Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Surface mining" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-9 z 9
    Tytuł:
    Using a 2D laser scanner in investigations of structures subjected to impact of static and dynamic effects
    Autorzy:
    Szade, A.
    Bartmański, C.
    Fisior, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/114034.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
    Tematy:
    mining
    surface objects
    surveying
    scanners
    Opis:
    The new measuring methods based on the laser scanners, inertial units, laser instruments to control deformation, vibration, and tilt control, are expected to alleviate the assessment of the loss of usable values and safety of utilization of buildings, and engineering constructions in the mining-affected areas. This is of particular importance, first, in the case, of multi-storey, large panel, buildings, exploited for several tens of years, and on the other side, for instance, of bridges or mine shaft towers, being engineering objects subjected to static and dynamic loads. The paper analyses the possibility of using the cheap 2D scanners in the process of monitoring of tilt and deformation of the object, as a function of static and dynamic environmental effects, including mining ones.
    Źródło:
    Measurement Automation Monitoring; 2015, 61, 12; 561-564
    2450-2855
    Pojawia się w:
    Measurement Automation Monitoring
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zarządzanie kopalnianymi obiektami powierzchniowymi w Górnośląskim Zagłębiu Węglowym z wykorzystaniem narzędzi GIS
    Management of surface objects in GZW with use of GIS tools
    Autorzy:
    Mielimąka, R.
    Sikora, P.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/104675.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Politechnika Rzeszowska im. Ignacego Łukasiewicza. Oficyna Wydawnicza
    Tematy:
    GIS
    obiekt powierzchniowy
    CAD
    górnictwo
    surface object
    mining
    Opis:
    W artykule zwrócono uwagę na problematykę reorganizacji spółek górniczych w Górnośląskim Zagłębiu Węglowym, które powodują konieczność systematycznej aktualizacji danych o obiektach powierzchniowych. Identyfikacja właścicieli obiektów, lokalizacja obiektów i działek na mapie, informacja o koniecznych przeglądach i wykonanych remontach czy chociażby raportowanie o przekroczeniu kategorii odporności obiektów budowlanych w związku z projektowaną lub dokonaną eksploatacją górniczą to zadania czasochłonne. Rozproszone i często nieaktualne dane o obiektach powierzchniowych stwarzają dodatkowo ryzyko popełnienia błędu podczas ich identyfikacji. Celem artykułu było przedstawienie możliwości usprawnienia zarządzania obiektami powierzchniowymi w śląskich kopalniach z naciskiem na wykorzystanie istniejących zasobów geoinformatycznych oraz wezwanie do dyskusji nad ujednoliceniem standardu wymiany danych o obiektach powierzchniowych w zakładach górniczych GZW.
    The article highlights the issue of reorganization of mining companies in the Upper Silesian Coal Basin, which causes the need to systematically update data on surface objects. Identification of object owners, localization of objects and land parcels on the map, information on necessary inspections and repairs or just reporting of exceeding the category of resistance of buildings in connection with planned or performed mining operations are time consuming tasks. Distributed and often obsolete data on surface objects pose an additional risk of error when identifying them. The aim of the paper was to present the possibility of improving the management of surface objects in Silesian coal mines with an emphasis on the use of existing geoinformatics resources and to call for a discussion on the standardization of the exchange of data on surface objects in GZW mining plants.
    Źródło:
    Czasopismo Inżynierii Lądowej, Środowiska i Architektury; 2017, 64, 4/II; 331-344
    2300-5130
    2300-8903
    Pojawia się w:
    Czasopismo Inżynierii Lądowej, Środowiska i Architektury
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wstępna analiza wyników pomiarów deformacji powodowanych eksperymentalną eksploatacją częściową pokładu 712/1-2 KWK „Marcel
    Preliminary analysis of deformations measurement results caused by experimental mining exploitation of part of 712/1-2 seam in 'Marcel' HCM
    Autorzy:
    Białek, J.
    Mielimąka, R.
    Robakowski, A.
    Kuziak, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/166932.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
    Tematy:
    szkody górnicze
    deformacje powierzchni terenu
    eksploatacja górnicza
    mining damage
    land surface deformations
    mining
    Opis:
    W artykule przedstawiono wyniki i analizę pomiarów deformacji uzyskanych z dwóch linii pomiarowych biegnących w przybliżeniu prostopadle nad polami wyeksploatowanych ścian M-4 i M-5 w pokładzie 712/1-2 części macierzystej KWK „Marcel". Eksploatacja tego pokładu prowadzona jest w sposób eksperymentalny, ścianami o długości 130 - 150 m z pozostawieniem pasów węgla o szerokości 70 m. Taki sposób eksploatacji ma zapewnić, że wpływy na powierzchni terenu nie przekroczą II kategorii. Wykonana analiza liniowych i wysokościowych obserwacji geodezyjnych pozwoliła na weryfikację dotychczasowych prognoz wpływów eksploatacji pokładu 712/1-2 w części macierzystej KWK „Marcel", zaś wyznaczone z zaobserwowanych profili niecek najlepsze w sensie metody najmniejszych kwadratów wartości parametrów pozwoliły na wykonanie wiarygodnej prognozy deformacji powierzchni terenu dla eksploatacji trzech pozostałych jeszcze do wybrania ścian.
    This paper presents the results and the analysis of deformation observations obtained from two measurement lines situated approximately perpendicularly to each other and located over the extracted longwalls M-4 and M-5 in the seam no. 712/1 -2 of the parent part of the HCM "Marcel". Extraction of this seam is provided in an experimental way by panels 130-150 meters long where 70 meters wide belts of coal are left. This method of extraction should ensure that influences on the surface will not exceed the 2nd category. The analysis of linear and altitudinal observations allows to verify the past predictions of impact of the seam no. 712/1-2 extraction in the parent's part of HCM "Marcel" on the surface. The parameters of the prognosis method, basing on the results of observations with the use of the the last squares method, were also determined. It was the basis for reliable prediction of surface deformations for the last three panels ready for extraction.
    Źródło:
    Przegląd Górniczy; 2016, 72, 1; 27-35
    0033-216X
    Pojawia się w:
    Przegląd Górniczy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Eksploatacja górnicza w filarze ochronnym dla śródmieścia Bytomia, historia i teraźniejszość
    Mining exploitation in safety pillar for the city centre of Bytom, history and the present
    Autorzy:
    Klabis, L.
    Kowalski, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/166448.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
    Tematy:
    górnictwo
    deformacje powierzchni
    wstrząsy górnicze
    pomiar
    szkody górnicze
    mining
    surface deformations
    mining tremors
    measurement
    mining damage
    Opis:
    Artykuł zawiera genezę eksploatacji w filarze ochronnym dla śródmieścia Bytomia, uwarunkowania geologiczne i górnicze, syntetyczną charakterystykę dokonanej eksploatacji, dane o deformacjach powierzchni i wstrząsach górniczych, a także spowodowanych nią szkodach górniczych. Sumarycznie z filara ochronnego dla Bytomia do końca 2013 r. wyeksploatowano ponad 100 mln ton węgla kamiennego. W ostatnich latach zakres i koncentracja eksploatacji w filarze ochronnym znacznie się zmniejszyły. Podjęcie eksploatacji w filarze śródmieścia było trudnym i ryzykownym przedsięwzięciem. Jak w każdym tego rodzaju przedsięwzięciu zanotowano zarówno doświadczenia pozytywne, jak i negatywne.
    This paper describes the history of mining exploitation in safety pillar for the city centre of Bytom, geological and mining conditions, synthetic characteristics of conducted mining, data of surface deformations and mining tremors, as well as damage caused by mining. More than 100 million tons of coal from the safety pillar in Bytom city had been exploited to the end of 2013. In recent years, the scope and concentration of mining exploitations in the safety pillar have significantly decreased. Originally, mining exploitation in the safety pillar in the city centre was a difficult and risky operation. Both positive and negative experience was noted as in any such operation.
    Źródło:
    Przegląd Górniczy; 2015, 71, 5; 33-43
    0033-216X
    Pojawia się w:
    Przegląd Górniczy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zakończenie eksploatacji górniczej pod obiektami parafii ewangelicko-augsburskiej w Bytomiu- Miechowicach oraz ich rektyfikacja i rewitalizacja
    The end of mining exploitation under structures of Lutheran parish in Bytom-Miechowice and their rectification and restoration
    Autorzy:
    Kowalski, Andrzej
    Niemiec, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1861178.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
    Tematy:
    górnictwo
    deformacje powierzchni
    szkody górnicze
    naprawa
    mining
    ground surface deformation
    mining damages
    repair work
    Opis:
    W artykule przedstawiono uwarunkowania geologiczne i górnicze mające istotne znaczenie dla ochrony powierzchni spowodowane eksploatacją z zawałem stropu pod obiektami parafii ewangelicko-augsburskiej w Bytomiu-Miechowicach. Następnie opisano syntetycznie deformacje prognozowane i pomierzone. W drugiej części artykułu przedstawiono obiekty, które zrektyfikowano oraz zrewitalizowano do stanu z przed eksploatacji górniczej. Jest to wzorowy przykład naprawy uszkodzonych obiektów po zakończeniu eksploatacji górniczej w terenie, gdzie wystąpiły duże deformacje powierzchni.
    The article presents geology and mining conditions which are important for ground surface protection caused by mining exploitation with caving under structures of Lutheran parish in Bytom – Miechowice. Next predicted and measured deformations were short described. Structures were presented in the second part of the article which were rectified and restored to the state before mining exploitation. It is model example of repairing damaged structures after mining exploitation in the area where great ground surface deformation occurred.
    Źródło:
    Przegląd Górniczy; 2020, 76, 9; 10-21
    0033-216X
    Pojawia się w:
    Przegląd Górniczy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Caulking of goafs formed by cave-in mining and its impact on surface subsidence in hard coal mines
    Autorzy:
    Kowalski, Andrzej
    Białek, Jan
    Rutkowski, Tadeusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1853907.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    górnictwo
    osiadanie powierzchni
    współczynnik eksploatacji
    mining
    caulking of goafs
    surface subsidence
    exploitation coefficient
    Opis:
    The impact of caulking of goafs after mining exploitation of a hard coal seam with caving is expressed as the change in value of a a exploitation coefficient which, as defined, is the quotient of the maximum reduction in the surface height of a complete or incomplete trough to the thickness of the exploited seam. The basis for determining the value of the exploitation coefficient was geological and mining data combined with the results of the measurement of subsidence on the surface – measuring line 1222-1301 – of the Ruda mine. There, mining was carried out between 2005 and 2019, with a transverse longwall system and the caulking of goafs. The research team used two methods to determine the impact of the caulking applied in the goafs on the value of the exploitation coefficient. In the first method the goafs are filled evenly along the whole longwall, and in the second method unevenly and on a quarterly basis. The determination of the values of the exploitation coefficients for selected measuring points was preceded by the determination of the parameters of the Knothe-Budryk theory, which was further developed by J. Białek. The obtained dependencies are linear and the values of the correlation coefficients fall between –0.684 and –0.702, which should be considered satisfactory in terms of experimental data. It is possible to reduce the value of the exploitation coefficient by caulking the goafs by about 18%, when filling the goafs to 0.26% of the height of the active longwall.
    Źródło:
    Archives of Mining Sciences; 2021, 66, 1; 85-100
    0860-7001
    Pojawia się w:
    Archives of Mining Sciences
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Górnośląski system informacji przestrzennej o zagrożeniach powierzchni na terenach pogórniczych
    Upper Silesian system of information about surface hazards on abandoned mining areas
    Autorzy:
    Kotyrba, A.
    Frolik, A.
    Kortas, Ł.
    Siwek, S.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/394218.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    górnictwo
    zlikwidowane kopalnie
    płytka eksploatacja
    zagrożenia
    zapadliska
    mining
    abandoned mines
    shallow exploitation
    surface hazards
    Opis:
    Tereny Górnego Śląska ze względu na duże zasoby surowców mineralnych podlegały w przeszłości, i podlegają obecnie, silnej presji górniczej. Jednocześnie są to tereny, które uległy silnym procesom urbanizacji i znaczna ich część wykorzystywana jest na cele budowlane. Dokonana działalność górnicza spowodowała trwałe przeobrażenie naturalnego środowiska geologicznego. Obejmuje ono szereg cech strukturalnych oraz własności fizykochemicznych i mechanicznych utworów geologicznych a także zaburzenie w rozkładzie pola grawitacji ziemskiej. Pole to jest zasadniczą przyczyną procesów geodynamicznych kształtujących równowagę mechaniczną w litosferze. Konsekwencją przeobrażenia jest istnienie potencjalnego zagrożenia niestabilnością powierzchni terenów dokonanej eksploatacji (deformacje) a w szczególności obszarów, w których eksploatację surowców prowadzono na małej głębokości. Potencjalna niestabilność powierzchni stwarza zagrożenie bezpieczeństwa zarówno dla ludzi, jak i obiektów budowlanych. W artykule opisano projekt informatyczny realizowany w Laboratorium Geofizyki Inżynierskiej Głównego Instytutu Górnictwa mający na celu udokumentowanie dokonanej płytkiej eksploatacji górniczej węgla i rud metali na współczesnych mapach powierzchni oraz udostępnienie tej informacji w przestrzeni publicznej w postaci portalu internetowego zapadliska.gig.eu . Strona funkcjonuje na serwerze Głównego Instytutu Górnictwa pod nazwą „Górnośląski System Informacji o Zagrożeniach Powierzchni na Terenach Zlikwidowanych Kopalń”. W 2015 roku zrealizowano pierwszy etap projektu obejmujący kwerendę map górniczych północno-wschodniej części Górnośląskiego Zagłębia Węglowego, tj. Zagłębia Dąbrowskiego oraz rejonu jaworznicko-chrzanowskiego. W artykule opisano strukturę informatyczną projektu oraz wykorzystane zasoby danych kartograficznych i geologiczno-górniczych w celu jego realizacji.
    Due to the large deposits of mineral resources, the Upper Silesia Area has been under strong mining pressure for the past several centuries. Nowadays, as the mines are abandoned, many post-mining regions are intended for revitalization and investments such as housing development and industrial building. The mining exploitation left transformations in the natural geological environment which have an impact on the geotechnical conditions. This includes a number of structural, physico-chemical and mechanical features of geological formations as well as disturbances in the distribution of the Earth’s gravity field. This field is the principal cause of geodynamic processes affecting the mechanical equilibrium in the lithosphere. As a consequence of mining exploitation in post mining areas surface deformations may occur, especially in places where mine extraction was conducted on a low depths. Potential surface hazards determine the safety for civil and building engineering. The main goal of the project which is developed in the Central Mining Institute is to record the areas of old shallow (up to 100 m) coal and ore exploitation on present cartographical maps. The results of the work will be presented on the website (zapadliska.gig.eu) working on the Central Mining Institute’s server. The first stage of the project focused on collecting the data from the North-East part of Upper Silesia was conducted in 2015. The structure of the project’s website and used resources of cartographical, geological and mining data has been described in the article.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2016, 94; 91-103
    2080-0819
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wybór optymalnej metody zabezpieczenia komory Fryderyk August w Kopalni Soli „Wieliczka” w aspekcie poprawy statyki górotworu, ochrony powierzchni i zapobiegania zagrożeniu wodnemu
    The optimal method for securing the Frederick Augustus Chamber in the “Wieliczka” salt mine to improving rock mass statics, protecting the surface and preventing water hazard
    Autorzy:
    d'Obyrn, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2192109.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polskie Stowarzyszenie Górnictwa Solnego
    Tematy:
    górnictwo
    zabezpieczanie komór
    ochrona zabytkowych wyrobisk
    ochrona powierzchni
    zagrożenie wodne
    mining
    chamber backfilling
    protecting historic mine workings
    surface protection
    water hazard
    Opis:
    Komora Fryderyk August znajduje się jest na poziomie IIn, na południe od szybu Górsko. W części północnej komory, zlokalizowany jest wyciek nienasyconej solanki i upłynnionego materiału ilasto-pylastego z szczeliny stropowej. Wyciek powoduje systematyczny rozwój zniszczeń płaszcza solnego komory i elementów drewnianej obudowy. Analizując możliwe metody zabezpieczenia komory Fryderyk August wzięto pod uwagę podsadzenie komory podsadzką hydrauliczną albo zabezpieczenie komory poprzez wzmocnienie skał stropowych i ociosowych obudową kotwiową i zabudowę kasztów drewnianych oraz wykonanie zabiegów iniekcyjnych. Trzecim rozważanym rozwiązaniem problemu jest wypełnienie komory mieszaninami iniekcyjnymi. Rozwiązaniem optymalnym okazało się wypełnienie komory mieszaninami iniekcyjnymi z uwagi na uzyskanie pełnego podparcia stropu i zabezpieczenie rejonu wycieku bezpośrednio po wypełnieniu, bez wpływu na obciążenie i stan filarów wyrobisk sąsiednich. Wybrany wariant nie wymaga przebudowy wyrobisk chodnikowych w celu doprowadzenia podsadzki do likwidowanych komór oraz zapewnia bezpieczne prowadzenie robót.
    The Frederick Augustus Chamber is located on Level II, south of the Górsko shaft. Unsaturated brine and liquefied fine silt are leaking into the chamber from a fissure in the ceiling located in the northern part of the chamber. Salt water and the liquefied silty material are causing systematic damage to the salt-coat of the chamber as well as to its wooden supporting elements. The following possibilities of implementing alternative solutions were analysed as an outcome of the analysis of methods for securing the Frederick Augustus Chamber: back-filling the chamber by means of hydraulic backfilling; securing the chamber by strengthening ceiling rocks and sidewalls with anchor supports and wooden crib casing as well as performing injection procedures. The optimal solution is a filling-in of the chamber with injection mixtures because it allows to accomplish the total support of the ceiling and secures the leak area immediately upon filling of the chamber, without increasing the load, and without deteriorating the state of the pillars of mine workings located in the work area. This option was selected as it does not require reconstruction of the mine corridors for the purpose of backfill transportation to the chamber guaranteeing long-term safe working conditions.
    Źródło:
    Przegląd Solny; 2016, 12; 5--10
    2300-9349
    Pojawia się w:
    Przegląd Solny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Badania przemieszczeń powierzchni spowodowanych wstrząsami górniczymi z zastosowaniem satelitarnej interferometrii radarowej na przykładzie LGOM
    Analysis of surface displacements caused by mining tremors based on satellite radar interferometry, case study of the Legnica-Glogow Copper District
    Autorzy:
    Owczarz, Katarzyna
    Blachowski, Jan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/165871.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
    Tematy:
    sejsmika indukowana
    satelitarna interferometria radarowa
    przemieszczenia powierzchni
    górnictwo
    Legnicko-Głogowski Okręg Miedziowy (LGOM)
    Polska
    induced seismicity
    satellite radar interferometry
    surface displacements
    mining
    Legnica-Glogow Copper District
    Polska
    Opis:
    W artykule przedstawiono wyniki obliczeń metodą satelitarnej interferometrii różnicowej (DInSAR) wykonanych dla trzech wstrząsów indukowanych, które wystąpiły na terenach górniczych LGOM. Wybrane do analiz zdarzenia miały magnitudy: 4.8, 4.5 oraz 3.9 i wystąpiły odpowiednio: 26.12.2017 r., 20.07.2018 r. oraz 12.08.2018 r. Do określania potencjalnych zmian na powierzchni w wyniku tych wstrząsów wykorzystano zobrazowania SAR zarejestrowane przez satelity Sentinel-1A i Sentinel-1B bezpośrednio przed i po wystąpieniu wstrząsów. Wyznaczono koherencję, opracowano interferogramy, a następnie wyznaczono przemieszczenia powierzchni w linii widoczności satelity (LOS). Dla wstrząsu o magnitudzie 4.8 obniżenia pionowe (LOS) wyniosły ponad 8 cm, a dla wstrząsu o magnitudzie 4.5 około 7 cm. Dla wstrząsu o najmniejszej magnitudzie nie zidentyfikowano wyraźnego obrazu deformacji na powierzchni. Wyniki posłużyły do analizy wielkości i zasięgu zmian na powierzchni powstałych w wyniku tych zdarzeń, a także do dyskusji na temat przydatności satelitarnej interferometrii radarowej do pozyskiwania wiarygodnych danych o deformacjach powierzchni powodowanych sejsmiką indukowaną działalnością górniczą.
    This paper presents the results of calculations using the differential satellite radar interferometry (DInSAR) method made for three induced shocks that occurred in the LGOM mining areas. The events selected for the analysis had the magnitudes of 4.8, 4.5 and 3.9 and occurred on the 26.12.2017, 20.07.2018 and 12.08.2018 respectively. To identify potential changes on the surface as a result of these shocks, SAR imagery recorded by Sentinel -1A and Sentinel-1B satellites immediately before and after these events was used. In the calculation process: coherence was determined, interferograms were developed, and then surface displacements in the line of the sight (LOS) were determined. For the magnitude 4.8 the vertical movements (LOS) reached - 8 cm, and for a magnitude 4.5 event approx. - 7 cm. For the seismic event with the smallest magnitude deformation, the image could not be identified on the surface. The results were used to analyze the size and extent of changes on the surface resulting from these events, as well as to discuss the usefulness of the satellite radar interferometry method to obtain reliable data on deformations caused by mining induced seismicity.
    Źródło:
    Przegląd Górniczy; 2019, 75, 1; 53-61
    0033-216X
    Pojawia się w:
    Przegląd Górniczy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-9 z 9

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies