Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "sequential extraction" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-13 z 13
Tytuł:
Influence of Composting Sewage Sludge on Change in Lead Content in Sequentially Separated Fractions
Wpływ kompostowania osadów ściekowych na zmiany zawartości ołowiu we frakcjach wydzielonych sekwencyjnie
Autorzy:
Jakubus, M.
Czekała, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/389100.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
osady ściekowe
kompost
ołów
ekstrakcja sekwencyjna
sewage sludge
compost
lead
sequential extraction
Opis:
This article discusses lead quantitative changes occurring in sequentially separated fractions of sewage sludge composted together with straw and sawdust. The experiment was carried out in controlled conditions in four bioreactors. Experimental composts were prepared using sewage sludge obtained from a biological-chemical sewage treatment plant (composts 1 and 2) and sewage sludge derived from a mechanical-chemical sewage treatment plant (composts 3). Each compost mixture was characterized by the same proportion of sewage sludge (65 %), sawdust (30 %) and straw (5 %). Lead sequential extraction in experimental composts was performed using a modified BCR method. The effect of composting of sludge derived from biological-chemical types of sewage treatment plants was 2.5–3.0 times lower lead content in water- and acid-soluble bonds (Fr. I). On the other hand, in the case of sludge obtained from the mechanical-chemical sewage treatment plant, the amount of lead in fraction I increased by 27 % in comparison with the content of this metal in samples collected at the initiation of the experiment. The composting process of the examined sewage sludge together with straw and sawdust exerted a similar impact on changes in the metal content in organic bonds (Fr. III) and residual fraction (Fr. IV). The quantities of lead found in fraction III of mature composts 1, 2 and 3 were, respectively, by 2.0, 1.5 and 4.0 times higher in comparison with the amounts of this element in experimental mixtures determined on the day of trial establishment. A reverse direction of quantitative changes was observed in the case of Pb determined in fraction IV of the experimental composts. Irrespective of the applied sewage sludge, content of the metal continued to increase up to the phase of cooling down and then, they declined during the phase of compost maturation. The above-described process was the strongest in conditions of compost 3. Share of lead in fraction I to IV reflected its quantitative changes expressed in absolute values. The experiments confirmed preferential development by Pb of poorly- and non-soluble bonds with the solid phase of composts.
Niniejsza praca prezentuje zmiany ilościowe ołowiu, jakie następowały w wydzielonych sekwencyjnie frakcjach osadów ściekowych kompostowanych ze słomą oraz trocinami. Doświadczenie prowadzono w warunkach kontrolowanych, w czterech bioreaktorach. Badane komposty przygotowano, wykorzystując 2 osady ściekowe pochodzące z biologiczno-chemicznych oczyszczalni ścieków (komposty 1 i 2) oraz osady z mechaniczno-chemicznej oczyszczalni ścieków (kompost 3). Każda mieszanka charakteryzowała się takim samym udziałem osadów (65 %), trocin (30 %) oraz słomy (5 %). Sekwencyjną ekstrakcję ołowiu w kompostach wykonano zmodyfikowaną metodą BCR. Efektem kompostowania osadów z biologiczno-chemicznych typów oczyszczalni była 2,5-3,0-krotnie mniejsza zawartość ołowiu w połączeniach wodno- i kwasorozpuszczalnych (Fr. I). Natomiast kompostowanie osadów z mechaniczno-chemicznej oczyszczalni ścieków spowodowało wzrost zawartości ołowiu we frakcji I o 27 % w porównaniu z jego zawartością w próbkach reprezentujących fazę mezofilną. Proces kompostowania badanych osadów ściekowych ze słomą i trocinami wpłynął w podobny sposób na zmiany zawartości ołowiu w połączeniach organicznych (Fr. III) oraz rezydualnych (Fr. IV). Ilości metalu we frakcji III dojrzałych kompostów 1, 2 i 3 były większe odpowiednio o 2, 1,5 oraz 4,0 razy w stosunku do ilości pierwiastka w mieszankach pobranych w dniu założenia doświadczenia. Odwrotny kierunek zmian ilościowych stwierdzono w przypadku Pb oznaczonego we frakcji IV kompostów. Niezależnie od zastosowanych osadów ściekowych zawartości metalu wzrastały aż do fazy chłodzenia, po czym w fazie dojrzewania kompostów nastąpiło ich obniżenie. Proces ten najsilniej zaznaczył się w kompoście numer 3. Udziały ołowiu we frakcjach od I do IV odzwierciedlały jego zmiany ilościowe wyrażone w wartościach bezwzględnych. Badania potwierdziły preferencyjne tworzenie przez ołów trudno rozpuszczalnych i nierozpuszczalnych połączeń z fazą stałą kompostów.
Źródło:
Ecological Chemistry and Engineering. A; 2011, 18, 9-10; 1227-1236
1898-6188
2084-4530
Pojawia się w:
Ecological Chemistry and Engineering. A
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zawartość różnych form metali ciężkich w osadach ściekowych z oczyszczalni ścieków w Staszowie
The content of various forms of heavy metals in sewage sludge from wastewater treatment plants in Staszów
Autorzy:
Długosz, J.
Gawdzik, J
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/357180.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Politechnika Śląska
Tematy:
sewage sludge
heavy metals
sequential extraction
BCR
osady ściekowe
metale ciężkie
ekstrakcja sekwencyjna
Opis:
Samples of stabilized sewage sludge from the municipal sewage treatment plant in Staszów were analyzed for the presence of the following heavy metals: zinc, cadmium lead, nickel, chromium , copper and cobalt. The form of heavy metal occurrence was determined by extraction analysis according to the BCR method. The results have revealed that in comparison to other municipal sewage treatment plants, the heavy metal content of the sludge from the Staszów plant was low. The results of sequential extraction have revealed the presence of heavy metal ions in all of the fractions, but metalloorganic compounds and aluminosilicates (fractions III and IV) were found to be the dominant forms of heavy metal occurrence. The study has also demonstrated that the overall heavy metal content of the sewage sludge fails to be a reliable criterion for assessing the potential risk to the soil and water environment. That is why the heavy metal ions belonging to fraction III are likely to pose environmental hazards if the sewage sludge is intended for use in soil recultivation.
Próbki ustabilizowanego osadu ściekowego z oczyszczalni ścieków komunalnych w Staszowie badano na zawartość następujących metali ciężkich: cynku, kadmu ołowiu, niklu, chromu, miedzi oraz kobaltu. Formy występowania tych metali wyznaczono metodą ekstrakcji według metody BCR. Wyniki badań wykazały, że w porównaniu do innych obiektów, zawartość metali ciężkich w osadach ściekowych z oczyszczalni w Staszowie była niska. Wyniki badań uzyskane metodą ekstrakcji sekwencyjnej wykazały obecność jonów metali ciężkich we wszystkich frakcjach, jednak to połączenia metaloorganiczne i glinokrzemiany (frakcje III i IV) okazały się dominującymi formami występowania metali. Badania wykazały, że całkowita zawartość metali ciężkich w osadach ściekowych nie jest wiarygodnym kryterium oceny potencjalnego zagrożenia dla środowiska gruntowo-wodnego. Ponadto jony metali ciężkich należące do frakcji III mogą stwarzać zagrożenie dla środowiska, jeśli osadów ściekowych jest przeznaczony do rekultywacji gruntu.
Źródło:
Archiwum Gospodarki Odpadami i Ochrony Środowiska; 2014, 16, 4; 77-84
1733-4381
Pojawia się w:
Archiwum Gospodarki Odpadami i Ochrony Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Fermentation of sewage sludge with increased concentration of heavy metal ions
Fermentacja osadów ściekowych przy zwiększonym stężeniu jonów metali ciężkich
Autorzy:
Dąbrowska, L.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/401188.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
metale ciężkie
fermentacja
osady ściekowe
ekstrakcja sekwencyjna
heavy metals
fermentation
sewage sludge
sequential extraction
Opis:
In the present work sewage sludge originating from municipal, mechanical-biological wastewater treatment plant was used. In the first stage, the hydrolysis of the mixture of primary and excess sludge was carried out at the temperature of 55°C for 4 days. In the second stage, after the additional insertion of the fermenting sludge mesophilic fermentation was carried out at 37°C for 14 days. The addition of approximately 5 mg/dm3 of each copper, nickel, and lead ions and of approximately 1 mg/dm3 of cadmium ions did not disturb the process of sewage sludge mesophilic fermentation. The comparable biogas yields were obtained during the stabilization of both sludges enriched with metals and not enriched. The level of organic matter degradation was at the level of 33% for both sludges (reference and with the metal addition) after the fermentation process. The low level of the metal ion concentrations in the liquid phase was recorded for fermentation process. The metals were bound to the solid phase of sludge. After the fermentation the highest increase of copper, cadmium, zinc, and chromium content was observed in the organic-sulfide fraction, while of lead in the residual fraction. In case of nickel both fractions: organic-sulfide and exchangeable-carbonate were enriched.
W badaniach wykorzystano osady ściekowe, pochodzące z miejskiej, mechaniczno-biologicznej oczyszczalni ścieków. W pierwszym etapie przeprowadzono hydrolizę mieszaniny osadów wstępnego z nadmiernym w temp. 55°C w czasie 4 dób, w drugim etapie po wprowadzeniu dodatkowo osadu fermentującego fermentację mezofilową w temp. 37°C przez okres 14 dób. Wprowadzenie dodatkowych ilości jonów miedzi, niklu, ołowiu (ok. 5 mg/dm3 każdego metalu) oraz kadmu ok. 1 mg/dm3 nie zakłóciło przebiegu procesu fermentacji mezofilowej osadów ściekowych. Uzyskano podczas stabilizacji osadów wzbogaconych metalami i niewzbogaconych porównywalną ilość biogazu oraz stopień rozkładu substancji organicznych ok. 33%. Stwierdzono niskie stężenia jonów metali w cieczach podczas prowadzenia fermentacji. Metale związane były w osadach. Po fermentacji najwyższy wzrost zawartości cynku, miedzi, kadmu i chromu stwierdzono we frakcji organiczno-siarczkowej, natomiast ołowiu we frakcji pozostałościowej osadów. W przypadku niklu wzbogaceniu uległa zarówno frakcja organiczno-siarczkowa, jak i wymienno-węglanowa.
Źródło:
Inżynieria Ekologiczna; 2011, 25; 67-77
2081-139X
2392-0629
Pojawia się w:
Inżynieria Ekologiczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Frakcje chemiczne metali ciężkich w osadach ściekowych i w stałej pozostałości po ich spaleniu
Chemical fractions of heavy metals in sewage sludge and in residue after incineration of sewage sludge
Autorzy:
Dąbrowska, L.
Nowak, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/297150.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Politechnika Częstochowska. Wydawnictwo Politechniki Częstochowskiej
Tematy:
osady ściekowe
spalanie
metale ciężkie
ekstrakcja sekwencyjna
sewage sludge
incineration
heavy metals
sequential extraction
Opis:
Spalanie osadów ściekowych powoduje, że stężenie metali ciężkich w powstałych stałych pozostałościach jest wyższe niż w osadach, z drugiej jednak strony może przyczynić się do przemian chemicznych w mniej mobilne formy metali. Celem badań było wykazanie, w jakich formach chemicznych występują metale w wybranych osadach ściekowych oraz w stałej pozostałości otrzymanej po ich spaleniu w temperaturze 800°C. Frakcjonowanie metali (Cu, Zn, Cd, Ni, Pb, Cr) w osadach ściekowych i w pozostałości po spaleniu osadów przeprowadzono zgodnie z procedurą ekstrakcji sekwencyjnej BCR. Wykazano, że w osadach ściekowych metale związane były głównie z frakcją organiczno-siarczkową (52÷90% całkowitej ilości). W znaczących ilościach cynk i kadm występowały również we frakcji tlenków żelaza i manganu, nikiel we frakcji wymienno-węglanowej, natomiast ołów we frakcji rezydualnej, uważanej za trudno dostępną i chemicznie stabilną (metale znajdujące się w siatce krystalograficznej minerałów). Potwierdzono, że w stałych pozostałościach po spaleniu osadów stężenia metali we frakcjach rezydualnych były wyższe w odniesieniu do stężeń w tych frakcjach w osadach. Najwyższą zawartość w tej frakcji uzyskano dla chromu (98%), cynku (91÷95%), ołowiu (85÷96%), niklu (82÷92%), miedzi (74÷85%).
Sewage sludge combustion results in increase of heavy metal concentration in obtained ash, however it may contribute to chemical transitions into less mobile forms (heavy metals bond to residual fraction). The aim of this research was to determine whether sewage sludge combustion at temperature of 800°C results in formation of non-mobile forms of heavy metals in obtained ash. Dried sewage sludge samples were collected at two different mechanical-biological wastewater treatment plants. For sewage sludge and residue on ignition (ash) heavy metal speciation analysis according to BCR procedure was conducted. It is shown that in sewage sludge heavy metals are mainly associated with the organic sulfide fraction. The significant amounts of zinc were also present in the fraction of iron and manganese oxides, of nickel and cadmium in the exchangeable-carbonate fraction, and of lead in the residual fraction. In ash obtained after incineration in temperature of 800°C there occurred mainly metal enrichment of nearly insoluble compound fraction (residual fraction). The content of chromium in this fraction was 98%. The residual fraction is considered to be chemically stable and biologically inactive. For other metals: zinc, lead, and nickel, their content in the residual fraction was 91÷95; 85÷96; 82÷92%, respectively. The accumulation of the metals in the residual fraction is beneficial from the perspective of groundwater protection.
Źródło:
Inżynieria i Ochrona Środowiska; 2014, 17, 3; 403-414
1505-3695
2391-7253
Pojawia się w:
Inżynieria i Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zawartość metali ciężkich w osadach ściekowych kondycjonowanych CaO
The content of heavy metals in sewage sludge conditioned CaO
Autorzy:
Długosz, J.
Gawdzik, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/357419.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Politechnika Śląska
Tematy:
osady ściekowe
metale ciężkie
ekstrakcja sekwencyjna
specjacja metali
BCR
sewage sludge
heavy metal
sequential extraction
metal speciation
Opis:
W publikacji dokonano analizy wpływu kondycjonowania osadów ściekowych przy pomocy wapna na zawartość metali ciężkich. Wykazano, że wpływ ten jest niejednoznaczny. Mieszanie osadu z wapnem prowadzi często do spadku zawartości miedzi, przy wzroście zawartości kadmu. Nieznacznie wzrasta również mobilność metali określona metodą BCR. Badane osady po higienizacji wapnem wykorzystywane są jako nawóz, należy jednak pamiętać o deprecjacji azotu amonowego.
The paper analyzes the impact of sewage sludge conditioning, with the use of lime, on heavy metal content. It was shown that this effect is ambiguous. Mixing sludge with lime often leads to a decrease in the copper content, together with an increase in the cadmium content. The mobility of metals, determined with the BCR method, also grows slightly. After disinfection with lime, sewage sludge is used as a fertilizer, however, the depreciation of ammonium nitrogen should be accounted for.
Źródło:
Archiwum Gospodarki Odpadami i Ochrony Środowiska; 2014, 16, 2; 49-56
1733-4381
Pojawia się w:
Archiwum Gospodarki Odpadami i Ochrony Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mobilność metali ciężkich w osadach ściekowych na przykładzie wybranej oczyszczalni ścieków w miejscowości N”
Mobility of heavy metals in sewage sludge selected based on sewage treatment plant in an Ostrowiec Świętokrzyski
Autorzy:
Gawdzik, J.
Długosz, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/357451.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Politechnika Śląska
Tematy:
sewage sludge
heavy metal
sequential extraction
metal speciation
BCR
osady ściekowe
metale ciężkie
ekstrakcja sekwencyjna
specjacja metali
Opis:
Stabilized sewage sludge from the wastewater treatment plant in Ostrowiec Św. was analyzed in accordance with the extraction method proposed by the Community Bureau of Reference (BCR). Zinc, cadmium, lead and nickel were determined by means of the standard addition with the use of the Perkin-Elmer 3100-BG FAAS atomic absorption spectrophotometer (with the background correction function turned on). Chromium and copper were tested using the FAAS technique. In order to determine mercury the CVAAS method was employed. The sequence analysis revealed the presence of heavy metals in all fractions. It should be strongly emphasised that organometallics and aluminosilicates constitute the most prevalent forms of metals under consideration. On the basis of the investigations, it can be concluded that the dominant forms of heavy metals are immobile. It was shown that the total content of heavy metals in the sewage sludge does not provide an objective criterion for the environmental risk evaluation.
Mobilność metali ciężkich w osadach ściekowych z oczyszczalni ścieków w Ostrowcu Świętokrzyskim Ustabilizowane osady ściekowe pochodzące z oczyszczalni ścieków w Ostrowcu Św. poddano analizie ekstrakcyjnej według metodyki proponowanej przez Community Bureau of Reference (BCR). Cynk, kadm, ołów i nikiel oznaczono metodą dodawania wzorca na spektrofotometrze absorpcji atomowej Perkin-Elmer 3100-BG FAAS (przy włączonym korektorze tła BG). Chrom oraz miedź badano techniką FAAS. Oznaczenie rtęci wykonano metodą CVAAS. Analiza sekwencyjna wykazała obecność metali ciężkich we wszystkich frakcjach. Należy stanowczo podkreślić, iż dominującymi formami występowania analizowanych metali są połączenia metaloorganiczne oraz glinokrzemiany. Wykazano, że sumaryczna zawartość metali ciężkich w osadach ściekowych nie jest obiektywnym kryterium oceny zagrożenia środowiska.
Źródło:
Archiwum Gospodarki Odpadami i Ochrony Środowiska; 2013, 15, 3; 9-16
1733-4381
Pojawia się w:
Archiwum Gospodarki Odpadami i Ochrony Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analiza mobilności metali ciężkich w wybranych osadach ściekowych z oczyszczalni ścieków o różnej przepustowości
Analysis of heavy metals mobility in municipal sewage sludge from different capacity sewage treatment plants
Autorzy:
Gawdzik, J.
Latosińska, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/126428.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
osady ściekowe
metale ciężkie
ekstrakcja sekwencyjna
mobilność metali ciężkich
sewage sludge
heavy metal
sequential extraction
HMs mobility
Opis:
W artykule przedstawiono wyniki badań nad mobilnością metali ciężkich. Metodologia zastosowana w pracy została zaproponowana przez Community Bureau of Reference (BCR). Dostarczone do badań osady ściekowe pochodziły z pięciu komunalnych oczyszczalni ścieków z Polski centralnej. Oczyszczalnie różniły się zarówno wielkością (RLM), jak i sposobem stabilizacji osadów ściekowych. Wykazano, że metale ciężkie były obecne głównie we frakcjach niemobilnych, które nie mają istotnego znaczenia w aspekcie toksykologicznym. Wykazano wpływ wielkości oczyszczalni ścieków na formy występowania metali ciężkich. Postawiono hipotezę, że formy miedzi w osadach ściekowych są charakterystyczne dla tego metalu. Uzyskana metodą ekstrakcji sekwencyjnej (BCR) osadów ściekowych zawartość cynku, ołowiu, kadmu, niklu i chromu nie zależała w sposób jednoznaczny od sposobu stabilizacji osadów ściekowych.
The article presents the results of heavy metal mobility research. The methodology used in the research was suggested by the Community Bureau of Reference (BCR). The examined sludge was supplied by five municipal sewage treatment plants (from central Poland) of different capacity and methods of sewage sludge stabilization. It was proved that heavy metals were present mainly in immobile sludge fractions without any significance for a toxicological aspect. The capacity of sewage treatment plants demonstrate an explicit influence on the forms of heavy metals present in BCR fractions. A hypothesis was formulated that copper forms in sewage sludge are the characteristic feature of this chemical element. The percentage contribution of zinc, lead, cadmium, nickel and chromium in BCR fractions obtained using the method of sewage sludge extraction did not depend significantly on the method of sludge stabilization.
Źródło:
Proceedings of ECOpole; 2012, 6, 1; 319-324
1898-617X
2084-4557
Pojawia się w:
Proceedings of ECOpole
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Specjacja metali ciężkich w osadach ściekowych z oczyszczalni ścieków w Daleszycach
Speciation of heavy metals in sewage sludge from wastewater treatment plant in Daleszyce
Autorzy:
Latosińska, J.
Gawdzik, J. I.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/296762.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Politechnika Częstochowska. Wydawnictwo Politechniki Częstochowskiej
Tematy:
osady ściekowe
metale ciężkie
ekstrakcja sekwencyjna
specjacja metali ciężkich
sewage sludge
heavy metals
sequential extraction
metals speciation
Opis:
Przedstawiono wyniki badań specjacji metali ciężkich w osadach ściekowych. Zastosowano metodykę proponowaną przez Community Bureau of Reference (BCR). Badano osady ściekowe z oczyszczalni ścieków w Daleszycach. Przepustowość oczyszczalni ścieków wynosiła 5000 RLM. Wykazano obecność metali ciężkich we wszystkich frakcjach (F-I, FII, F-III, F-IV). Należy stanowczo podkreślić, że dominującymi formami występowania analizowanych metali są połączenia metaloorganiczne oraz glinokrzemiany. Stanowi to odpowiednio frakcję III i frakcję IV wg BCR. Metalem o maksymalnej zawartości w mobilnej frakcji I był cynk (18,4%). Zawartość cynku w mobilnej frakcji II również była największa (16,1%). Cynk był więc najbardziej mobilnym metalem. Wyniki badań dla ustabilizowanych tlenowo osadów ściekowych potwierdziły obserwowaną tendencję koncentracji metali ciężkich we frakcjach niemobilnych, tu w połączeniach z glinokrzemianami (chrom - 55,9%; ołów - 95,6%). Wynika z tego, że dominujące formy występowania badanych metali ciężkich są niemobilne. Wykazano, że sumaryczna zawartość metali ciężkich w osadach ściekowych nie jest obiektywnym kryterium oceny zagrożenia środowiska. Mając to na uwadze, należy jednak nadmienić, iż immobilizowane we frakcji F-III metale ciężkie mogą stanowić potencjalne niebezpieczeństwo dla gruntu w strefie aeracji.
The sewage sludge heavy metals can be dissolved, precipitated, precipitated with metal oxides, and adsorbed or associated on the particles in biological debris. Heavy metals are found in the form of oxides, hydroxides, sulphides, sulphates, phosphates, silicates, organic connections forming complexes with humic compounds and complex sugars. Polish regulations specify the maximum levels of heavy metals in municipal sewage sludge used for agricultural purposes referring to the total content of lead, cadmium, mercury, nickel, zinc, copper and chromium. The aim of this study was to evaluate the mobility of heavy metals in sewage sludge from wastewater treatment plants in Daleszyce (the Świętokrzyskie Province). The wastewater treatment plant is located in the river Belnianka floodplain which is a part of the buffer zone of the Cisowsko-Orłowiński Landscape Park. The Daleszyce wastewater treatment plant of the capacity of 5000 PE uses the activated sludge method complemented with the system of sequencing batch reactors (SBR). Stabilized sewage sludge from the wastewater treatment plant in Daleszyce was analyzed in accordance with the extraction method proposed by the Community Bureau of Reference (BCR). Zinc, cadmium, lead and nickel were determined by means of the standard addition with the use of the Perkin-Elmer 3100-BG FAAS atomic absorption spectrophotometer (with the background correction function turned on). Chromium and copper were tested using the FAAS technique. In order to determine mercury the CVAAS method was employed. The sequence analysis revealed the presence of heavy metals in all fractions (F-I, F-II, F-III, F-IV). It should be strongly emphasised that organometallics and aluminosilicates constitute the most prevalent forms of metals under consideration. Those, according to BCR, make fraction III and fraction IV, respectively. The maximum content of heavy metals in the mobile fraction I was found for zinc (18.4%). In the mobile fraction II, zinc again turned out to be a heavy metal of the maximum content (16.1%). Zinc was thus the most mobile metal. The results for oxygen stabilized sewage sludge confirmed a trend being observed in heavy metals concentration in the immobile fractions, here in combination with aluminosilicates (chromium - 55.9%, lead - 95.6%). On the basis of the investigations, it can be concluded that the dominant forms of heavy metals are immobile. It was shown that the total content of heavy metals in the sewage sludge does not provide an objective criterion for the environmental risk evaluation. Bearing that in mind, however, it should be noted that heavy metals immobilized in the fraction F-III, may pose a potential hazard to soil in the aeration zone.
Źródło:
Inżynieria i Ochrona Środowiska; 2010, 13, 4; 301-309
1505-3695
2391-7253
Pojawia się w:
Inżynieria i Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mobilność metali ciężkich w osadach ściekowych na przykładzie wybranej oczyszczalni ścieków
Mobility of heavy metals in sewage sludge for example wastewater treatment plant
Autorzy:
Gawdzik, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/297166.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Politechnika Częstochowska. Wydawnictwo Politechniki Częstochowskiej
Tematy:
osady ściekowe
metale ciężkie
ekstrakcja sekwencyjna
specjacja metali
BCR
sewage sludge
heavy metals
sequential extraction
metals speciation
Opis:
W pracy przedstawiono wyniki badań specjacji metali ciężkich w osadach ściekowych. Zastosowano metodykę proponowaną przez Community Bureau of Reference (BCR). Badano osady ściekowe z oczyszczalni ścieków w Ostrowcu Świętokrzyskim. Przepustowość oczyszczalni ścieków wynosiła Qdmax = 20 200 m3/d (88 060 RLM). Wykazano obecność metali ciężkich we wszystkich frakcjach (FI, FII, FIII, FIV). Należy stanowczo podkreślić, że dominującymi formami występowania analizowanych metali są połączenia metaloorganiczne oraz glinokrzemiany. Stanowi to odpowiednio frakcję III i frakcję IV wg BCR. Metalem o maksymalnej względnej zawartości w mobilnej frakcji I był nikiel (17,9%). W mobilnej frakcji II dominował kadm. Jego względna zawartość wynosiła 7,8%. Nieznacznie niższa była tu zawartość niklu (6,7%). Najbardziej mobilnym metalem (FI+FII) był więc nikiel - 24,6%. Wyniki badań dla ustabilizowanych tlenowo osadów ściekowych potwierdziły obserwowaną tendencję koncentracji metali ciężkich we frakcjach niemobilnych, tu w połączeniach z glinokrzemianami (kadm - 72,8%; chrom - 73,4%; ołów - 75,6%). Wynika z tego, że dominujące formy występowania badanych metali ciężkich są niemobilne. Wykazano tym samym, że sumaryczna zawartość metali ciężkich w osadach ściekowych nie jest obiektywnym kryterium oceny zagrożenia środowiska. Mając to na uwadze, należy jednak nadmienić, iż immobilizowane we frakcji FIII metale ciężkie mogą stanowić potencjalne niebezpieczeństwo dla gruntu w strefie aeracji.
The sewage sludge heavy metals can be dissolved, precipitated, precipitated with metal oxides, and adsorbed or associated on the particles in biological debris. Heavy metals are found in the form of oxides, hydroxides, sulphides, sulphates, phosphates, silicates, organic connections forming complexes with humic compounds and complex sugars. Polish regulations specifying the maximum levels of heavy metals in municipal sewage sludge used for agricultural purposes refer to the total content of lead, cadmium, mercury, nickel, zinc, copper and chromium. The aim of this study was to evaluate the mobility of heavy metals in sewage sludge from wastewater treatment plants in Ostrowiec Świętokrzyski (the Świętokrzyskie Province). The wastewater treatment plant is mechanical-biological. Inflow of sewage are domestic sewage mixed with rain water or a thaw. The Ostrowiec Świętokrzyski wastewater treatment plant of the capacity of 80 060 PE uses the activated sludge method. Receiver of wastewater is Kamienna river. Stabilized sewage sludge from the wastewater treatment plant in Ostrowiec Świętokrzyski was analyzed in accordance with the extraction method proposed by the Community Bureau of Reference (BCR). Zinc, cadmium, lead and nickel were determined by means of the standard addition with the use of the Perkin-Elmer 3100-BG FAAS atomic absorption spectrophotometer (with the background correction function turned on). Chromium and copper were tested using the FAAS technique. In order to determine mercury the CVAAS method was employed. The sequence analysis revealed the presence of heavy metals in all fractions (FI, FII, FIII, FIV). It should be strongly emphasised that organometallics and aluminosilicates constitute the most prevalent forms of metals under consideration. Those, according to BCR, make fraction III and fraction IV, respectively. The maximum content of heavy metals in the mobile fraction I was found for nickel (17.9%). The maximum content of heavy metals in the mobile fraction II was found for cadmium (7.8%). Nickel was thus the most mobile metal. The results for anaerobic stabilized sewage sludge confirmed a trend being observed in heavy metals concentration in the immobile fractions, here in combination with aluminosilicates (cadmium - 72.8%, chromium - 73.4%, lead - 75.6%). On the basis of the investigations, it can be concluded that the dominant forms of heavy metals are immobile. It was shown that the total content of heavy metals in the sewage sludge does not provide an objective criterion for the environmental risk evaluation. Bearing that in mind, however, it should be noted that heavy metals immobilized in the fraction FIII, may pose a potential hazard to soil in the aeration zone.
Źródło:
Inżynieria i Ochrona Środowiska; 2012, 15, 1; 5-15
1505-3695
2391-7253
Pojawia się w:
Inżynieria i Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Effect of ultrasound on extraction of heavy metals from sewage sludge in the context of a potential ecological risk assessment
Wpływ ultradźwięków na ekstrakcję metali ciężkich z osadów ściekowych w kontekście oceny potencjalnego ryzyka ekologicznego
Autorzy:
Tytła, Malwina
Słaby, Krzysztof
Widziewicz-Rzońca, Kamila
Miszczak, Ewa
Kernert, Joanna
Klyta, Justyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/24202647.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Szkoła Główna Służby Pożarniczej
Tematy:
sewage sludge
heavy metals
sequential extraction
ultrasound
ecological risk
osady ściekowe
metale ciężkie
ekstrakcja sekwencyjna
ultradźwięki
ryzyko ekologiczne
Opis:
The aim of the research was to investigate the effect of ultrasound waves on the recovery of heavy metals (HMs) from sewage sludge. For this purpose, we conducted a three-step sequential extraction process proposed by the Community Bureau of Reference (BCR; presently the Standards, Measurements and Testing Programme). In the experiment use was made of certified reference material ERM-CC144 SEWAGE SLUDGE (Joint Research Centre; JRC). The content of heavy metals (Cd, Cr, Cu, Ni, Pb, and Zn) in certified material was determined by atomic absorption spectrometry using the Avio 200 ICP-OES apparatus (PerkinElmer Inc.). To reduce the sequential extraction time, ultrasound treatment was used instead of long hours of shaking. Sonication was conducted in an ultrasonic bath (Sonic-5; Polsonic). The sonication time was set at 20, 40 and 70 minutes. The frequency, power and temperature during the ultrasound treatment were kept constant. The recovery values of heavy metals obtained by the modified sequential extraction method were at similar levels to those achieved by the conventional one. Moreover, it has also been shown that after only 20 minutes of sonication, the recovery values can be obtained similarly as for the conventional method. In order to check whether the ultrasound waves have a significant impact on the distribution of heavy metals in the chemical fractions of sewage sludge, the percentage share for each element was calculated and the potential ecological risk analysis was conducted. This was possible thanks to the fact that the material used for production of ERM-CC144 (JRC) is sewage sludge of domestic origin. The obtained results revealed that ultrasound treatment does not significantly influence the distribution of analysed heavy metals in the chemical fractions of sewage sludge, with one exception, i.e., Zn. The assessment of the ecological risk was performed using Risk Assessment Code (RAC) index, which includes the content of metals in the most mobile fraction, i.e., bound to carbonates. The calculated values of RAC indicated that Zn posed the highest ecological risk. However, it can be also confirmed that the application of ultrasound treatment in the sequential extraction procedure does not have a significant impact on the interpretation of results of the ecological risk assessment. What is more, it confirms the legitimacy of using the discussed modification in the sequential extraction of heavy metals from sewage sludge.
Celem pracy było zbadanie wpływu oddziaływania fali ultradźwiękowych na wielkość odzysku metali ciężkich z osadów ściekowych. W tym celu przeprowadzono proces trzystopniowej ekstrakcji sekwencyjnej zaproponowanej przez Community Bureau of Reference (BCR; aktualnie Standards, Measurements and Testing Programme). W badaniach wykorzystano certyfikowany materiał odniesienia ERM-CC144 SEWAGE SLUDGE (Joint Research Centre; JRC). Zawartość metali ciężkich (Cd, Cr, Cu, Ni, Pb, Zn) oznaczono przy użyciu spektrometru absorpcji atomowej Avio 200 ICP-OES (PerkinElmer Inc.). Aby skrócić czas ekstrakcji sekwencyjnej, w miejsce wielogodzinnego wytrząsania zastosowano obróbkę ultradźwiękami. Proces nadźwiękawiania prowadzono w łaźni ultradźwiękowej (Sonic-5; Polsonic). Czas nadźwiękawiania wynosił: 20, 40 i 70 minut. Częstotliwość, moc oraz temperaturę podczas obróbki ultradźwiękowej utrzymywano na stałym poziomie. Wartości odzysków dla metali ciężkich uzyskane z zastosowaniem zmodyfikowanej metody ekstrakcji sekwencyjnej były zbliżone do tych otrzymanych dzięki metodzie konwencjonalnej. Ponadto wykazano również, że już po 20 minutach nadźwiękawiania można uzyskać wartości odzysków jak dla metody konwencjonalnej. W celu zbadania, czy fale ultradźwiękowe wpływają istotnie na zawartość metali ciężkich w poszczególnych frakcjach chemicznych osadów ściekowych, obliczono udział procentowy dla każdego z pierwiastków, a następnie przeprowadzono ocenę potencjalnego ryzyka ekologicznego. Ocena ta była możliwa dzięki temu, że w skład materiału ERM-CC144 (JRC) wchodzą osady ściekowe pochodzenia komunalnego. Uzyskane wyniki wskazują, że obróbka ultradźwiękowa nie wpływa istotnie na udział analizowanych metali ciężkich we frakcjach chemicznych osadów ściekowych, za wyjątkiem cynku. Ocenę ryzyka ekologicznego przeprowadzono przy pomocy wskaźnika Risk Assessment Code (RAC), który uwzględnia zawartość metali w najbardziej mobilnej frakcji, czyli tej związanej z węglanami. Obliczone wartości RAC wskazują, że największe ryzyko ekologiczne powoduje cynk. Można również stwierdzić, że zastosowanie ultradźwięków w procedurze ekstrakcji sekwencyjnej nie wpływa istotnie na interpretację wyników oceny ryzyka ekologicznego. Jednocześnie potwierdza to zasadność stosowania omawianej modyfikacji w procesie ekstrakcji sekwencyjnej metali ciężkich z osadów ściekowych.
Źródło:
Zeszyty Naukowe SGSP / Szkoła Główna Służby Pożarniczej; 2022, 83; 19--31
0239-5223
2720-0779
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe SGSP / Szkoła Główna Służby Pożarniczej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ekstrakcja sekwencyjna w osadach ściekowych
Sequential extraction in sewage sludge
Autorzy:
Bień, J.
Chlebowska-Ojrzyńska, M.
Zabochnicka-Świątek, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/125940.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
ekstrakcja sekwencyjna
osady ściekowe
metale ciężkie
mobilność metali ciężkich
sequential extraction
sewage sludge
heavy metals
heavy metals mobility
Opis:
Wykorzystanie osadów ściekowych do gruntów na cele rolne i nierolne ma pewne ograniczenia ze względu na zawartość metali ciężkich i skażeń sanitarnych. Metale ciężkie w glebie ulegają procesom mogącym powodować zmiany stężeń i form chemicznych, dlatego też ich ogólna zawartość nie zawsze jest odpowiednim wskaźnikiem ich bioprzyswajalności. Znajomość mechanizmów immobilizacji chemicznych form pierwiastków pozwala zredukować zagrożenie dla środowiska. W tej pracy przedstawiono metody ekstrakcji sekwencyjnej, które pozwalają określić względny udział poszczególnych frakcji danego pierwiastka i ocenić ich ekoszkodliwość. Posługując się analizą sekwencyjną, można określić ilość danego pierwiastka, który może zostać włączony do łańcucha: osad - gleba - roślina - człowiek. Omówiono istniejące metody ekstrakcji sekwencyjnej, przedstawiono rodzaje użytych ekstrahentów, dokonano opisu warunków prowadzonych procesów i oceny zastosowanych metod ekstrakcyjnych. Przeanalizowano wpływ sposobów ekstrakcji sekwencyjnej na rozdział i mobilność metali w osadach ściekowych. Zaprezentowano metodę chemicznej ekstrakcji sekwencyjnej do oceny jakościowej i ilościowej zawartości metali w poszczególnych frakcjach. Ponadto, przedstawiono porównania i wyniki, mające zobrazować skuteczność ekstrakcji sekwencyjnej we wskazaniu realnych zagrożeń chemicznych. Zaobserwowano, iż do form najbardziej mobilnych, a więc łatwo przechodzących do roztworu, należą metale występujące w połączeniach rozpuszczalnych w wodzie, wymienialne oraz metale związane z węglanami (frakcje 1 i 2). Metale związane z tlenkami żelaza i manganu oraz materią organiczną są również łatwo dostępne, jednak ich uwalnianie zachodzi znacznie wolniej (frakcje 3 i 4). Za unieruchomione metale uznano ich formy, które gromadzą się w pozostałości nierozpuszczalnej w stężonych kwasach. Metale tej frakcji są chemicznie stabilne i biologicznie nieaktywne. Wskazano, iż analiza form chemicznych metali powstałych podczas ekstrakcji zależała od: ilości uzyskanych frakcji, rodzaju i stężenia reagentów, warunków prowadzenia ekstrakcji. Na podstawie uzyskanych przez różnych autorów wyników stwierdzono, że udział określonych form chemicznych pierwiastków uzależniony jest od zastosowanej procedury. Dobór odpowiedniej metody ekstrakcji metali z osadów ściekowych powinien być uzależniony od celu prowadzonej analizy specjacyjnej i analizowanych form chemicznych. Ponadto stwierdzono, iż metody, zarówno zaproponowane przez Tessiera, jak również BCR (Commission of European Communities Bureau of Reference), są wystarczająco powtarzalne i odtwarzalne, aby mogły być stosowane do frakcjonowania metali z osadów ściekowych.
Usage of sewage sludge for agricultural and non-agricultural purposes is limited because of contents of heavy metal particles and sanitary contamination. Heavy metals in soil undergo processes that could cause changes of concentrations and chemical forms, and therefore their overall contents is not always the right indicator of their bioassimilation. Knowledge of immobilization mechanisms related to chemical forms of elements helps to reduce environmental risk. In present paper, sequential extraction methods were presented. These methods allow to determine relative share of each fraction of a certain element, and assess their harmfulness to environment. Sequential analysis can be used to determine concentration of a certain element, which could join to the chain: “sludge - soil - plant - human”. Known methods of sequential extraction have been discussed, types of extractors and description of process parameters have been presented, extraction methods have been valuated. Influence of used extraction method on separation and mobility of metals in sewage sludge has been analyzed. Chemical sequential extraction has been presented as the method for quantitative and qualitative estimation of heavy metals contents in each fraction. In addition, several comparisons and test results have been presented, in order to confirm effectiveness of sequential extraction as the right method to indicate real chemical hazards. It was observed, that metals in easily water-soluble forms, exchangeable metals or bound with carbonates (fraction 1 and 2) are most mobile forms, means easily migrating into the solution. Metals bound with iron oxides, manganese oxides and also bound with organic matter are also easily available, but they are released much slower (fraction 3 and 4). Metals in remaining part, soluble in concentrated acids, are considered as immobile form. Metals in this fraction are chemically stable and biologically inactive. It was indicated, that analysis of chemical forms of metals created during extraction depended on number of fractions, type and concentration of reagents and extraction process parameters. On the basis of results given by various authors, it was concluded that share of certain chemical forms of elements depends on the procedure used for the analysis. Choosing the method of extraction of metals from sewage sludge should depend on the purpose of spacing analysis and types of chemical forms that have to be analyzed. Additionally it was stated, that methods proposed by Tessier and BCR (Commission of European Communities Bureau of Reference) are repeatable and reproducible enough, to be used for fractionation of metals from sewage sludge.
Źródło:
Proceedings of ECOpole; 2011, 5, 1; 173-178
1898-617X
2084-4557
Pojawia się w:
Proceedings of ECOpole
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ ekstrakcji roztworem EDTA na biodostępność i mobilność metali w glebie
Extraction with EDTA solution influence on the bioavailability and mobility of metals in soil
Autorzy:
Karwowska, Beata
Piekutin, Janina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/27320344.pdf
Data publikacji:
2023-07-19
Wydawca:
Politechnika Częstochowska. Wydawnictwo Politechniki Częstochowskiej
Tematy:
gleba
osady ściekowe
metale ciężkie
ekstrakcja sekwencyjna BCR
biodostępność
mobilność
soil
heavy metals
BCR sequential extraction
bioavailability
mobility
Opis:
Obecność metali ciężkich w glebach stwarza poważne zagrożenie ze względu na możliwość transportu tych szkodliwych pierwiastków do łańcucha troficznego. Celem prezentowanych badań była ocena wpływu ekstrakcji gleby za pomocą 0,1 M wodnego roztworu EDTA na formy chemiczne (w tym mobilne) metali oraz ich biodostępność. Próbkę gleby pobraną na obszarze przemysłowym poddano ekstrakcji, a następnie w obu typach gleby – przed i po ekstrakcji – oznaczono całkowitą zawartość wybranych metali ciężkich (Zn, Cd, Cu, Ni, Pb), ich formy chemiczne (metodą ekstrakcji sekwencyjnej według procedury BCR) i biodostępne (metodą jednoetapowej ekstrakcji 1 M HCl). Analizowana gleba zawierała znaczne ilości badanych metali, a ich ilości można uszeregować w następującej kolejności: Pb ≥ Zn > Cu ≥ Cd > Ni. Największe zagrożenie dla środowiska związane jest z obecnością w badanej glebie kadmu i ołowiu, których zawartość przekracza limity ustalone dla gleb obszarów przemysłowych. Dodatkowo oznaczono znaczne udziały metali ciężkich w formach biodostępnych oraz chemicznych uznawanych za mobilne. Nie zaobserwowano jednoznacznej korelacji między zawartością analizowanych metali w formach mobilnych i biodostępnych. Proces ekstrakcji roztworem EDTA spowodował zmniejszenie zawartości wszystkich metali, a efektywność procesu układała się w kolejności: Zn ≥ Pb > Ni > Cd > Cu i wynosiła odpowiednio 40, 39, 32, 21 i 13%. Proces ekstrakcji powodował zmniejszenie zawartości metali we wszystkich frakcjach biodostępnych oraz chemicznych. Udziały metali we frakcjach mobilnych zmniejszały się na korzyść frakcji unieruchomionych i bardziej stabilnych w środowisku. Po procesie wymywania metali z gleby zaobserwowano wyraźną tendencję do wyrównywania zawartości badanych metali ciężkich we frakcjach mobilnych i biodostępnych.
The occurrence of heavy metals in soli is serious environmental risk, because of possibility of harmful elements transport to the trophic chain. The aim of presented report was estimation of extraction with 0.1 M aqueous EDTA solution impact on chemical forms (including mobile form) and bioavailability of metals in soil. The soil sample collected in the industrial area was subjected to extraction. Then total content of the selected heavy metals (Zn, Cd, Cu, Ni, Pb), their chemical forms (by sequential extraction method according to the BCR procedure) and bioavailable (by single-step 1 M HCl extraction method) were determined in both soil types: before and after extraction. The tested soil contained significant amounts of the tested metals, and their amounts can be arranged in the following order: Pb ≥ Zn > Cu ≥ Cd > Ni. The greatest risk to the environment is related to the presence of cadmium and lead in the tested soil. The content of them exceeds the limits established for soils in the industrial areas. Furthermore, the share of heavy metals in the fractions regarded as mobile and bioavailable was significant. There was no clear correlation between the content of the analyzed metals in mobile and bioavailable forms. The extraction process with EDTA solution reduced the content of all metals, and the efficiency of the process was as follows: Zn ≥ Pb > Ni > Cd > Cu and amounted to 40, 39, 32, 21 and 13%, respectively. The extraction process reduced the metal content in all bioavailable and chemical fractions. The shares of analyzed heavy metals in mobile fractions decreased in favor of immobilized and more stable fractions in the environment. After the process of leaching metals from the soil, there was observed a clear tendency to equalize the content of metals in mobile and bioavailable fractions.
Źródło:
Inżynieria środowiska i biotechnologia. Wyzwania i nowe technologie; 137-150
9788371939013
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Agricultural use of wastewater sludge from various sources with special emphasis on total and DTPA-extractable heavy metal content
Autorzy:
Aşik, B. B.
Aydinalp, C.
Şagban, F. O. T.
Katkat, A. V.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/206890.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
Tematy:
heavy metals
sewage sludge
sequential extraction
water treatment plants
metale ciężkie
osady ściekowe
DTRA
składniki odżywcze
przemysłowe uzdatnianie wody
Opis:
This study was conducted to evaluate wastewater sludge from various sources for agricultural utilization. The results showed that sludge from municipal and food industrial wastewater treatment plants (WWTPs) have high fertilizing value with respect to nutrients and organic matter levels. When the sludge samples were evaluated for their total heavy metal contents, the Pb, Cd and Cu concentrations in all of the sludge samples were found to be below the limit specified by Turkish regulations. However, the Cr, Ni and Zn contents of domestic type, organized industrial zone, food industry sludge samples exceeded these thresholds. Other sludges were found to be suitable for agricultural usage in terms of plant nutrient and heavy metal content. The analysis of the sludge samples from twelve different WWTP’s showed that the agricultural properties and the total and bioavailable (DTPA-extractable) heavy metal fraction varies depending on the sludge samples. Therefore discussed sludges should be evaluated separately for the agricultural utilization potential in terms of soil pollution.
Źródło:
Environment Protection Engineering; 2016, 42, 1; 45-58
0324-8828
Pojawia się w:
Environment Protection Engineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-13 z 13

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies