Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "human nature" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Transhumanizm a rozwój praw człowieka
Transhumanism and Human Rights Development
Autorzy:
Smyczek, Sara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2119569.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
transhumanizm
prawa człowieka
natura ludzka
transhumanism
human rights
human nature
Opis:
The development of genetic engineering, artificial intelligence and new technologies is a contemporary concern regarding its impacts on the idea of humanity and, particularly in law, on the idea of human rights. The aim of the paper is to formulate the conceptual scope of the posthumanitarian subject, which becomes an important contribution to the study of a wider problem, which is the question about the direction of development of human rights and freedoms in the era of posthumanitary. Through the analysis of theoretical views, the author attempts to establish a connection between the concept of a human nature and the idea of human rights in order to verify belonging to the human species as the main measure for choosing entities that are entitled to human rights and freedoms.
Źródło:
Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris; 2019, 46, 3; 125-137
1689-4286
Pojawia się w:
Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Homososi są wśród nas czy homosos jest w nas? Próba konfrontacji myśli Aleksandra Zinowiewa i Józefa Tischnera o sytuacji człowieka w świecie
Homososi Among Us or Homosos Inside Us? Confronting Aleksander Zinowiew's and Józef Tischner's Thoughts on the Condition of Man in the World
Autorzy:
Mizdrak, Inga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2036194.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
natura ludzka
jednostka
homosos
wolność
human nature
individual
freedom
Opis:
Współczesny spór o naturę człowieka, rozgrywający się na płaszczyźnie etycznej, aksjologicznej, społecznej, religijnej czy kulturowej, w sposób wyraźny jest skontekstualizowany, co oznacza, iż człowiekowi można przyglądać się z bardzo różnych perspektyw, przybliżając się w dookreślaniu jego istoty. Wydaje się, iż ważnym przyczynkiem antropologicznym w ujmowaniu człowieka staje się pojęcie homososa, które w niejednoznaczny i skomplikowany sposób odwołuje się do profilu specyficznego „typu” jednostki, będącej ucieleśnieniem z jednej strony człowieka radzieckiego (sowczłeka), sługi i beneficjenta komunizmu, z drugiej zaś kogoś, kto staje się reprezentantem zjawisk zachodzących we współczesnej kulturze. Projekt „nowego człowieka”, jak go określa Aleksander Zinowiew, oraz „klient komunizmu”, o którym pisze Józef Tischner, nie są tymi samymi określeniami homo sovieticusa, wskazują bowiem na odmienne aspekty ludzkiej natury i odsyłają do różnych zagadnień antropologicznych. Stąd niniejsze rozważania oscylują wokół analityki „ja” homososa, wydobywając zeń to, co zagraża współcześnie człowiekowi. Podstawowym pytaniem analizy staje się kwestia, na ile homosos jest bytem zredukowanym do kontekstu systemu komunistycznego, a na ile można mówić o „etosie” homososa zasymilowanego przez współczesnego człowieka.
The contemporary debate on the nature of man, carried out on the ethical, axiological, social, religious or cultural grounds, is contextualized, which means that a human being can be viewed from many different perspectives, in order to get closer to the true definition. It seems that the definition of homosos, which refers to a particular “type” of individual, a member of the Soviet Union (sowczłek), a servant and a beneficiary of communism, as well as a representative of phenomena occurring in contemporary culture, is an important factor in the description of man. The project of a “new man”, as described by Zinowiew, and the “client of communism”, as described by Tischner, are not the same descriptions of homo sovieticus. They indicate different aspects of human nature and refer to different anthropological ideas. This is the reason why this paper revolves around the analysis of the “I” of the homosos and bringing out the resulting dangers for human beings of today. The basic question is to what extent is homosos an entity reduced to the context of the communist system, or maybe there is a homosos “ethos”, assimilated by the contemporary human.
Źródło:
Roczniki Teologiczne; 2018, 65, 11; 191-203
2353-7272
Pojawia się w:
Roczniki Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Demokracja i mizantropia. Przemiany wyobrażeń na temat ludu a problem intelektualnego uprawomocnienia demokracji
Democracy and Misanthropy. Changes in Perceptions of the People and the Problem of Intellectual Legitimacy of Democracy
Autorzy:
Nowak, Leszek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1013576.pdf
Data publikacji:
2020-08-06
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
Oświecenie
demokracja
mizantropia
natura ludzka
Enlightenment
Democracy
Misanthropy
Human Nature
Opis:
CEL NAUKOWY: Celem tego artykułu jest analiza związku między wy‑ obrażeniami z zakresu antropologii filozoficznej a problemem intelektualnej prawomocności demokracji. PROBLEM I METODY BADAWCZE: W artykule próbuję odpowiedzieć na pytanie, jaki jest związek między poglądami na temat natury ludzkiej a sto‑ sunkiem do demokracji. Analizuję ten problem interpretując klasyczne dzieła z zakresu myśli politycznej. PROCES WYWODU: Punktem wyjścia jest konstatacja: niechęć wobec demo‑ kracji wyrastała w dużej mierze z mizantropii. Demokracja nie była uznawana za ustrój godny poparcia, ponieważ nie wierzono w racjonalność zwykłego czło‑ wieka i jego zdolność do odpowiedzialnego uczestnictwa w życiu publicznym. Ta sytuacja zmienia się w epoce Oświecenia, kiedy to podważono pesymizm antropologiczny i sformułowane zostały teorie stanowiące podstawę dla idei intelektualnej prawomocności demokracji. Późniejszy bieg wypadków w du‑ żym stopniu te teorie zakwestionował, ale mimo to demokracja na Zachodzie uznawana jest za jedyną prawomocną formę rządu. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Analiza prowadzi do sformułowania poglądu o paradoksalnym charakterze współczesnej demokracji. Z jednej stro‑ ny, istnieje konsensus co do intelektualnej prawomocności demokracji, z dru‑ giej – w teorii i praktyce powszechnie kwestionowana jest zdolność zwykłego człowieka do rozumnego uczestnictwa w życiu publicznym. WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Wyniki analizy powinny skłonić politologa do zmiany sposobu rozumienia charakteru współczesnej demo‑ kracji. Ustrój ten nosi nazwę demokracja, ale wydaje się mieć coraz mniej wspól‑ nego z nadziejami tych autorów, którzy sformułowali jej intelektualne założenia.
RESEARCH OBJECTIVE: The purpose of this article is to analyse the relationship between ideas of philosophical anthropology and the problem of intellectual legitimacy of democracy. THE RESEARCH PROBLEM AND METHODS:  In the article I am trying to answer the question, what is the relationship between views on human nature and attitude to democracy. I analyse this problem by interpreting classic works of political thought. THE PROCESS OF ARGUMENTATION: The starting point is the statement: aversion to democracy arose largely from misanthropy. Democracy was not considered as intellectually legitimate regime, because it was not believed in the rationality of an ordinary person and his ability to participate responsibly in public life. This situation changes during the Enlightenment, when anthropological pessimism was undermined, and the theories underlying the idea of the intellectual legitimacy of democracy were formulated. The later course of events largely questioned these theories, but nevertheless democracy in the West is considered as the only legitimate form of government. RESEARCH RESULTS: This leads me to a view on the paradoxical nature of modern democracy. On the one hand, there is a consensus regarding the intellectual legitimacy of democracy. On the other hand, in theory and practice, the ability of ordinary people to participate reasonably in public life is commonly questioned. CONCLUSIONS, INNOVATIONS AND RECOMMENDATIONS: The results of the analysis should prompt the political scientist to change the way of understanding the nature of modern democracy. This system is called democracy, but it seems to have less and less to do with the hopes of those authors who formulated its intellectual assumptions.
Źródło:
Horyzonty Polityki; 2020, 11, 34; 13-26
2082-5897
Pojawia się w:
Horyzonty Polityki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Między ludzką naturą a esencjalizmem. Fragmenty „Unfinished Dialogue”
Essentialism and Human Nature. Excerpts from “Unfinished Dialogue”
Autorzy:
Berlin, Isaiah
Polanowska-Sygulska, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/531731.pdf
Data publikacji:
2015-06-01
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
Isaiah Berlin
Unfinished Dialogue
esencjalizm
natura ludzka
essentialism
human nature
Opis:
W tekście zamieszczono fragmenty książki Isaiaha Berlina oraz Beaty Polanowskiej-Sygulskiej „Unfinished Dialogue”, która ukazała się w Nowym Jorku w 2006 r. Fragmenty te obejmują jeden z listów brytyjskiego filozofa skierowany do autorki w roku 1986 i opublikowany wcześniej w „The New York Review of Books” oraz zapis rozmowy przeprowadzonej w 1988 r. pomiędzy Isaiahem Berlinem, Johnem Grayem a autorką.
The text consists of the excerpts from a book “Unfinished Dialogue” by Isaiah Berlin and Beata Polanowska-Sygulska published in New York in 2006. The passages include one of the letters that the British philosopher wrote to Beata Polanowska-Sygulska in 1986, printed earlier in „The New York Review of Books”, and a transcript from a discussion between Isaiah Berlin, Beata Polanowska-Sygulska and John Gray that took place in 1988.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2015, 2(11); 5-19
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
(Nie)ludzka natura człowieka w literaturze faktu II wojny światowej
The Image of (In)humanity in the World War Nonfiction
Autorzy:
Grodecka, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1038954.pdf
Data publikacji:
2018-10-20
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
człowiek
człowieczeństwo
natura ludzka
II wojna światowa
human
humanity
human nature
World War II
Opis:
Artykuł ukazuje złożoność, a jednocześnie problematyczność natury ludzkiej. Jego cel to próba odpowiedzi na pytanie, kim jest człowiek i co kryje w sobie jego natura, skoro motywuje go do zła, które według innych pewnych kryteriów nazywa się dobrem. Tego typu wątpliwości nasuwają się, gdy sięgamy do okresu II wojny światowej, która zaznaczyła się w historii szczególnie jako czas hitlerowskiego ludobójstwa, choć każda epoka ukazuje człowieka z różnej perspektywy, podkreślając zarówno jego dobre, jak i złe strony. Poeci, pisarze, artyści od zarania dziejów próbują w swej twórczości nakreślić obraz człowieka, tak byśmy mogli lepiej zrozumieć nie tylko siebie, ale i drugą osobę.
The article describes the complex and problematic nature of man. The aim of the book is to answer the question: what is the man? What hides deep in the nature of man if it justifies people to do evil, by some others considered to be good. These kind of questions come to mind when we investigate WWII that marked its place in human history as the moment of Nazi genocide; although we should remember that every era shows the man from various perspectives, emphasizing both the good and the evil. From the very beginnings of mankind, poets, writers, and artists try to capture the picture of man, so we could better understand not only ourselves but the other people, as well.
Źródło:
Perspektywy Kultury; 2018, 23, 4; 109-132
2081-1446
2719-8014
Pojawia się w:
Perspektywy Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Do principles of natural law depend on conceptions of human nature?
Autorzy:
Nedevska, Jasmina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/430985.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
natural law
human nature
Finnis John
Miller David
prawo naturalne
natura ludzka
Opis:
This article deals with the “is” – “ought” question in the Thomist natural law tradition. The 20th century revival of natural law theory, in jurisprudence and political theory, has placed its foundations under scrutiny. Do principles of natural law depend on conceptions of human nature? If so – how? Two central claims are made in this article. First, I put forth that there is no obvious position on human nature among contemporary natural law theorists. Some thinkers argue that a natural law doctrine must not rely on accounts of human nature at all. Such is the view of John Finnis, who has been particularly influential in shaping a present understanding of natural law. Several theorists of the tradition, however, find a certain kind of dependence necessary and vehemently argue against Finnis’ interpretation. I suggest, secondly, using a distinction made by David Miller, that the disagreement on human nature is not substantial, but rests on whether one speaks of “dependence” as a matter of logical entailment, as Finnis’ does, or as presuppositional grounding, which seems to be the concept employed by his critics. I argue that one may safely deny that normative principles are derived from accounts of human nature (rejecting the former kind of dependence), while also presupposing that human nature conditions those principles (assuming dependence of the latter kind). Lastly, I put forth two questions that arise for natural law theorists, if they wish to maintain this position.
Źródło:
Studia Philosophiae Christianae; 2015, 51, 2; 95-114
0585-5470
Pojawia się w:
Studia Philosophiae Christianae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przeciw zamykaniu przyszłości
Against the Closure of the Future
Autorzy:
Leder, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1009720.pdf
Data publikacji:
2020-10-05
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
philosophical anthropology
critique of capitalism
human nature
antropologia filozoficzna
krytyka kapitalizmu
natura ludzka
Opis:
Niniejszy artykuł recenzyjny jest dyskusją z książką Bartosza Kuźniarza Król Liczb. Szkice z metafizyki kapitalizmu (Warszawa: Fundacja Augusta Hrabiego Cieszkowskiego, 2020).
The book review: Bartosz Kuźniarz. 2020. Król Liczb. Szkice z metafizyki kapitalizmu. Warszawa: Fundacja Augusta Hrabiego Cieszkowskiego.
Źródło:
Praktyka Teoretyczna; 2020, 37, 3
2081-8130
Pojawia się w:
Praktyka Teoretyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wcielenie, historia i postludzki sposób produkcji.
Incarnation, history and posthuman mode of production
Autorzy:
Kuźniarz, Bartosz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1009714.pdf
Data publikacji:
2020-10-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
philosophical anthropology
critique of capitalism
human nature
antropologia filozoficzna
krytyka kapitalizmu
natura ludzka
Opis:
Niniejszy tekst stanowi odpowiedź autora na opublikowaną również w niniejszym numerze Praktyki Teoretycznej (189–196) polemiczną recenzję książki Król liczb. Szkice z metafizyki kapitalizmu, autorstwa prof. Andrzeja Ledera.
Author’s response to the polemical review of the book Król liczb. Szkice z metafizyki kapitalizmu, by prof. Andrzej Leder and published in this issue of Praktyka Teoretyczna, 189–196
Źródło:
Praktyka Teoretyczna; 2020, 37, 3
2081-8130
Pojawia się w:
Praktyka Teoretyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gombrowicz Hobbesem podszyty. Iwona, księżniczka Burgunda w świetle filozofii politycznej
Autorzy:
Śniowska, Dagmara Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/420511.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
Witold Gombrowicz
natura ludzka
nauki o polityce
literaturoznawstwo
human nature
political sciences
literary studies
Opis:
RESEARCH OBJECTIVE: The aim of the article is to show the interdisciplinary way of interpretation of Witold Gombrowicz’s works. THE RESEARCH PROBLEM AND METHODS: There has been discussed the issue of concept of human nature. I analysed the first Gombrowicz’s drama entitled Ivona, Princess of Burgundia. The context of my considerations are the concepts by Aristotle and Thomas Hobbes linked with the political aspects of human nature. The applied methodology includes thus both political science and literary studies research tools. THE PROCESS OF ARGUMENTATION: First, there has been presented the discussion between classical and modern perception of human nature. Then, the behaviours of characters has been confronted with the concepts of the aforementioned political thinkers. RESEARCH RESULTS: It turns out that it is impossible to determine clearly which one of the philosophical concepts was closer to the idea of Ferdydurke’s author. However, it can be stated that analysis of Gombrowicz’s dramas is more natural from the Hobbes’ perspective. Nevertheless, some nuances indicate that Gombrowicz’s works can also be successfully discussed with reference to Aristotle’s political thought. CONCLUSIONS, INNOVATIONS, RECOMMENDATIONS: Confrontation of the reflections expressed by the author of Ferdydurke with the achievements of political science can broaden both literary studies and political science horizons. The context of discussion ’nature versus nurture’ will be an interesting way of further analysis.  
CEL NAUKOWY: Zasadniczym celem artykułu jest przedstawienie interdyscyplinarnej drogi interpretacji dzieł Witolda Gombrowicza. PROBLEM I METODY BADAWCZE: Omawiam w nim problematykę obrazu władzy i człowieka wyłaniającego się z twórczości autora Ferdydurke. Analizie poddałam pierwszy dramat Gombrowicza, zatytułowany Iwona, księżniczka Burgunda. Kontekstem do niniejszych rozważań są koncepcje Arystotelesa oraz Thomasa Hobbesa odnoszące się do polityczności natury ludzkiej. Zastosowana metodologia obejmuje więc zarówno politologiczne, jak i literaturoznawcze narzędzia. PROCES WYWODU: Przedstawiłam zarys dyskusji pomiędzy klasycznym i nowożytnym postrzeganiem natury człowieka, a następnie – skonfrontowałam działania wybranych bohaterów z omawianymi stanowiskami wspomnianych myślicieli politycznych. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Okazuje się, że nie jest możliwe jednoznaczne stwierdzenie, która z filozoficznych koncepcji była bliższa autorowi Ferdydurke. Można jednak uznać, że bardziej naturalne wydaje się analizowanie dzieł Gombrowicza w odniesieniu do myśli politycznej Hobbesa. Pewne jednak niuanse wskazują na to, że twórczość Gombrowicza omawiać można również z powodzeniem w kontekście koncepcji antycznych. WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Konfrontowanie przemyśleń Witolda Gombrowicza z dorobkiem nauk o polityce może poszerzyć zarówno politologiczne, jak i literaturoznawcze horyzonty. Interesującym kierunkiem dalszych analiz może być odniesienie do szerszego kontekstu, a mianowicie: sporu „natura versus kultura”.
Źródło:
Horyzonty Polityki; 2019, 10, 32; 73-86
2082-5897
Pojawia się w:
Horyzonty Polityki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Natura ludzka w narracji posthumanizmu dystopijnego.
Human Nature in the Narrative of Dystopic Posthumanism.
Autorzy:
Misztal, Dawid
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/952087.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Tematy:
posthumanizm
biokonserwatyzm
natura ludzka
biotechnologia
Fukuyama
Kass
Sandel Habermas
biotechnology
posthumanism
bioconservatism
human nature
Opis:
Dla przedstawicieli posthumanizmu dystopijnego dokonujący się na naszych oczach postęp w dziedzinie tzw. biotechnologii, obok nadziei na rozwiązanie szeregu problemów, niesie ze sobą także szereg niebezpiecznych konsekwencji: groźbę modyfikacji istniejącego porządku społecznego, podkopania obowiązujących norm moralnych, konieczność zmiany rozumienia naszej tożsamości. Dla myślicieli takich, jak Fukuyama, Kass, Sandel czy Habermas, niebezpieczeństwa te związane są z naturą ludzką. Stąd też prognozowane kierunki postępu naukowo-technicznego interpretują oni jako zagrożenie dla tej natury. W prezentowanym tekście przyglądam się, w jaki sposób wykorzystują oni pojęcie natury ludzkiej w swoich argumentacjach.
For the prominent figures of dystopic posthumanism biotechnological progress means not only new possibilities of solving the most nagging problems, but also many extremely dangerous consequences: a modification of social organization, an undermining of morality, and some changes in the way we understand our identity. Thinkers such as Fukuyama, Kass, Sandel and Habermas consider those consequences as a threat to human nature. In the article I examine the way they construct the latter notion (i.e. human nature) in their arguments.
Źródło:
Humanistyka i Przyrodoznawstwo; 2017, 23; 71-89
1234-4087
Pojawia się w:
Humanistyka i Przyrodoznawstwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Natura ludzka jako zagubiona owca w nauczaniu Ojców Kościoła
Human nature as the lost sheep according to the Fathers of the Church
Autorzy:
Przyszychowska, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/612272.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Ojcowie Kościoła
natura ludzka
zagubiona owca
Fathers of the Church
human nature
lost sheep
Opis:
It may seem that the main goal of the parable of the lost sheep (Mt 18, 12-14; Lk 15, 4-7) is to make us aware how much God loves sinners and how deeply He wants to regain them. The Fathers of the Church, of course, knew that kind of interpretation, nevertheless very early in history they started to apply a completely different explanation to the lost and found sheep. Already in the 2nd century we can find the statement that the sheep is not a single sinner but the entire human nature, which got lost through the original sin committed by Adam and was found and renewed thanks to the incarnation of God’s Son. In the Antiquity, it was universally believed that human life had a common dimension. That belief was a great part of ancient philosophy as well as the biblical tradition. Some of the Fathers understood the communion even deeper than others as they imagined the humanity as a living organic entity. The concept of the ontological unity of human nature was developed mostly by three Fathers: Irenaeus (2nd century), Methodius of Olympus (died c. 311) and Gregory of Nyssa (died c. 394). All three of them used the parable of the lost sheep as an example that could explain this doctrine. Besides, two more Fathers, Origen and Ambrose of Milan, spoke about the unity of the humanity when they explained the parable of the lost sheep, though their interpretation of this unity is completely different. However all five Fathers have something in common, which allows me to compare their deliberations on the parable together.
Źródło:
Vox Patrum; 2012, 57; 521-533
0860-9411
2719-3586
Pojawia się w:
Vox Patrum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Moral views of an analytic philosopher
Moralista i analityk
Autorzy:
Górnicka-Kalinowska, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2097282.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
duty
human nature
religion
evil
conscience
value
obowiązek
natura ludzka
religia
zło
kara
sumienie
wartość
Opis:
Autor przedstawia niektóre wątki filozofii moralnej profesora Wolniewicza. Na uwagę zasługuje jego myślowa niezależność oraz łączenie postawy analitycznej z moralistyką. Teorię wartości Wolniewicza należy określić jako umiarkowany laicki absolutyzm o słabych podstawach metafizycznych. Choć system normatywny filozofa wydaje się stanowiskiem oświeconego liberała, odnaleźć w nim można kilka kontrowersyjnych twierdzeń, m.in. wiarę w istnienie ontologicznego zła oraz zgodę na karę śmierci.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2018, 3; 339-347
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Essentials of Wolniewicz’s thought
Myśl Wolniewicza. Zrąb systemu
Autorzy:
Okołowski, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2097308.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Bogusław Wolniewicz
system
metaphysics
rationalism
pessimism
human nature
values
metafizyka
racjonalizm
pesymizm
natura ludzka
wartości
Opis:
W pismach Bogusława Wolniewicza tkwi filozoficzny system. Należy go wydobyć – poprzez rekompozycję dzieła, które jawi się jako rozdrobnione na 600 publikacji i audycji. Jest to system typu pitagorejsko-manichejskiego, albo mówiąc inaczej, leibnizjańsko-augustyńskiego. Profesor określał swoją filozofię merytorycznie jako racjonalizm tychiczny. Głosi on, że światem i człowiekiem włada los (zwłaszcza natura ludzka, z rysem także diabelskim), a rozum – pozwalający dzięki logice świat odwzorować – świadom jest swej znikomości wobec świata bezkresu. Stanowisko takie pozostaje w myśli współczesnej rzadkością, choć nie jest nią w skali dziejów; jest w wyraźnej opozycji do dominujących dziś racjonalizmu scjentystycznego i irracjonalizmu. Z tego powodu – tj. bezsensowności wielu swych tez dla oponentów – niewidoczna staje się spójność logiczna i ekstensywność zakresowa, składające się na system filozoficzny Wolniewicza.Fundamentem systemu Wolniewicza jest metafizyka sytuacji, wzięta od Wittgensteina, chociaż znacznie rozbudowana. To rozbudowanie nie stanowi wszak największego osiągnięcia Wolniewicza. Metafizyka sytuacji to organon – narzędzie myślenia tylko, służące wydobyciu najistotniejszych i najbardziej skrytych prawd o świecie. Dzięki niemu i nowoczesnej logice styl myślowy Wolniewicza szerszy jest od tradycyjnych: na przykład, mieści w sobie zarówno chrześcijańską aksjologię i antropologię, jak i socjologię Marksa. Budzi to zdziwienie i opór myślących zachowawczo, a nie powinno. „Prawda zawsze zgadza się z prawdą” – mówi Wolniewicz. U Wolniewicza liczy się cały system, a w nim głównie obiektywistyczna i absolutystyczna filozofia wartości oraz pesymistyczna filozofia człowieka (obie chrześcijańskiej proweniencji). System Wolniewicza można sobie wyobrażać na podobieństwo katedry o wielu wieżach, konsekwentnie budowanej przez niemal 70 lat z licznych i precyzyjnych tez. Główne wieże – to ontologiczno- teologiczna, antropologiczna i aksjologiczna (filozofii praktycznej, objawiająca powinności człowieka); pozostałe kilkanaście mniejszych odpowiadałoby subdyscyplinom – jak epistemologia, filozofia kultury, filozofia religii, estetyka itp. Da się powiedzieć krótko: metafizyczność filozofii Wolniewicza sprowadza się do uznawania wybranych klasycznych oraz formułowania oryginalnych własnych sądów syntetycznych a priori. Zawarte są one w strukturze logicznej języka, a język – w strukturze ludzkiego genotypu (DNA). Do najogólniejszych prawd o świecie można zatem dotrzeć by continuous thinking, chociaż to przywilej szczególnego geniuszu. Oryginalność i wielkość Bogusława Wolniewicza leżą w jego systemie; należy on do koryfeuszy rozumu teoretycznego i zarazem rozumu praktycznego swojej epoki.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2018, 3; 239-266
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sumienie w kontekście etyki Edwarda Abramowskiego
Совесть в контексте этики Эдварда Абрамовского
Conscience in the Context of Edward Abramowski’s Ethics
Autorzy:
Olech, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/497582.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofów Krajów Słowiańskich
Tematy:
etyka
sumienie
natura ludzka
metafizyka
этика
совесть
человеческая натура
метафизика
ethics
conscience
human nature
metaphysics
Opis:
В статье автор представляет попытку Абрамовского объединить в один общий этос разные, почти что противоположные, моральные концепции: общественную этику братства и индивидуалистическую этику развивающихся удовольствий. В связи с этим понятие совести появляется у философа не только на основе опыта абсолютного идеала сообщества всех людей, но также в перспективе сферы человеческих потребностей. Оно исполняет роль инстанции определяющей курс действия в случае антиномии между индивидуальным и общественным благом.
In the article the author makes an endeavour to present Abramowski’s attempt to merge two different moral concepts, which may be considered as contradictory, into one common ethos: social ethics of brotherhood with individualistic ethics of developing pleasures. On account of this, the notion of conscience occurs to the philosopher not only in the context of experiencing the absolute ideal of community of all people, but also in the perspective of the sphere of human needs. It fulfills the role of the authority which maps out the way of acting in case of the antinomy of individual’s good and social good.
Źródło:
ΣΟΦΙΑ. Pismo Filozofów Krajów Słowiańskich; 2015, 15; 193-200
1642-1248
Pojawia się w:
ΣΟΦΙΑ. Pismo Filozofów Krajów Słowiańskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Koncepcja przebóstwienia w systemie Jana Szkota Eriugeny
The concept of deification in Eriugena’s philosophical system
Autorzy:
Grzegorzyca, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1068988.pdf
Data publikacji:
2019-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
Eriugena
Bóg
Stwórca
stworzenie
natura ludzka
powrót
przebóstwienie
God
Creator
creation
human nature
return
deification
Opis:
W systemie filozoficznym Jana Szkota Eriugeny wszystko, co istnieje, to natura złożona z bytów i niebytów. Poznawalne dla ludzkiego intelektu części natury to byty, natomiast niepoznawalne (w sensie absolutnym) części natury to niebyty. Bytem jest zmysłowa część natury ludzkiej oraz rzeczywistość materialnych form. Dla ludzkiego intelektu Niebytem jest Bóg oraz ustanowione przez Niego prymordialne przyczyny i materia (w swej istocie). Bóg stworzył wszystko z niczego w ludzkiej naturze. Nierozumny wybór człowieka doprowadził do upadku ludzkiej natury i stworzenia, które z doskonałości przeszło do istnienia w świecie doczesnym. Syn Boży – Bóg-Logos stał się człowiekiem, który dokonał odkupienia ludzkości. W ostatecznych czasach rzeczywistość materialna zostanie zniesiona i stworzenie w ludzkiej naturze dostąpi powszechnego powrotu do pierwotnej doskonałości. Ludzkie intelekty dokonają własnego – ostatecznego (samo)sądu i wybrani skierują się ku Stwórcy. Następnie dojdzie do przebóstwienia wybranych – zjednoczenia stworzenia ze Stwórcą bez zmieszania natur, bez zniesienia fundamentalnych różnic ontologicznych oraz bez panteizmu, który w tej koncepcji jest wykluczony. Przebóstwieni będą kontemplować Boga, co oznacza, że będą wiecznie poznawać Niepoznawalnego. Wydaje się, że nawet dla ludzi zgłębiających załomy filozoficznej wiedzy o Bogu w XXI wieku ta szczęśliwa wizja przebóstwienia, które będzie nieustannym procesem poznawania Niepoznawalnego, może być atrakcyjna.
In the philosophical system of Eriugena, everything that exists is a nature that is composed of entities and non-beings. Entities are the part of nature that people can know. Non-beings are the part of nature which is unknowable by man. Being is the sensual part of human nature and material reality. For the human intellect, God, original causes and matter are non-beings. God created everything out of nothing in human nature. The unreasonable choice of man led to the fall of human nature and creation, which passed from perfection into existence in the material world. The Son of God became a man and brought about the salvation of humanity. In its last days, material reality will cease to exist and creation in human nature will come to a universal return to original perfection. Human intellects will make their own judgment and the chosen ones will turn to God. Then the deification of the elect will take place. There will be the unification of the creation with the Creator without confusion of natures, without removing fundamental ontological differences, and without pantheism, which in this concept is impossible. The divinities will contemplate God, which means that they will eternally know the unknowable. This happy vision of divinization, which is a continuous process of learning about God, may be attractive even for people interested in philosophical knowledge about God in the twenty-first century.
Źródło:
Studia Philosophiae Christianae; 2019, 55, 4; 35-60
0585-5470
Pojawia się w:
Studia Philosophiae Christianae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies