Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Ochrona przyrody" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Znaczenie przyrody w turystyce
The role of nature in tourism
Autorzy:
Latawiec, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/470653.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
przyroda
ochrona przyrody
turystyka
nature
nature protection
tourism
Opis:
An important reason for doing tourism is the need to contact with nature. Wild nature is threatened by economic and industrial development. The development of tourism enables people to have more contact with nature, but at the same time is the reason for the growing threat to it. There is a strong interaction between nature and tourism. To emphasize this interaction, at the beginning of the article nature will be described as a destination for tourist activities. Then there will be described how the tourism can impact on nature. Finally, I would like to answer the question, how people perceive the nature. The article will emphasise problems and dilemmas arising from the development of tourism and its impact on nature.
Najczęstszym powodem uprawiania turystyki jest potrzeba kontaktu z przyrodą. Dzieje się tak szczególnie w czasach współczesnych. Naturalna, dzika przyroda jest wypierana przez rozwój gospodarczy i przemysłowy. Rozwój turystyki przyciąga człowieka do przyrody, ale jednocześnie jest przyczyną wzrastającego dla niej zagrożenia. Okazuje się, że między przyrodą i turystyką zachodzi silna relacja wzajemnego oddziaływania. Aby podkreślić relacje zachodzące między przyrodą i turystyką, na początku zostanie opisana przyroda jako cel aktywności turystycznych. Następnie ukazane zostaną oddziaływania turysty na przyrodę, a w końcu podjęta zostanie analiza postrzegania przyrody przez człowieka. Taki układ artykułu umożliwi uwrażliwienie na problemy i dylematy wynikające z rozwoju turystyki i jej wpływu na przyrodę.
Źródło:
Studia Ecologiae et Bioethicae; 2019, 17, 3; 75-85
1733-1218
Pojawia się w:
Studia Ecologiae et Bioethicae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Barriers for local sustainable development in Polish communes: insights from the Lubelskie Voivodeship
Bariery dla lokalnego rozwoju zrównoważonego w polskich gminach: spostrzeżenia z województwa lubelskiego
Autorzy:
Witkowski, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/584467.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
Tematy:
management
commune
nature protection
zarządzanie
gmina
ochrona przyrody
Opis:
The purpose of the study is the identification of the limitations which may concern local sustainable development and resulting from the previous scale and directions of activities taken by local self-governments in the scope of protection and use of natural resources. By the example of the group of 49 mayors from the Lubelskie Voivodeship it has been found that the engagement of local authorities in activities contributing to an environment-friendly development in their communes was rather limited. In many cases, there is no reliable identification of existing natural potential and the local authorities are not ready to allocate the funds for various objectives associated with environment protection. The number of officials with the education enabling them to make the right decisions is usually very limited. Another problem is the still recognizable tendency to issue environmental decisions without a previous assessment of the investment impact on the environment.
Celem pracy jest identyfikacja ograniczeń jakie mogą dotyczyć rozwoju zrównoważonego na poziomie lokalnym, a wynikających z dotychczasowej skali i kierunków działań podejmowanych przez samorządy lokalne w obszarze ochrony i użytkowania zasobów przyrodniczych. Na przykładzie grupy 49 wójtów z województwa lubelskiego stwierdzono, że władze gminne angażowały się w niewielkim stopniu w działania służące przyjaznemu środowisku rozwojowi podległych sobie obszarów. W wielu przypadkach nie zadbano o rzetelne rozpoznanie występującego potencjału przyrodniczego, samorządy w niewielkim stopniu są również skłonne do kierowania środków na różne cele związane z ochroną przyrody. W urzędach pracuje zazwyczaj bardzo ograniczona liczba osób z wykształceniem odpowiednim dla podejmowania odpowiednich decyzji. Problemem jest wciąż dająca się zaobserwować tendencja do wydawania decyzji środowiskowych bez przeprowadzenia uprzedniej oceny oddziaływania
Źródło:
Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu; 2019, 63, 12; 207-219
1899-3192
Pojawia się w:
Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O trudnych pytaniach, ludziach i (pozostałej) przyrodzie: ekologia głęboka a ochrona przyrody
Difficult questions about people and nature Deep Ecology and the preservation of nature
Autorzy:
Jaromi, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1817732.pdf
Data publikacji:
2004-12-31
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
ekologia głęboka
ochrona przyrody
Arne Naess
Deep ecology
nature protection
Opis:
Today people seem to have endless consumption needs while the world we live in is finite with limited resources. This easily leads to an ecological crisis. Arne Naess and different representatives of the current „deep ecology" ask and explain „ecological wisdom "in an attempt to find a solution for this crisis. This situation considers the basic dispute between the choice of human lifestyles, such as affirming the value of personal wealth, against the best interest of nature and natural resources. It is asked: What are the implications between the growth of consumption and the exploitation of nature? The present article takes up the difficult task of presenting basic ideas of deep ecology in the context of other ecological theories and praxis. It characterizes the dispute between deep ecology and different proposals of preservation of nature and the resolution of the global ecological crisis. Furthermore, it represents a critical analysis of the philosophical basis of deep ecology and points to the Christian/Franciscan attitudes of brotherhood towards our „smaller brothers" - the plants and animals.
Źródło:
Studia Ecologiae et Bioethicae; 2004, 2, 1; 107-122
1733-1218
Pojawia się w:
Studia Ecologiae et Bioethicae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Parki narodowe – wnioski de lege ferenda (cz. I)
National parks – de lege ferenda conclusions (part I)
Autorzy:
Radecka, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/3200870.pdf
Data publikacji:
2022-07-04
Wydawca:
Wyższa Szkoła Humanitas
Tematy:
parki narodowe
ochrona przyrody
zakazy
national parks
nature protection
prohibition
Opis:
Niniejszy artykuł ma na celu syntetyczne i krytyczne omówienie proponowanej zmiany stanu prawnego1 dotyczącej najwyższej formy ochrony przyrody, jaką w Polsce są parki narodowe. Dokonana zostanie w nim ocena, czy nowe regulacje skutecznie zrealizują funkcję ochronną, a jeśli tak, to w jakim stopniu, oraz czy – a jeśli tak, to w jakim zakresie – nowa regulacja usunie ewidentne wadliwości aktualnie obowiązującej ustawy o ochronie przyrody. Rozważania będą prowadzone najpierw poprzez nawiązanie do brzmienia przepisów, a następnie przeprowadzona zostanie krytyka tych rozwiązań z jednoczesnym formułowaniem wniosków de lege ferenda. Zamysł autorki zakłada opracowanie tematyki w ramach cyklu artykułów. Zabieg ten uzasadniony jest obszernością regulowanych ustawą zagadnień. Pierwszy z artykułów, przedłożony do Państwa rąk, wyjaśnia wybrane problemy dotyczące tworzenia parków narodowych, reżimu prawnego tej formy ochronnej oraz systemu wyłączania obowiązywania zakazów. Wyniki zaprezentowanej analizy nie były dotychczas prezentowane czytelnikom i obejmują wyłącznie prawo polskie. Nowatorski charakter tych badań wynika z faktu, że tematyka ta nie stanowi przedmiotu opracowań w doktrynie.
The article aims to synthetically and critically discuss the proposed change in the legal status regarding the highest form of nature protection in Poland, i.e. national parks. The article will assess whether the new regulations will effectively ensure the protective function, and if so, to what level, and whether – and if so, to what extent – the new regulation will remove evident defects of the currently binding Nature Protection Act. The discussion will first refer to the wording of the regulations, and then the criticism of these solutions will be carried out with simultaneous formulation of de lege ferenda conclusions. The author’s intention is to develop the subject in a series of articles. This approach is justified by the comprehensive nature of the issues regulated by the Act. The first article, hereby submitted to you, explains selected problems concerning the creation of national parks, legal regime of this form of protection and the system of exemption from prohibitions. The results of the presented analysis have not been presented to readers so far and cover only Polish law. The innovative nature of this research results from the fact that these issues are not the subject of studies in legal scholarship.
Źródło:
Roczniki Administracji i Prawa; 2022, 1(XXII); 101-116
1644-9126
Pojawia się w:
Roczniki Administracji i Prawa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rozdział 4. Uwarunkowania ochrony mchów i wątrobowców w lasach
Chapter 4. General conditions of protection of mosses and liverworts in forests
Autorzy:
Skowron, Daniel
Wołkowycki, Dan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/31233403.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
Tematy:
ochrona przyrody
zagrożone gatunki
leśnictwo
nature protection
endangered species
forestry
Opis:
Niniejsze badanie stanowi przegląd opublikowanych danych. Ma na celu zestawienie zebranych informacji na temat stanu prawnego i zagrożeń dla mchów i wątrobowców występujących w ekosystemach leśnych Polski. Grupę szczególnego zainteresowania i pielęgnacji wśród tych roślin stanowią gatunki związane ze starodrzewami, charakteryzujące się wysokim stopniem naturalności. Spośród trzydziestu sześciu gatunków uznanych w Polsce za relikty puszcz osiemnaście uznawanych jest za zagrożone, ale tylko cztery znajdują się na europejskiej czerwonej liście. Jednym z głównych zagrożeń dla tej grupy gatunków epifitycznych i epiksylicznych jest gospodarka leśna, która powoduje zmniejszenie dostępności mikrosiedlisk i pogorszenie mikroklimatu wewnątrz obszarów leśnych. Dotkliwe skutki miały także melioracje terenów podmokłych leśnych i nieleśnych, prowadzone powszechnie w minionych wiekach. Nie ma natomiast znaczących zagrożeń dla mchów epigeicznych występujących na siedliskach mineralnych lasów iglastych i mieszanych. Dlatego właściwa ochrona mchów i wątrobowców epifitycznych i epiksylicznych powinna opierać się na ochronie ich siedlisk. Najlepszym rozwiązaniem jest zabezpieczenie odpowiednich obszarów w zachowawczej formie. W jednostkach przestrzennych wyłączonych z użytkowania drzewostanów powinien utrzymywać się mikroklimat charakterystyczny dla wnętrza lasu. Jest to możliwe jedynie przy ich odpowiedniej wielkości, czyli szerokości przekraczającej dwukrotność wysokości drzewostanu i o ile to możliwe, o powierzchni co najmniej 1 ha. Wartość progowa powinna wynosić co najmniej jedną taką powierzchnię na 100 ha lasów gospodarczych na obszarach cennych przyrodniczo.
This study is an overview of the published data. It aims to compile the information collected on the legal status and threats to the mosses and liverworts occurring in forest ecosystems in Poland. The species associated with ancient forests with a high degree of naturalness consist of a group of particular interest and care among these plants. Among thirty-six species recognized in Poland as relics of primeval forests, eighteen are considered endangered, but only four are on the European red list. One of the main threats to this group of epiphytic and epixylic species is forest management, which causes a decrease in the availability of microhabitats and deterioration of the microclimate inside the forest areas. Drainage of forest wetlands, as well as non-forest ones, carried out commonly in the past centuries, also had severe effects. On the other hand, there are no significant threats to epigeic mosses occurring in mineral habitats of coniferous and mixed forests. Therefore, the suitable protection of epiphytic and epixylic mosses and liverworts should rely on protecting their habitats. The best solution is to protect appropriate areas in a conservative form. The spatial units excluded from the use of the tree stands should maintain a microclimate specific to the forest interior. It is possible only with their appropriate size, i.e., a width exceeding twice the height of the stand, and an area of at least 1 ha, if possible. The threshold value should be at least one such area per 100 ha of managed forests in naturevaluable areas.
Źródło:
Lasy przyszłości. Wyzwania współczesnego leśnictwa; 41-60
9788367185462
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Assessment of economic functions and tourist attractions of “Korzeniowy Dół” in Kazimierz Dolny in the light of sustainable development
Autorzy:
Mazurek-Kusiak, A. K.
Sawicki, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/96770.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Fundacja Ekonomistów Środowiska i Zasobów Naturalnych
Tematy:
Kazimierz Dolny
tourism
nature protection
commercialization
turystyka
ochrona przyrody
komercjalizacja
Opis:
The purpose of this study is to determine the way of tourism management of the loess ravine “Korzeniowy Dół” in Kazimierz Dolny on the Vistula river, taking into account the principles of sustainable development. This report uses secondary results obtained from the City Hall of Kazimierz Dolny. These were electronic measurements of the tourist traffic on the Vistula Boulevard and the number of tickets sold to the Castle and the Tower as well as Góra Trzech Krzyży. In addition, diagnostic survey was conducted using the questionnaire and direct interview. “Korzeniowy Dół” is one of the products that create the image of Kazimierz Dolny as a tourist town and should be developed in such a way that erosion processes are maximally slowed down. This ravine should be completely closed for traffic.. The bottom of the ravine should be drained and water should be drained through a pipe to the ditch. The bottom of the ravine should remain a ground road used only for pedestrian traffic, as it is only possible way to this tourist and natural attraction preserve for other generations. Visiting the ravine should be paid, like the entrance to Góra Trzech Krzyży, which will contribute to the protection of attractions and will help raise funds for the expansion of accompanying tourist infrastructure. The originality of the work consists in indicating the way of commercialization of the loess ravine in Kazimierz Dolny.
Źródło:
Ekonomia i Środowisko; 2018, 3; 170-180
0867-8898
Pojawia się w:
Ekonomia i Środowisko
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Baza noclegowa i towarzysząca – wybrane elementy infrastruktury polskich parków narodowych w latach 2005‒2015
Selected Elements of the Infrastructure of Polish National Parks from 2005 to 2015
Autorzy:
Bera, Milena
Zaremba, Aneta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1815525.pdf
Data publikacji:
2021-06-30
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
park narodowy
infrastruktura turystyczna
ochrona przyrody
national park
tourist infrastructure
nature protection
Opis:
Parki narodowe są obszarem bardzo atrakcyjnym turystycznie. Corocznie przybywają tam miliony turystów, a ich liczba ciągle rośnie. Powoduje to wiele problemów w zarządzaniu obszarem chronionym. Stąd też istotne jest zapewnienie odpowiedniej infrastruktury oraz przygotowanie tras turystycznych na tych obszarach tak, aby jak najmniej szkodzić przyrodzie. Celem artykułu jest charakterystyka i ocena zagospodarowania turystycznego i rekreacyjnego parków narodowych w Polsce w latach 2005–2015. Na podstawie zgromadzonych danych empirycznych pochodzących z Głównego Urzędu Statystycznego dokonano porównania wybranych elementów wpływających na zagospodarowanie i przystosowanie danego obszaru parku narodowego do ruchu turystycznego, głównie bazy noclegowej i towarzyszącej. Analiza porównawcza wykazała zróżnicowanie badanych parków w omawianym zakresie. Z przeprowadzonych badań wynika, że największy udział w bazie noclegowej w parkach narodowych miały kempingi i biwaki, z zauważalną tendencją spadkową w każdym analizowanym roku. Liczba ośrodków i domów wczasowych również uległa nieznacznemu zmniejszeniu. Ponadto, w latach 2005–2015 zauważa się tendencję wzrostową w gęstości i długości szlaków, długości nartostrad i schronów przeciwdeszczowych.
National parks are a very attractive area for tourists. Millions of tourists come there every year, and their number is still growing. This causes many problems in managing the protected area. Therefore, it is important to provide adequate infrastructure and prepare tourist routes in these areas in order to harm nature as little as possible. The aim of the article is to characterize and evaluate the tourist and recreational development of national parks in Poland in the years 2005‒2015. On the basis of the collected empirical data from the Central Statistical Office a comparison was made of selected elements influencing the development and adaptation of a given area of a national park to tourist traffic. A comparative analysis showed the diversity of the studied parks in the discussed scope. The research shows that campsites and bivouacs had the largest share in the accommodation base in national parks, with a noticeable downward trend in each analyzed year. The number of resorts and holiday homes also decreased slightly. On the other hand, between 2005 and 2015 there is an upward trend in the density and length of trails, pistes, and rain shelters.
Źródło:
Studia Ecologiae et Bioethicae; 2021, 19, 2; 77-84
1733-1218
Pojawia się w:
Studia Ecologiae et Bioethicae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Geopark Karkonosze - georóżnorodność i geoturystyka
Karkonosze Geopark - geodiversity and geotourism
Autorzy:
Knapik, R.
Migoń, P.
Szuszkiewicz, A.
Aleksandrowski, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2074854.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
Karkonoski Park Narodowy
ochrona przyrody
geostanowiska
Karkonosze National Park
nature protection
geosites
Opis:
The Certificate of a National Geopark was awarded to the Karkonosze National Park, along with its buffer zone, in September 2010. Geodiversity of the Karkonosze Mountains, subject to the comprehensive assessment in 2008-2009, resides mainly in the variety of geological, mineralogical and geomorphological phenomena. In addition, the legacy of mining and mineral prospecting is abundant. Many of the natural phenomena make the Karkonosze Mountains an exceptional area in Poland, and are of outstanding value if considered within the European context. The value of abiotic nature of the Karkonosze is promoted through multiple activities in the field of geotourism and ecological education, including construction of an extensive network of geosites, marked tourist paths, and educational trails with information boards. Further promotion of geodiversity of the Karkonosze is carried out in cooperation with the adjacent Krkonošský narodní park on the Czech side of the mountains, aiming at an establishment of a bilateral Polish-Czech Geopark Krkonoše/Karkonosze, within the framework of the European Geopark Network.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2011, 59, 4; 311-322, 360
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zmiany w systemie ochrony przyrody w Polsce w latach 1989-2015
Changes in the nature conservation system in Poland in the years 1989-2015
Autorzy:
Kruk, H.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/95729.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Fundacja Ekonomistów Środowiska i Zasobów Naturalnych
Tematy:
ochrona przyrody
prawodawstwo
instytucje
świadomość ekologiczna
nature protection
legislation
institutions
ecological consciousness
Opis:
Celem artykułu jest charakterystyka i analiza głównych grup zmian, jakie nastąpiły w polskim systemie ochrony przyrody w latach 1989-2015 oraz wskazanie obszarów problemowych, które wymagają dalszej poprawy. W trakcie badań nad przedstawianymi problemami wykorzystano analizę aktów prawnych i danych statystycznych oraz studia literaturowe.
Changes which have taken place in Poland since the political and economic transition of the year 1989 concern many various aspects. One of them is nature protection system. In this case three main kinds of changes may be specified, namely: legal and institutional ones, building ecological consciousness and establishing new forms of nature conservation. Changes in the nature protection systems allow for building a coherent system of nature conservation as well as for the better preservation of biodiversity and natural values. Pro-ecological NGOs in Poland are more active – that also may be a sign of rising ecological consciousness. The control of investment process is getting stronger as well. However, some questions related to nature protection still require improvement.
Źródło:
Ekonomia i Środowisko; 2016, 3; 126-137
0867-8898
Pojawia się w:
Ekonomia i Środowisko
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Parki narodowe – wnioski de lege ferenda (cz. II)
National Parks – De Lege Ferenda Conclusions (Part II)
Autorzy:
Radecka, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/3200846.pdf
Data publikacji:
2022-11-15
Wydawca:
Wyższa Szkoła Humanitas
Tematy:
parki narodowe
ochrona przyrody
planowanie ochronne
national parks
nature protection
protection planning
Opis:
Niniejszy artykuł ma na celu syntetyczne i krytyczne omówienie proponowanej zmiany stanu prawnego1 dotyczącej parków narodowych. Zostanie w nim dokonana ocena, czy nowe regulacje skutecznie zrealizują funkcję ochronną, a jeśli tak, to w jakim stopniu oraz czy – a jeśli tak, to w jakim zakresie – nowa ustawa usunie ewidentne wadliwości aktualnie obowiązującej ustawy o ochronie przyrody. Rozważania będą prowadzone najpierw poprzez nawiązanie do brzmienia przepisów, a następnie przeprowadzona zostanie krytyka tych rozwiązań z jednoczesnym formułowaniem wniosków de lege ferenda. Zamysł autorki zakłada opracowanie tematyki w ramach cyklu artykułów. Zabieg ten uzasadniony jest obszernością regulowanych ustawą zagadnień. Artykuł ten stanowi drugą część z cyklu. Dotyczy on planowania ochronnego na terenie parków narodowych oraz jego udostępniania.
The article aims to synthetically and critically discuss the proposed change in the legal status regarding the national parks. The article will assess whether the new regulations will effectively ensure the protective function, and if so, to what level, and whether – and if so, to what extent – the new regulation will remove evident defects of the currently binding Nature Protection Act. The discussion will first refer to the wording of the regulations, and then the criticism of these solutions will be carried out with simultaneous formulation of de lege ferenda conclusions. The author’s intention is to develop the subject in a series of articles. This approach is justified by the comprehensive nature of the issues regulated by the Act. This article is the second part of the series. It concerns protection planning in national parks and its making available.
Źródło:
Roczniki Administracji i Prawa; 2022, 2(XXII); 185-196
1644-9126
Pojawia się w:
Roczniki Administracji i Prawa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pomiędzy Lwą a Stwigą. Stanisław Kulczyński i jego projekt utworzenia poleskiego parku natury z 1932 roku
Between the Lwa and Stwiga rivers. Stanisław Kulczyński and his 1932 plan for a grand natural park in Pripet marshes
Autorzy:
Łotysz, Sławomir
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2089506.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
nature protection
environment
peat bogs
Pripet marshes
ochrona przyrody
środowisko
torfy
Polesie
Opis:
In 1928, when the Bureau for the Project of Amelioration of Polesie (a large marshy area in the eastern part of interwar Poland) began its field studies, environmental concerns were low on the list of its priorities. A year later, this brought the Bureau into serious conflict with the State Council for Nature Protection. When both institutions eventually came to terms with their contradictory ambitions and vaguely-defined competences to enter into substantial cooperation, the idea of reserving a large area of marshlands as a natural park came into being. In 1932, Stanisław Kulczyński, a botanist leading the Bureau’s peat bog research team and also a Council member, proposed protecting an area of roughly 100,000 hectares between the Lwa and Stwiga rivers. The future park would encompass most types of landscape typical of Polesie and, fortunately, most of its swamps, forests, dunes, and peat bogs were barely touched by human activity. The hydrogeological feature of the selected area safeguarded its immunity to the potential consequences of the amelioration works, if such were undertaken in any of the surrounding areas. This paper explores how the location and extent of the protection of the park were negotiated within the entangled networks of social, economic, and political agendas of national policy in inter-war Poland. The efforts to coordinate the pro-nature policy in Polesie with similar actions undertaken by the Soviets beyond the nearby border are also covered.
Źródło:
Kwartalnik Historii Nauki i Techniki; 2020, 65, 2; 29--48
0023-589X
2657-4020
Pojawia się w:
Kwartalnik Historii Nauki i Techniki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rewitalizacja terenu „przenikających się światów” - Żabie Doły w Bytomiu
Revitalization of „intertwined worlds” - Żabie Doły in Bytom case study
Autorzy:
Rostański, K. M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/131781.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
rewitalizacja
teren poprzemysłowy
ochrona przyrody
revitalization
post-industrial area
nature protection
Opis:
Tereny poprzemysłowe bywają powszechnie postrzegane jako miejsca degradacji i zniszczenia. Gdy jednak przyjrzymy im się dokładnie, odkryjemy, jak wiele potrafi zdziałać przyroda, gdy pozwolimy jej przejąć inicjatywę. Żabie Doły to obszar na granicy Chorzowa, Bytomia i Piekar Śląskich, który ma status zespołu przyrodniczo-krajobrazowego. Podstawą ochrony są tu siedliska cennych gatunków fauny, szczególnie ptactwa. Najciekawszym zagadnieniem jest geneza tego obiektu. Tu nie poddano ochronie pozostałości dawnych, naturalnych i cennych ekosystemów. Miejsce to było pierwotnie użytkowane rolniczo, ale jego krajobraz uległ zmianie pod wpływem eksploatacji węgla kamiennego, rud cynku i ołowiu oraz żelaziaków brunatnych. Na skutek działalności górniczej poziom terenu obniżył się o 5-8 metrów i powstały tu niecki osiadań, które stopniowo wypełniły wody gruntowe. Teren poprzecinany jest nieużytkowanymi nasypami kolejowymi. Są tu również hałdy i osadniki poflotacyjne. Gleby, a szczególnie osady denne zbiorników wodnych zanieczyszczone są metalami ciężkimi. Mimo tak trudnej ekologicznie sytuacji teren zasiedla wiele gatunków ptaków, w tym chronionych prawem polskim i wspólnotowym. Obecnie potwierdzono występowanie 64 gatunków, choć wieloletnie obserwacje podnoszą tą ilość prawie dwukrotnie. Część z zastanych gatunków znajduje się w polskiej czerwonej księdze zwierząt. Poza ptakami występują tu również inne zwierzęta, w tym chomik europejski. Potwierdzona flora tego obszaru też jest znacząca, obejmuje 375 gatunków. Powstała w 2016 roku waloryzacja przyrodnicza stanowiła podstawę do opracowania w 2017 roku projektu rewitalizacji tego obszaru w granicach Bytomia. Jest to miejsce przenikania się „światów” - zwierząt z ich siedliskami, wędkarzy i zwolenników rekreacji ruchowej, entuzjastów obserwacji ptaków i ekologów. Współczesne tendencje ochrony przyrody narzuciły sposób rewitalizacji, w którym ochrona elementów rodzimej natury ma łączyć się z popularyzacją wiedzy przyrodniczej. Zaproponowano więc, by to przenikanie się świata przyrody, rekreacji i historycznej tożsamości regionu podkreślić i wyposażyć w sprzyjającą infrastrukturę. Wprowadza ona też kolejny wirtualny świat, jako nową warstwę treściową, atrakcyjną dla młodych pokoleń.
Post-industrial areas are commonly perceived as degraded and destroyed. In thorough examination one can find how fruitful can be nature left alone with own initiative. Żabie Doły is a territory on the border of Chorzów, Bytom and Piekary Śląskie with status of nature-landscape protected complex. Its core values are habitats of rare species of animals, especially birds. Genesis of the place are the most interesting. Protection is not covering existing remains of natural ecosystems. Site was previously used for agriculture. Its landscape was changed by coal mine activity, exploitation of zinc, lead and brown iron ores. That caused ground subsidence of 5-8 m and appearing of troughs with ground water. Some no longer used railway high embankments are characteristic for the landscape as well as spoil heaps and settling ponds. Soils and pond bottoms are contaminated by heavy metals. In spite of the ecologically uneven situation the site is a habitat for many animals protected by national and community law, especially birds. It was confirmed now the presence of 64 species of them, but earlier published sources suggested nearly the twice higher number. There are observed many other animals, European hamster among them. Local flora collect 375 species. Valorisation done in 2016 was basic source for development plan prepared in 2017 for part of area within Bytom borders. Żabie Doły is the site of “intertwined worlds” of natural habitats, recreation, fishing, bird watching and ecological events. Present tendencies in nature protection imply the way of revitalization enhancing nature popularization. So overlap of functional layers was supported by specific infrastructure and new “world” of virtual reality was added to attract young generations.
Źródło:
Teka Komisji Urbanistyki i Architektury Oddział PAN w Krakowie; 2018, 46; 361-371
0079-3450
2450-0038
Pojawia się w:
Teka Komisji Urbanistyki i Architektury Oddział PAN w Krakowie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Therapeutic Properties of Epigaeic Lichens from Sowia Gora
Właściwości lecznicze porostów naziemnych Sowiej Góry
Autorzy:
Studzińska-Sroka, E.
Zarabska-Bożejewicz, D.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/388847.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
Cetraria
Cladonia
Peltigera
secondary metabolites
nature protection
metabolity wtórne
ochrona przyrody
Opis:
One of the aim of nature protection should be improving the knowledge of society about properties of observed organisms. It can be helpful in creating the properly ecological conspicuous. Some species of lichens, eg genus Usnea, Ramalina, Pseudevernia, Cetraria, were commonly used in medicine from antiquity time. Their therapeutic properties are connected with the presence of secondary metabolites, eg cetraric acid, furmarprotocetraric acid, usnic acid. Nowadays few of the lichens have still application in producing some pills, tablets, syrups, toothpastes. During field trips in Sowia Gora (Puszcza Notecka) some epigaeic lichens known from therapeutic properties were recorded. Suggestion of necessity of putting some information connected with therapeutic properties of species in the didactic table along the road of nature complexes characterized by high diversity of lichens is given. It permits to increase the level of interest in this group of species and ipso facto contribute to protection of lichens.
Jednym z celów ochrony przyrody powinno być poszerzanie wiedzy społeczeństwa na temat właściwości obserwowanych organizmów. Może być to pomocne w kreowaniu właściwej świadomości prośrodowiskowej. Niektóre gatunki porostów, np. z rodzaju Usnea, Ramalina, Pseudevernia, Cetraria, były powszechnie wykorzystywane w medycynie od czasów starożytnych. Ich lecznicze właściwości powiązane są z obecnością metabolitów wtórnych, takich jak kwas cetrarowy, kwas furmaprotocetrarowy, kwas usninowy. Obecnie istnieje grupa porostów, która jest wykorzystywana przy produkcji tabletek, syropów, past do zębów. Podczas badań terenowych w okolicach Sowiej Góry (Puszcza Notecka) udało się zaobserwować interesujące porosty naziemne wykazujące właściwości lecznicze. W artykule zasygnalizowano konieczność umieszczania informacji na temat właściwości leczniczych porostów na tablicach o charakterze dydaktycznym w kompleksach przyrodniczych cechujących się dużym bogactwem gatunkowym porostów. Pozwoli to zwiększyć zainteresowanie tą omówioną grupą organizmów i tym samym przyczynić się do ochrony porostów.
Źródło:
Ecological Chemistry and Engineering. A; 2013, 20, 6; 675-680
1898-6188
2084-4530
Pojawia się w:
Ecological Chemistry and Engineering. A
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zastosowanie wyceny wartości pieniężnej siedlisk w dolinie Rzeki Bobrek w Sosnowcu - propozycja metodyczna dla Polski
Monetary value assessment of biotopes in the Bobrek River Valley, Sosnowiec - a methodology proposal for Poland
Autorzy:
Trząski, L.
Mana, V.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/340212.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Główny Instytut Górnictwa
Tematy:
rzeka Bobrek
Sosnowiec
siedlisko
ochrona przyrody
Bobrek river
biotope
nature protection
Opis:
Na przykładzie 60-hektarowego fragmentu doliny rzeki Bobrek w Sosnowcu zademonstrowano możliwość finansowej wyceny siedlisk przyrodniczych przy zastosowaniu metody opracowanej w Republice Czeskiej. Stwierdzono, że w wyniku planowanej regulacji rzeki, prowadzącej do osuszenia terenów zalewowych w dolinie, wartość siedlisk wyrażona w punktach zmniejszy się o 12,8%. Gdyby przyjąć współczynnik przeliczania wartości punktowej na finansową, stosowany w Republice Czeskiej, wartość siedlisk zmniejszyłaby się o 540 000 euro. Podstawą oceny jest diagnoza aktualnego stanu siedlisk przyrodniczych, wykonana w wyniku wizyt terenowych, skonfrontowana ze stanem docelowym, przewidywanym na podstawie szczegółowej analizy dokumentacji projektowej oraz wiedzy przyrodniczej autorów artykułu. Przykład doliny Bobrka wskazuje, że przystępując do procesu decyzyjnego, należałoby oczekiwaną utratę wartości siedlisk przyrodniczych wliczać w koszty przedsięwzięcia. Wprowadzenie wyceny siedlisk pomogłoby w Polsce zapobiegać konfliktom i ograniczać straty środowiskowe. Przedstawiony przykład może być dobrym punktem wyjścia do wypracowania metody maksymalnie dostosowanej do polskich realiów. W rezultacie mogłoby powstać narzędzie wspierające w podejmowaniu decyzji podmioty odpowiedzialne za zarządzanie środowiskiem. Mogłoby ono także służyć debacie społecznej wówczas, gdy ujawnia się konflikt między potrzebami rozwoju gospodarczego i potrzebami ochrony przyrody.
Źródło:
Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa; 2008, 3; 79-90
1643-7608
Pojawia się w:
Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problems of Restoration of Historic Landscapes in the Light of Natural Protection Regulations
Problemy rewaloryzacji historycznych krajobrazów w kontekście przepisów ochrony przyrody
Autorzy:
Milecka, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1191512.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu
Tematy:
historical landscape
protection of monuments
nature protection
krajobraz historyczny
ochrona zabytków
ochrona przyrody
Opis:
W artykule dokonano prezentacji wybranych zagadnień dotąd nieujmowanych w opracowaniach rewaloryzacji zabytkowych krajobrazów, a wobec zaistniałych regulacji prawnych coraz częściej wymaganych w procesie uzgadniania dokumentacji projektowej oraz na etapie uzyskiwania stosownych zezwoleń na wykonanie prac konserwatorskich. Autorka na podstawie analizy dokumentów prawnych i własnych doświadczeń zaprezentowała zagadnienia, które należy poddać analizom podczas badania zasobu historycznego krajobrazu i ująć w dokumentacji rewaloryzacji, aby zapewnić prawidłowy przebieg prac konserwatorskich, począwszy od uzyskania wymaganych uzgodnień po satysfakcjonujące zakończenie prac rewaloryzacyjnych. Refleksją dodatkową było przedstawienie problemu dotyczącego zapewnienia bytowania siedlisk zwierząt w środowisku miejskim, a dokładnie niepożądanych w historycznym ogrodzie gawronów. Ptakom tym jednak trzeba zapewnić odpowiednie miejsca życia po to, by w humanitarny sposób móc je „wysiedlić” z parku. Problem ten jest dość powszechny, a jego rozwiązanie, jak się okazuje, ma szerszy wymiar i dotyczy wielu innych gatunków zwierząt, którym należy zapewniać odpowiednie miejsca bytowania oraz korytarze migracyjne w coraz bardziej zurbanizowanym krajobrazie. Ochrona i konserwacja historycznego krajobrazu w Polsce wobec wprowadzonych w ostatnich latach regulacji prawnych podlega w znacznie większym stopniu niż dotychczas procedurom w zakresie prawnej ochrony przyrody. Do 2018 roku wszelkie decyzje dotyczące prac na terenach wpisanych do rejestrów zabytków były wydawane przez wojewódzkich konserwatorów zabytków wyłącznie na podstawie ustawy o ochronie zabytków. Obecnie konserwatorskie zezwolenia na prowadzenie prac na terenach zabytkowych założeń ogrodowych wydawane są dodatkowo na podstawie przepisów ustawy o ochronie przyrody. Skutkuje to bardziej skompilowanymi procedurami oraz koniecznością rozszerzenia dokumentacji projektowej o aspekty dotychczas nie zawsze podlegające analizom wykonywanym przez projektantów.
Źródło:
Architektura Krajobrazu; 2019, 3; 4-25
1641-5159
Pojawia się w:
Architektura Krajobrazu
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies