Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "norma prawna" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 18
Tytuł:
Pojęcie prawa w teorii i praktyce
The Concept of Law in Theory and Practice
Autorzy:
Utz, Artur F.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1807975.pdf
Data publikacji:
2019-11-15
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
norma prawna
norma moralna
prawo naturalne
legal norm
moral norm
natural law
Opis:
In order to define law one should – in the author’s opinion – take into consideration both its purely conceptual definition (nominal definition) and its real definition. From the point of view of theory there is a need to distinguish legal norms and moral norms. Law may be defined as a social norm equipped with means of coercion. However, when in practice we face the problem of violation of the law, the nominal definition of law is not sufficient. Hans Kelsen’s “pure theory of law” inevitably leads to positivism, which does not answer the question of how to cope with an extremely unjust and cruel law. The author emphasizes that irrespective of how widely recognized legal positivism should be because of its stress on the clarity of law and legal security, still there are limits; and if they are exceeded the essence of human dignity is infringed upon. Assessments of these limits may be undertaken only on the grounds of moral cognition of values. Hence it is necessary to refer to natural law. According to the theory of natural law, human reason, by nature, is directed to recognition of the fundamental norms of human community life, albeit because of various reformation influences this natural ability de facto is not realized. The philosophers’ claim that we should live in a reasonable way assumes the natural ability in man to distinguish things that belong to human nature from what is inhuman.
Źródło:
Roczniki Nauk Prawnych; 2010, 20, 2; 7-15
1507-7896
2544-5227
Pojawia się w:
Roczniki Nauk Prawnych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kryzys jako inspiracja legislacyjna
Crisis as legislative inspiration
Autorzy:
Proskin, L.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/347914.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Akademia Wojsk Lądowych imienia generała Tadeusza Kościuszki
Tematy:
kryzys
organ administracji
norma prawna
crisis
administrative body
legal norm
Opis:
W artykule podjęto analizę wpływu sytuacji nadzwyczajnych na sposób postrzegania świata i ułożenia korelacji między życiem codziennym, a życiem w kryzysie. Zdarzenia nagłe i nieprzewidywalne, kiedy pozostają poza kontrolą człowieka, wywołują trwogę i utratę poczucia bezpieczeństwa. W takich sytuacjach społeczeństwo jako zbiorowość zorganizowana podejmuje próby unormowania swojego działania na tyle, na ile pozwala doświadczenie i wyobraźnia. Zarządzanie kryzysem przez ludzi mogłoby się wydawać stwierdzeniem abstrakcyjnym, gdyby nie fakt, że daje substytut poczucie bezpieczeństwa. Funkcjonowanie społeczeństwa w tym organów nim kierujących, powinno mieć cechy legalności, tj. działać w granicach prawa. W naszych warunkach powszechnie obowiązującymi źródłami prawa są: Konstytucja, ustawy, ratyfikowane umowy międzynarodowe, rozporządzenia i lokalne akty prawa. Na podkreślenie zasługuje fakt, że źródła prawa są nierzadko mylone ze źródłami poznania prawa (fontes iuris cognescendi), czyli dokumentami, publikacjami, z których można czerpać znajomość norm prawa, ale które zawierają nie tylko informacje prawne. Mogą to być komentarze do kodeksów, periodyki fachowe czy nawet informacje zamieszczane w internecie. Nie są także źródłami prawa wyroki sądów, chociaż za takie się je uważa w anglosaskim systemie prawnym - tzw. common law.
This article attempts to analyse the impact of emergencies on the perception of the world and the establishment of a correlation between everyday life and life in a crisis situation. Events that are unforeseeable and occur all of a sudden, when they cannot be controlled by people, cause trepidation and give a sense of insecurity. In such cases society as an organised community attempts to normalise its activities insofar as it is made possible by experience and imagination. A crisis managed by people might seem an abstract notion if it were not for the fact that it constitutes a substitute for a sense of security. The functioning of society, including its authorities, should be characterised by legality, i.e. acting as permitted by law. In our conditions the common sources of law include the following: the Constitution, statutes, ratified international agreements, regulations and local laws.
Źródło:
Zeszyty Naukowe / Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Lądowych im. gen. T. Kościuszki; 2011, 2; 199-217
1731-8157
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe / Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Lądowych im. gen. T. Kościuszki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zastosowanie probabilistyki w analizie zakresu zastosowania normy prawnej. Wstęp do dalszej dyskusji
Use of probability theory in analysis of legal norm application scope. Introduction to further discussion
Autorzy:
Serafin, Wawrzyniec
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/476335.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
legal norm
application
probability
legislation
norma prawna
zastosowanie
prawdopodobieństwo
legislacja
Opis:
The paper shows general concept of use of probability theory methods in analysis of legal norm application scope understood as class of events to which given legal norm is applicable. Proposed solution assumes that application scope can be regarded as event, thus it is allowed to calculate probability of such an event. Indictation of probability of event, which is application scope of given legal norm enables to verify in objective manner how common shall be application of given legal norm. That kind of information may improve legislative process due to selection of legal norms, which shall found limited application and which entail merely overproduction of law, which is particularly important taking into account vast numbers of enacted legal acts.
Praca przedstawia ogólną koncepcję zastosowania metod rachunku prawdopodobieństwa do analizy zakresu zastosowania normy prawnej, rozumianego jako klasa zdarzeń, w których zastosowanie ma dana norma prawna. Proponowane rozwiązanie zakłada, że zakres zastosowania normy stanowi zdarzenie losowe, co z kolei umożliwia ustalenie prawdopodobieństwa zaistnienia tego zdarzenia. Określenie prawdopodobieństwa zdarzenia losowego, jakim jest zakres zastosowania danej normy prawnej, pozwala w sposób zobiektywizowany zbadać, na ile powszechnie stosowana będzie dana norma prawna w przyszłości. Z kolei takie informacje umożliwią usprawnienie procesu legislacyjnego poprzez dokonanie selekcji norm, które w praktyce nie znajdą szerokiego zastosowania i które prowadzą jedynie do nadprodukcji prawa, co jest szczególnie istotne przy liczbie obecnie uchwalanych aktów prawnych.
Źródło:
Studia Prawnicze: rozprawy i materiały; 2015, 2(17); 137-158
1689-8052
2451-0807
Pojawia się w:
Studia Prawnicze: rozprawy i materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O normie parametrycznej
Parametrical norms
Autorzy:
Bonczkowski, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/693934.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
parametrical norm
legal norm
theory of law
norma parametryczna
norma prawna
teoria prawa
Opis:
The article deals with parametric norms, as a certain type of norm, so far not in the interest of the theory of law. The current achievements of Polish law theories and individual branches of Polish dogmatics are presented and possible areas where these norms can be found have been identified. They include normalisation standards, environmental law standards and financial law standards, all of them referred to as norms. Further, a division into legal parametric norms and non-normative parametric norms is made and the relation of a set of norms to a set of parametric norms as well as the possible impact of parametric norms on the flexibility of law are analysed.
Niniejszy artykuł traktuje o normach parametrycznych jako pewnym typie norm dotychczas nie będącym w kręgu zainteresowań teorii prawa. Autor przedstawia dotychczasowy dorobek polskiej teorii prawa oraz poszczególnych gałęzi polskiej dogmatyki, a także wskazuje możliwe obszary, gdzie owe normy można odnaleźć (jak np.: normy z zakresu normalizacji, normy prawa ochrony środowiska, normy prawa finansowego). Wprowadza podział na prawne normy parametryczne oraz pozaprawne normy parametryczne, następnie analizuje relację zbioru norm prawnych do zbioru norm parametrycznych – a także analizuje możliwy wpływ norm parametrycznych na elastyczność prawa.
Źródło:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2017, 79, 4; 149-162
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego wydane do nieobowiązującego przepisu. Glosa do orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego z dnia 30 października 2019 r., sygn. akt P 1/18 (Dz. U. poz. 2196)
Judgement of the Constitutional Tribunal relating to an invalid regulation. A gloss to the decision of the Constitutional Tribunal of 30 October 2019, file no. P 1/18 (Journal of Laws, item 2196)
Autorzy:
Tkaczyk, Edyta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1896382.pdf
Data publikacji:
2020-12-10
Wydawca:
Uniwersytet Opolski
Tematy:
orzeczenie
Trybunał Konstytucyjny
norma prawna
system prawny
judgement
Constitutional Tribunal
legal norm
legal system
Opis:
Trybunał Konstytucyjny postanowił o utracie mocy przepisu już nieobowiązującego w systemie prawnym. Na mocy orzeczenia sygn. akt P 1/18 art. 57 § 5 pkt 2 Ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks Postępowania Administracyjnego został uznany za niezgodny Konstytucją. Przepisy te mają wymiar historyczny, chociaż przez chwilę były częścią systemu prawa oraz mogły być właściwie stosowane przez organy władzy publicznej. Orzeczenie zostało wydane w dniu 30 października 2019 r., czyli po wejściu w życie nowelizacji tego artykułu. Niezależnie od działań ustawodawcy Trybunał Konstytucyjny musiał wydać wyrok jako orzeczenie historyczne, które jest logiczną zasadą wypracowaną na podstawie art. 190 Konstytucji.
The Constitutional Tribunal has ruled that a regulation which is no longer binding in the legal system – expires. By way of the Decision file no. P 1/18, Art. 57 § 5 point 2 of the Act dated 14 June 1960 – Administrative Procedure Code was found incompatible with the Constitution. These regulations are of historical character, although they were temporarily part of the legal system and could be adopted by the public authorities. The judgement was pronounced on 30 October 2019, that is after the amendment to this article had come into force. Irrespective of the legislator’s actions, the Constitutional Tribunal had to issue a judgment as a historical decision which is a logical principle elaborated on the basis of Art. 190 of the Constitution.
Źródło:
Opolskie Studia Administracyjno-Prawne; 2020, 18, 3; 155-165
2658-1922
Pojawia się w:
Opolskie Studia Administracyjno-Prawne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zwyczaj jako kreator normy prawnej na przykładzie regulaminu Sejmu
Custom as a Creator of Legal Norm on the Example of Standing Orders of the Sejm
Autorzy:
Kalinowska-Wójcik, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28762516.pdf
Data publikacji:
2024-02-29
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
zwyczaj
norma prawna
regulamin Sejmu
parlament
Custom
legal norm
Standing Orders of the Sejm
parliament
Opis:
Parliamentary custom has been present in modern parliament since its inception. The functioning of the British or German parliament shows that customs can co-create or supplement parliamentary procedure. In the Polish parliament, customs also regulate a number of proceedings. The subject of this article is the custom found in the practice of the lower house of the Polish parliament – the Sejm. Examples of customs that have been transformed into norms of the Sejm’s rules of procedure despite their long practice are indicated and discussed. However, the analysis of these examples does not give a clear answer to the question of the reasons for turning custom into law. It shows the inconsistency and discretionary nature of the changes. It is also in vain to find purposefulness and consistency in the creation of norms on the basis of custom.
Zwyczaj parlamentarny jest obecny w nowożytnym parlamencie od początków jego powstania. Funkcjonowanie parlamentu brytyjskiego czy niemieckiego pokazuje, że zwyczaje mogą współtworzyć czy też uzupełniać procedurę parlamentarną. W polskim parlamencie zwyczaje również regulują szereg postępowań. Przedmiotem artykułu jest zwyczaj występujący w praktyce działania izby niższej polskiego parlamentu – Sejmu. Wskazane i omówione zostały przykłady zwyczajów, które mimo wieloletniej praktyki ich stosowania zostały przekształcone w normy regulaminu Sejmu. Analiza tych przykładów nie daje jednak jednoznacznej odpowiedzi na pytanie o przyczyny zmiany zwyczaju w prawo. Pokazuje brak konsekwencji i uznaniowość zmian. Próżno również doszukiwać się celowości i spójności w kreowaniu norm na podstawie zwyczaju.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2024, 1(77); 41-51
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Decyzja w postępowaniu administracyjnym
Decision in administrative proceedings
Autorzy:
Proskin, L.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/348339.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Akademia Wojsk Lądowych imienia generała Tadeusza Kościuszki
Tematy:
decyzje administracyjne
organ administracyjny
postępowanie administracyjne
norma prawna
administrative decisions
administrative body
administrative proceedings
legal norm
Opis:
W artykule podjęto analizę procesów rozstrzygania - podejmowania decyzji, bodźców, stanów faktycznych i uwarunkowań prawnych, wpływających na treść merytoryczną rozstrzygnięć. Praktyczne rozwiązywanie problemów poprzez rozstrzyganie oraz zwyczaj jako część tej praktyki. Zwyczaj można określić jako pozaprawny nawyk postępowania przestrzegany praktycznie w obrębie danej struktury (jednostki) organizacyjnej administracji, w podobnych sytuacjach i w określonym czasie. Funkcjonowanie społeczeństwa, w tym organów nim kierujących powinno mieć cechy legalności tj. działać w granicach prawa. W naszych warunkach decyzja administracyjna ma ogromne znaczenie i w sposób wyraźny odciska się na codziennym życiu każdego. Praktycznie nie można spotkać człowieka, który nie byłby podmiotem takiej czy innej decyzji administracyjnej. Ze względu na wagę decyzji w naszym życiu artykuł adresowany jest m.in. do tej grupy pracowników organów administracyjnych - urzędników, którzy prowadząc postępowanie administracyjne, przygotowują merytorycznie postanowienia czy decyzje kończące postępowanie w danej instancji i czują się anonimowi. Bagatelizowanie znajomości przepisów poprzez stwierdzenie "ja się na prawie nie znam, nie jestem prawnikiem" jak mantra jest powtarzane przez merytorycznych pracowników organów administracyjnych, beztrosko obnażających swoją ignorancję. Ignorantia legis non excusat (łac. Nieznajomość prawa nie jest usprawiedliwieniem) - dlatego nie można szukać usprawiedliwienia w nieznajomości prawa.
The article analyses adjudication processes: decision-making, incentives, factual states and legal conditions influencing the content of adjudication. A practical solution to problems by adjudication and a custom as part of this practice. A custom can be defined as a non-legal habit of conduct virtually observed within a given organizational structure (unit) of administration in similar situations and in specified time. The society, including the bodies that govern it, should be characterised by legality, i.e. act within law. In our conditions an administrative decision is of phenomenal significance and leaves a clear mark on our everyday life. It is virtually impossible to meet a person that has never been a subject of an administrative decision. Because of the importance of an administrative decision in our life, this article is addressed to those clerks in administrative bodies that in the course of administrative proceedings draw up the content of a ruling or decision that terminates the proceedings in a particular instance and feel anonymous. Underestimating familiarity with law by stating that one does not know law or that one is not a lawyer is frequently repeated by those employees in administrative bodies that are responsible for the content of those decisions and in this way they reveal their ignorance. Ignorantia legis non excusat (Latin for "ignorance of the law excuses no one"), therefore one cannot excuse oneself with unfamiliarity with law.
Źródło:
Zeszyty Naukowe / Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Lądowych im. gen. T. Kościuszki; 2011, 4; 133-147
1731-8157
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe / Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Lądowych im. gen. T. Kościuszki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Law & Economics jako teoria procesów decyzyjnych w kontekstach prawnych – podstawy teoretyczne decyzji, ich błędne interpretacje i przesadne tezy ekonomicznej analizy prawa
Law & Economics as a Theory of Decision Making in Legal Contexts – Decision Theoretical Foundations, Their Misinterpretations and Excessive Claims of Economic Analysis of Law
Autorzy:
Małecka, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/531411.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
ekonomiczna analiza prawa
teoria procesów decyzyjnych
norma prawna
law & economics
theory of decision making
legal norm
Opis:
W artykule ujmuje się law & economics jako propozycję teorii procesów decyzyjnych w kontekstach prawnych. Podkreśla się, że rozróżnienie między dwoma podejściami w ekonomicznej analizie prawa: neoklasycznym i behawioralnym, dokonuje się w odniesieniu do dwóch różnych teorii podejmowania decyzji stosowanych w dziedzinie każdego z nich. Podejście neoklasyczne opiera się na teorii oczekiwanej użyteczności, natomiast behawioralne – na teorii perspektywy. Według przedstawicieli obu z nich, zastosowanie teorii procesu decyzyjnego może być pomocne w oddziaływaniu przez normy prawne na zachowania adresatów w bardziej wyrafinowany sposób. Tezą artykułu jest to, że badacze z kręgu law & economics błędnie interpretują założenia i twierdzenia teorii i / lub formułują nadmierne twierdzenia, jeśli twierdzą, że ustalenia teoretyczne dotyczące decyzji dostarczają wiedzy na temat sposobu, w jaki prawo wpływa na ludzkie decyzje.
The article treats law & economics as a proposal of a theory of decision making in legal settings. It is emphasized that the distinction between two approaches in economic analysis of law: the neoclassical and the behavioral one, is made with reference to two different theories of decision making applied in the realm of each approach. The neoclassical approach is based on the theory of expected utility, whereas the behavioral one – on prospect theory. According to the scholars on both sides, application of decision theory might be helpful in influencing behavior by legal norms in a more sophisticated way. The claim of the article is that law & economics scholars misinterpret the assumptions and propositions of the theories and/or formulate excessive claims, if they argue that decision theoretical findings provide knowledge about the way in which people’s decisions are influenced by law.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2012, 1(4); 34-50
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Recenzja: Aleksandra Kustra-Rogatka, Iwona Wróblewska, Wojciech Wołoch, Osobliwy Sąd. Idea sądownictwa konstytucyjnego w kontekstach rządów prawa, demokracji i praw jednostki, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2021, ss. 242.
Review: Aleksandra Kustra-Rogatka, Iwona Wróblewska, Wojciech Wołoch, Osobliwy Sąd. Idea sądownictwa konstytucyjnego w kontekstach rządów prawa, demokracji i praw jednostki [The Peculiar Court. The Idea of Constitutional Justice in the Contexts of the Rule of Law, Democracy and Individual Rights], Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2021, 242 pages
Autorzy:
Kiełpiński, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27310062.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
praworządność
sądownictwo konstytucyjne
rządy prawa
teoria prawa
norma prawna
rule of law
constitutional judiciary
legal theory
legal norm
Opis:
Sądownictwo konstytucyjne stanowi przedmiot sporów w obszarze nauk prawnych, głównie na poziomie filozofii prawa i teorii prawa. W związku z tym została poddana recenzji monografia, która porusza obecnie interesującą tematykę w obszarze zasad konstytucjonalizmu. Autorzy w poszczególnych rozdziałach udzielają odpowiedzi na wiele pytań z zakresu sądownictwa konstytucyjnego. Z wieloma zasygnalizowanymi problemami można spotkać się w życiu społecznym, politycznym i naukowym. Celem opublikowanej recenzji jest zaprezentowanie myśli autorów, którzy za pomocą analizy, rekonstrukcji i krytycznej refleksji połączyli sądownictwo konstytucyjne z trzema ideami: rządów prawa, demokracji i praw jednostki. Warto podkreślić, że przywołane trzy idee nie tworzą harmonijnej triady, ani apriorycznej rzeczywistości. Stworzenie tego typu monografii było możliwe dzięki wykorzystaniu różnych metod badawczych: dogmatycznoprawnej, filozoficznej, historycznej, filologicznej. Osobliwość sądu (judical review) nie stanowi punktu odniesienia, do tego, aby stworzyć grupy zwolenników oraz przeciwników sądownictwa konstytucyjnego. Zbadanie wszechstronne idei sądownictwa konstytucyjnego tworzy nowy katalog argumentów do wykorzystywania m.in. w rozwoju badań naukowych, prowadzenia debaty publicznej oraz szeroko pojętej edukacji społeczeństwa.
Constitutional judicature is a subject of dispute in the field of legal science, mainly at the level of philosophy of law and legal theory. In this connection, a book has been reviewed which deals with an interesting topic. In the individual chapters of the book, the authors provide answers to many questions, in the field of constitutional justice. Many of the problems indicated by the authors can be encountered in social, political and scientific life. The aim of the published review is to present the thoughts of the authors who, by means of analysis, reconstruction and critical reflection, have linked constitutional justice to three ideas: the rule of law, democracy and individual rights. It is worth emphasizing that the three ideas cited do not form a harmonious triad, nor an a priori reality. The creation of this type of monograph was possible thanks to the use of various research methods, dogmatic-legal, philosophical, historical, philological. The singularity of the court (judicial review) is not a point of reference, to create groups of supporters and opponents of constitutional justice. A comprehensive examination of the idea of constitutional justice creates a new catalogue of arguments for the use of, inter alia, the development of scientific research, the conduct of public debate and the broad education of the public.
Źródło:
Miscellanea Historico-Iuridica; 2023, 22, 2; 625-633
1732-9132
2719-9991
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Objection of the Physician’s Conscience. Legal or Ethical Category?
Sprzeciw sumienia lekarza. Kategoria prawna czy etyczna?
Autorzy:
Domańska, Aldona
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1920715.pdf
Data publikacji:
2020-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
human rights and freedoms
freedom of conscience
conscience clause
legal norm
ethical norm
prawa i wolności człowieka
wolność sumienia
klauzula sumienia
norma prawna
norma etyczna
Opis:
Freedom of conscience is the basis of a democratic state and a pluralistic society. It has been formed slowly in the course of long-lasting historical processes and philosophical discourse. Although intuitively understood, this concept is still not clearly defined. This freedom is guaranteed by the normative acts in force in the UN system, as well as in the Council of Europe and the European Union and in the basic laws of individual states. Its protection is the conscience clause, which is not regulated by the basic law. The aim of this research is to answer a question whether the conscience clause is a legal or purely ethical category. In view of the broad scope with regard to this issue, the paper is devoted to the question of determining the legal nature of the physician’s conscience clause.
Wolność sumienia stanowi podstawę demokratycznego państwa i pluralistycznego społeczeństwa. Kształtowała się ona powoli w toku długotrwałych procesów historycznych i dyskursu filozoficznego. Pojęcie to choć intuicyjnie zrozumiałe, to wciąż nie jest jednoznacznie zdefiniowane. Wolność ta gwarantowana zarówno przez akty normatywne obowiązujące w systemie ONZ, jak i Rady Europy i Unii Europejskiej oraz w ustawach zasadniczych poszczególnych państw. Jej gwarancją jest klauzula sumienia, która nie została uregulowana u ustawie zasadniczej. Celem badań prowadzonych przez autora jest udzielenie odpowiedzi na pytanie czy klauzula sumienia jest kategorią prawną czy wyłącznie etyczną. Ze względu na obszerność zagadnienia niniejsze opracowanie poświęcono kwestii określenia charakteru prawnego klauzuli sumienia lekarza.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2020, 6 (58); 275-284
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Od error fidei św. Tomasza z Akwinu do kan. 1099 KPK z 1983 roku : proces kształtowania się normy prawnej w przedmiocie error iuris
Dall’error fidei da s. Tommaso D’Aquino al can. 1099 del Codice di Diritto Canonico del 1983. Il processo della formazione della norma giuridica riguardante l’error iuris
Autorzy:
Góralski, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/663279.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
norma prawna
św. Tomasz z Akwinu
error fidei
error iuris
kanon 1099 KPK
legal norm
Saint Thomas
canon 1099 CIC/1983
Opis:
Il problema della rilevanza giuridica dell’error iuris circa le proprietà essenziali e la dignità sacramentale del matrimonio ha una lunga storia incominciata da S. Tomasso D’Aquino riguardo all’errore degli eretici o degli infedeli sulla sacramentalità del matrimonio.L’autore presenta le singole tappe dell’evoluzione storica durante la quale si formava la futura norma giuridica del can. 1099 del CIC del 1983. Dopo aver riferito la dottrina di s. Tommaso D’Aquino sull’error fidei, presenta lo sviluppo della dottrina sull’error iuris dal XVI al XVIII secolo, quindi il contributo della dottrina e della giurisprudenza del XIX e dell’inizio del XX secolo, lo sforzo compiuto durante la codificazione di diritto canonico coronato con il can. 1084 del CIC del 1917, la recezione del suddetto canone nella dottrina canonistica e nella girisprudenza rotale nonché le nuove proposte rispetto al valore giuridico dell’error iuris, finalmente i lavori dei cosultori del coetus „De matrimonio” della Pontificia Commissione per la Revisione del CIC, portati a termine con la formulazione del can. 1099 che é stato approvato dal Legislatore CIC del 1983.Per quanto riguarda la regolazione stessa del can. 1099 CIC, conformemente allo scopo di questo studio l’autore si limita solo alla breve presentatione della normativa non toccando le difficoltà interpretative.
Źródło:
Ius Matrimoniale; 2009, 20, 14; 61-87
1429-3803
2353-8120
Pojawia się w:
Ius Matrimoniale
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Znaczenie językowe normy prawnej w poznańsko-szczecińskiej szkole teorii prawa w świetle pragmatyzmu analitycznego
The linguistic meaning of a legal norm in the Poznan-Szczecin school of legal theory in the light of analytic pragmatism
Autorzy:
Rzepiński, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/693812.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
legal norm
linguistic meaning
analytic pragmatism
Poznan-Szczecin school of legal theory
norma prawna
znaczenie językowe
pragmatyzm analityczny
poznańsko-szczecińska szkoła teorii prawa
Opis:
The author first reconstructs standpoints adopted by the scholars from the Poznan-Szczecin schoolof legal theory regarding the linguistic meaning of a legal norm. This reconstruction allows certaindilemmas related to the adoption of analytic philosophy in the theory of law to be visualized. Inthe next section of the article, attention is paid to the influence of Kazimierz Ajdukiewicz’s philosophyon the understanding of linguistic meaning within the School. The problem of linguistic meaning may be explained by the definition of equivalence, the core of which is a set of directivesof a specific language. Finally, the author comments on the theses of Robert B. Brandom’s analyticpragmatism and the application of the latter to legal theory of Maciej Dybowski. Analytic pragmatismextends semantic research through an attempt to understand practice-related conditions.
Autor rekonstruuje stanowiska przyjmowane w ramach tzw. poznańsko-szczecińskiej szkoły teorii prawa (Szkoła) dotyczące znaczenia językowego normy prawnej. Pozwala to na unaocznienie pewnych dylematów związanych z przyjmowaniem założeń filozofii analitycznej w teorii prawa. Następnie zwrócono uwagę na wpływ filozofii Kazimierza Ajdukiewicza na pojmowanie znaczenia językowego w Szkole. Problem znaczenia językowego może zostać wyjaśniony przy użyciu definicji równoznaczności, której rdzeń stanowi zbiór dyrektyw danego języka. W ostatniej części tekstu omówione zostały natomiast tezy pragmatyzmu analitycznego Roberta B. Brandoma i sposób jego aplikacji do teorii prawa przez Macieja Dybowskiego. Pragmatyzm analityczny poszerza badania semantyczne o próbę zrozumienia uwarunkowań praktycznych.
Źródło:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2019, 81, 1; 27-41
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problematyka gałęziowości norm prawnych na przykładzie poszukiwania kryteriów wyodrębniania prawa administracyjnego
Problem of Branches of Legal Norms on the Example of Theoretical Criteria Distinguishing Administrative Law
Autorzy:
Możdżeń-Marcinkowski, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1811303.pdf
Data publikacji:
2016-12-12
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwo Naukowe Wydziału Zarządzania
Tematy:
prawo administracyjne
norma prawna
gałęzie prawa
kryteria wyodrębnienia gałęzi prawa
reizm
administrative law
legal norm
branches of law
the criteria distinguishing the law
reism
Opis:
Opracowanie zawiera analizę krytyczną współczesnego ujmowania problematyki gałęzi norm prawnych. Wyraźnie krytyczne stanowisko rozwiązań kontynentalnych w tym i polskich jest bezpośrednim skutkiem pojawiających się ostatnio w literaturze polskiej nauki prawa prób wyodrębniania kryteriów, a więc i ontologii prawa administracyjnego. Autor artykułu, na polu teoretycznym i ze wskazaniem odniesień praktycznych, kwestionuje zasadność takich zabiegów w świetle funkcjonalnej wartości prawa oraz poprawy społecznego dostępu do wymiaru sprawiedliwości.
The study contains a critical analysis of contemporary issues of branches of legal norms. In this article we can find clearly critical opinions concerning recent attempts in the Polish literature on the science of law to distinguish criteria of administrative law and thus its ontology. The article indicates, on the theoretical and practical basis, the need for future disputes about the validity of the abovementioned concepts and public procedures following them. The author of the article emphasizes that all these theoretical problems should be analyzed, in the first place, in the light of the functional value of the law such as public access to the administrative apparatus of justice.
Źródło:
Studia i Materiały; 2016, 2/2016 (22), cz.2; 224-236
1733-9758
Pojawia się w:
Studia i Materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
FUNKCJA RODZAJNIKA W OKREŚLANIU ADRESATA NORMY PRAWNEJ W HISZPAŃSKIM KODEKSIE CYWILNYM
THE FUNCTION OF ARTICLES IN DETERMINING THE ADDRESSEE OF A LEGAL RULE IN THE SPANISH CIVIL CODE
Autorzy:
NOWAKOWSKA-GŁUSZAK, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/920424.pdf
Data publikacji:
2013-04-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
norma prawna
język prawny
adresat normy prawnej
funkcja rodzajnika w tekście prawnym
legal norm
legal language
addressee of legal norm
function of article in legal text
Opis:
Celem artykułu jest pokazanie sposobu, w jaki kategorie prawne mogą determinować funkcjonowanie języka w tekstach prawnych. Jest on jednocześnie propozycją spojrzenia na tekst prawny z perspektywy lingwistyki kulturowej. Autorka dokonuje analizy struktury syntagmy nominalnej wyrażającej adresata normy prawnej w wybranych artykułach hiszpańskiego kodeksu cywilnego, by następnie określić czynniki determinujące użycie rodzajnika. W tym celu przedstawia tradycyjne podejście do tematu, dochodzi jednak do wniosku, że, by skutecznie opisać użycie rodzajnika w tekstach prawnych, należy uwzględnić strukturę i właściwości normy prawnej, zwłaszcza jej ogólny i abstrakcyjny charakter. W swojej analizie opiera się na założeniach językoznawstwa kulturowego, przede wszystkim pojęciu językowego obrazu świata, łącząc je, zgodnie z koncepcją J. Wilk-Racięskiej, z elementami gramatyki o podstawach semantycznych. Dochodzi w ten sposób do wniosków pozwalających wyjaśnić nie tylko jak stosowany jest rodzajnik w analizowanych tekstach, ale, przede wszystkim, dlaczego, co, jej zdaniem, może mieć istotne znaczenie m. in. w badaniach translatologicznych.
The aim of the article is to present how the legal categories can determine the use of natural language in the legal discourse. It is, at the same time, an example of how we can employ the tools of cultural linguistics in Legal Linguistics. The author analyzes nominal syntax structures expressing normative subject in the Spanish Civil Code and then she indicates the factors which might determine the use of the article. At the beginning she presents the traditional point of view and concludes that it is not able to explain effectively the selection of articles in the legal text, because it does not take into consideration the structure and properties of the legal norm, especially its abstract and general character. That is why she proposes to make an analysis based on the assumptions of the cultural linguistics, especially the concept of worldview, and of the grammar on semantic base, according to the proposition of J. Wilk-Racięska, which allows for the introduction of same elements of the theory of law into the philological description, and, consequently, make it more efficient.
Źródło:
Comparative Legilinguistics; 2013, 13, 1; 29-37
2080-5926
2391-4491
Pojawia się w:
Comparative Legilinguistics
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ascription of Content to Provisions of the Law by Judicial Practice. Theoretical Analysis of the Polish Constitutional Tribunal’s Judgments
Przypisywanie treści przepisom prawnym przez orzecznictwo. Analiza teoretyczna wyroków polskiego Trybunału Konstytucyjnego
Autorzy:
Rzepiński, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/11855325.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
judicial practice
Constitutional Tribunal
analytic pragmatism
provision of the law
legal norm
application of the law
praktyka sądowa
Trybunał Konstytucyjny
pragmatyzm analityczny
przepis prawny
norma prawna
stosowanie prawa
Opis:
The article examines the way in which the Polish Constitutional Tribunal operates, which involves replacing its own process of interpreting the provisions under review by accepting the interpretation of another court. The objective of the article is to provide a theoretical account of the Polish Constitutional Tribunal’s conduct to the readers. Therefore, the concepts developed at the Poznan School of Theory of Law are used, namely the distinction between a provision of the law and a legal norm, as well as a distinction between pragmatic and nonpragmatic interpretation. The role of the metatheory used to analyse the Tribunal’s conduct is also played by Robert B. Brandom’s analytic pragmatism. Analytic pragmatism allows the conclusion to be drawn that, through its activity, the Tribunal indicates 1) what an agent must do (within the legal practice) for the vocabulary of normative acts to mean something (PV-sufficiency), and 2) what vocabulary is sufficient to define those practices (VP-sufficiency). The practice of applying the law can be described with the use of the TOTE concept (Test-Operation-Test-Exit). In this case TOTE cycles are open-ended. Therefore, in its further practice, the Tribunal might indicate further practices-or-abilities which are sufficient for the vocabulary of normative acts to mean something.
Artykuł dostrzega sposób postępowania Trybunału Konstytucyjnego polegający na zastąpieniu własnego procesu interpretacji badanych przepisów poprzez przyjęcie wykładni innego sądu. Celem tekstu jest więc opracowanie teoretyczne analizowanych orzeczeń. W tekście wykorzystane zostały koncepcje wypracowane w Poznańskiej Szkole Teorii Prawa, tj. rozróżnienie na przepis i normę prawną, jak również rozróżnienie na wykładnię w sensie pragmatycznym oraz apragmatycznym. Rolę metateorii służącej do analizy postępowania Trybunału pełni także pragmatyzm analityczny Roberta B. Brandoma. Pragmatyzm analityczny pozwala na stwierdzenie, że działania Trybunału wskazują (1) co należy zrobić (w ramach praktyki prawnej), aby słownictwo aktów normatywnych coś znaczyło (PS-wystarczalność) i (2) jakie słownictwo jest wystarczające do scharakteryzowania tych praktyk (SP-wystarczalność). Praktyka stosowania prawa daje się opisać przy wykorzystaniu koncepcji TOTE (akronim angielskiego wyrażenia Test-Operation-Test-Exit). Cykle tej aktywności mają otwarte zakończenia (ang. open-ended). Tym samym, w swojej dalszej praktyce, Trybunał może wskazać kolejne umiejętności/praktyki wystarczające do tego, aby słownictwo aktów normatywnych coś znaczyło.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2023, 35, 2; 65-76
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 18

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies