Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "BORDERLANDS" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-9 z 9
    Tytuł:
    Granice polityczne w krajobrazie – krajobraz pogranicza
    Political borders in the landscape – landscape of the borderlands
    Autorzy:
    Sobczyński, Marek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/684363.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    granice
    pogranicza
    granica reliktowa
    krajobraz kulturowy
    borders,
    borderlands
    relict border
    cultural landscape
    Opis:
    The article presents the impact of border infrastructure on shaping the cultural landscape from historical point of view. Starting with the oldest constructions stereotyped as the old borders (Roman walls, Great Wall of China), to the real elements of demarcation and protection of the border. Problem of the formation borderland and the characteristics of their cultural landscape were addressed, referring to the problem of the relict border. It shows how the boundary shapes the landscape of the borderland and how this landscape persists even after the ending of the barrier function of ceased political and administrative border. The study is based largely on own researches conducted over the last few decades in Poland and numerous examples from the World, mostly based on the author's own observations.
    W artykule przedstawiono wpływ infrastruktury granicznej na kształtowanie się krajobrazu kulturowego w ujęciu historycznym, począwszy od najstarszych konstrukcji traktowanych stereotypowo jako graniczne (wały rzymskie, Wielki Mur Chiński) aż po rzeczywiste elementy demarkacji i ochrony granic. W dalszej części, nawiązując do kwestii granicy reliktowej, zajęto się problemem kształtowania się pograniczy i cechami ich krajobrazu kulturowego. Ukazano, w jaki sposób granica kształtuje krajobraz pogranicza i jak ten krajobraz utrzymuje się nawet po ustaniu pełnienia przez granicę funkcji bariery polityczno-administracyjnej. Opracowanie oparte jest w dużej części na własnych badaniach prowadzonych przez kilka ostatnich dekad w Polsce oraz na licznych przykładach ze świata, przeważnie także opartych na własnych obserwacjach autora.
    Źródło:
    Studia z Geografii Politycznej i Historycznej; 2018, 7; 25-70
    2300-0562
    2450-0127
    Pojawia się w:
    Studia z Geografii Politycznej i Historycznej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wobec nie-miejsca. Myślenie przestrzenią w twórczości Ádáma Bodora
    Towards Non-Place. Thinking in Terms of Space in Ádám Bodor’s World
    Autorzy:
    Piotrowiak-Junkiert, Kinga
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1179222.pdf
    Data publikacji:
    2012-12-02
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Ádám Bodor
    space
    borderlands
    province
    geopoetics
    identity
    przestrzeń
    pogranicza
    prowincja
    geopoetyka
    tożsamość
    Opis:
    Artykuł prezentuje analizę koncepcji przestrzeni w twórczości Ádama Bodora (Okręg Sinistra, Wizyta arcybiskupa). Konstrukcja powieści węgierskiego pisarza pozwala stwierdzić, że mamy w tych powieściach do czynienia ze szczególną formą fabularnej przestrzeni. Bodor opisuje miejsca, które nie istnieją w rzeczywistości pozatekstowej, nadając im jednak nazwy, które stają się rodzajem wskazówki, podpowiedzi. Czytelnik z łatwością może dekodować nazwy przygranicznych terenów opisywanych w tej twórczości. Bodor opiera swój koncept także na fiozofii wpisanej w zaburzenie cyklicznych procesów przyrody, metaforach totalitarnego świata, byciu wiecznym tułaczem.
    The article presents an analysis of the spatial conception in the works of Ádam Bodor (The Sinistra Zone, The Archbishop visit). The construction of the novels written by the Hungarian writer depicts that in this novel there appears a particular story space. Bodor describes places, which didn’t exist in external reality. He also gives them names which constitute a type of hint. The readership can easily decode the names of the borderlands. The writer constructs these ideas based on his own philosophy which is connected with perturbations of the cyclical processes of nature, metaphors of the totalitarian world but also being the eternal Wanderer. 
    Źródło:
    Porównania; 2012, 11; 101-110
    1733-165X
    Pojawia się w:
    Porównania
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Klasa integracyjna jako przystań pograniczy
    Integrated Class as a Borderland Haven
    Autorzy:
    Gajdzica, Zenon
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2141164.pdf
    Data publikacji:
    2015-12-31
    Wydawca:
    Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej
    Tematy:
    edukacja integracyjna
    uczeń z niepełnosprawnością
    pogranicza
    integrated education
    learner with disability
    borderlands
    Opis:
    Problematyka edukacji integracyjnej doczekała się wielu eksploracji badawczych i ukonstytuowanych na nich (także w oderwaniu od nich) wielu deskrypcji. Brakuje jednak rozpraw skoncentrowanych na próbach interpretowania i wyjaśniania zidentyfikowanych sytuacji trudnych występujących w tej formie kształcenia z wykorzystaniem koncepcji zaczerpniętych spoza pedagogiki i pedagogiki specjalnej. Celem opracowania jest rozpatrzenie okoliczności kształcenia integracyjnego w perspektywie kategorii pograniczy. Pozwalają one spojrzeć na omawianą formę kształcenia w szerszej – społecznej perspektywie. Koncepcje pograniczy mogą służyć nie tylko wyjaśnianiu zachodzących procesów w jej obszarze, ale zachęcają także do korzystania z wzorców wzmacniania procesów integracyjnych opisanych na gruncie socjologii pogranicza oraz edukacji międzykulturowej.
    The issues of integrated education have been subjected to a lot of scientific exploration, which has given rise to many descriptions grounded on it as well as separated from it. Yet, what is missing are the disputes focused on the attempts at interpreting and explaining the identified difficulties occurring in this form of education and conducted with the application of concepts borrowed from other disciplines than pedagogy and special pedagogy. The presented study aims at viewing the environment of integrated education in the perspective of borderlands. This allows for a broader, social perspective in which the discussed form is seen. The concepts of borderlands may not only help to explain the processes taking place within them but also encourage to use the models of enhancing integration processes described by borderland sociology and intercultural education.
    Źródło:
    Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja; 2015, 18, 4(72); 117-127
    1505-8808
    2450-3428
    Pojawia się w:
    Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Literackie topografie pogranicza. Przypadek Slawonii
    Literary Topography of The Borderland. The Case of Slavonia
    Autorzy:
    Dyras, Magdalena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1179230.pdf
    Data publikacji:
    2017-12-02
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    regionalism
    Slavonia
    borderlands
    nostalgia
    memory
    cultural interaction
    regionalizm
    Slawonia
    pogranicza
    pamięć
    interakcja kulturowa
    Opis:
    W ostatnich latach w Chorwacji ożywa duch regionalizmu, który można by nazwać „nowym regionalizmem” w odróżnieniu od tendencji, jakie przez wieki kształtowały oblicze kultury chorwackiej. Można również określić nową sytuację mianem „decentralizacji mapy”, wyrażającą się w zainteresowaniu obszarami granicznymi, peryferiami. Slawonia, przestrzeń przecięcia się i spotkania różnych kultur, również przeżywa znaczące przemiany. W prozie chorwackiej pojawiają się próby odtworzenia środkowoeuropejskiego ducha regionu poprzez odkrywanie śladów przeszłości, za sprawą swego rodzaju literackiej archeologii zmierzającej do odnalezienia, mówiąc słowami Aleidy Assmann „śladów, reliktów, bruzd i ran” określających dane miejsca. Interesującym przypadkiem takiego poszukiwania jest proza autorów pochodzenia niemieckiego, szczególnie Ludwiga Bauera, autora powieści wskrzeszających ducha pogranicza.
    The regionalist spirit has been revived during recent years in Croatia. The spirit can be called “new regionalism” as opposed to the tendencies which shaped the Croatian culture for centuries. The new situation can also be referred to as “map decentralization” which is visible in the interest in fringe areas and peripheries. Slavonia, the area of intersection and meeting of different cultures, is also undergoing significant changes. In the Croatian prose there are attempts at recreating the Central European spirit of the region by means of finding traces of the past due to a kind of literary archeology which aims at finding what Aleida Assmann would call “traces, relicts, furrows and wounds” which characterize the particular places. An interesting case of such searching is the prose of authors of German origin, particularly Ludwig Bauer who is the author of a novel which revives the spirit of the borderland.
    Źródło:
    Porównania; 2012, 11; 157-165
    1733-165X
    Pojawia się w:
    Porównania
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    [rec.] Krzysztof Maliszewski (red.), Pedagogika kultury-wehikuł przebudzeń. O edukacji nie-obojętnej, Wydawnictwo Naukowe „Śląsk”, Instytut Myśli Polskiej im. W. Korfantego, Katowice 2021
    Autorzy:
    Piasecka, Małgorzata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2031172.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-21
    Wydawca:
    Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie. Wydawnictwo Uczelniane
    Tematy:
    culture
    pedagogy
    education
    borderlands
    transgression
    a review essay
    kultura
    pedagogika
    edukacja
    pogranicza
    transgresja
    esej recenzyjny
    Opis:
    Autorka tekstu napisanego w formie eseju recenzyjnego wyłania z treści kolejnych rozdziałów monografii pewne tropy, asumpty, metafory, figury retoryczne, symbole, kategorie, które uspójniają jej rozumienie jako całości.  Tworzą one, tym samym, horyzont czytania tekstów kultury dla pedagogiki. Są nimi przykładowo: pogranicza, granice, podróż, droga, powroty, dzieciństwo, wyobraźnia czy ciało. Transgresyjny charakter kultury ubogaca człowieka, a pedagogika kultury jest metaforycznym wehikułem przebudzeń, które nasycają edukację czynnikiem nie-obojętności.
    The authoress of the text written in the form of a review essay identifies certain traces, assumptions, metaphors, rhetorical figures, symbols and categories in the content of the following chapters of the monograph, which make understanding it as a whole consistent. Thus, they form the horizon for reading cultural texts for education. They are, for example: borderlands, borders, journey, road, returns, childhood, imagination and body. The transgressive nature of culture enriches man, and the cultural pedagogy is a metaphorical vehicle of awakening that saturates education with the factor of non-indifference.
    Źródło:
    Podstawy Edukacji; 2021, 14; 177-186
    2081-2264
    Pojawia się w:
    Podstawy Edukacji
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Konteksty biografii pogranicza: Polacy na Kaukazie w XIX i XX wieku
    The Contexts of Borderland Biographies: Poles in the Caucasus in the Nineteenth and Twentieth Centuries
    Autorzy:
    Chodubski, Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/11855222.pdf
    Data publikacji:
    2016-11-30
    Wydawca:
    Fundacja Biografie Codzienności
    Tematy:
    biografia
    Polacy na Kaukazie
    pogranicza
    aktywność kulturowa
    tożsamość narodowa
    biography
    Poles in the Caucasus
    borderlands
    cultural activity
    national identity
    Opis:
    W opracowaniu wskazuję, że Polacy wywodzący się z polskiej przestrzeni kresowej zaznaczali w XIX i XX w. wyraźnie swoją obecność kulturowo-cywilizacyjną. Wyróżnili się odwagą działania, przedsiębiorczością, przystosowawczością, tj. cechami określanymi mianem typowo kresowymi. Cieszyli się szacunkiem i zrozumieniem ze strony narodów Kaukazu. W ich postawach i zachowaniach uzewnętrzniały się liczne sprzeczności. Z jednej strony, podkreślali tzw. wyższość kulturową, a z drugiej – zwracali uwagę na swoją niemoc funkcjonowania wobec obcej rzeczywistości kulturowej, a zwłaszcza politycznej, wskazywali na ograniczenie swych praw, czego następstwem jest funkcjonowanie obcych wśród obcych. W swoich biografiach ujawniali różne konteksty pochodzenia narodowego. Wskazywali na przywiązanie do przestrzeni, z których się wywodzili, do związków z kulturą polską oraz z rzeczywistością rosyjską, w której przyszło im żyć, zdobywać wykształcenie i pracować zawodowo.
    This article indicates that Poles originating from the Polish borderland clearly marked their cultural and civilizational presence in the nineteenth and twentieth centuries. They were characterized by courage, entrepreneurship and adaptability, i.e. features that were perceived as typical of borderland residents. They enjoyed respect and understanding from the peoples of the Caucasus. Their attitudes and behaviours were full of contradictions. On the one hand, they emphasized their so-called cultural superiority; on the other hand, they criticized the foreign cultural, and especially political, reality and pointed out that their rights were limited, as a result of which they felt like strangers living among strangers. In their biographies, they revealed different contexts of national origin. They pointed to their attachment to the place from which they descended, Polish culture and the Russian reality in which they lived, acquired education and worked professionally.
    Źródło:
    Biografistyka Pedagogiczna; 2016, 1, 1; 55-69
    2543-6112
    2543-7399
    Pojawia się w:
    Biografistyka Pedagogiczna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Między zakorzenieniem w dziedzictwie tradycji a otwartością (na) pogranicza. O kształtowaniu „międzykulturowej tożsamości” i tropach pedagogicznych poszukiwań Jerzego Nikitorowicza
    Between being rooted in the heritage of tradition and the openness of/to borderlands. On Jerzy Nikitorowicz’s shaping of “intercultural identity” and some educational traces in his research
    Autorzy:
    Rembierz, Marek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1877338.pdf
    Data publikacji:
    2020-06-30
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    zakorzenienie
    dziedzictwo tradycji
    otwartość
    pogranicza
    pedagogika międzykulturowa
    „międzykulturowa tożsamość”
    rooting
    heritage of tradition
    openness
    borderlands
    intercultural education
    “intercultural identity”
    Opis:
    Wypracowując koncepcję pedagogiki międzykulturowej i koncepcję „międzykulturowej tożsamości”, Jerzy Nikitorowicz rozpatruje doświadczenie zakorzenienia w tradycji i postawę „człowieka pogranicza” (otwartego na odmienności kulturowe). Towarzyszy temu świadomość napięć właściwych dynamice pogranicza. W sytuacji pogranicza coś może być „zarazem” tym, czym jest (co ma określony kształt tożsamości) i „zarazem” czymś innym, czymś z pogranicza jednego i drugiego (lub też trzeciego, kolejnego) jestestwa. Obeznanie w złożoności pogranicza w jakiejś mierze przygotowuje na zetknięcie się z zapatrywaniami innymi niż własne, które jawią się jako nieoczywiste (a trzeba z nimi konfrontować własne oczywistości, ryzykując, iż to one staną się problematyczne). Pogranicza nie są „gdzieś daleko”, „na kresach”, ale ich obecność i ich cechy, m.in. dynamiczne układy wartości, wpisują się w różne obszary człowieczej egzystencji, kształtując rozumienie podstawowych „spraw ludzkich”. Zmierzając do dojrzałych teoretycznie ujęć problematyki Innego, pogranicza i relacji międzykulturowych, Nikitorowicz postuluje rewitalizację heterologii (nauki i wiedzy o Innym).
    What has been explored and emphasized in the pedagogical research of Jerzy Nikitorowicz is the experience of being rooted in the heritage of tradition and the experience of the “borderland man”. Having elaborated theoretically mature and practically useful intercultural pedagogy as well as the concept of “intercultural identity”, Nikitorowicz affirms the attitude of the “borderland man”, who is open to the diversity of cultures, religions and languages. This takes place along with the awareness of conflict raising tensions, which cannot be avoided in the borderland dynamics. Moreover, the “between” situation, typical of the experiencing of values by the borderland man and of shaping “intercultural identity” requires specific “praise of inconsistency”. In the borderland situation, something can be “at the same time”, “simultaneously” and “in parallel”: at the same time what it is (which has a particular shape of identity) and something else - something on the borderline of the one and the other (or the third and still the next) selfhood. Being familiarized with the complexity of borderlands, to a certain extent, one is prepared to face the views that are different than one’s own. Those different views, especially the ones concerning values, appear as not obvious and expressing a different (hard to understand and accept) standpoint. Therefore, what appears as not obvious should be reliably confronted with one’s own obviousness, undertaking the risk that it will become questionable and will lose the features of obviousness. One ought to conduct intellectual struggle against the insufficiency of cognitive abilities not to be affected by cognitive disorientation, not to acquire learned helplessness and not to yield to uncertainty. Borderlands are not “far away” in distant land ends - their presence and features, e.g. dynamic systems of values, comply with various spheres of human existence, as a factor that helps to understand the fundamental “human matters’. According to Nikitorowicz, the identity creating values of the borderland enhance the forming of subjectivity and self-effectiveness of “an individual who develops and self-manages on the basis of traditions and cultural heritage”. At the same time, carrying the memory of the complexity of borderland experiences, Nikitorowicz as a “borderland man” indicates such duality: “On the one hand, [the borderland] brings about the feeling of social and cultural (family, religious, [...], ethnic) identity, but on the other hand it causes threat, loss of the feeling of safety, the fear of the intolerance of the dominating group” (Nikitorowicz, 1995, p. 19). From the standpoint of intercultural education, Nikitorowicz puts forward a postulate of reading anew the Polish traditions of cultural borderlands in the context of the current cultural and social challenges. Aiming at the elaboration of some more general theoretical approaches to the Other, borderlands and intercultural relations - such approaches that will complement intercultural pedagogy - Nikitorowicz suggests the revitalization of heterology, as a science and knowledge concerning the Other, and points to its necessity in the complex nature of cultural diversification.
    Źródło:
    Edukacja Międzykulturowa; 2020, 12, 1; 19-51
    2299-4106
    Pojawia się w:
    Edukacja Międzykulturowa
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Granica w świadomości i w rzeczywistości: dwa przykłady z nowych krajów członkowskich Unii Europejskiej
    Border in the Mind and in the Reality: Two Examples of the New EU Member States
    Autorzy:
    Ptáček, Pavel
    Kladivo, Petr
    Roubínek, Pavel
    Siwek, Tadeusz
    Ziener, Karen
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/427386.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    pogranicza
    tożsamość regionalna
    percepcja
    relacje transgraniczne
    Austria
    Republika Czeska
    Polska
    Słowenia
    Borderlands
    regional identity
    perception
    cross-border relations
    Czech Republic
    Polska
    Slovenia
    Opis:
    Postrzeganiem przestrzeni geograficznej, tożsamości regionalnych lub wpływem wydarzeń historycznych na aktualne stosunki społeczne zajmują się różne dyscypliny naukowe. Niniejszy artykuł zajmuje się tymi zagadnieniami z pogranicza geografii i socjologii. Najważniejszym pytaniem, na które zespół autorski starał się odpowiedzieć, było to, jak subiektywne postrzeganie granicy i sąsiedniego kraju wpływa na obiektywne zachowania mieszkańców pograniczy, na kształtowanie ich związków z mieszkańcami regionu spoza granicy oraz powiązań ekonomicznych i kulturowych. Materiałem empirycznym były wyniki badań kwestionariuszowych na pograniczu polsko-czeskim w rejonie Górnego Śląska oraz austriacko-słoweńskim w rejonie Karyntii. Badane były aktualne stosunki transgraniczne w kontekście ich różnych losów historycznych. Stwierdzone różnice determinowane położeniem geograficznym, wiekiem, wykształceniem czy znajomością języków były testowane metodami statystycznymi. Do najważniejszych uzyskanych wniosków należy stwierdzenie, że zmiana funkcjonowania granicy po wejściu krajów do strefy Schengen ma istotne znaczenie, ale mieszkańcy reagują na nią z pewnym opóźnieniem. Efekt bariery w świadomości istnieje nadal zwłaszcza na granicy polsko-czeskiej i dla jego złagodzenia konieczne jest wsparcie instytucjonalne.
    Research questions like geographical space perception, regional identities research or the influence of historical events on current social relations are in the focus of many disciplines, including sociology and geography. The authors have focused on research of these and similar problems on the examples of two border regions in four EU countries. The principal question is how the perception of the neighbouring country (respectively region) is influenced by objective circumstances like border regime, level of economic and cultural connectivity and on the other hand also subjective perception by local population. There are presented results of the research on Czech-Polish and Austrian-Slovenian borderlands. Research was focused on perception of current cross-border relations trying to determine crucial cultural and historical events which influenced them. Differences of results are tested by using statistical analysis. The statistical analysis tested potentially different perception and behaviour of people by age, education and different level of neighbour’s state language knowledge. The changes in cross-border regime (as the result of countries accession into Schengen zone) are perceived as important ones but the perception of the border and the intensity of cross-border relations react to this fact with substantial time delay. Institutional support leading to the mitigation of barrier effect perception of the border seems to be important especially in the Czech-Polish borderland.
    Źródło:
    Studia Socjologiczne; 2017, 1(224); 167-193
    0039-3371
    Pojawia się w:
    Studia Socjologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Gegenwärtige Geschichtsnarrative zu den Silesian Texans als Gegenstand transnationaler Global Silesian Studies
    Współczesne naracje historyczne o Silesian Texans/Śląskich Teksańczykach jako przedmiot Global Silesian Studies/Globalnych Studiów Śląskich
    Contemporary Historical Narratives on Silesian Texans as a Subject of Transnational Global Silesian Studies
    Autorzy:
    Kubik, Adam
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/27315987.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    Silesian Texans
    Narrative
    Global History
    Oberschlesien
    Texas
    USA
    Global Silesian Studies
    Diaspora
    (Ober)Schlesische Sprache
    Grenzgebiete
    Transnationalität
    śląscy Teksańczycy
    narracja
    historia globalna
    Górny Śląsk
    Teksas
    globalne studia śląskie
    diaspora
    język (górno)śląski
    pogranicza
    transnarodowość
    Narratives
    Upper Silesia
    (Upper)Silesian Language
    Borderlands
    Transnationality
    Opis:
    In diesem Artikel werden ausgewählte Beiträge mit gegenwärtigen Geschichtsnarrativen zu den oberschlesischen Auswanderern nach Texas im 19. Jahrhundert, den sog. Silesian Texans, vorgestellt und besprochen. Dabei werden die darin vorkommenden Zuschreibungen von nationalen Kategorien hinsichtlich der Identität, Sprache, kulturellen und ortsgebundenen Herkunft kritisch hinterfragt. Die dabei verwendete Methode ist die komparatistische Imagologie nach dem „Aachener Programm“. Diese eignet sich in besonderer Weise für derartige Untersuchungen in transnationalen Gebieten wie Oberschlesien und ihren Überseeformen in Texas, USA. Die angeführten Quellen aus den letzten drei Jahrzehnten werden neuesten wissenschaftlichen Erkenntnissen hinsichtlich der Forschung zu den Silesian Texans wie auch der (ober)schlesischen Sprache gegenübergestellt. Der Artikel kann als Bestandaufnahme aktueller Quellen zum Phänomen der Silesian Texans wie auch als ihre kritische Besprechung verstanden werden. In der Untersuchung werden historische Fehler und Anachronismen in den Geschichtsnarrativen aufgezeigt, in denen die Herkunftsregion der Silesian Texans nicht ihrem Charakter als ein Grenzgebiet entsprechend, weder multikulturell noch transnational wahrgenommen wird.
     In this article, selected contemporary historical articles with narratives about the Upper Silesian emigrants to Texas in the 19th century, the so-called Silesian Texans, are cited and discussed. The attributions of national categories with regard to identity, language, cultural and local origin are critically examined. The method used is comparative imagology according to the “Aachener Programm”. This is especially suitable for alike studies in transnational areas such as Upper Silesia and its oversea diaspora in Texas, USA. The cited sources of the last three decades are contrasted with the latest scholarly findings regarding research on the Silesian Texans, as well as the (Upper) Silesian language itself. This article can be seen as a survey of current sources on the phenomenon of the Silesian Texans, as well as a critical discussion of them. The study highlights historical errors and anachronisms in historical narratives in which the Silesian Texans’ region of origin is perceived as neither multicultural nor transnational according to its character as a borderland.
    W niniejszym tekście przedstawiono i omówiono wybrane artykuły ze współczesnymi narracjami historycznymi na temat górnośląskich emigrantów do Teksasu w XIX wieku, tzw. śląskich Teksańczyków/Silesian Texans. Krytycznej analizie poddane zostały występujące w nich atrybucje kategorii narodowych w odniesieniu do tożsamości, języka, pochodzenia kulturowego i miejsca. Zastosowana metoda to imagologia porównawcza według „Aachener Programm/Programu z Akwizgranu”. Jest ona szczególnie przydatna do tego typu badań na obszarach transnarodowych, takich jak Górny Śląsk i jego zamorskie formy w Teksasie w USA. Przytoczone źródła z ostatnich trzech dekad są zestawione z najnowszymi wynikami badań nad śląskimi Teksańczykami, jak również nad językiem (górno) śląskim. Artykuł można traktować jako przegląd aktualnych źródeł na temat fenomenu śląskich Teksańczyków, jak również ich krytyczną dyskusję. Studium wskazuje na błędy historyczne i anachronizmy w narracjach historycznych, w których region pochodzenia śląskich Teksańczyków nie jest postrzegany zgodnie z jego charakterem jako region pogranicza, zatem ani jako region wielokulturowy, ani transnarodowy.
    Źródło:
    Wortfolge. Szyk Słów; 2023, 7; 1-43
    2544-4093
    Pojawia się w:
    Wortfolge. Szyk Słów
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-9 z 9

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies