Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "obraz świata" wg kryterium: Temat


Tytuł:
»Poláci nám říkají Pepíci« – obraz Czechów w polskojęzycznych przewodnikach turystycznych
»Poláci nám říkají Pepíci« – picture of Czechs in Polish-language tourist guides
Autorzy:
Olchowa, Gabriela
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/908899.pdf
Data publikacji:
2019-12-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
linguistic picture of the world
tourist guides
Czech
językowy obraz świata
przewodnik turystyczny
Czechy
Opis:
Celem niniejszego artykułu było przedstawienie obrazu Czechów na podstawie sześciu polskojęzycznych przewodników turystycznych opublikowanych przez najważniejsze wydawnictwa podróżnicze w Polsce w latach 2004–2011. Materiał do badań stanowiły teksty, prezentujące podstawowe informacje zamieszczone w częściach wstępnych lub końcowych bedekerów, przy czym nie brano pod uwagę elementów graficznych. Na obraz złożyły się cechy charakteru przypisywane Czechom, wskazano ich zwyczaje, ale także opisano jak spędzają wolny czas i obchodzą święta. Ponadto zawarto ocenę pewnych grup zawodowych oraz przybliżono, jaki mają stosunek do mniejszości etnicznych i seksualnych. Okazało się, że obraz Czechów jest tożsamy w badanych tekstach i w większości zgodny z istniejącymi stereotypami. Autorzy przewodników kreślą przede wszystkim pozytywny obraz południowego sąsiada, ale zwracają też uwagę na nieprzyjazny stosunek Czechów do Romów.
The purpose of this article was to present the image of the Czechs based on six Polish-language travel guides published by the most important travel publishers in Poland in 2004–2011. The research material consisted of texts presenting basic information included in the introductory or final parts of bedekers, without considering graphic elements. The picture was made up of character traits attributed to the Czechs, their habits were pointed out, but they also described how they spend their free time and celebrate holidays. In addition, an assessment was made of certain professional groups and an approximation of their attitude towards ethnic and sexual minorities. It turned out that the image of the Czechs is identical in the texts studied and mostly in line with existing stereotypes. The authors of the guides mainly draw a positive image of the southern neighbor, but also draw attention to the unfriendly attitude of the Czechs towards the Roma.
Źródło:
Bohemistyka; 2019, 4; 523-540
1642-9893
Pojawia się w:
Bohemistyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Profilowanie pojęcia suwerenności we współczesnych tygodnikach opinii
Linguistic Profiling of the Concept of Sovereignty in Contemporary Weeklies
Autorzy:
Polkowska, Laura
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1289122.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii
Tematy:
aksjologia
językowy obraz świata
profilowanie
suwerenność
axiology
linguistic picture of the world
profiling
sovereignty
Opis:
Cel: Celem artykułu jest odtworzenie językowych profilów pojęcia suwerenności we współczesnych tygodnikach opinii. Metody badań: W tekście została wykorzystana metoda profilowania pojęciowego, wypracowana na gruncie lubelskiej szkoły etnolingwistycznej reprezentowanej przez Jerzego Bartmińskiego. Wyniki i wnioski: W polskiej przestrzeni publicznej można zaobserwować dwa osobne subdyskursy, określane w uproszczeniu mianem prawicowego i liberalnego. W ich obrębie w zupełnie odmienny sposób konceptualizowane są pojęcia o charakterze aksjologicznym. W ramach pierwszego z dwóch profilów – nazwanego izolacyjnym – suwerenność jest utożsamiana z całkowitą niezależnością państwa, której podstawę stanowi jego silna, dominująca pozycja na arenie międzynarodowej. Wartość jest traktowana jako dobro deficytowe, które może zostać urzeczywistnione wyłącznie w wyniku walki. W drugim modelu – kooperacyjnym – suwerenność jest postrzegana jako podmiotowość państwa zachowywana w obrębie zrównoważonej współpracy z innymi podmiotami oraz związana z udziałem w kolektywnym procesie decyzyjnym. Wartość poznawcza: Podjęta w tekście próba rekonstrukcji profilowania konceptu suwerenności wpisuje się w nurt badań aksjologicznych i uzupełnia je o analizę jednej z istotnych wartości społeczno-politycznych. Jak się wydaje, przyszłe definicje słownikowe leksemu suwerenność powinny uwzględniać obie perspektywy reprezentowane w publicystyce, by oddać złożoność polskiej aksjosfery.
Scientific objective: The aim of the paper is to reconstruct the linguistic profiles of the concept of sovereignty in contemporary weeklies. Research methods: The method of linguistic profiling, worked out within the Lublin Ethnolinguistic School represented by Jerzy Bartmiński, was used. Results and conclusions: In Polish public realm two different sub-discourses can be observed. They can be called right-wing and liberal. Within them, values are conceptualized in a completely different way. In the first profile—I call it the isolation profile—sovereignty is identified as the total independence of the state, which is based on its strong, dominant position in the international arena. This value is considered as a prized possession that can only be gained through a fight. In the second—cooperative—model, sovereignty is a synonym of the state subjectivity—a result of a balanced cooperation with other entities and associated with participation in collective decision-making. Cognitive value: Reconstruction of two profiles of sovereignty is part of the axiological research and enriches it with an analysis of one of the important socio-political values. It seems that the future dictionary definitions of the word sovereignty should take into account both perspectives to reflect the complexity of the Polish axiosphere.
Źródło:
Studia Medioznawcze; 2020, 3; 628-638
2451-1617
Pojawia się w:
Studia Medioznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
МЕТАФОРИЗАЦІЯ ОБРАЗУ “Я” У ТВОРЧОСТІ БОРИСА ОЛІЙНИКА
METAPHORIZATION OF “I” IMAGE IN BORYS OLIYNYK’S POETRY
Autorzy:
Діброва, Ольга
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1041773.pdf
Data publikacji:
2019-01-30
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
konceptualizacja
metafora
językowy obraz świata
przestrzeń artystyczna
conceptualization
metaphor
linguistic picture of the world
artistic space
Opis:
Artykuł poświęcony jest analizie metaforyzacji obrazu “Ja” w twórczości Borysa Olijnyka — przedstawiciela ukraińskiej literatury pięknej. Autorka bada metafory w tekście artystycznym, odnajdując nie tylko szczegóły kształtowania obrazów poetyckich, ale również właściwości kognitywnego stylu pisarza.
The article deals with the metaphorization of "I" image in the works of a Ukrainian poet Borys Oliynyk, the prominent representative of Ukrainian literature. The metaphors in the artistic text have been analyzed, which reveal not only the specifi city of the formation of the verbal poetic images, but ultimately — the peculiarities of the cognitive style of the writer.
Źródło:
Studia Ukrainica Posnaniensia; 2019, 7, 1; 37-43
2300-4754
Pojawia się w:
Studia Ukrainica Posnaniensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Grzech gniewu przez pryzmat gwary miejskiej Poznania
The sin of anger trough the prism of Poznań urban dialect
Autorzy:
Piotrowicz, Anna
Witaszek-Samborska, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/497088.pdf
Data publikacji:
2016-05-23
Wydawca:
Akademia im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim
Tematy:
grzech
gniew
gwara miejska
językowy obraz świata
sin
anger
urban dialect
linguistic picture of the world
Opis:
The theme of the article are lexical (vocabulary and phraseology) parameters for the sin of anger in Poznań urban dialect. Anger is a sin most (in comparison with other sins) represented at the lexical level of this dialect (159 units). The authors suggest linguistic picture of the manifestations of this sin in two different areas – physical (physical aggression) and psychological (verbal aggression). The analyzed vocabulary, most strongly marked expressively, mainly refers to the anger that is directed at the person (less for situations almost never on objects). This is consistent with the theological perspective on sin in terms of personalistic – as the guilt of the person over another person.
Źródło:
Język. Religia. Tożsamość; 2016, 1(13); 161-171
2083-8964
2544-1701
Pojawia się w:
Język. Religia. Tożsamość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nominacja a językowy obraz roślin w dziewiętnastowiecznych słowniczkach gwarowych
Nomination and the Linguistic Picture of Plants in the 19th-Century Dialectal Dictionaries
Autorzy:
Kuryłowicz, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1953536.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
nominacja
językowy obraz świata
gwara
XIX wiek
nomination
linguistic picture of the world
dialect
19th century
Opis:
The paper discusses the names of plants from two 19th-century dialectal dictionaries: Z. Gloger’s Dictionary of the Folk Dialect in the Tykocin Region and A. Osipowicz’s Dictionary of Augustów Dialect, reconstructed on the basis of the contents of J. Karłowicz’s Dictionary of Polish Dialects. The paper sought to show how the world of plants fixed in names was perceived and understood. It resulted from the analysis of the material that the basis for botanical vocabulary, contained in the two dictionaries, was the outward appearance of plants perceived by the senses, especially the sense of sight. This manner of perceiving the surrounding reality is in accord with the naive knowledge about the world.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2006, 54, 6; 45-56
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gdzie rośnie dziewanna, tam bez posagu panna – miejsce fitonimów w językowym obrazie świata użytkowników gwar (na Kujawach i poza nimi)
Where mullein grows is where a portionless maid lives – phytonyms in the linguistic picture of the world painted by dialect users (in Kujawy region and apart from them)
Autorzy:
Wierzbicka, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/594049.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
nazwy roślin w gwarach
językowy obraz świata
obrzędy
dialectical plant names
linguistic picture of the world
rites
Opis:
Ludzie mieszkający na wsi mieli zawsze szczególny i bardzo bliski kontakt z przyrodą. Ich życie, podporządkowane siłom i prawom natury, przebiegało według określonego rytmu pór roku i wiążących się z nimi obowiązków, zwyczajów, obrzędów oraz wierzeń (zarówno chrześcijańskich, jak i pogańskich), co znajdywało odzwierciedlenie w języku. Artykuł jest próbą ukazania funkcjonowania gwarowych nazw roślin w świadomości mieszkańców wsi. Fitonimy gwarowe odzwierciedlają bowiem subiektywny stosunek nadawcy do rzeczywistości oraz ukazują utrwalone w świadomości zbiorowej struktury poznawcze i pojęciowe.
Most countrymen and countrywomen have always lived particularly close to nature. They obey the laws of nature, their life has been subordinated to the sequence of seasons and related chores, customs, rituals, and beliefs (both Christian and pagan). All of these practices find their reflection in language. The author attempts to depict the ways in which dialectl plant names function and how dialect users comprehend them as dialect phytonyms which carry the user’s subjective attitude to reality and reflect the conceptual and cognitive structures fixed in the collective consciousness.
Źródło:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2018, 65; 229-243
0076-0390
Pojawia się w:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Cierpki smak rajskich jabłuszek. Nazwy przedmiotu w różnojęzycznych wersjach tekstu literackiego a rozbieżne interpretacje utworu
The harsh taste of heavenly apples. Subject names in multilingual versions of a literary text and divergent interpretations of the piece
Autorzy:
Dobrzyńska, Teresa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29431838.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
Tematy:
przekład
językowy obraz świata
konotacje
interpretacja
Vladimir Nabokov
Signs and Symbols
translation
linguistic picture of the world
connotations
interpretation
Opis:
W artykule omawiane są konsekwencje określonych językowych ujęć pewnego motywu w tekście literackim i jego przekładach. Analiza dotyczy nazw owoców pojawiających się w opowiadaniu Vladimira Nabokova pt. Signs and Symbols, które jest dostępne po polsku w dwóch wersjach: Znaki i symbole lub Sygnały i symbole. Zestawienie fragmentów tłumaczeń tego utworu z angielskim oryginałem ujawnia odmienne motywacje nazw tych samych owoców w różnych językach, a owe nazwy są nośnikami innych konotacji. Te różnice mogą stanowić podstawę rozbieżnych interpretacji utworu.
The article discusses the consequences of specific linguistic expressions of a motive in a literary text and its translations. The analysis concerns the names of fruits appearing in Vladimir Nabokov’s short story entitled Signs and Symbols, which is available in Polish in two versions: Znaki i symbole or Sygnały i symbole. The juxtaposition of the excerpts from these Polish versions with the English original reveals different motivations for the names of the same fruit in different languages, and these names carry different connotations. These differences can give rise to divergent interpretations of the work.
Źródło:
Linguistica Copernicana; 2023, 19; 89-108
2080-1068
2391-7768
Pojawia się w:
Linguistica Copernicana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Obraz sacrum w utworach śpiewanych młodzieży na Zaolziu. Na przykładzie obrazu Boga, Jezusa, Maryi i postawy człowieka wobec świętości
The Image of the Sacred in the Songs of Young People in Zaolzie
Autorzy:
Kolberová, Urszula
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1192986.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Krakowskie Towarzystwo TERTIUM
Tematy:
językowy obraz świata
utwory śpiewane
sacrum
Zaolzie
młodzież
linguistic picture of the world
songs
the sacred
Zaolzie region
young people
Opis:
Tematem niniejszych rozważań stały się teksty utworów śpiewanych przez katolicką młodzież zaolziańską, a ściślej wyłaniający się z nich obraz sacrum (ściślej Boga, Jezusa, Maryi i postawy człowieka wobec świętości), jaki przedstawia się on młodemu człowiekowi terenów granicznych. Metoda badawcza wykorzystana do analiz zgromadzonego materiału opiera się na założeniach językowego obrazu świata. Obraz sacrum w polskich i czeskich utworach śpiewanych przez młodzież na Zaolziu zawiera ogólnie znany obraz Boga, Jezusa, Maryi. Bóg jest przed wszystkim dobry, wszechmogący, zgładza grzech, jest nieskończony, jest dla człowieka ojcem, opiekunem, a człowiek winien go wielbić jako stwórcę. Podobnie Jezus jest miłosierny i to poprzez niego prowadzi droga do Boga i zbawienia. Natomiast Maryja jest wielbiona przede wszystkim jako Matka Jezusa i Matka nas, ludzi. Ten ogólnie znany obraz sacrum dzięki pieśniom jest powtarzany i utrwalany. Teksty polskie i czeskie są do siebie zasadniczo podobne w ogólnym przedstawianiu sacrum, jego obrazie, jednak możemy zauważyć pewne różnice kulturowe, np. odwołania do Maryi jako Królowej Polski i ogólnie mocniej zarysowany obraz Maryi w polskich tekstach.
The subject of the present paper are the lyrics of the songs sung by Catholic youth from Zaolzie or, more precisely, the emerging image of the sacred (God, Jesus, Mary and man's attitude towards the sacred), which is presented to young people in borderland areas. The research method used to analyse the collected material is based on the methodology of the linguistic picture of the world. The image of the sacred in Polish and Czech songs in Zaolzie contains the generally known image of God, Jesus and Mary. God is above all good, almighty, eliminates sins, is infinite, is a father and guardian for man, and man should love him as the Creator. Similarly, Jesus is merciful and through him leads the way to God and salvation. Mary, on the other hand, is worshipped primarily as the Mother of Jesus and Mother of us, people. This generally known image of the sacred is repeated and consolidated thanks to the songs. Polish and Czech texts do not differ significantly from each other in the general presentation of the sacred and its image, but we can notice some differences, such as references to Mary as the Queen of Poland, and the generally stronger picture of Mary in Polish texts.
Źródło:
Półrocznik Językoznawczy Tertium; 2020, 5, 2; 100-113
2543-7844
Pojawia się w:
Półrocznik Językoznawczy Tertium
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Miłość w włosko-polskiej konfrontacji językowej na podstawie ekwiwalencji przysłów
Love in Italian-Polish linguistic confrontation on the basis of equivalent proverbs
Autorzy:
Wismont, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/683833.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
przysłowie
język polski
język włoski
miłość
językowy obraz świata
jednoznaczność
proverb
Polish language
Italian language
love
linguistic picture of the world
equivalence
Opis:
The article takes on the subject of linguistic picture of the world concerning the love and equivalent proverbs in Italian and Polish languages. The analysis of lexicographical materials demonstrates identical perception of this feeling, confluences within syntax of equivalents (despite the affiliation to different groups of languages) and, several times, common origin of proverbs in either language. This provenance oscillates around Latin. All of this tangential points undoubtedly are result of common, European cultural heritage.
-
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica; 2017, 51, 1; 129-142
0208-6077
2450-0119
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wspomnienie młodości. O znaczeniu przysłowia „Przypomniała baba dziewic wieczór” w utworach Elizy Orzeszkowej
The memory of the youth. On the meanings of the proverb ‘the old woman recalled the evening of the virgins’ in Eliza Orzeszkowa’s works
Autorzy:
Kaczor, Monika
Narolska, Aneta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1400603.pdf
Data publikacji:
2015-12-16
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Wydział Humanistyczny
Tematy:
Orzeszkowa
proverb
linguistic picture of the world
evaluation
the youth
the old age
Eliza Orzeszkowa
przysłowie
językowy obraz świata
wartościowanie
młodość
starość
Opis:
Przedmiotem artykułu jest językowo-historycznoliteracka analiza przysłowia „Przypomniała sobie baba dziewic wieczór”, zawartego w utworach Elizy Orzeszkowej. Część pierwsza pracy poświęcona jest językowej analizie przysłowia. Analiza potwierdza, iż służy ono wyrażaniu emocji związanych z upływem życia. Leksyka i frazeologia związana z młodością, przemijaniem i starością staje się wykładnikiem ogólnej prawdy o istocie ludzkiej egzystencji, samo zaś przysłowie traktować należy jako wyraz doświadczenia przemijania, odbijającego odwieczną i nieskończoną ludzką tęsknotę za szczęściem. W części drugiej pracy analizie poddane zostały funkcje przysłowia w wybranych utworach Elizy Orzeszkowej: Nizinach, Nad Niemnem i Pannie Róży. Na ich podstawie można wnioskować o dokonującym się w twórczości pisarki procesie uniwersalizacji wyrażenia. Czerpiąc przysłowie z białoruskiego folkloru, autorka z biegiem czasu odrywa je od pierwotnego kontekstu, nadając uogólnione znaczenie.
The subject of the article is a linguistic and literary historical analysis of the proverb ‘The old woman recalled the evening of the virgins’ included in Eliza Orzeszkowa’s writings. The first part of the work is devoted to linguistic analysis of the abovementioned proverb. The analysis confirms that its main goal is an expression of emotions associated with awareness of passing of life. Lexis and phraseology connected with youth, passing away of the time and the old age become the exponent of general truth on the essence of human existence, and the proverb itself should be treated as the expression of passing away experience that reflects eternal and infinite human longing for happiness. In the second part of the paper the analysis undertakes features and functions of the proverb in Eliza Orzeszkowa’s selected works: Lowlands [Niziny], By the Niemen [Nad Niemnem] and Mary Rose [Panna Róża]. On their basis one may infer the process of universalisation of the studied proverb within the works of the authoress. The writer draws the proverb from Belarusian folk, and as the time went by, separated its meaning from the original context, giving the saying universal meaning.
Źródło:
Filologia Polska. Roczniki Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego; 2015, 1; 173-185
2450-3584
Pojawia się w:
Filologia Polska. Roczniki Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Językowy obraz deszczu we frazeologii polskiej i chińskiej – analiza porównawcza
The linguistic image of rain in Polish and Chinese phraseology - a comparative analysis
Autorzy:
Sroka, Anna
Nowicka, Natalia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38081814.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
Tematy:
językowy obraz świata
frazeologia
leksykografia
język chiński
język polski
chengyu
deszcz
linguistic picture of the world
phraseology
lexicography
Mandarin Chinese
Polish
rain
Opis:
Celem artykułu jest porównanie językowych obrazów deszczu występujących we frazeologii polskiej i chińskiej, ukazanie ich podobieństw i rozbieżności oraz przedstawienie wartościowania samego elementu deszczu. Praca stanowi również próbę odnalezienia przyczyn różnic w wykreowanych przez Polaków i Chińczyków w językowych interpretacjach rzeczywistości. Do analizy semantyczno-leksykalnej i komparatystycznej wykorzystane zostały założenia oraz narzędzia JOS, dzięki którym możliwe jest niepowierzchowne poznanie i zrozumienie kultury utrwalonej w języku danych narodów. W badaniu wykorzystane zostały dane leksykograficzne wyekscerpowane z polskich i chińskich słowników jednojęzycznych (ogólnych i frazeologicznych) oraz chińsko-angielskich słowników dwujęzycznych. Analiza wykazała między innymi, że obrazy te mają wspólne cechy wynikające z kwestii fizycznych, jak również z komunikatywnej funkcji języka. Rozbieżności są jednak bardziej uwidocznione, a językowe obrazy deszczu specyficzne dla języka polskiego i chińskiego uwydatniają różnice w postrzeganiu rzeczywistości przez użytkowników tych języków.
The aim of this article is to compare the linguistic pictures of rain in Polish and Chinese phraseology, to show their similarities and divergences, and to present the valuation of the ‘rain’ element itself. The study also attempts to find the reasons for the differences existing in linguistic interpretations of reality created by Polish and Chinese people. The semantic-lexical and comparative analysis was carried out using the theory and tools of the linguistic picture of the world, which makes it possible to learn and understand non-superficially the culture preserved in the language of given nations. The research includes the lexicographic data extracted from Polish and Chinese monolingual dictionaries (general and phraseological) and from Chinese-English bilingual dictionaries. The analysis showed, inter alia, that the reconstructed worldviews share common features resulting from both the physical characteristics of rain and the communicative function of language. The discrepancies are, however, more visible, and the linguistic pictures specific to Polish and Chinese highlight the differences in the perception of reality by the users of these languages.
Źródło:
Językoznawstwo; 2024, 20, 1; 161-178
1897-0389
2391-5137
Pojawia się w:
Językoznawstwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Inwektywa jest kobietą. Socjolingwistyczne determinanty inwektywizacji języka na przykładzie haseł protestowych ze Strajku Kobiet 2020
Invective is a woman. Sociolinguistic determinants of verbal aggressiveness on protest signs from the 2020 Women’s Strike protests in Poland
Autorzy:
Klyus, Julia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2127836.pdf
Data publikacji:
2022-02-03
Wydawca:
Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
Tematy:
inwektywy
hasła protestowe
Strajk Kobiet
językowy obraz świata
pola semantyczne
invectives
protest signs
Women’s Strike
linguistic picture of the world
semantic fields
Opis:
Artykuł stanowi zarys socjolingwistycznych, kulturowych i językowych uwarunkowań, które wpływają na potocyzację i inwektywizację współczesnej polszczyzny. Jako materiał analityczny przedstawiono w nim wybrane hasła protestowe ze Strajku Kobiet 2020. Rozpatrzono 37 haseł protestowych o wydźwięku inwektywnym odnoszących się znaczeniowo do konkretnych osób i organizacji. Do przeprowadzenia analizy zastosowano metodę pól semantycznych. Na podstawie konotowanych przez znaczenie cech analizowanych wyrażeń wyróżniono 13 mikropól semantycznych. Badany materiał przeanalizowano także pod kątem funkcji wykładników pełnionej przez wybrane hasła funkcji ludycznej.
The article provides an outline of the sociolinguistic, cultural and linguistic determinants of the use of colloquialisms in the modern Polish language. 37 protest signs from the 2020 Women’s Strike in Poland with an invective meaning semantically related to specific people and organizations were analyzed. In order to analyze the similarities and differences between the presented examples, the semantic field method was used. Based on the specific characteristics of the analyzed expressions, 13 semantic microfields were distinguished. The innovativeness of the study consists in looking at the invective not only as an example of using verbal aggressiveness, but also as a peculiar wordplay which, paradoxically, may facilitate communication and relieve tension.
Źródło:
Językoznawstwo; 2021, 15; 259-269
2391-5137
Pojawia się w:
Językoznawstwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
КОНЦЕПТ “ДУША” В АРЕАЛЬНІЙ ФРАЗЕОЛОГІЇ
KONCEPT “SOUL” IN LOCAL PHRASEOLOGICAL UNITS
Autorzy:
МАЦЮК, ЗОРЯНА
ФЕНКО, МАРІЯ
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1041391.pdf
Data publikacji:
2020-06-30
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
phraseologisms
linguistic picture of the world
concept
area
dialectal speech
symbol
psychoemotional state
frazeologizmy
językowy obraz świata
koncept
areał
mowa dialektalna
stan psychoemocjonalny
Opis:
Jedną z najbardziej charakterystycznych cech współczesnej lingwistyki jest geneza i intensywny rozwój nowych obszarów językowych. Do szczególnie aktualnych kwestii należą te, które obejmują badanie konceptów. Artykuł poświęcony jest zagadnieniu refleksji w języku konceptosfery narodu i jej głównych konceptów. To warunkuje potrzebę dalszych badań nad szczegółami strukturyzacji konceptów reprezentowanych przez jednostki frazeologiczne oraz ustalenia ich wzajemnego oddziaływania. Ujawniono potencjał tworzenia treści konceptu „dusza” podczas frazeologizacji jednostek, zidentyfikowano stosunek mentalny do konceptu, zarówno w kulturze materialnej, jak i duchowej. Koncept „dusza” określa znaczną ilość informacji kulturowych i jest podstawą duchowego kodu kultury. We współczesnych koncepcjach lingwistyczno- kulturowych człowiek postrzegany jest jednocześnie jako nosiciel języka i kultury. Właśnie dlatego znaki językowe mają zdolność pełnienia funkcji znaków kultury, służąc jako środek przedstawienia podstawowych jej zasad. To potwierdza zdolność języka do reprezentowania kulturowej i narodowej tożsamości jego nosicieli.
One of the most striking features of modem linguistics is the emergence and intensive development of new linguistic areas, among which the most relevant ones are those that involve the study of concepts. The article outlines the problem of reflection in the language of the conceptual sphere of the people and its main concepts; the need for further study of the peculiarities of structuring concepts represented by phraseological units, and the establishment of their interaction with each other. The meaning-making potential of the concept “soul” in the phraseologization of structures has been outlined, mental and spiritual attitude have been revealed. Concept “soul” specifies a considerable amount of cultural information and is the basis of the spiritual code of culture. In modem linguocultural concepts, a person is studied as a native speaker of a language and a culture-bearer at the same time. That’s why linguistic signs acquire the capability to perform the function of cultural signs, serving as a source of presentation of the main cultural guidelines, which explains the capability of the language to reflect national culture mentality of its speakers.
Źródło:
Studia Ukrainica Posnaniensia; 2020, 8, 1; 127-138
2300-4754
Pojawia się w:
Studia Ukrainica Posnaniensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Мовна картина світу в діахронії та історична лексикографія: кілька точок перетину
Językowy obraz świata w diachronii i leksykografia historyczna: kilka punktów stycznych
The Linguistic Picture of the World in Diachrony and Historical Lexicography: Several Crossing Points
Autorzy:
Bahniuk, Natalia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1831391.pdf
Data publikacji:
2020-11-26
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
językowy obraz świata
historyczna kognitywistyka
historyczna leksykografia
leksykon epoki
linguistic picture of the world
historical cognitive linguistics
historical lexicography
lexicon of the epoch
Opis:
W artykule zostały przedstawione teoretyczne problemy rekonstrukcji językowego obrazu świata i ich związki z praktycznymi aspektami leksykografii historycznej. Autorka koncentruje uwagę przede wszystkim na okresie XVI wieku i I połowy XVII wieku, którego leksykograficzne opracowanie powstaje w lwowskim ośrodku naukowym, w Zakładzie Języka Ukraińskiego Instytutu Ukrainistyki  im. I. Krypjakewycza Narodowej Akademii Nauk Ukrainy. Badanie językowego obrazu świata Ukraińców w diachronii umożliwi zidentyfikowanie specyfiki światopoglądu oraz głównych pojęć mentalności narodowej; uwydatni zjawisko synkretyzmu semantycznego i wyznaczy modele rozwoju znaczeń leksykalnych; pozwoli prześledzić, w jaki sposób w języku odzwierciedla się ewolucja postrzegania czasu, przestrzeni, wartości itp. Wszystko to przyczyni się do uzyskania pełnego i miarodajnego opisu leksykograficznego słownictwa określonego okresu historycznego.
The article considers the theoretical basis of reconstruction of the linguistic picture of the world in their connection with the practical aspects of historical lexicography. The author focuses on the period of the 16th – first half of the 17th century, the lexicographic processing of which continues in Lviv scientific center – Ukrainian Language Department, Ivan Krypiakevych Institute of Ukrainian Studies National Academy of Science of Ukraine. The study of the linguistic picture of the world of Ukrainians in diachrony will make it possible to identify the peculiarities of worldview, the main conceptual forms of national mentality; emphasizes the phenomenon of semantic syncretism and outlines models of development of lexical meanings; will make it possible to trace how the evolution of perception of time, space, values, etc. Was reflected in language. The combination of these factors will contribute to a complete and high-quality lexicographic description of the lexicon of a particular historical period.
Źródło:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2020, 68; 7-30
0076-0390
Pojawia się w:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Boże, nie dajże mnie w starości na sieroctwo i nędzę, bez wyręki”. Językowa kreacja ojca (Szymona Porębskiego) z powieści Matka Ignacego Maciejowskiego – Sewera
Linguistic creation of father (Szymon Porębski) from Ignacy Maciejowski-Sewer’s novel Matka [Mother]
Autorzy:
Rutkowska, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1333924.pdf
Data publikacji:
2020-12
Wydawca:
Akademia im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim
Tematy:
linguistic creation
linguistic picture of the world
Ignacy Sewer-Maciejowski
creation of father
językowa kreacja
językowy obraz świata
Ignacy Maciejowski – Sewer
kreacja ojca
Opis:
Ignacy Maciejowski’s novel Matka features the character of Szymon Porębski – Magda’s father and Antek and Władek’s father. The creation of the character relies mainly on the distinct personal characteristics of Sewer’s protagonist. Szymon Porębski’s major traits include stubbornness, relentlessness, firmness, industriousness, thrift, consistency and respect towards his what matters the most – his fatherland, family, home, farm and work. The creation of the character is reinforced by the structure of his utterances.
Źródło:
Język. Religia. Tożsamość; 2020, 1/2(21/22); 59-67
2083-8964
2544-1701
Pojawia się w:
Język. Religia. Tożsamość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies