Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Narratology" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 22
Tytuł:
Feministyczna narratologia filmowa. Sporo pytań i kilka odpowiedzi
A Feminist Film Narratology: Several Questions, Few Answers
Autorzy:
Szczekała, Barbara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26850512.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
narracja filmowa
narratologia
feminizm
kino kobiet
gender
narratologia feministyczna
film narration
narratology
feminism
women's cinema
feminist narratology
Opis:
Artykuł stanowi wprowadzenie do feministycznej narratologii filmowej: zarysowuje jej cele i wyzwania, wymienia narzędzia, nakreśla wstępnie możliwości operacjonalizacji i mapuje użyteczność analityczną. Feministyczna narratologia filmowa rozumiana jest tutaj jako subdyscyplina narratologii badająca zarówno narracje tworzone przez kobiety, jak i narracje o kobietach. Podkreślony jest jej aspekt metakrytyczny i rewizjonistyczny jako refleksji służącej zdemaskowaniu złudnego (męskiego) uniwersalizmu w tradycyjnych i strukturalistycznych propozycjach teorii opowiadania. Narratologia feministyczna osadzona zostaje w kontekście innych narratologii, przede wszystkim korporalnej (Punday, Stańczyk), naturalnej (Fludernik), kognitywnej (Bordwell, Branigan), transmedialnej i postklasycznej (Herman). Jedną z głównych kategorii stosowanych w tekście jest pojęcie doświadczeniowości (Fludernik), zgodnie z którym narracja jest w stanie reprodukować rzeczywiste ludzkie doświadczenia.
The article serves as an introduction to feminist film narratology, outlining its goals, challenges, analytical tools, and the initial operationalization and analytical utility. Feminist film narratology is understood as a sub-discipline of narratology which concerns both narratives created by women and narratives on women. The metacritical and revisionist aspect of feminist film narratology is emphasized as a critical reflection serving to expose the illusory (male) universalism in traditional and structuralist propositions of narrative theory. Feminist film narratology is set in the context of other variations of narratology, primarily: corporeal (Punday, Stańczyk), natural (Fludernik), cognitive (Bordwell, Branigan), transmedial, and postclassical (Herman). One of the main categories used in the text is the concept of experientiality (Fludernik), according to which the narrative is capable of reproducing actual human experiences. This includes specifically women’s experiences related to socio-cultural inequality and bodily affect.
Źródło:
Kwartalnik Filmowy; 2022, 119; 78-99
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:
Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pawła Jarodzkiego gra w historię. Analiza <i>Kompletnej historii wszechświata ze szczególnym uwzględnieniem Polski</i> w kontekście „narracji wizualnej” o Polsce.
Game in History by Paweł Jarodzki. An Analysis of <i>Kompletna historia wszechświata ze szczególnym uwzględnieniem Polski</i> in the Context of the “Visual Narrative” about Poland
Autorzy:
Papier, Sylwia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/466992.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Paweł Jarodzki
artbook
historia
narratologia
history
narratology
Opis:
For an abstract in English, scroll downSylwia PapierDepartment of Anthropology of Literature and Cultural StudiesFaculty of PolishJagiellonian UniversityPoland Game in History by Paweł Jarodzki. An Analysis of Kompletna historia wszechświata ze szczególnym uwzględnieniem Polski in the Context of the “Visual Narrative” about Poland  Abstract: The article discusses chosen themes in Paweł Jarodzki’s comic book Kompletna historia wszechświata ze szczególnym uwzględnieniem Polski [A Complete History of the World, with Special Attention Paid to Poland]. Of special concern is the context of contemporary visual narrative. 171 This goal is to define Jarodzki’s book as a representative of hybrid genre and to discuss his strategies of representing history. Keywords: Paweł Jarodzki, artbook, history, narratology
For an abstract in English, scroll downSylwia PapierKatedra Antropologii Literatury i Badań KulturowychWydział PolonistykiUniwersytet Jagielloński Pawła Jarodzkiego gra w historię Analiza Kompletnej historii wszechświata ze szczególnym uwzględnieniem Polski w kontekście „narracji wizualnej” o Polsce. Abstrakt: Artykuł służy omówieniu problematyki książki Pawła Jarodzkiego pt. Kompletna historia wszechświata ze szczególnym uwzględnieniem Polski. Będę go rozpatrywała w kontekście współczesnych narracji wizualnych. Tekst ten służy próbie definicji omawianego zbioru jako gatunku hybrydycznego oraz omówieniu stosowanych przez autora strategii prezentowania historii.Słowa kluczowe: Paweł Jarodzki, artbook, historia, narratologiaGame in History by Paweł Jarodzki. An Analysis of Kompletna historia wszechświata ze szczególnym uwzględnieniem Polski in the Context of the “Visual Narrative” about Poland Abstract: The article discusses chosen themes in Paweł Jarodzki’s comic book Kompletna historia wszechświata ze szczególnym uwzględnieniem Polski [A Complete History of the World, with Special Attention Paid to Poland]. Of special concern is the context of contemporary visual narrative. 171 This goal is to define Jarodzki’s book as a representative of hybrid genre and to discuss his strategies of representing history. Keywords: Paweł Jarodzki, artbook, history, narratology
Źródło:
ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura; 2018, 37
1508-6305
2544-3186
Pojawia się w:
ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Le Grand Meaulnes d’Alain-Fournier. Un problème de flou artistique
Autorzy:
Jacques, Georges
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1953807.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
wyobraźnia
impresjonizm literacki
narratologia
imaginary
literary impressionism
narratology
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2005, 53, 5; 15-27
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czas niszczy wszystko. Fenomen odwróconej chronologii w opowiadaniu filmowym
Time Destroys Everything: The Phenomenon of Reverse Chronology in Film Narrative
Autorzy:
Szczekała, Barbara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28408963.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
odwrócona chronologia
narratologia
Mieke Bal
reverse chronology
narratology
Opis:
Celem artykułu jest opisanie i sproblematyzowanie fenomenu wstecznej narracji filmowej. Filmy takie jak Happy End, Zdrada, Dwie przyjaciółki, Miętowy cukierek, Memento, 5x2 czy Nieodwracalne w różny sposób funkcjonalizują chwyt odwróconej chronologii sekwencji. Jego rolą jest nie tylko stymulowanie aktywności odbiorczej, lecz także redefinicja, czy też dekonstrukcja konwencji gatunkowych oraz form identyfikacji widza z bohaterem. Nowatorstwo strukturalne i samozwrotność tych filmów sprawiają, że ich interpretacja musi uwzględniać także fikcyjne doświadczenie czasowe (Ricoeur). Autorka bada wsteczną narrację z perspektywy poetyki historycznej i form recepcji. Artykuł zawiera analizę sposobów, w jakie odwrócona chronologia sekwencji przedstawia kwestie epistemologiczne oraz opozycję przyszłości i przeszłości. Kontekstem analitycznym artykułu są narzędzia wypracowane przez narratologię (Mieke Bal) i teorię neoformalno-kognitywną.
The aim of the article is to describe and problematize the phenomenon of reverse film narration. Films such as Happy End, Betrayal, Two Friends, Peppermint candy, Memento, 5x2 or Irreversible use the technique of the reverse sequence of events in different ways. Its role is not only the stimulation of the reception by the audience, but also a redefinition, or perhaps deconstruction of genre conventions and forms of viewer’s identifications with the protagonist. The structural innovation and self reflexivity of these films mean that their interpretation must also consider fictitious experience of time (Ricoeur). The author reflects on reverse narrative from the perspective of historical poetics and forms of reception. The article contains an analysis of ways in which reverse sequence chronology presents epistemological matters and the opposition between the future and the past. The analytical context for the article is provided by the tools developed in narratology (Mieke Bal) and neoformal-cognitive theory.
Źródło:
Kwartalnik Filmowy; 2014, 86; 47-66
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:
Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Funkcje „znaczącego ujęcia” w popularnym wariancie „puzzle films”
The “Significant Shot” and Its Functions in the Popular Variant of Puzzle Films
Autorzy:
Korczarowska, Natasza
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26850846.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
znaczące ujęcie
puzzle films
narratologia
kognitywizm
significant shot
narratology
cognitivism
Opis:
Autorka koncentruje się na „znaczących ujęciach” w popularnym (w opozycji do bieguna heavy weight) wariancie puzzle films. Ujęcie jest identyfikowane jako znaczące, jeśli pełni uprzywilejowaną rolę w strukturze tekstu filmowego. Aby uchwycić znaczenie (w aspekcie wytwarzania sensów) analizowanego ujęcia, autorka skupia się na jego dwóch fundamentalnych funkcjach: rozpoznania (prowadzącego do „od-opowiedzenia” i rekontekstualizacji fabuły) i zawieszenia (otwierającego tekst na ambiwalentne i sprzeczne interpretacje). Artykuł został zainspirowany pracami Kristin Thompson poświęconymi dominancie definiowanej jako element jednoczący wszystkie aspekty dzieła. Według Thompson niespodzianka rządzi formą – od całościowego kształtu opowiadania aż po poziom pojedynczego zdania. Autorka dowodzi, że „niespodzianka” stanowi dominantę w puzzle films, a „pojedyncze zdanie” – na poziomie metaforycznym – może być postrzegane jako ekwiwalent ujęcia filmowego. Wybrane filmy zostały umieszczone w kontekście kognitywizmu (Bordwell, Thompson) i narratologii (McHale).
The article focuses on the “significant shot” in the popular (as opposed to heavy weight) variant of puzzle films. The shot is identified as significant if it performs a prominent role in the structure of a film text. To capture its significance (in the aspect of meaning-making), the author focuses on its two fundamental functions: recognition (leading to “re-telling” and re-contextualisation of the story) and suspension (opening the text to ambivalent and contradicting interpretations). The text has been inspired by Kristin Thompson’s writings on the dominant defined as an element that unifies all aspects of a work. According to Thompson, surprise governs form – from the overall shape of the plot to the level of the individual sentence. The article argues that “surprise” is the dominant in puzzle films and “the individual sentence” – on the metaphorical level – may be perceived as the equivalent of the film shot. Selected films are positioned in the theoretical frameworks of cognitivism (Thompson, Bordwell) and narratology (McHale).
Źródło:
Kwartalnik Filmowy; 2022, 118; 126-151
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:
Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przyjemność na granicy dyskomfortu
Pleasure on the Verge of Discomfort
Autorzy:
Przylipiak, Mirosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31340692.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
filmy gier umysłowych
narratologia
afekt
mind-game films
narratology
affect
Opis:
Artykuł jest recenzją książki Barbary Szczekały pt. Mind-game films. Gry z narracją i widzem (2019). Książka kładzie nacisk na komplikacje i zawiłości narracyjne filmów gier umysłowych. Zadaniem odbiorcy byłoby te zawiłości zrozumieć, z rozsypanych puzzli ułożyć spójny obrazek, zagadki i tajemnice wyjaśnić. Odbiór ma charakter racjonalny, jego opis jest ujęty w ramę psychologii poznawczej. Przeciwstawiony jest mu drugi typ odbioru (autorka książki za nim optuje), wedle którego odbiorcy filmów gier umysłowych szukają w nich przede wszystkim ucieleśnionych emocji. Szczekała charakteryzuje bliżej trzy rodzaje takich emocji, które nazywa terrorem identyfikacji, ekscesem nagromadzenia oraz dyskomfortem poznawczym. Choć są to doznania nieprzyjemne, zdaniem autorki to właśnie one przyciągają widza do tego typu kina.
The paper is a review of a book by Barbara Szczekała entitled Mind-game films. Gry z narracją i widzem [Mind-game Films: Games with Narrative and Spectator] (2019). The subject of the book is the current of “mind game films”, and the book is particularly concerned with the issue of the viewer’s reception of such films. Two modes of reception are confronted with each other. In the first one the emphasis is put on the complexity of mind-game films. The viewer’s task would be to straighten up this complexity, to complete a puzzle, to answer the riddles and solve mysteries. The reception is rational in nature, and the whole issue is put in the framework of cognitive psychology. This mode is juxtaposed to another one (the author opts for it), according to which the admirers of such films strive especially for embodied affects. Three such affects are described in detail: terror of identification, excess of accumulation and cognitive discomfort. Although these affects are rather unpleasant, the author insists that they attract the viewer to this kind of cinema.
Źródło:
Kwartalnik Filmowy; 2020, 110; 213-218
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:
Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Realność pośrednika
The Reality of the Intermediary
Autorzy:
Tomczok, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1364928.pdf
Data publikacji:
2019-07-25
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
narratology
Bruno Schulz
speculative realism
cognitive science
narratologia
realizm spekulatywny
kognitywistyka
Opis:
Artykuł przedstawia propozycję alternatywnych założeń dla badań narratologicznych. Klasyczna narratologia została oparta na paradygmacie mentalistycznym, co oznaczało zamknięcie badań narracji w języku, tekście lub dyskursie, a także prowadziło do zlekceważenia roli różnych mediów czy pośredników w opowiadaniu. W artykule zaproponowano interpretację owych mediów bądź pośredników jako osobnej rzeczywistości, która odgrywa ważną w rolę w procesie budowy opowiadania. Nawiązanie do współczesnych badań nad poznaniem, szczególnie do enaktywizmu, a także do spekulatywnego realizmu i teorii aktora-sieci pozwoliły rozwinąć nową teorię opowiadania uwzględniającą istotną rolę obiektów, które współkształtują narrację. Jako przykład literackiego wykorzystania tej teorii przywołana została propozycja interpretacji Ulicy Krokodyli Brunona Schulza.
In this article, I formulate new premises for narrative studies. Classical narratology was based on a mentalist paradigm. It reduced the study of narrative to the study of language, text or discourse, downplaying the role of media or intermediaries in the story. I propose to define media and intermediaries in terms of a separate reality that plays an important role in the process of constructing the story. I combine cognitive science, especially enactivism, speculative realism and the actor-network theory to build a foundation for a new theory of narratology. New narratology should take into account the narrative role which objects play in the narrative. I exemplify how this theory can be used in practice in my analysis of Bruno Schulz’s Street of Crocodiles.
Źródło:
Forum Poetyki; 2019, 15-16; 6-23
2451-1404
Pojawia się w:
Forum Poetyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tematyka migracyjna na przykładzie filmu Der Junge Siyar / Before snowfall kurdyjskiego autora Hishama Zamana
Migration themes using the example of Der Junge Siyar/ Before snowfall, a film by the Kurdish author Hisham Zaman
Autorzy:
Jędrzejewicz, Artur Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1068607.pdf
Data publikacji:
2020-12-28
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
tekst kultury
migracje
narratologia
autor
text of culture
migrations
narratology
author
Opis:
Artykuł jest próbą opisu tekstów kultury kreowanych przez twórców ze współczesnych kręgów migracyjnych. Dzieła te są ważne z kilku powodów: brak stereotypów, klisz i zapośredniczeń, za pomocą autorskiego języka ukazują doświadczenia (często traumy i przeżycia graniczne) oraz świadectwa; w sensie narratologicznym, łączą przekaz dawnej kultury oralnej ze współczesnym językiem autorskim, który pozwala zrozumieć treści nieuchwytne dla form dziennikarskich i skrótowości nowych mediów. Odnotowuje również powstawanie podgatunku refugee story, jaki kształtuje się w początkach XXI w., oraz stosunek kultury polskiej do tego zjawiska.
The paper is an attempt to highlight the importance of cultural texts created by authors from contemporary migration circles. There are several reasons for their relevance: without resorting to stereotypes, clichés and intermediations, using the original author’s language, they show traumatic experiences (Grenzsituationen) and testimonies; in the narratological sense, they combine the message of traditional oral culture with a contemporary author’s text of culture, making it possible to understand contents which are elusive for journalistic forms and the restrictions imposed on new media. It also describes the emergence of the refugee story sub genre at the beginning of the 21st century and the Polish culture in relation to this phenomenon.  
Źródło:
Postscriptum Polonistyczne; 2020, 26, 2; 207-215
1898-1593
2353-9844
Pojawia się w:
Postscriptum Polonistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Aspekty rytualizacji mężczyzny w przestrzeni literackiej powieści obrazkowej Günter Kastenfrosch Horsta Eckerta (Janoscha)
Autorzy:
Dusza, Sebastian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1830319.pdf
Data publikacji:
2020-01-29
Wydawca:
Akademia Techniczno-Humanistyczna w Bielsku-Białej
Tematy:
Janosch
literatura dziecięco-młodzieżowa
analiza treści
narratologia
Literature for Kids
Content Analysis
Narratology
Opis:
Artykuł analizuje jeden z komiksów Horsta Eckerta, by pokazać jego wyjątkowość. W momencie, gdy jeden z bohaterów całkowicie wychodzi z kadru, kolejne warstwy jego osobowości są dekonstruowane. Definicja komiksu zostaje podważona. Komiks, często uważany za gatunek pośledni, rodzi pytanie o cele edukacji medialnej w życiu. W kontekście faktu, że komiks jako element preferujący wizualność jest dziś bardzo popularny i zdaje się świadczyć o pauperyzacji słowa pisanego oraz o przewadze obrazu nad słowem, czytanie komiksu Janoscha (który jest komiksem nieprototypowym) prowadzi do wielu interesujących wniosków na temat społecznych aspektów literatury.
Źródło:
Świat i Słowo; 2019, 33, 2; 111-126
1731-3317
Pojawia się w:
Świat i Słowo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
JOSEPH CONRAD AND THE SILVER SCREEN
Joseph Conrad i srebrny ekran
Autorzy:
Weseliński, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/509383.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Akademia Finansów i Biznesu Vistula
Tematy:
adaptation
appropriation
Joseph Conrad
Alfred Hitchcock
Francis F. Coppola
narratology
adaptacja
przyswajanie
narratologia
Opis:
The filmography of films based on the works of Joseph Conrad testifies that since the silent film era numerous filmmakers have turned to Conrad for source material. In most cases, the screen adaptations of his works were artistic and box-office failures. The release of Francis Ford Coppola’s Apocalypse Now in 1979 sparked a revival of creative and commercial interest in Conrad as a source for films. Coppola’s picture, which has achieved the status of a modern classic, and Alfred Hitchcock’s famous adaptation of The Secret Agent (1936), seem to belie the prevailing opinion that Conrad’s works are impossible to adapt for the cinema successfully. This paper seeks to examine the ways in which Conrad’s works have been adapted and appropriated by two major film directors in the twentieth century.
Filmografia adaptacji dzieł Josepha Conrada świadczy o tym, że od czasów filmu niemego liczni filmowcy sięgali po utwory Conrada jako materiał na scenariusze filmowe. W większości przypadków okazało się, że ekranizacje utworów Conrada to porażki artystyczne i fiasko finansowe. Film Francisa Forda Coppoli Czas Apokalipsy (1979) zapoczątkował odrodzenie artystycznego i finansowego zainteresowania środowiska filmowców twórczością Conrada. Obraz Coppoli, który osiągnął status współczesnej klasyki filmowej, oraz słynna adaptacja powieści Tajny agent w reżyserii Alfreda Hitchcocka (1936), wydają się zaprzeczać powszechnej opinii, że ekranizacje dzieł Conrada z góry skazane są na niepowodzenie. Celem artykułu jest zbadanie metod i środków artystycznego wyrazu jakimi posługiwali się dwaj czołowi reżyserzy XX wieku w swoich adaptacjach utworów Conrada.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Uczelni Vistula; 2017, 52(1) Filologia; 77-88
2353-2688
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Uczelni Vistula
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problem metalepsy. Od tropu do konceptu
The Issue of Metalepsis: From Trope to Concept
Autorzy:
Pawelec, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28407698.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
metalepsa
narratologia
dekonstrukcjonizm
tropy główne
odwrócenie chronologiczne
metalepsis
narratology
deconstruction
master tropes
chronological reversal
Opis:
Pojęcie metalepsy odrodziło się w dyskursie teoretycznym oraz krytycznoliterackim jako efekt recepcji publikacji Gérarda Genette’a z 1972 r. O swoistej modzie na ten trop mogłaby świadczyć liczba publikacji, w językach angielskim, francuskim czy niemieckim, szczególnie po rozwinięciu przez Genette’a swojego konceptu w roku 2004. W istocie mówimy w tym wypadku o zastosowaniu – „aneksji” przez narratologię pojęcia z zakresu retoryki.W tym samym czasie termin jest rzadko używany poza tym obszarem. Leksykony i słowniki albo go pomijają, albo definiują, dość pobieżnie, w ślad za jednym z nurtów wykładni retorycznej, jako odmianę metonimii. Niemal równolegle z Genette’em wprowadzili metalepsę do swojego dyskursu, inspirowani filozofią języka Friedricha Nietzschego, przedstawiciele dekonstrukcjonizmu: Paul de Man, Harold Bloom i Joseph Hillis Miller. Ich pomysły teoretyczne oraz interpretacje sięgające po pierwotny, retoryczny sens metalepsy, demonstrujące jej niezależną, a nawet dominującą pozycję w systemie tropów, jako „figury figur” i jednego z master tropes, okazały się zdecydowanie mniej wpływowe od konceptu narratologicznego. Autor artykułu, analizując zmienne w czasie dzieje pojęcia, spychanego na marginesy typologii z racji przypisywanej mu funkcji „figury granicznej”, stawia tezę o wciąż niewykorzystanym retorycznym potencjale tego tropu. Podążanie tą zaniedbaną ścieżką prowadzi do metalepsy jako oryginalnej procedury poznawczej, w której, w ślad za niedostrzeganym dotąd modelem asocjacji umysłowej, typem wyobraźni, możemy opisać szczególną dyspozycję podmiotu i strukturę świadomości.
The notion of metalepsis was revived in theoretical and literary criticism as a result of the reception of Gérard Genette’s publication (1972). Its popularity was indicated by the number of publications issued in English, French or German which appeared with greater intensity especially after Genette developed his concept in 2004. In fact, what we are talking about in this case is somewhat of an ‘annexation’ of the rhetorical term by narratology. At that point, the term was rarely used outside this area of study. Lexicons and dictionaries either ignored it or most often defined it, rather superficially, following one of the rhetorical traditions, as a variant of metonymy. Almost simultaneously with Genette, critics of deconstruction (Paul de Man, Harold Bloom, and Joseph Hillis Miller), inspired by the philosophy of Friedrich Nietzsche’s language, introduced metalepsis into their discourse. Their theoretical ideas and interpretations, deriving from the primary rhetorical sense of metalepsis, demonstrating its independent and even dominant position in the system of tropes as the ‘figure of figures’ and one of the master tropes, were much less influential than the narratological concept. Analysing historical transformations of the concept, which is pushed to the margins of typology due to the assigned function of a ‘border figure,’ the author of the article makes a thesis on the unused rhetorical potential of this trope that is still neglected. This underexplored path leads to the concept of metalepsis as the original cognitive procedure in which, following a disregarded model of mental association, and a type of imagination, we can describe subject’s particular disposition and the structure of consciousness.
Źródło:
Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo; 2023, 13 (16); 17-31
2084-6045
2658-2503
Pojawia się w:
Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ukryte, jawne, zaszyfrowane… Retrospekcje w filmie na tle teorii narracji Mieke Bal. Opowieść a retrospekcja
Hidden, Explicit, Encrypted… Flashbacks in Film Against the Background of Mieke Bal’s Narrative Theory: Story vs. Retroversion
Autorzy:
Jakubowska, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26850882.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
retrospekcja w filmie
narratologia
Mieke Bal
filmoznawstwo
retrospection in film
retroversion
narratology
film studies
Opis:
Autorka bada filmowe retrospekcje jako wieloaspektowe techniki narracyjne na tle narratologii Mieke Bal. Kreśli szeroką ramę dla rozważań nad retrospekcją, co pozwala jej zbudować bazę różnych kontekstów narracyjnych, w jakie można wpisać odsłanianie wspomnień, pamięci i historii. Następnie podejmuje próbę krytycznej analizy teorii Bal, chcąc wskazać sprzeczności czy nieścisłości w jej rozważaniach. Podążając za holenderską badaczką, jako podstawowe założenie przyjmuje jej tezę, że system narracyjny składa się z tekstu, opowieści i fabuły. Autorka koncentruje się na relacji między opowieścią i retrospekcją. Analizuje różne aspekty temporalne opowieści na tle porządkowania sekwencyjnego. Łączy przy tym klasyfikację opartą o koncepcję podziałów zaproponowanych przez Bal z własnymi badaniami. Ponadto uzupełnia aspekty „opowieści o czasie przeszłym” o kilka problemów (np. od retrospekcji do antycypacji, retrospekcja kontra odwrócona chronologia, retrospekcja prosta/złożona, wiarygodna/niewiarygodna).
The author examines film retroversions as multi-faceted narrative devices against the background of Mieke Bal’s narratology. She outlines a broad framework for reflection upon flashbacks, which allows her to build a set of various narrative contexts for discovering recollections, memory and history. She then attempts a critical analysis of Bal’s theory, seeking to point out contradictions or inaccuracies in her considerations. Following the Dutch theorist, the author takes her fundamental statement that the narrative system consists of text, story and fabula as a basic premise. The author focuses on the relationship between story and retroversion. She analyses different temporal aspects of story that characterize returns to the past against the background of sequential ordering. Consequently, she combines a classification based on Bal’s divisions with her own research. Additionally, she complements aspects of “stories about the past times” with some of her suggestions (e.g. from retroversion to anticipation, flashbacks vs. inverted chronology, simple/complex and reliable/unreliable retroversion).
Źródło:
Kwartalnik Filmowy; 2022, 117; 98-122
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:
Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Point of View in Translation: Edgar Allan Poe’s "The Cask of Amontillado" Translated into Polish
Punkt widzenia w przekładzie: „The Cask of Amontillado” Edgara Allana Poego w polskich tłumaczeniach
Autorzy:
Łaszczuk, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2012758.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
translatologia
narratologia
punkt widzenia
językoznawstwo
stylistyka
translation studies
narratology
point of view
linguistic
stylistics
Opis:
The article examines the notion of point of view (POV) in translation by drawing on examples from selected Polish translations of Edgar Allan Poe’s The Cask of Amontillado. First, the paper deals with the question of narratologically-oriented research in translation studies and outlines a short history of the concept of point of view with an overview of definitions proposed by literary scholars. It is argued that recent linguistic analyses of point of view have contributed to examining the notion of POV in literary translations. The article also systematises different research approaches that have been developed to study “point of view in translation.” Finally, the paper follows the linguistically-oriented conception of point of view in order to examine translation shifts with regard to the linguistic indicators of POV, including time markers and modality, based on examples from Polish translations of Poe’s short story.
Źródło:
Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo; 2018, 8(11) cz.1; 141-154
2084-6045
2658-2503
Pojawia się w:
Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Fokalizacja taktylna w filmie. Uwagi wstępne na przykładzie Wstrętu Romana Polańskiego
Tactile focalization in film. Introductory remarks on the basis of Roman Polanski’s Repulsion
Autorzy:
Birkholc, Robert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/25137472.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
focalization
tactility
narration
narratology
Roman Polanski
„Repulsion”
Mieke Bal
fokalizacja
taktylność
narracja
narratologia
Roman Polański
„Wstręt”
Opis:
Artykuł poświęcony jest reprezentacjom taktylnych doświadczeń bohaterów w filmie. Choć zagadnienie taktylności cieszy się dużą popularnością wśród współczesnych filmoznawców, to jednak nie było dotychczas przedmiotem szerokich badań z zakresu poetyki strukturalnej. Autor ujmuje zagadnienie, odwołując się do koncepcji narratologicznej Mieke Bal oraz zaproponowanej przez badaczkę kategorii fokalizacji. Badacz wyróżnia podstawowe sposoby oddawania doświadczeń taktylnych w filmie, które mogą być przedstawiane zarówno w ramach narracji zobiektywizowanej, jak i w ramach subiektywizacji. Materiałem analitycznym jest Wstręt Romana Polańskiego, w którym doświadczenia taktylne głównej bohaterki organizują poetykę przekazu. Autor próbuje dowieść funkcjonalności kategorii fokalizacji taktylnej, pozwalającej zogniskować się na zagadnieniach z zakresu poetyki tekstu, które były marginalizowane przez tradycyjną narratologię.
The article is devoted to the issue of representing the tactile experiences of characters in films. Although the category of tactility is very popular among contemporary film scholars, it has not yet been the subject of extensive research in the field of structural poetics. The author examines the issue referring to the narratological concept of Mieke Bal and the category of focalization. Birkholc distinguishes the basic types of representing tactile experiences in films, which can be depicted both within the objective and subjective mode of narration. The author tries to prove the functionality of the category of tactile focalization, which allows to focus on issues which were marginalized by classic narratology.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica; 2022, 10; 250-266
2353-4583
2449-7401
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Estetyka dzieła literackiego w strukturalistycznej koncepcji Jana MukaŘovskiego
Aesthetics of a literary work in the structuralist conception of Jan Mukařovský
Autorzy:
Brzezińska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/460046.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Fundacja Pro Scientia Publica
Tematy:
strukturalizm praski
Praskie Koło Lingwistyczne
Jan Mukařovski
narratologia
structuralism in Prague
Prague linguistics circle
Jan Mukařovský
narratology
Opis:
Strukturalizm jako kierunek badań literaturoznawczych i lingwistycznych był w latach dwudziestych i trzydziestych XX w. wiodący na uniwersytetach I Republiki Czechosłowackiej. Artykuł skupia się na jednym z najważniejszych członków Praskiego Koła Lingwistycznego, strukturaliście Janie Mukařovskim i jego studiach na temat estetyki w duchu strukturalizmu. Przedefi niował on pojęcia estetycznej wartości, normy i funkcji, a także stworzył wiele innych elementów spójnej teorii naukowej. Przepracował zagadnienia struktury, semantycznego gestu i indywidualności w sztuce. Elementy jego teorii zostały użyte przez neostrukturalistów i dzisiejszych narratologów do analizy dzieł literackich.
Structuralism as an area in literary science researches was a main topic at the universities of the First Czechoslovak Republic in the Þ rst half of twentieth century. The article focuses on one of the most important members of the Prague linguistics circle, structuralist Jan Mukařovský and his studies about esthetics in spirit of structuralism. He has redeÞ ned the concept of esthetic value, norm and function and also made many others elements of coherent science theory. He has worked on the concepts of structure, semantic gesture and individuality in art. Elements of his theory were used by neo- structuralists and nowadays narratologists in the analyses of literary works.
Źródło:
Ogrody Nauk i Sztuk; 2014, 4; 656-663
2084-1426
Pojawia się w:
Ogrody Nauk i Sztuk
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 22

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies