Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Cultural Linguistics" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-15 z 15
    Tytuł:
    Językowo-kulturowy obraz łyka w świetle dawnych frazeologizmów i przysłów
    Cultural-Linguistic View of Phloem in the Light of Old Phraseologisms and Proverbs
    Autorzy:
    Młynarczyk, Ewa
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/459518.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
    Tematy:
    paremiologia
    frazeologia
    lingwistyka kulturowa
    kultura materialna
    paremiology
    phraseology
    cultural linguistics
    material culture
    Opis:
    The article deals with phraseologisms and proverbs which contain the component łyko (phloem). The analysis of collected material made it possible to reconstruct the linguistic view of old reality connected with low material status of country dwellers and their ability to cope with the difficulties of daily life. Due to the change of reality the discussed units now constitute an archaic part of Polish phraseological and paremiological resources.
    Źródło:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica; 2015, 10; 120-129
    2083-1765
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Polacy, Rosjanie i Niemcy wobec wartości. Hierarchia i sposoby rozumienia jednostek aksjologicznych
    Autorzy:
    Rodziewicz, Barbara Izabela
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/611432.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    values
    cultural linguistics
    axiology
    Association Test
    Poles
    Russians
    Germans
    wartości
    lingwistyka kulturowa
    aksjologia
    Opis:
    The article reports on an extensive research project on the systems of values professed by Poles, Russians, and Germans. On the basis of the Free Word Association Test, the author compares and proposes hierarchies of values that constitute the linguistic awareness of the members of these nationalities. The axiological cores of these systems are also identified, together with the attitudes and axiological preferences involved. A claim is also made that the content of axiological units extends far beyond the definitions of the relevant concepts. The research also touches upon the ethical condition of European societies and the problem of axiological erosion, or even abstinence, recently identified by sociologists.
    W artykule omówiono rezultaty zakrojonych na szeroką skalę badań nad systemem wartości Polaków, Rosjan i Niemców. Na podstawie wyników tzw. testu werbalnych skojarzeń autorka dokonuje porównania i zhierarchizowania wartości składających się na świadomość językową Polaków, Rosjan i Niemców, a także wyjawia aksjologiczne jądro w systemach ich wartości oraz kryjące się za nimi postawy i preferencje aksjologiczne. Autorka dowodzi również, iż napełnienie treściowe jednostek aksjologicznych znacznie wykracza poza ramy definicyjne charakteryzowanych pojęć. Badania wydają się interesujące również w kontekście ocen kondycji moralnej społeczeństw europejskich i podnoszonych w ostatnim czasie, zwłaszcza przez socjologów, kwestii erozji czy wręcz abstynencji aksjologicznej.
    Źródło:
    Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2016, 28
    0860-8032
    Pojawia się w:
    Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    ROLA NAZW WŁASNYCH W JĘZYKU I KULTURZE
    THE ROLE OF PROPER NAMES IN LANGUAGE AND CULTURE
    Autorzy:
    WALCZAK, BOGDAN
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/971841.pdf
    Data publikacji:
    2017-12-29
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
    Tematy:
    onimia
    lingwistyka kulturowa
    dziedzictwo kulturowe w nazwach własnych
    onymy
    cultural linguistics
    cultural heritage in proper names
    Opis:
    Despite not being an expert, the author, appreciating the importance of the work of Professor Maria Malec, reminds us about the scope of proper names in Polish, and describes how the cultural heritage of Poland is reflected in place names. The author also discusses the cultural significance of chrematonyms.
    Źródło:
    Onomastica; 2017, 61/2; 27-34
    0078-4648
    Pojawia się w:
    Onomastica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Lingwistyka kulturowa
    Autorzy:
    Sharifian, Farzad
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/611730.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    Cultural Linguistics
    linguistic anthropology
    cultural conceptualisations
    cultural models
    cultural cognition
    lingwistyka kulturowa
    antropologia lingwistyczna
    konceptualizacja kulturowa
    modele kulturowe
    poznanie kulturowe
    Opis:
    According to the author, Cultural Linguistics (necessarily capitalised) is a multidisciplinary area of research on the relationhsip between language, culture, and cognition. Following Palmer, the author locates Cultural Linguistics in the vicinity of cognitive linguistics (with its image schemas, conceptual metaphors, and cognitive structures) and linguistic anthropology (which includes Boasian linguistics, ethnosemantics, and ethnography of speaking). The common platform for Cultural Linguistics, linguistic anthropology, and cognitive linguistics is an exploration of cultural models, which belong to the broader category of cultural conceptualisations. Recently Cultural Linguistics has incorporated insights from such areas as complexity theory or the notion of distributed cognition, enriching its own understanding of cultural cognition. Three areas of application of Cultural Linguistics are discussed: investigation of world Englishes, diagnosing causes of misunderstandings in intercultural communication, and identifiying cases of linguistic manipulation in the use of metaphors in political discourse.
    Lingwistyka kulturowa (ang. Cultural Linguistics) to według autora multidyscyplinarny obszar badań nad relacją między językiem, kulturą i poznaniem. Za Palmerem autor sytuuje  lingwistykę kulturową w bliskości lingwistyki kognitywnej (która operuje pojęciami  schematów wyobrażeniowych,  metafor pojęciowych i struktur poznawczych)  i antropologii lingwistycznej (w ramach której mieści się  lingwistyka w stylu Franza Boasa, etnosemantyka i etnografia mówienia). Wspólną płaszczyznę zainteresowań lingwistyki kulturowej, antropologii lingwistycznej i lingwistyki kognitywnej tworzą modele kulturowe przynależne do szerszej kategorii konceptualizacji kulturowych. Ostatnio lingwistyka kulturowa korzysta z nowych podejść badawczych, takich jak teoria systemów złożonych lub koncepcja poznania rozproszonego i wzbogaca swoje rozumienie poznania kulturowego.  Autor  w kolejności omawia  trzy obszary zastosowań lingwistyki kulturowej: do badania  odmian angielszczyzny, do diagnozowania przyczyn  nieporozumień w komunikacji międzykulturowej, do ujawniania manipulacji językowej w sposobie posługiwania się metaforami w dyskursie politycznym.
    Źródło:
    Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2016, 28
    0860-8032
    Pojawia się w:
    Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O kulturowych relacjach między wybranymi nazwami geja
    Autorzy:
    Nowak, Tomasz Łukasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/611358.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    sociolect
    slang
    gay
    homosexuality
    gay culture
    cultural linguistics
    socjolekt
    gej
    homoseksualność
    kultura gejowska
    lingwistyka kulturowa
    Opis:
    The article is a contribution to research on the sociolect of Polish gays and the lexis of homosexuality. In it, a comparison is made between selected Polish terms for homosexual men (ciota and ciepły) with semantically equivalent terms in some European languages English, German, French, Italian, Czech, Slovak, and Slovene. By studying relationships between the lexemes and their derivatives, with account being taken of the aspects of (covertly developing) culture, a network of links between these units is revealed. This illustrates the idea of (a degree of) linguistic unification of the gay community regardless of nationality.
    W artykule (stanowiącym przyczynek do badań socjolektu polskich gejów i słownictwa z pola leksykalnego homoseksualności) autor porównuje wybrane w języku polskim nazwy mężczyzn o homoseksualnej orientacji (ciota i ciepły) z tożsamymi semantycznie nazwami w wybranych językach indoeuropejskich, tj. angielskim, niemieckim, francuskim, włoskim, czeskim, słowackim i słoweńskim. Badając relacje między wskazanymi wyżej leksemami wraz z ich derywatami, przy jednoczesnym uwzględnieniu wpływających nań elementów (kształtującej się w ukryciu) kultury, autor pokazuje zachodzące między nimi wzajemne powiązania, potwierdzające pewien stopień językowej unifikacji społeczności gejów niezależnie od ich narodowości.
    Źródło:
    Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2017, 29
    0860-8032
    Pojawia się w:
    Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Medialny obraz dziecka i dzieciństwo w portalach parentingowych mama:Du i dad:Hero
    Media portrayals of the child and childhood on online parenting sites mama:Du and dad:Hero
    Autorzy:
    Trysińska, Magdalena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/40494500.pdf
    Data publikacji:
    2024
    Wydawca:
    Towarzystwo Kultury Języka
    Tematy:
    medialne obrazy
    rola społeczna
    dzieciństwo
    lingwistyka kulturowa
    profile pojęciowe
    media portrayals
    social role
    childhood
    cultural linguistics
    conceptual profiles
    Opis:
    Obserwacja życia społecznego w Polsce w pokazuje powolne, ale systematyczne zmiany w funkcjonowaniu rodziny. Zmiany te widoczne są w sprawowaniu ról ojca i matki, a także roli dziecka. Istotną rolę w propagowaniu obrazu dziecka w nowoczesnej, posttradycyjnej rodzinie odgrywają media. Celem artykułu jest zrekonstruowanie medialnego obrazu dziecka i dzieciństwa. Materiał badawczy stanowią tytuły i lidy tekstów prasowych zamieszczonych w dwóch serwisach internetowych „dad: Hero” i „mama:Du”. Podstawą metodologiczną są założenia lingwistyki kulturowej i procesy profilowania pojęć. Szczegółowej analizie poddano fasety: dziecko wyczekiwane a dziecko niechciane, dziecko angażujące a dziecko absorbujące, dziecko jako źródło wydatków, dziecko zagrożone. W badanym materiale nie odnotowano tekstów, które pokazywałyby dziecko radosne, beztroskie. Wynika to z poradnikowej funkcji omawianych serwisów. Analiza pokazuje, że dziecko, które jest członkiem postmodernistycznej rodziny, organizuje jej życie, jest źródłem zarówno pozytywnych, jak i negatywnych emocji, jest osobą, o którą należy się troszczyć, a także należy się o nią bać. Dziecka można zarówno pragnąć, jak i można go nie chcieć. Od dziecka trzeba też czasami odpocząć. Jest to zgodne z modelem nowoczesnej rodziny, dla której ważne są potrzeby wszystkich jej członków.
    The observation of social life in Poland reveals slow but systematic changes in the functioning of families. These changes are observable in the roles of fathers and mothers, as well as the role of a child. Media play a significant role in promoting the image of a child in a modern, posttraditional family. The article aims to reconstruct the media image of the child and childhood. Research material consists of titles and headlines of press texts published on two websites: dad:Hero and mama:Du. The methodological basis employs the assumptions of cultural linguistics and the processes of concept profiling. Detailed analysis focused on facets such as the expected child vs. unwanted child, the engaging child vs. demanding child, the child as a source of expenses, and the threatened child. In the material examined, no texts portrayed the child as happy or carefree. This fact is due to the self-help and guidance functions of the websites in question. The analysis reveals that a child, a member of a post-modernist family, organizes their life, serves as a source of both positive and negative emotions, and is a person to be taken care of, but also to be feared. A child can be both desired and unwanted. Sometimes, one needs to take a break from the child. This image of childhood corresponds to the modern family model, where the needs of all its members are important.
    Źródło:
    Poradnik Językowy; 2024, 815, 6; 52-67
    0551-5343
    Pojawia się w:
    Poradnik Językowy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Obraz wysokogórskiej przyrody w sonetach tatrzańskich Wincentego Byrskiego
    The Picture of High Mountain Nature in the Tatra Sonnets by Wincenty Byrski
    Autorzy:
    Olma, Marceli
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/459467.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
    Tematy:
    lingwistyka kulturowa
    poetycki obraz świata
    leksyka przyrodnicza
    regionalizmy
    archaizmy
    cultural linguistics
    poetic image of the world
    nature lexis
    regionalisms
    archaisms
    Opis:
    This analysis is based on an unpublished collection of 25 sonnets written by Wincenty Byrski one hundred years ago. They are devoted to the Tatra subject matter. The author of the article, applying the methods of cultural linguistics, discusses the descriptions of the mountain nature in the poetic language of W. Byrski. The research is focused on the toponyms, the lexis referring to different rock formations, watercourses, animated nature, atmospheric phenomena and the elements. Simultaneously, the author comments on the solemnly marked lexis, archaisms, regional expressions and comparative structures used by the poet.
    Źródło:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica; 2015, 10; 130-145
    2083-1765
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Etnografia jako zaniedbana metoda w lingwistyce indukcyjnej
    Autorzy:
    Palmer, Gary B.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/611402.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    grammar
    scenarios
    ethnography
    cultural linguistics
    linguistic frames
    Tagalog
    ChiShona
    gramatyka
    scenariusze
    etnografia
    lingwistyka kulturowa
    ramy językowe, język tagalog, język shona
    Opis:
    Finding a productive scientific perspective on the relation between grammar and culture can be difficult, as is shown by the decades old debate on the so called “Sapir-Whorf hypothesis”. It is proposed that linguistic research should make more systematic use of ethnography as a source of meanings entrenched in grammar. The cases presented illustrate how grammatical constructions are defined by cultural schemas, scenarios, and models; how non-linguistic (colinguistic) data resolve old problems in grammatical analysis. A potentially controversial claim is put forward that data on an archaic way of life provide clues to the nature of proto grammar. The cases examined include (1) a study of the global relations between language and culture implied by code-switching, (2) a fine-grained analysis of a semantic network that defines a compound affix, (3) the use of native language definitions to define a cultural model of sequences of thinking, feeling, and acting, (4) the use of previously published ethnographies to discover correspondences of cultural models to classes in classifier systems, and (5) the culture of a species of archaic human known to us only through archaeology and paleontology and the possible influences of this culture on the structure of proto grammar.
    Autor wychodzi od stwierdzenia, że wypracowanie skutecznego podejścia do badania relacji między gramatyką a kulturą może być trudne, o czym świadczą dziesięciolecia dyskusji nad tzw. „hipotezą Sapira–Whorfa”. Stawia tezę, iż badania językoznawcze powinny w sposób bardziej metodyczny korzystać z etnografii jako źródła znaczeń zawartych w gramatyce.Przedstawia przykłady tego, jak konstrukcje gramatyczne kształtowane są przez kulturowe schematy, scenariusze i modele; pokazuje, w jaki sposób uwzględnienie danych pozajęzykowych (przyjęzykowych) rozwiązuje stare problemy analizy gramatycznej; proponuje być może kontrowersyjny pogląd, iż dane dotyczące sposobu życia u przodków homo sapiens dostarczają wskazówek co do natury protogramatyki. Omawiane przypadki obejmują: (1) relacje między językiem i kulturą w sytuacjach code-switching; (2) szczegółową analizę sieci semantycznej wiązanej ze złożonym formantem; (3) definiowanie modelu kulturowego obejmującego sekwencje myślenia, czucia i działania; (4) wykorzystanie wcześniej publikowanych opisów etnograficznych do odkrywania odpowiedniości między modelami kulturowymi a kategoriami w systemie klasyfikatorów nominalnych; (5) kulturę jednego z prehistorycznych gatunków człowieka znana nam wyłącznie z odkryć archeologicznych i paleontologicznych oraz jej możliwy wpływ na protogramatykę języka.
    Źródło:
    Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2015, 27
    0860-8032
    Pojawia się w:
    Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Использование языковой игры для развития межкультурной компетенции у студентов-поляков
    Application of language games in teaching Russian to Polish students in order to shape intercultural competence
    Zastosowanie gry językowej w nauczaniu języka rosyjskiego polskich studentów w celu kształtowania kompetencji międzykulturowej
    Autorzy:
    Anchimiuk, Olga
    Michaluk, Maryna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1896675.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-30
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    język rosyjski jako obcy
    lingwistyka kulturowa
    kompetencja międzykulturowa
    gra językowa
    Russian as a foreign language
    cultural linguistics
    intercultural competence
    language games
    Opis:
    Wzajemne kontakty przedstawicieli różnych kultur często prowadzą do powstania trudności komunikacyjnych. W artykule podjęto próbę zweryfikowania gry językowej, która w procesie komunikacji międzykulturowej odzwierciedla niepowtarzalność języka i kultury narodowej. Autorzy, w oparciu o podejście lingwistyki kulturowej, proponują różnorodne formy i sposoby pracy dydaktycznej z wykorzystaniem dowcipów, zagadek, anegdot i aforyzmów. W rezultacie przeprowadzonych badań powstał szereg różnorodnych ćwiczeń dydaktycznych, które pomagają zrozumieć sens i istotę gry językowej. Jednocześnie zaproponowane zadania zostały skonstruowane w taki sposób, aby pomagały uczącym się rozwijać kompetencję międzykulturową, ponieważ jej opanowanie pozwala unikać trudności w relacjach z przedstawicielami innych języków i kultur.
    Mutual contacts between representatives of different cultures often lead to communication difficulties. The article attempts to verify language games which in the process of intercultural communication reflect the uniqueness of the national language and culture. The authors, on the basis of the cultural linguistic approach, offer various forms and ways of didactic work using jokes, puzzles, anecdotes and aphorisms. Teaching to understand the meaning of language games, which occupy an important place in everyday language contacts, using them in learning and teaching a foreign language, helps learners develop intercultural competence. Mastering them allows the avoidance of difficulties in relations with representatives of other languages and cultures.
    Źródło:
    Linguodidactica; 2020, 24; 7-17
    1731-6332
    Pojawia się w:
    Linguodidactica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O aktualnych zadaniach etnolingwistyki
    Autorzy:
    Bartmiński, Jerzy
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/611559.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    cultural linguistics
    culture in language
    Etnolingwistyka
    EUROJOS
    Axiological Lexicon of Slavs and their Neighbours
    cultural concepts
    lingwistyka kulturowa
    kultura w języku
    „Etnolingwistyka”
    Leksykon aksjologiczny Słowian i ich sąsiadów
    koncepty kulturowe
    Opis:
    This article is the voice of Etnolingwityka’s editor-in-chief on the current tasks of ethnolinguistics as a scholarly subdiscipline, as well as of the journal. According to the author, of the two foundations of Slavic ethnolinguistics mentioned by Nikita Tolstoy (i.e., its pan-Slavic character and the unity of language and culture) it is mainly the latter that has preserved its topicality: language is the source of knowledge about people and human communities, as well as the basis for building one’s identity (individual, national, regional, professional). The agenda of cultural linguistics has been followed by the contributors to the present journal and its editorial team with a focus on various genres of folkore, the problems of the linguistic worldview, and in recent issues with studies on the semantics of selected cultural concepts (family, democracy, equality, otvetstvennost’, etc.). Ethnolinguistic research of this sort, seeking “culture in language” (i.e. in the semantic layer of linguistic forms), render ethnolinguistics (especially in its cognitive variant) close to Western cultural or anthropological linguistics. When Slavic ethnolinguistics, being treated as a cultural linguistics, focuses on the semantics of value terms, it stands a good chance of engaging in a dialogue with Western anthropological linguistics and contributing original insights to the common body of research on values. A specific proposal in this direction is the international project EUROJOS.
    O aktualnych zadaniach etnolingwistyki jako subdyscypliny badawczej i rocznika o tej nazwie  („Etnolingwistyka”  1988–2015) wypowiada się  redaktor naczelny pisma. Uważa, że z dwóch zasad,  które u podstaw etnolingwistyki słowiańskiej stawiał Nikita Tołstoj – wymiar ogólnosłowiański i jedność języka i kultury – aktualność  zachowała głównie ta druga zasada, tj. traktowanie języka jako źródła wiedzy o człowieku i społeczności  i podstawy budowania własnej tożsamości  (indywidualnej, narodowej, regionalnej, zawodowej). Program  lingwistyki kulturowej był realizowany przez redakcję rocznika i autorów piszących na jego łamach w latach 1988–2015 z nastawieniem na różne gatunki folkloru, na problemy językowego obrazu świata, w ostatnich numerach pisma – na studia szczegółowe dotyczące semantyki wybranych  konceptów kulturowych (rodzina, demokracja, równość, otvetstvennost’ itp.). Tak uprawiane badania etnoligwistyczne – szukające „kultury w języku”, w semantycznej warstwie  form językowych – zbliżają etnolingwistykę  (zwłaszcza w jej wariancie kognitywnym)  do zachodniej lingwistyki kulturowej. Etnolingwistyka słowiańska traktowana jako lingwistyka kulturowa, obierając za wyróżniony  przedmiot swoich zainteresowań  semantykę nazw wartości, ma szanse wejść w partnerski dialog z zachodnią lingwistyką antropologiczną i wnieść do wspólnych badań nad wartościami swój oryginalny wkład. Propozycją ram dla takiego dialogu jest międzynarodowe konwersatorium etnolingwistyczne  EUROJOS.
    Źródło:
    Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2016, 28
    0860-8032
    Pojawia się w:
    Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Językowy autoportret malarza orientalisty w listach prywatnych Stanisława Chlebowskiego
    Linguistic Self-Portrait of an Orientalist Painter in Private Letters of Stanisław Chlebowski
    Autorzy:
    Olma, Marceli
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/459290.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
    Tematy:
    Stanisław Chlebowski
    korespondencja prywatna
    język potoczny
    lingwistyka kulturowa
    idiolekt, językowy obraz świata
    private letters
    colloquial language
    cultural linguistics
    idiolect
    linguistic picture of the world
    Opis:
    The considerations set out in the article are the reason for the studies on idiolects of extraordinary creative persons of the past ages. The basis for the study is 487 private letters of a Sultan’s painter – Stanisław Chlebowski (1835–1884), sent to the family settled in Krakow, and J.I. Kraszewski, living in Drezno. The aim of the discussion is the analysis of a linguistic layer of correspondence, including especially the lexical part and phraseology, which allow for a reconstruction of the artist-painter self-portrait – his self-assessment of own works, attitude towards art, creative work, signs of everyday life and social contacts of the sender. The examined means of linguistic discourse externalize the internal states of the writer, his emotional and evaluative attitude towards the presented content, especially himself.
    Źródło:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica; 2017, 12; 206-218
    2083-1765
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Onimiczny obraz świata w tłumaczeniu poprzez język trzeci na przykładzie antroponimów w zbiorze „Zbieracz porostów” autorstwa Zhang Weia
    An onymic image of the world in translation via a third language on the example of anthroponyms in the collection of stories „Baummoos pflücken” (lit. “The Lichen Collector”) by Zhang Wei
    Autorzy:
    Grotek, Edyta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1928126.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-31
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
    Tematy:
    antroponimia
    lingwistyka kulturowa
    antroponimy chińskie
    językowy obraz świata
    onimiczny obraz świata
    anthroponomastics
    cultural linguistics
    chinese anthroponyms
    linguistic image of the world
    onymic image of the world
    Opis:
    Artykuł sygnalizuje problem zakodowanego w nazwach własnych językowego obrazu świata i jego przekładu. Chińskie onimy i ich formy adresatywne przekazują odbiorcy informacje o wzajemnych relacjach między mówiącym a nazywanym, rysując tym samym szerszy obraz relacji społecznych w małych wspólnotach językowych i kulturowych. Przekład tych onimów na język obcy z zachowaniem ich funkcji społecznej jest wyzwaniem dla tłumacza. Jako egzemplifikację autorka wybrała przekład chińskiego zbioru opowiadań na język polskim za pośrednictwem języka niemieckiego, co temat komplikuje, wprowadzając dodatkową płaszczyznę koherencji. Nawiązując do teorii JOSu oraz nazw własnych w ogóle dokonano krytycznej analizy konkretnego tłumaczenia utworów pod kątem przekładu onimów i ich potencjału przekazania obrazu świata, z naciskiem na przekaz funkcji społecznej nazw własnych w języku docelowym. Uwzględniono także wpływ onimów i ich konsekwentnego potraktowania w przekładzie na spójność badanego tekstu.
    The onymic image of the world in a translation through an intermediary language as exemplified by the anthroponyms in a collection of short stories “Baummoos pflücken” (lit. “The Lichen Collector”) by Zhang Wei.The article addresses the issue of the linguistic image of the world — reflected in proper names — and of its translation. Chinese onyms and their related forms of address contain information about mutual relations between the speaker and the named object, thus offering a better insight into social relations in small language and cultural communities. The challenge for the translator is not only to translate these onyms, but also to preserve their social function in the text. This has been exemplified in the article by a translation of a collection of short stories from Chinese to Polish through German, where the intermediary language adds another coherence layer. The theory of the linguistic image of the world and proper names per se are a starting point for a critical analysis of this specific translation in view of the translation of onyms and of their potential for conveying the image of the world. Emphasis is placed on the transfer of the social functions of onyms into the target language. The influence of onyms and of their consistent treatment in the translation on the coherence of the studied text has also been taken into account.
    Źródło:
    Onomastica; 2020, 64; 193-209
    0078-4648
    Pojawia się w:
    Onomastica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    On the Principles and Postulates of Cultural Linguistics (as Exemplified by a Definition of WORK)
    O założeniach i postulatach lingwistyki kulturowej (na przykładzie definicji PRACY)
    Autorzy:
    Bartmiński, Jerzy
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1192807.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Krakowskie Towarzystwo TERTIUM
    Tematy:
    cultural linguistics
    “Language and Culture” series"
    journal Etnoli:gwistyka
    Lublin cognitive ethnolinguistics
    linguistic worldview
    cultural concept PRACA/work
    lingwistyka kulturowa
    seria Język a Kultura
    rocznik Etnolingwistyka
    lubelska etnolingwistyka kognitywna
    językowy obraz świata
    koncept kulturowy
    PRACA
    Opis:
    The study consists of four parts. The first part is devoted to the beginnings of culturallinguistics in Poland, connected with the Wrocław-based programme for research on Polishnational culture, the emergence of the “Language and Culture” research network (and apublication series with the same title), and the launch of the Lublin-based journal“Etnolingwistyka” in 1988. The second part contains examples of linguistic facts being viewedin cultural perspective, with a special role of the lexicon as the “mirror of culture”. Part threepresents a repertoire of seven conceptual constructs proposed in Lublin cognitiveethnolinguistics (linguistic worldview, stereotypes as cultural concepts, cognitive definition,viewpoint and interpretive perspective, profiling of base images, values, and the experiencing,conceptualizing, and speaking subject). Finally, the fourth part illustrates the application ofthis theoretical framework in an analysis of the Polish cultural concept of PRACA ‘work’.
    Artykuł składa się z czterech części. W pierwszej autor przypomina początki formowania się lingwistyki kulturowej w Polsce, związane z wrocławskim programem badań nad polską kulturą narodową, utworzeniem konwersatorium „Język a Kultura” (też serii wydawniczej pod takim tytułem) i lubelskiego rocznika Etnolingwistyka w roku 1988. W drugiej podaje przykłady traktowania faktów językowych w perspektywie kulturowej, eksponując rolę słownictwa jako zwierciadła kultury. W trzeciej przedstawia 7-punktowe instrumentarium pojęciowe wypracowane w ramach lubelskiej etnolingwistyki kognitywnej (językowy obraz świata, stereotypy traktowane jako koncepty kulturowe, definicja kognitywna, punkt widzenia i perspektywa interpretacyjna; profilowanie bazowych wyobrażeń; wartości; podmiot doświadczający, konceptualizujący i werbalizujący). Na koniec na przykładzie jednego konceptu PRACA pokazane zostają efekty analizy z zastosowaniem przedstawionego tego instrumentarium pojęciowego.
    Źródło:
    Półrocznik Językoznawczy Tertium; 2019, 4, 2; 1-35
    2543-7844
    Pojawia się w:
    Półrocznik Językoznawczy Tertium
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Adam Głaz, Linguistic Worldview(s): Approaches and Applications, New York: Routledge, 2022
    Autorzy:
    Underhill, James
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/27805032.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Krakowskie Towarzystwo TERTIUM
    Tematy:
    ogląd świata
    vision de monde
    Weltansicht
    Weltanschauung
    Humboldt
    mentalność
    perspektywa
    tłumaczenie
    etnolingwistyka
    lingwistyka kulturowa
    filozofia języka
    worldviews
    vision du monde
    mindset
    perspective
    translating
    ethnolinguistics
    cultural linguistics
    linguistic philosophy
    Źródło:
    Półrocznik Językoznawczy Tertium; 2022, 7, 2; 184-192
    2543-7844
    Pojawia się w:
    Półrocznik Językoznawczy Tertium
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O założeniach i postulatach lingwistyki kulturowej (na przykładzie definicji PRACY)
    On the Assumptions and Claims of Cultural Linguistics. The Case of Polish PRACA ‘work’
    Autorzy:
    Bartmiński, Jerzy
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1192509.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Krakowskie Towarzystwo TERTIUM
    Tematy:
    lingwistyka kulturowa
    seria „Język a Kultura”
    rocznik „Etnolingwistyka”
    lubelska etnolingwistyka kognitywna
    językowy obraz świata
    koncept kulturowy
    praca
    cultural linguistics
    “Language and Culture” series
    journal Etnolingwistyka
    Lublin cognitive ethnolinguistics
    linguistic worldview
    cultural concept
    PRACA/work
    Opis:
    Artykuł składa się z czterech części. W pierwszej autor przypomina początki formowania się lingwistyki kulturowej  w Polsce, związane z wrocławskim programem badań nad polską kulturą narodową, utworzeniem konwersatorium „Język a kultura” (też serii wydawniczej pod takim tytułem) i lubelskiego rocznika „Etnolingwistyka” w roku 1988. W drugiej podaje przykłady traktowania faktów językowych w perspektywie kulturowej, eksponując rolę słownictwa jako zwierciadła kultury. W trzeciej przedstawia 7-punktowe instrumentarium pojęciowe wypracowane w ramach lubelskiej etnolingwistyki kognitywnej (językowy obraz świata, stereotypy traktowane jako koncepty kulturowe, definicja kognitywna, punkt widzenia i perspektywa interpretacyjna; profilowanie bazowych wyobrażeń; wartości; podmiot doświadczający, konceptualiujący i werbalizujący). Na koniec na przykładzie jednego konceptu PRACA pokazane zostają efekty analizy z zastosowaniem przedstawionego tego instrumentarium pojęciowego.Słowa kluczowe: lingwistyka kulturowa, seria „Język a Kultura”, rocznik „Etnolingwistyka”, lubelska etnolingwistyka kognitywna, językowy obraz świata, koncept kulturowy, praca
    The study consists of four parts. The first part is devoted to the beginnings of cultural linguistics in Poland, connected with the Wrocław-based programme for research on Polish national culture, the emergence of the “Language and Culture” research network (and a publication series with the same title), and the launch of the Lublin-based journal “Etnolingwistyka” in 1988. The second part contains examples of linguistic facts being viewed in cultural perspective, with a special role of the lexicon as the “mirror of culture”. Part three presents a repertoire of seven conceptual constructs proposed in Lublin cognitive ethnolinguistics (linguistic worldview, stereotypes as cultural concepts, cognitive definition, viewpoint and interpretive perspective, profiling of base images, values, and the experiencing, conceptualizing, and speaking subject). Finally, the fourth part illustrates the application of this theoretical framework in an analysis of the Polish cultural concept of PRACA ‘work’.
    Źródło:
    Półrocznik Językoznawczy Tertium; 2018, 3, 1
    2543-7844
    Pojawia się w:
    Półrocznik Językoznawczy Tertium
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-15 z 15

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies