Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Urbanek, A" wg kryterium: Autor

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-4 z 4
    Tytuł:
    Phyletic evolution of the latest Ludlow spinose monograptids
    Autorzy:
    Urbanek, A
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/20243.pdf
    Data publikacji:
    1995
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN
    Tematy:
    ewolucja zwierzat
    paleontologia
    Monograptus
    fauna graptolitowa
    Neocucullograptinae
    Opis:
    The spinose latest Ludlow (Ludfordian) graptolite Monograptus (Uncinatograptus) spineus is not related to the lobate-spinose monograptids of the late Wenlock. It developed independently as a result of phyletic evolution from hooded M. (U.) acer, M. (U.) protospineus sp. n. being a transient link. Cumulative effects of gradual and directional changes within this lineage resulted probably in feeding specializations that enabled separation of niches. Previously described M. (U.) acer and M. (U.) aculeatus are defined as chronosubspecies, the latter representing a more advanced stage of evolution. A biostratigraphic subdivision of late Ludfordian in graptolite facies is suggested.
    Rozpoznana na podstawie głębokiego wiercenia Mielnik IG-1 (E Polska) sekwencja fauny graptolitowej, wskazuje na wyraźną dwudzielność najwyższego ludlowu (piętro ludford). Dominujące we wczesnyrn ludfordzie monograptidy z podrodziny Neocucullograptinae wymierają pod koniec poziomu N. kozlowskii w wyniku jednoimiennego zdarzenia (kryzysu biotycznego). Miejsce zubożałego zespołu reliktowego zajmuje następnie zróżnicowana fauna, wsród której szczególne znaczenie przypada przedstawicielom Monograptus opatrzonych tekami typu "uncinatus". Pojawiają się one po dłuższej przerwie w zapisie paleontologicznym (tzw. "Lazarus effect"). Powyżej tego poziomu rozwija sie linia filogenetyczna, zlożona z następstwa: M. (Uncinatograptus) acer acer - M. (U.) acer aculeatus - M. (U.) protospineus sp. n. - M. (U.) spineus. Ten ostatni posiada obok płatów aperturalnych także długie kolce i jest charakterystycznym gatunkiem przewodnim poinego ludfordu. Stopniowa i kierunkowa ewolucja w obrębie tej pojedynczej linii stanowi przykład tzw. "ewolucji filetycznej". Zmiany ewolucyjne miały charakter kumulatywny i nowe elementy strukturalne były dodawane do już istniejących (hypermorfoza). M. (U.) protospineus sp.n. reprezentuje ogniwo pośrednie i ma platy aperturalne opatrzone zaczątkowymi wyrostkami, na których w dalszym przebiegu filogenezy powstały prawdziwe kolce aperturalne. Niezwykłe podobieństwo M. (U.) spineus do "kolczastych" monograptidow poinego wenloku jest wiec wyrazem homeomorfii.
    Źródło:
    Acta Palaeontologica Polonica; 1995, 40, 1; 1-17
    0567-7920
    Pojawia się w:
    Acta Palaeontologica Polonica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Oligophyly and evolutionary parallelism: A case study of Silurian graptolites
    Oligofilia i paralelizm ewolucyjny: przyklad graptolitow sylurskich
    Autorzy:
    Urbanek, A
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/21919.pdf
    Data publikacji:
    1998
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN
    Tematy:
    fauna kopalna
    sylur
    wymieranie gatunkow
    grupy monofiletyczne
    graptolity sylurskie
    taksony
    domeny genealogiczne
    ewolucja zwierzat
    fauna monograptidowa
    paleontologia
    oligofilia
    paralelizm ewolucyjny
    potencjal ewolucyjny
    Opis:
    Oligophyly may be defined as a restrictive factor in evolution leading to minimization of the number of phyletic lines owing to an occasional reduction by means of mass extinction as well as to their recovery from scanty survivors. The monophyletic origin of the vast majority of taxa finds its explanation in this succession of events, namely in the diversity reduction (DR) - rediversification (RD) sequence. In turn, the recovery from a few or a single ancestral species (near-monophyly or monophyly) causes a number of consequences for the evolution of emerging new taxa. They produce a particular class of systematic groups called genealogical domains. Such groups display an exceptionally close affinity and a similar evolutionary potential exhibited i-.e. an abundant parallelism. In other words, the paucity of ancestry (oligophyly) explains why both the monophyletic origin and evolutionary parallelism are such common features of the phylogeny in most fossil groups. Parallelism is caused by the similarity of apomorphic tendencies (known as 'underlying synapomorphy' in phylogenetic systematics), which are among the most characteristic features of evolution within a genealogical domain. It is now evidenced that the vast majority of Late Silurian monograptid faunas are descendants of only two species - survivors from the severe lundgreni Event. Numerous cases of heterochronic parallelism and evolutionary repetitions observed within the repertoire of the Late -Silurian monograptid faunas may be explained as a far reaching effect of oligophyly. Each ancestral species established its own genealogical domain displaying certain apomorphic tendencies. The same is true for the monophyletic origin and early radiation of Llandovery monograptids. Whilst graptolites provide numerous graphic examples substantiating the oligophyly concept, it is clear that the phenomena discussed are of a much more general nafure.
    Jednym ze skutków wymierania masowego było zmniejszanie się liczby przeżywających linii ewolucyjnych, z reguły reprezentowanych także przez nieliczne gatunki. Odradzanie się faun następowało więc od nielicznych przedstawicieli danej linii ewolucyjnej i w konsekwencji tworzące się nowe grupy taksonomiczne miały monofiletyczne lub prawie monofiletyczne pochodzenie. Ten czynnik systematycznię ograniczający ilość równolegle rozwijających się linii filogenetycznych otrzymał nazwę "oligofilii'' (od gr. oligos - skąpy, nieliczny i phylon - ród, plemię, Urbanek 1997). W wyniku działania oligofilii odtadzające się taksony stanowią szczególnie blisko spokrewnione grupy monofiletyczną określane we współczesnej systematyce filogenetycznej jako domeny genealogiczne. Znamiennym rysem ewolucji takich grup jest powszechny paralelizm ewolucyjny, świadczący o istnieniu określonych tendencji apomorficznych. Znajduje to wyraz w mozaikowym pojawianiu się danej cechy apomorficznej w różnych kladach należących do tej samej domeny genealogicznej (zjawisko "ukrytej synapomorfii'', ang. "underlying synapomorphy'' Saether 1979, 1983). Historia odradzania się faun monograptidowych późnego syluru po zdarzeniu lundgreni, daje się dobrze zinterpretować w świetle koncepcji oligofilii i domen genealogicznych. Chociaż graptolity dostarczają szczególnie interesujących faktów na poparcie koncepcji oligofilii, nie ulega wątpliwosci, że zasada ta ma ogólne znaczenie. Wskutek działania oligofilii odradzające się fauny złożone są z grup monofiletycznych, z których każda składa sie z blisko spokrewnionych gatunków obdarzonych podobnym potencjałem ewolucyjnym. Warunkuje to częsty paralelizm ewolucyjny, stanowiący charakterystyczny rys zapisu paleontologicznego, odnoszącego się do historii różnych grup. Jednakże dalsze działanie oligofilii zapobiega polifiletycznemu powstawaniu potomnych taksonów, bowiem większość równoległych linii ulega eliminacji w wyniku wymierania masowego, Zasada oligofilii pozwala zrozumieć paradoksalny związek między monofiletycznym pochodzeniem większości taksonów szczebla ponadgatunkowego, ich w znacznym stopniu równoległą ewolucją oraz również monofiletycznym pochodzeniem powstających z nich grup potomnych.
    Źródło:
    Acta Palaeontologica Polonica; 1998, 43, 4; 549-572
    0567-7920
    Pojawia się w:
    Acta Palaeontologica Polonica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The stolon system in Rhabdopleura compacta [Hemichordata] and its phylogenetic implications
    Stolony Rhabdopleura compacta [polstrunowce, pioroskrzelne] i ich znaczenie filogenetyczne
    Autorzy:
    Urbanek, A
    Dilly, P N
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/22184.pdf
    Data publikacji:
    2000
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN
    Tematy:
    Rhabdopleura compacta
    Pterobranchia
    paczki przetrwalnikowe
    kompleksy diafragmowe
    graptolity
    Crustoidea
    stolony
    polstrunowce
    Rhabdopleurida
    rabdopleurydy
    pioroskrzelne
    morfologia
    paleontologia
    Dendroidea
    Opis:
    Studies made with the light microscope on the stolon system of extant pterobranch hemichordate Rhabdopleura compacta Hincks, 1880 have revealed the presence of characteristic structures called herein diaphragm complexes. Each complex consists of the stolonal diaphragm proper and a thin-walled conical encasement, produced by a rapid inflation of the stolonal sheath around the diaphragm. Such structures have never been observed before either in the Recent or fossil Rhabdopleurida. However, both in their origin and in their relations to the stolon and to the zooidal tube, diaphragm complexes strongly resemble the internal portions of thecae as recognized in the sessile orders of the Graptolithina. The significance of the presence of these homologues of the enclosed initial portions of thecae in Rhabdopleura compacta for the understanding of the phylogenetic relationships between pterobranchs and graptolites is discussed.
    Duże podobieństwo stolonów współczesnych i kopalnych rabdopleurydów (Pterobranchia, Rhabdopleurida) oraz osiadlych rzędów kopalnych graptolitów (zwłaszcza Dendroidea i Crustoidea), jest jednym z argumentów przemawiających za bliskim pokrewieństwem obu pup. Badania Kozłowskiego (1949) wykazały, że przy dużym ogólnym podobieństwie stolonów rabdopleurydów i stolonów Graptolithina występuje także znamienna różnica: podczas gdy u graptolitów występują tzw. części wewnętrzne tek, u pióroskrzelnych nie stwierdzono ich występowania. Nasze badania przeprowadzone na materiale Rhabdopleura compacra Hincks. 1880 zebranym w przybrzeżnych wodach Kanalu La Manche w okolicy portu Plymouth (Anglia), wykazały jednak u tego gatunku obecność struktur homologicznych z częściami wewnętrznymi tek graptolitów. Struktury te nazwane przez nas kompleksami diafragmowymi, składają się z właściwej diafragmy (tj. przegrody w stolonie opatrzonej centralnym otworkiem), oraz stożkowatej osłonki powstałej przez raptowne rozszerzenie (inflację) stolonu. W ten sam sposób powstają wewnętrzne części tek u przedstawicieli osiadłych rzędów graptolitów. Badania nasze wykazały także głebokie podobieństwo między budową osłonek perydermalnych pączków przetrwalnikowych i kompleksów diafragmowych u Rhabdopleura oraz wewnętrznych części tek u Graptolithina. Te pochodne stolonu wraz z samym stolonem można określić jako stoloblast, tj. część szkieletu kolonii całkowicie odrębną od mających strukturę fuzellarną rurek zooidalnych. Sporadyczne występowanie u pewnych rabdopleurydów struktur homologicznych z częściami wewnętrznymi tek u przedstawicieli osiadłych rzędówg raptolitów jest jeszcze jednym dowodem przemawiającym za bezpośrednim związkiem rodowym obu tych grup. Wysuwamy przypuszczenie, że to sporadyczne występowanie bardzo swoistej cechy morfologicznej jest przejawem ukrytej homologii, lub też mówiąc inaczej - ukrytej synapomorfii, wyrażającej się istnieniem wspólnych tendencji apomorficznych u Rhabdopleurida i Graptolithina.
    Źródło:
    Acta Palaeontologica Polonica; 2000, 45, 3; 201-226
    0567-7920
    Pojawia się w:
    Acta Palaeontologica Polonica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Adaptive radiation of monograptids after the Late Wenlock crisis
    Autorzy:
    Koren, T N
    Urbanek, A
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/22957.pdf
    Data publikacji:
    1994
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN
    Tematy:
    sylur
    fauna graptoloidowa
    Pristiograptus dubius
    ewolucja
    wymieranie gatunkow
    skamienialosci
    monograptidy
    ludlow
    paleontologia
    wenlok
    Opis:
    Succession of late Wenlock graptolites in the Kursala Formation, Tien Shan (Kirghizia), documents of the early recovery phase after the global C. lundgreni Event. Pristiograptus dubius was the only survivor among monograptids. After displaying a mass occurrence and an increased variation, the P. dubius stem lineage splits into two main trends: line A, represented by Pristiograptus idoneus and line B, represented by Colonograptus? praedeubeli. The former leads to Lobograptus? sherrardae, a generalized forerunner of such diverse trends as linograptids, cucullograptids and possibly also neocucullograptids (via Bohemograptus). The latter initiates the Colonograptus-Saetograptus line. The P. idoneus - L.? sherrardae lineage shows distinct gracilization, an apomorphic feature, while the other one preserves ancestral robustness, a plesiomorphic character. Hence, the bulk of the later monograptids of Gorstian and Ludfordian age may be derived from the P. dubius stem lineage. In respect of this conservative lineage a non-cladistic approach is prefered, because its morphological spectrum and evolutionary potential, and as we believe its specific identity, were preserved, in spite of numerous speciation events, until the early Pridoli.
    Współczesne badania nad kryzysem biotycznym jaki dotknął monograptidy w późnym wenloku (tzw. zdarzenie C. lundgreni), pozwalają ocenić zarówno skalę masowego wymierania (przeżywa tylko jeden gatunek, Pristiograptus dubius), jak i przebieg procesów składających się na wczesny etap odradzania fauny graptoloidowej. Duże znaczenie dla poznania tych ostatnich miało zbadanie obfitej fauny z formacji Kursala, w górach Tien Szań (Kyrgystan). Różnicowanie się szczepu Pristiograptus dubius było poprzedzone jego masowym występowaniem i zwiększoną zmiennoscią. Następnie doszło do oddzielenia się dwu głównych linii ewolucyjnych: linii A, reprezentowanej przez P. idoneus oraz linii B, którą wyznacza pojawienie się Colonograptus? praedeubeli. Pierwszy gatunek dał początek Lobograptus? sherrardae, stanowiącemu wspólnego przodka tak rozbieżnych trendów ewolucyjnych jak linograptidy (Neodiversograptus nilssoni), kukullograptidy (Lobograptus progenitor), a prawdopodobnie także neokukullograptidy (za pośrednictwem Bohemograptus). Natomiast C.? praedeubeli, przedstawiciel lini B, zapoczątkowuje rozwój charakterystycznych dla wczesnego ludlowu monograptidów "kolczastych" (Colonograptus, Saetograptus). Rozejście się wspomnianych linii ewolucyjnych określone jak "wczesna schizma", wyznacza zarazem główne kierunki ewolucji monograptidów ludlowu.
    Źródło:
    Acta Palaeontologica Polonica; 1994, 39, 2; 137-167
    0567-7920
    Pojawia się w:
    Acta Palaeontologica Polonica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-4 z 4

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies