka AUF, rozgraniczenie poszczególnych znaczeń w oparciu o Principled Polysemy Model Tylera i Evansa, identyfikacja protosceny oraz rekonstrukcja sieci semantycznej przyimka. Punktem wyjścia dla rozważań jest teza, że skonstruowana przez codzienne doświadczenia sensomotoryczne protoscena jest konceptualnym punktem wyjścia dla dalszych znaczeń i je motywuje.
This article discusses the semantics of the dative construction with the preposition AUF in aspect of the guiding principles within the cognitive semantics. The aim of the analysis is to show diverse variants of use of the preposition AUF, to establish the meanings from the point of view of the Principled Polysemy Model of Tyler/Evans, to identify the protoscene and to reconstruct the semantic network. The starting point of the analysis is the assumption that the protoscene which is based on the daily sensomotor experience, is the conceptual base forother meanings and their motivations.
Źródło:
Colloquia Germanica Stetinensia; 2021, 30; 91-111
2450-8543
2353-317X
Pojawia się w:
Colloquia Germanica Stetinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Leksem tęczowy w polszczyźnie. Znaczenie i stabilność ekspresywna
Autorzy:
Dawidziak-Kładoczna, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/559900.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Wrocławski. Oficyna Wydawnicza ATUT – Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe
Tematy:
expressive lexis
emotion
polysemy
language korpus
connotation
leksyka ekspresywna
polisemia
korpus
konotacja
Opis:
Word tęczowy in Polish. Meaning and expressive stability Adjective tęczowy is a wildcard, derived from the noun tęcza, which has sources in the Slavic language. With the development of Polish, the meanings of the tęczowy are increasing, especially expressive. Modern lexicographical sources do not record them all. A full picture in this area can be obtained by analyzing language corpora and any other sources, including verbal and graphic resources of the Internet. Some of the meanings of the discussed lexeme have no expressive character, others are a sign of emotions. Emotional value, however, depends not only on meaning, but it is also conditioned pragmatically. Certain meanings can be attributed to positive or negative expression – depending on who the text sender is.
Źródło:
Orbis Linguarum; 2018, 51; 17-37
1426-7241
Pojawia się w:
Orbis Linguarum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Obrazowo mówiąc. O grach wizualno-werbalnych na okładkach tygodników publicystycznych
On visual and verbal play on the covers of Polish weeklies
Autorzy:
Maliszewski, Bartłomiej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1192481.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Krakowskie Towarzystwo TERTIUM
Tematy:
okładka
semiotyka
multimodalność
obraz
polisemia
metafora
cover
semiotics
multimodality
image
polysemy
metaphor
Opis:
Artykuł jest poświęcony komunikatom wizualno-werbalnym na okładkach czasopism publicystycznych. Bogaty w znaczenia komunikat, który łączy elementy ikoniczne i słowne, pozwala analizować relację pomiędzy obydwoma komponentami, a także prześledzić wielopoziomowy charakter odczytywanych treści. W artykule przedstawiono przykłady ikonizacji przekazów werbalnych i ukazano wpływ obrazu na sposób odczytywania słów, a także wpływ języka na sposób interpretowania znaków ikonicznych.
The article deals with visual and verbal messages placed on the covers of weekly magazines. Rich in meanings, the message which combines the iconic and verbal elements makes it possible to analyse the relation between those two components as well as to examine multiple levels of the contents involved. The article presents examples of the iconicity of verbal messages, shows the influence of image on the way words are read, as well as the impact of language on the manner iconic signs are interpreted.
Źródło:
Półrocznik Językoznawczy Tertium; 2017, 2, 2
2543-7844
Pojawia się w:
Półrocznik Językoznawczy Tertium
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Cicli lessicali nei nomi deverbali in "-mento" e "-zione"
Cykle leksykalne w tworzeniu rzeczowników odczasownikowych zakończonych na "-mento" oraz "-zione"
Autorzy:
Insacco, Gioia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/520736.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
ciclo lessicale
nome deverbale
metonimia, polisemia
struttura argomentale
struttura eventiva
argomento reale
argomento di default
cykl leksykalny
rzeczownik odczasownikowy
metonimia
polisemia
struktura argumentowa
struktura zdarzeniowa
argument rzeczywisty
argument domyślny
Opis:
Spesso i nomi deverbali – oltre al significato trasposizionale del verbo di base – sviluppano in diacronia dei ‘cicli lessicali’ (Simone 2000), ovvero estensioni semantiche sistematiche, regolari e gerarchiche. Il meccanismo retorico che opera nei cicli lessicali è la metonimia: essa converte, per contiguità, in entità linguistiche gli argomenti reali, quelli di default e quelli creati per mezzo di un dispositivo metonimico. I nomi deverbali, infatti, procedendo in modo regolare attivano in primis i significati relativi ai sottoeventi, successivamente quelli relativi ai ruoli della struttura argomentale e, infine, quelli degli argomenti metonimici.
Często rzeczowniki odczasownikowe – poza znaczeniem transpozycyjnym czasownika – rozwijają na poziomie diachronicznym tzw. „cykle leksykalne” (Simone 2000), a więc systematyczne rozszerzenia semantyczne, regularne i hierarchiczne. Mechanizmem retorycznym działającym w cyklach leksykalnych jest metonimia: to ona, z uwagi na relację przyległości, przekształca w jednostki językowe argumenty rzeczywiste, te domyślne oraz te utworzone przy pomocy mechanizmu metonimicznego. Zatem rzeczowniki odczasownikowe aktywują regularnie w pierwszej kolejności znaczenia odnoszące się do pod-zdarzeń, następnie znaczenia odnoszące się do funkcji struktury argumentowej, a na koniec, te związane z argumentami metonimicznymi.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Cultura; 2017, 9, 1 "Gli orizzonti dell’italianistica: tradizione, attualita e sfide di ricerca"; 72-83
2083-7275
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Cultura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Spectrum of Sense Remoteness in Polysemy: Bridging Computational and Theoretical Lexicography with Psycholinguistics (Part 1)
Autorzy:
Klimek-Jankowska, Dorota
Hwaszcz, Krzysztof
Wieczorek, Justyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/52910926.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
polysemy
spectrum of sense remoteness
plWordNet – Słowosieć
Polish
mental lexicon
homonymy
metonymy
metaphor
nested polysemy
polisemia
spektrum podobieństwa sensów
język polski
mentalny leksykon
homonimia
metonimia
metafora
polisemia gniazdowa
Opis:
This two-part paper bridges insights from psycholinguistics and from theoretical and computational lexicography to develop a fine-grained classification of polysemy organized along a wider spectrum of sense remoteness of ambiguous words in Polish based on the investigation of a large collection of linguistic data.1 In the first part, we equip readers with background knowledge on different psycholinguistic views on polysemy and we introduce the basic spectrum of sense remoteness proposed in earlier literature. We also present the methodology of our research and we report the results of our quantitative study based on a large sample of sense pairs randomly extracted from plWordNet This two-part paper bridges insights from psycholinguistics and from theoretical and computational lexicography to develop a fine-grained classification of polysemy organized along a wider spectrum of sense remoteness of ambiguous words in Polish based on the investigation of a large collection of linguistic data.1 In the first part, we equip readers with background knowledge on different psycholinguistic views on polysemy and we introduce the basic spectrum of sense remoteness proposed in earlier literature. We also present the methodology of our research and we report the results of our quantitative study based on a large sample of sense pairs randomly extracted from plWordNet  (Słowosieć) thanks to the resources received from the CLARIN-PL Language Technology Center (the Polish section of the European research infrastructure CLARIN ERIC). We show that the most widely represented polysemy types are nested polysemy, polysemy by metaphor and polysemy by metonymy. The second part proposes an extended spectrum of sense remoteness and presents insights on different types of polysemy included in this spectrum with a special attention paid to nested polysemy. 
Ten dwuczęściowy artykuł konsoliduje fakty dotyczące polisemii z zakresu psycholingwistyki oraz leksykografii teoretycznej i obliczeniowej oraz prezentuje wyniki badań ilościowych i jakościowych przeprowadzonych na dużym zbiorze danych polisemicznych w języku polskim, na podstawie których proponujemy uszczegółowioną klasyfikację polisemii oraz opracowujemy poszerzone spektrum podobieństwa sensów słów wieloznacznych. W pierwszej części publikacji omówiono psycholingwistyczne modele reprezentacji polisemii w mentalnym leksykonie oraz wprowadzono podstawowe spektrum podobieństwa sensów, zaproponowane w literaturze przedmiotu. Przedstawiono też metodologię oraz wyniki badań ilościowych przeprowadzonych dla par sensów wyrazów polisemicznych losowo wybranych ze Słowosieci i pozyskanych dzięki wsparciu Centrum Technologii Językowych CLARIN-PL (polskiej sekcji europejskiej infrastruktury badawczej CLARIN ERIC). Wyniki naszego badania pokazują, że najczęściej reprezentowaną polisemią są następujące typy: polisemia gniazdowa, polisemia przez metaforę i polisemia przez metonimię. W drugiej części publikacji poszerzamy spektrum podobieństwa sensów i uszczegóławiamy klasyfikację polisemii na podstawie badania jakościowego. Przedstawiamy także nowe obserwacje na temat różnych typów polisemii wchodzących w skład tego spektrum, ze szczególnym uwzględnieniem polisemii gniazdowej.
Źródło:
Studies in Polish Linguistics; 2022, 17, 1; 31-53
1732-8160
2300-5920
Pojawia się w:
Studies in Polish Linguistics
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ignorans et ydiota – terminologia e stilistica di San Francesco d’Assisi nell’originale e nelle traduzioni
Ignorans et ydiota: Terminology and Stylistics of St. Francis of Assisi in Original and Translations
Ignorans et ydiota – terminologia i stylistyka św. Franciszka z Asyżu w oryginale i przekładach
Autorzy:
Zając, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1933369.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Franciszek z Asyżu
dyftologia
transsumptio
polisemia
kontekst
Francis of Assisi
dissologia
polysemy
contesto
Opis:
Franciszek Bernardone, znany święty Kościoła katolickiego i niezwykły miłośnik stworzenia, jako autor pozostawił po sobie nie tylko «Pochwałę stworzeń», od której trudno byłoby abstrahować, mówiąc o początkach historii włoskiej liryki. Niemały jest zbiór jego pism łacińskich, a w katalogu używanych przez niego terminów oraz charakterystycznych figur stylistycznych można odnaleźć perełki, które stanowią materiał do intrygujących badań językoznawczych. Przykładem jest łaciński termin ydiota, który w jego dziele pisanym występuje trzy razy, w trzech różnych kontekstach, oraz symboliczny obraz ukazujący postawę posłuszeństwa z kluczowym zwrotem ponere in. W wychwyceniu specyfiki pierwszego przypadku pomocna jest analiza zastosowanej dyftologii, w drugim natomiast analiza zabiegu literackiego, zwanego transsumptio. Ciekawe ukazuje się też zestawienie wybranych przekładów analizowanych sformułowań, które w niektórych przypadkach obierają kierunek interpretacyjny odbiegający od oryginału. Wszystko to służy zaś ukazaniu związków syntaktyczno-semantyczno-pragmatycznych potwierdzających żywotność zależności terminów i relacji.
Francis Bernardone, well-known saint of the Catholic Church and unusual lover of the creation, as an author left behind not only the «Praise of the creatures», from which it is difficult to disregard, speaking about the early history of the Italian lyric. Is quite a collection of his writings in Latin, and in the catalogue of the terms using by him and typical stylistic figures, we can find gems, which are the material to intriguing linguistic research. As an example we can take Latin term ydiota, which in his writings appears three times in three different contexts, and the symbolic picture showing an attitude of obedience with the key phrase ponere in as well. In capturing the specificity of the first case can be helpful an analysis of used dissología, whereas in the other, an analysis of a literary treatment, called transsumptio. The summary of selected translations of analyzed phrases, which in some cases peel the interpretative direction, deviating from the original, is also interesting. All of this is serving to illustrate syntactic-semantic-pragmatic connections, confirming vitality of dependence of terms and relationships.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2011, 59, 8; 191-202
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
LES ASPECTS THÉORIQUES ET PRATIQUES DE LA POLYSÉMIE DANS LA TRADUCTION JURIDIQUE
THEORETICAL AND PRACTICAL ASPECTS OF POLYSEMY IN LEGAL TRANSLATION
TEORETYCZNE I PRAKTYCZNE ASPEKTY POLISEMII W PRZEKŁADZIE PRAWNICZYM
Autorzy:
NOWAK-KORCZ, Paulina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/920640.pdf
Data publikacji:
2015-09-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
polysémie
langue du droit
traduction
polisemia
język prawa
tłumaczenie
polysemy
translation
legal translation
Opis:
Le présent article aborde la problématique de la polysémie dans le langage du droit polonais et français. La première partie de l'article présente les définitions concernant le phénomène de la polysémie. Dans la partie suivante de l'article, la polysémie est analysée du point de vue de la traduction juridique. L'auteur attire l'attention sur les deux types de polysémie, à savoir la polysémie linguistique et juridique (Sourioux, Lerat 1975, 93). Les deux types de polysémie mentionnés ci-dessus ont été illustrés par les exemples en langue polonaise et française. Les termes polysémiques ont été présentés dans les tableaux. L'auteur souligne aussi les diverses significations de termes polysémiques analysés, présentés dans des colonnes séparées pour mieux illustrer le phénomène de la polysémie.
Niniejszy artykuł porusza problematykę polisemii w polskim i francuskim języku prawa. W pierwszej części artykułu zdefiniowano zjawisko polisemii W kolejnej części podjęto analizę wieloznaczności polisemicznej z punktu widzenia przekładu prawniczego. Skoncentrowano się głównie na dwóch rodzajach polisemii, a mianowicie polisemii językowej oraz polisemii prawniczej (Sourioux, Lerat 1975, 95). Autorka zobrazowała wspomniane typy polisemii przykładami w języku polskim oraz francuskim. Terminy polisemiczne zostały zamieszczone w tabelach, a różne znaczenia danego terminu polisemicznego pogrupowano w oddzielnych kolumnach, aby lepiej zilustrować wielość znaczeń.
The objective of this paper is to illustrate the phenomenon of polysemy in Polish and French legal language. The first part of the article deals with the definition of polysemy. In the second part, the author focuses her attention on polysemy in legal translation. The distinction between linguistic and legal polysemy (polysémie linguistique, polysémie juridique) is also presented (Sourioux, Lerat 1975). The examples of polysemic words with their multiple meanings have been indicated.
Źródło:
Comparative Legilinguistics; 2015, 23, 1; 29-40
2080-5926
2391-4491
Pojawia się w:
Comparative Legilinguistics
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ekwiwalencja a zjawisko „false friends w słowiańskich nazwach roślin
Equivalence and false friends in Slavic plant names
Autorzy:
Waniakowa, Jadwiga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2158331.pdf
Data publikacji:
2021-12-29
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
Tematy:
false friends
equivalence
plant name identification
polysemy
homonymy
ekwiwalencja
identyfikacja roślin
polisemia
homonimia
Opis:
Artykuł dotyczy podobieństw międzyjęzykowych i zjawiska false friends w słowiańskich nazwach roślin. We wszystkich słowiańskich dialektach i w historii języków słowiańskich można zaobserwować, że jedna nazwa może odnosić się do kilku gatunków roślin, a dany gatunek może mieć nawet kilkadziesiąt nazw. Jak pokazują analizy, nierzadko nazwy te są zgodne formalnie i semantycznie na dużych obszarach, na których mówi się językami słowiańskimi. W podsumowaniu artykułu zasugerowano, że badania porównawcze materiałów słowiańskich zawsze wymagają dużej ostrożności, aby zapobiec ewentualnym błędom w identyfikacji. Podobieństwo formalne nie gwarantuje adekwatności treści, czyli prawdziwego znaczenia, gdyż w niektórych przypadkach mamy do czynienia z całkowitą równoważnością nazw i ich desygnatów w danych językach słowiańskich, a czasem nazwy takie stanowią false friends.
The article deals with interlingual similarities and the phenomenon of false friends in Slavic plant names. In all Slavic dialects and in the history of Slavic languages it is observed that one name may refer to several species of plants, and a given species may have even dozens of names. As analyses show, it is not uncommon for these names to be formally and semantically compatible across large areas where Slavic languages are spoken. In the conclusion of the paper, it is suggested that comparative studies of Slavic materials always require great caution to prevent possible mistakes in identification. Formal similarity does not guarantee the adequacy of the content, i.e. the true meaning, as in some cases we deal with complete equivalence of the names and their designates in the given Slavic languages, and sometimes the names constitute false friends.
Źródło:
Polonica; 2021, 41; 39-49
0137-9712
2545-045X
Pojawia się w:
Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies